Tập có bốn con Át bài chủ khi gặp Biden.
Ukraine bế tắc, chiến tranh công nghệ thất bại, lập trường nâng cao của Trung Quốc với Global South và sự thận trọng của quân đội Mỹ ràng buộc Biden
Bốn con át bài chủ ảnh: Vecteezy
By DAVID P. GOLDMAN –NOVEMBER 11, 2023
Lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ gặp Tổng thống Biden vào ngày 15 tháng 11 tại San Francisco với bốn quân bài cao trong tay. Các cố vấn chính sách thân cận với ông Tập bày tỏ sự tin tưởng chưa từng có vào vị thế chiến lược của Trung Quốc.
Đầu tiên, sự sụp đổ của cuộc tấn công của Ukraine chống lại lực lượng Nga và việc chỉ huy nước này thừa nhận rằng cuộc chiến là “bế tắc” là một bước thụt lùi cho vị thế chiến lược của Mỹ và là một lợi ích cho Trung Quốc, quốc gia đã tăng gấp đôi xuất khẩu sang Nga kể từ cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Thứ hai, cuộc chiến công nghệ của Mỹ với Trung Quốc đã thất bại, khi các công ty AI Trung Quốc nhanh chóng mua bộ xử lý Huawei thay cho chip của Nvidia và các nhà sản xuất khác của Mỹ.
Thứ ba, cuộc chiến tranh Gaza do Hamas kích động vào ngày 7 tháng 10 mang lại cho Trung Quốc một lựa chọn tự do để đóng vai trò là nhà lãnh đạo trên thực tế của miền Nam toàn cầu đối lập với Israel, một đồng minh của Mỹ. Hiện nay, Trung Quốc xuất khẩu sang thế giới Hồi giáo nhiều hơn là sang Hoa Kỳ.
Và thứ tư, quân đội Mỹ muốn tránh đối đầu với Trung Quốc ở khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương cũng như vùng biển quê hương của nước này ở Biển Đông, nơi có hàng nghìn tên lửa đất đối hạm và gần 1.000 máy bay chiến đấu thế hệ thứ 4 và thứ 5 của PLA. mang lại cho Trung Quốc lợi thế áp đảo về hỏa lực tại sân nhà.
Cùng lo sợ chiến tranh
Trong bối cảnh hội nghị thượng đỉnh Biden-Xi là nỗi lo sợ – được cả hai bên chia sẻ – rằng một cuộc đối đầu Mỹ-Trung có thể dẫn đến chiến tranh.
Thời chiến quốc: Wikipedia
Henry Kissinger nói với tờ Economist vào tháng 5 năm ngoái: “Chúng ta đang ở trong tình huống kinh điển trước Thế chiến 1, trong đó không bên nào có nhiều nhượng bộ chính trị và trong đó bất kỳ sự xáo trộn nào đối với trạng thái cân bằng đều có thể dẫn đến những hậu quả thảm khốc”.
Cố vấn nổi bật của Đảng Cộng sản Trung Quốc, Giáo sư Jin Canrong của Đại học Nhân dân, nói với “The Observer” vào ngày 9 tháng 11, “Thế giới ngày nay đã bước vào kỷ nguyên đấu tranh vĩ đại: trật tự cũ do phương Tây thống trị. Nó đang tan rã nhưng trật tự mới vẫn chưa được thiết lập”. Jin so sánh tình hình thế giới với thời kỳ Chiến Quốc đẫm máu của Trung Quốc (475 BCE đến 221 BCE).
Một mối quan ngại lớn của phía Mỹ là việc mở rộng kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc lên tới 1.000 đầu đạn dự kiến vào năm 2030, từ mức chỉ 220 vào năm 2020. Một bài bình luận ngày 10 tháng 11 trên tạp chí Ngoại giao cảnh báo, “các nhà phân tích Trung Quốc lo lắng rằng Hoa Kỳ đã hạ thấp ngưỡng của mình”. để sử dụng hạt nhân – bao gồm cả việc cho phép sử dụng lần đầu một cách hạn chế trong cuộc xung đột ở Đài Loan – và quân đội Hoa Kỳ đang có được những khả năng mới có thể được sử dụng để tiêu diệt hoặc làm suy giảm đáng kể lực lượng hạt nhân của Trung Quốc.”
Newsom chỉ ra cách kéo lùi
Dự báo trước về các cuộc thảo luận giữa Biden-Xi đến từ chuyến thăm Bắc Kinh ngày 25 tháng 10 của Thống đốc California Gavin Newsom, ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ năm 2024 có nhiều khả năng nhất nếu Biden rút lui vì lý do sức khỏe hoặc để đáp lại các cuộc điều tra của Quốc hội về tài chính cá nhân và gia đình của ông. Một kịch bản được lan truyền rộng rãi cho cuộc đua tổng thống sắp tới dự đoán Newsom sẽ thay thế Biden ốm yếu ở vị trí dẫn đầu trong tấm vé của Đảng Dân chủ.
Điều đáng chú ý là Newsom đã được trích dẫn rằng ông đã “bày tỏ sự ủng hộ của tôi đối với chính sách Một Trung Quốc… cũng như mong muốn của chúng tôi là không nhìn thấy sự độc lập” của Đài Loan. Newsome nói về việc “đổi mới tình bạn của chúng ta và tái tham gia [vào] các vấn đề nền tảng và căn bản sẽ quyết định niềm tin chung của chúng ta vào tương lai.”
Việc Newsom bác bỏ rõ ràng việc Đài Loan độc lập trái ngược với tuyên bố trước đó của Biden rằng mặc dù Mỹ “không khuyến khích họ độc lập”, nhưng độc lập là “quyết định của họ”. Biden cũng tuyên bố rằng Mỹ có “cam kết” bảo vệ Đài Loan, khiến Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản đối. Biden có thể nghe có vẻ yên tâm hơn – tức là giống Newsom hơn – ở San Francisco.
PLA có thể, sự quyết đoán ngày càng tăng
Sự quyết đoán ngày càng tăng của hải quân và không quân Trung Quốc ở Biển Đông cũng khiến quân đội Mỹ lo ngại. Trên thực tế, Trung Quốc đã thách thức Hoa Kỳ rơi vào tình thế khó khăn bằng cách đình chỉ đường dây nóng giữa quân đội hai nước. Tháng trước, một quan chức Lầu Năm Góc phàn nàn rằng máy bay chiến đấu Trung Quốc đã tiến hành 200 cuộc diễn tập mạo hiểm gần máy bay Mỹ kể từ năm 2021.
Lực lượng tên lửa thông thường của Lực lượng tên lửa PLA “là lực lượng tên lửa mặt đất lớn nhất thế giới, với hơn 2.200 tên lửa đạn đạo và hành trình được trang bị thông thường và có đủ tên lửa chống hạm để tấn công mọi tàu chiến mặt nước của Mỹ ở Biển Đông với đủ hỏa lực để vượt qua hệ thống phòng thủ tên lửa của mỗi tàu”, Thiếu tá Christopher J. Mihal viết vào năm 2021 trên tạp chí Quân đội Mỹ.
Boomerang chiến tranh chip
Những hạn chế của Mỹ đối với việc xuất khẩu chip cao cấp sang Trung Quốc đã không thể ngăn cản Huawei Technologies cung cấp điện thoại thông minh mới cũng như bộ xử lý Trí tuệ nhân tạo với hiệu suất tương đương hoặc gần với những gì các sản phẩm của Nvidia và các nhà thiết kế khác của Hoa Kỳ đạt được. Vào ngày 7 tháng 11, Reuters đưa tin gã khổng lồ Internet Trung Quốc Baidu đã đặt hàng 1.600 chip AI 910B Ascend của Huawei, được cho là ngang bằng với Bộ xử lý đồ họa Nvidia A100, bộ xử lý AI phổ biến nhất.
Trong khi đó, Nvidia đã cung cấp một bộ chip mới cho thị trường Trung Quốc với quy mô nhỏ hơn để phù hợp với các hạn chế mới của Bộ Thương mại được công bố vào tháng trước. Như Semianalysis, một công ty tư vấn, đã báo cáo vào ngày 9 tháng 11, “Thật ngạc nhiên, Nvidia vẫn tìm ra cách vận chuyển GPU hiệu suất cao sang Trung Quốc cùng với các GPU H20, L20 và L2 sắp ra mắt của họ. Nvidia đã có mẫu sản phẩm cho những GPU này và chúng sẽ được sản xuất hàng loạt trong tháng tới, một lần nữa cho thấy khả năng làm chủ chuỗi cung ứng của họ.”
Khai thác cuộc khủng hoảng Gaza
Với sự hiện diện kinh tế hàng đầu trong thế giới Hồi giáo, Trung Quốc coi cuộc chiến ở Gaza là điểm tập hợp tâm lý chống lại Hoa Kỳ và các đồng minh của nước này. Jin Canrong [Tấn cận Phong] viết trong cuốn “Người quan sát” được trích dẫn: “Tiếng nói của Nam bán cầu ngày càng lớn hơn, thế giới Ả Rập ở Trung Đông đang tiến tới hòa giải, và tiếng nói của Thế giới thứ ba tiếp tục phát triển trên trường quốc tế”. mảnh vào ngày 9 tháng 11. “Có thể thấy Trung Quốc trong những sự kiện mang tính bước ngoặt này, và các quốc gia này ngày càng kỳ vọng và kêu gọi Trung Quốc cao hơn.”
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, phải, và Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas bắt tay tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh vào tháng 6 năm 2023. Ảnh: Jade Gao / Pool
Điều đáng chú ý là Tấn đã coi Israel là một phần cốt lõi của các nước phương Tây:
Mọi người cứ nói về phương Tây, nhưng chính xác thì phương Tây nghĩa là gì? Phương Tây đề cập đến ba nước lớn và bốn nước nhỏ. Ba nước lớn là Hoa Kỳ, Châu Âu và Nhật Bản, còn bốn nước nhỏ là Canada, Úc, New Zealand và Israel. Họ là một vòng tròn nhỏ, khép kín mà các nước khác không thể bước vào. Có một nhóm trí thức cánh hữu ở Trung Quốc vẫn mơ ước được gia nhập phương Tây. Ngay cả khi họ phá bỏ Tử Cấm Thành và xây Nhà Trắng ở vị trí của nó, họ cũng không thể vào được. Nếu vào trong, họ sẽ là người hầu canh giữ cung điện, giống như Nhật Bản và Hàn Quốc.
Israel dưới thời Thủ tướng Benjamin Netanyahu là đồng minh kiên định của Mỹ, mua phần lớn khí tài quân sự từ Mỹ và cùng phát triển nhiều hệ thống vũ khí, nhưng nước này không đóng vai trò là thành viên cốt lõi của liên minh phương Tây. Không giống như New Zealand, Canada và Australia, Israel không thuộc nhóm chia sẻ thông tin tình báo “Five Eyes”. Và họ từ chối cung cấp viện trợ sát thương cho Ukraine.
Israel và Trung Quốc: điều gì có thể xảy ra
Hơn nữa, Israel và Trung Quốc đều có vấn đề với chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo và đã tổ chức các cuộc thảo luận không chính thức về khả năng hợp tác – không điều nào trong số đó dẫn đến các thỏa thuận thực tế.
Năm 2019, tôi đã tham dự một hội thảo kín với các chuyên gia an ninh nổi tiếng của Trung Quốc và Israel, theo quy định của Chatham House (không thể xác định được danh tính người phát biểu). Một cố vấn chính sách nổi tiếng của Trung Quốc đã yêu cầu Israel giúp Trung Quốc giải thích chính sách của họ đối với người thiểu số Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở tỉnh Tân Cương cho chính phủ Mỹ.
Một cựu quan chức hàng đầu của Israel trả lời
Israel sẽ giúp Trung Quốc với Mỹ? Chúng tôi có kinh nghiệm về vấn đề này. Nó không còn là bí mật nữa. Đại sứ Ai Cập tại Washington công khai nói rằng Ai Cập không thể vượt qua 4 năm cuối cùng của chính quyền Obama nếu không có sự hỗ trợ của Israel. Chúng tôi đã giúp đỡ Quốc hội và Nhà Trắng. Sự thành công của [tổng thống Ai Cập] El-Sisi chống lại Tổ chức Anh em Hồi giáo là rất quan trọng. Nhưng nếu chúng ta giúp đỡ Trung Quốc, chúng ta phải hỏi tại sao? Bạn mong đợi chúng tôi bảo vệ chính sách của bạn đối với người Duy Ngô Nhĩ. Bạn sẽ bảo vệ chính sách của chúng tôi với Hamas chứ? Không. Tại sao chúng tôi phải bảo vệ bạn? Thay đổi chính sách của bạn trước tiên. Bạn không thể mong đợi Israel làm bất cứ điều gì khi bạn lên án Israel.
Người phát ngôn Trung Quốc phản đối rằng Trung Quốc có 20 triệu người Hồi giáo mà họ không muốn khiêu khích bằng cách bỏ phiếu với Israel tại Liên hợp quốc, chưa kể hơn 50 đại sứ quán Hồi giáo.
Người đứng đầu Israel trong phòng phản bác lại rằng Tổng thống Ấn Độ, Modi “có nhiều người Hồi giáo hơn bạn và ông ấy đã bỏ phiếu ủng hộ Mỹ tại Liên Hợp Quốc! Ấn Độ thay đổi chính sách Họ có quan hệ tốt với Iran, điều mà chúng tôi không thích. Các quốc gia như Trung Quốc cũng như Ấn Độ đủ lớn để làm những gì họ muốn. Điều làm tôi ngạc nhiên là, không giống như Ấn Độ, một quốc gia mạnh như Trung Quốc vẫn giải thích rằng họ quá yếu để bỏ phiếu chống lại 57 quốc gia Hồi giáo tại Liên Hợp Quốc. Nó không đứng vững được sau kinh nghiệm của Ấn Độ.”
Cố vấn Trung Quốc trả lời: “Tôi đã chứng kiến những thay đổi lớn đang diễn ra ở Mỹ. Nó không còn khoan dung như trước nữa. Trung Quốc đã trở nên tự tin hơn, đôi khi tự tin thái quá. Chúng ta phải đối mặt với những vấn đề khó khăn trong nước. Trung Quốc đang rẽ trái trong nước, còn Mỹ ngày càng bảo thủ hơn.
“Chính trị trong nước đã đi theo một hướng khác,” ông tiếp tục, đề cập đến thuế quan của Chính quyền Trump đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc. Nhưng cố vấn Trung Quốc nói thêm: “Israel sẽ đóng vai trò tích cực vì Israel có mối quan hệ tuyệt vời với Mỹ. Người Trung Quốc ngưỡng mộ Israel và người dân Israel. Hầu hết người Trung Quốc đều có ấn tượng tốt. Chúng tôi cũng có một lượng lớn dân số theo đạo Hồi và họ ủng hộ người Ả Rập. Đây là sự thật.”
Cái nhìn đen tối hơn của Trung Quốc
Trên đây là những đoạn trích từ ghi chú nguyên văn của tôi về cuộc trò chuyện. Đây là một cuộc đàm phán khó khăn và lộn xộn, nhưng không phải là một cuộc đàm phán thù địch. Giọng điệu của Trung Quốc đã thay đổi rõ rệt kể từ đó, với giọng điệu thù địch gay gắt đối với Israel trên tất cả các phương tiện truyền thông Trung Quốc.
Trong khi đó, nhận thức của Trung Quốc về ý định của Mỹ đã thay đổi. Trong cuộc phỏng vấn “Người quan sát” ngày 9 tháng 11, Tấn cận Phong đã nói thêm:
Dù trật tự thế giới hỗn loạn ở khắp mọi nơi, yếu tố nguy hiểm nhất cho đến nay vẫn là xung đột Nga-Ukraine. Ukraine là gián điệp và con rối của Mỹ. Các chính trị gia và truyền thông Mỹ đã công khai gọi cuộc xung đột Nga-Ukraine là “Chiến tranh ủy nhiệm”. Có 193 quốc gia thành viên Liên hợp quốc và hơn 200 quốc gia, khu vực trên hành tinh, nhưng những quốc gia thực sự có độc lập chiến lược và có khả năng tiêu diệt lẫn nhau là Trung Quốc, Mỹ và Nga, trong đó có hai quốc gia nằm trong tình trạng của sự đối đầu quân sự.
Đáng buồn thay, những lời gay gắt của Tấn về vai trò của Mỹ trong cuộc chiến Ukraine là có cơ sở. Sự thay đổi chế độ ở Nga thông qua một chuỗi các cuộc cách mạng màu ở biên giới nước này đã trở thành chủ đề ám ảnh của chính sách tân bảo thủ kể từ khi Washington ủng hộ “Cách mạng Cam” năm 2004 ở Ukraine.
Trung Quốc và Nam bán cầu
Trung Quốc nhìn thấy cơ hội để chống lại Hoa Kỳ và đang lợi dụng vị thế ngày càng cao của mình ở Nam bán cầu để làm suy yếu ảnh hưởng địa chính trị của Mỹ. Kể từ cuộc trò chuyện được trích dẫn vào năm 2019, xuất khẩu của Trung Quốc sang Nam bán cầu đã tăng gần gấp đôi
Washington có ít quân bài để chơi và Biden có thể sẽ đáp trả vị thế suy yếu của mình bằng cách đạp lùi chuyện Đài Loan.
https://asiatimes.com [Lê Văn dịch lại]