Đọc báo Pháp – 18/07/2016
Trung Quốc xử tệ với các nước láng giềng nhỏ
Liên quan tới vấn đề tranh chấp trên Biển Đông giữa Trung Quốc với các nước láng giềng, Nhật báo Le Monde nhận định Trung Quốc cần rút ra những bài học quan trọng sau khi Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye đưa ra phán quyết hoàn toàn bất lợi cho Trung Quốc.
Hiện tại, Trung Quốc đang cảnh giác đề phòng Mỹ đe dọa gây chiến tranh trong khu vực nhưng theo Le Monde, điều mà Trung Quốc cần lo ngại không phải là nguy cơ chiến tranh trực tiếp mà chính là việc hình ảnh của Trung Quốc ở châu Á – khu vực mà Trung Quốc muốn lãnh đạo – lại đang bị chính nước này hủy hoại.
Mặc dù Trung Quốc luôn khẳng định là không muốn cư xử như các cường quốc khác mà Bắc Kinh cáo buộc là đã lạm dụng quyền lực để gây sức ép, nhưng theo Le Monde, phán quyết của Tòa La Haye rõ ràng đã cho thấy Trung Quốc lạm dụng sức mạnh trên Biển Đông, không tôn trọng luật biển và đã xâm phạm chủ quyền của Philippines.
Trung Quốc không muốn đàm phán với các nước láng giềng ở Biển Đông thông qua Liên Hiệp Quốc mà chỉ chấp nhận đàm phán song phương với từng nước. Theo nhận định của Le Monde, đương nhiên, khi đối mặt trực tiếp với gã khổng lồ Trung Quốc, các nước nhỏ đều ở vị trí thua kém hơn.
Cậy mình là cường quốc trong khu vực, Trung Quốc tự mình áp đặt luật lệ. Trung Quốc tỏ ra rất tự tin nên luôn áp đặt sức mạnh lên các nước khác. Trung Quốc đã bồi đắp và quân sự hóa các đảo đang có tranh chấp, biến chúng thành các căn cứ quân sự, hải quân và không quân. Trung Quốc biết rằng lực lượng hải quân của các nước khác yếu thế hơn và tương lai kinh tế của các nước này lệ thuộc vào Trung Quốc.
Tuy nhiên, Le Monde đánh giá là Trung Quốc đã phạm hai lỗi lớn : thứ nhất, Trung Quốc đã tự hủy hoại tham vọng trở thành một cường quốc trỗi dậy hòa bình và tuân thủ các chuẩn mực quốc tế. Thứ hai, Trung Quốc đã gây ra mâu thuẫn và góp phần làm cho căng thẳng quân sự leo thang trong khu vực có nhiều nước đồng minh của Mỹ. Theo Le Monde, chính Trung Quốc là nước gây bất ổn và chạy đua vũ trang trong khu vực. Những gì mà Trung Quốc gây ra hoàn toàn đối lập với cái mà Trung Quốc nói là đang tìm kiếm.
Liên Hiệp Quốc kêu gọi Iran ngừng thử nghiệm tên lửa đạn đạo
Chuyển sang Trung Đông, hôm nay là ngày Liên Hiệp Quốc ra báo cáo về 1 năm thỏa thuận hạt nhân Iran. Le Monde cho biết bản báo cáo mật dài 18 trang và phải đọc thật kỹ mới hiểu được việc ngầm chỉ trích Iran trong việc triển khai thỏa thuận.
Với thỏa thuận này, phần lớn các lệnh trừng phạt chống lại Teheran đã được dỡ bỏ. Tuy nhiên, Iran vẫn phải chịu một số hạn chế, đặc biệt là bị cấm thử nghiệm tên lửa đạn đạo có khả năng mang đầu đạn hạt nhân hoặc chuyển giao vũ khí nhạy cảm. Tuy nhiên, trong tháng 03/2016, Iran đã thử nghiệm nhiều tên lửa tầm gần, tầm trung và tầm xa từ các cơ sở ngầm và khẳng định các vụ thử nghiệm này chỉ nhằm đảm bảo quốc phòng. Theo Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon, các vụ thử nghiệm này không phù hợp với tinh thần xây dựng của thỏa thuận Vienna và Hội Đồng Bảo An sẽ ra nghị quyết. Ông Ban Ki Moon cũng thể hiện quan ngại và kêu gọi Iran từ bỏ các vụ thử nghiệm tương tự để tránh gây leo thang căng thẳng trong khu vực. Tuy nhiên, Le Monde nhận định tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon không xác định rõ ràng Iran vi phạm thỏa thuận Vienna hay nghị quyết 2231.
Liên Hiệp Quốc cũng nhắc tới một vài vụ vi phạm khác của Iran, chẳng hạn như cũng trong tháng 03/2016, Hải quân Mỹ đã chặn một con tàu chở đầy vũ khí của Iran trên vịnh Oman và đang hướng về Yemen, hay vụ các doanh nghiệp Iran tham gia hội chợ vũ trang ở Bagdad và vụ viên tướng Qassem Soleimani, chỉ huy Lực lượng vệ binh cách mạng có tên trong danh sách cấm di chuyển của Liên Hiệp Quốc, đã tới Iraq. Tuy nhiên, Le Monde dẫn lời một chuyên gia của Liên Hiệp Quốc cho biết là các vụ vi phạm này không gây hậu quả gì và Hội Đồng Bảo An khá hài lòng về những tiến bộ đã đạt được.
Cũng theo Le Monde, dường như ông Ban Ki Moon muốn cân bằng bản báo cáo nên cũng ghi nhận những lời phàn nàn của Iran về việc Washington cản trở việc nối lại các trao đổi thương mại và vẫn tiếp tục phong tỏa tài khoản của Iran tại các ngân hàng Mỹ. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc kêu gọi các bên tuân thủ các cam kết và làm việc trên tinh thần hợp tác, thỏa hiệp, tin tưởng và tương trợ.
Tấn công khủng bố bằng xe hơi :
Các biện pháp phòng chống của Israel
Cũng liên quan tới khủng bố, Le Figaro cho biết tại Israel, cùng với tấn công bằng dao, dùng xe hơi lao vào đám đông làm dân thường thiệt mạng là hình thức tấn công mà những kẻ khủng bố người Palestine ưa chuộng. Chỉ trong vòng một năm, cơ quan an ninh Israel đã ghi nhận ít nhất 30 vụ tấn công kiểu này. Tất cả bắt đầu vào năm 2008 khi một người Israel gốc Ả Rập đã ăn cắp một xe đào đất trên công trường và lao vào trung tâm thành phố Jérusalem gây ra cái chết của bốn thường dân. Hung thủ sau đó đã bị bắn hạ nhưng từ đó trở đi, đã xảy ra nhiều vụ dùng xe hơi lao thẳng vào dân thường ở nhiều thành phố khác nhau của Israel và tấn công vào binh sĩ ở các trạm kiểm soát ở Cisjordanie.
Le Figaro và Les Echos đều cho biết trước mối đe dọa này, chính quyền thành phố Jérusalem đã cho dựng các trụ bê tông hoặc kim loại, để ngăn không cho các xe cơ giới tiến quá gần tới các trạm xe bus đã từng nhiều lần là mục tiêu của các vụ tấn công bằng xe hơi. Khi diễn ra các sự kiện lớn như tuần hành mừng ngày lễ Độc lập hay các buổi hòa nhạc, giao thông bị cấm tuyệt đối trong khu vực. Các trạm kiểm soát, rào chắn và các chướng ngại vật được dựng lên. Các xe hơi đang đỗ trong khu vực này cũng bị di dời sang khu vực khác, đề phòng khủng bố bằng xe hơi cài đặt chất nổ. Đôi khi, các xe hơi cỡ lớn như xe bus được đặt nằm chắn ngang đường phố, để phòng trường hợp xe hơi hoặc xe tải len được vào bên trong khu vực cấm. Ngoài ra, rất nhiều người được mang vũ khí : đó là những người làm nhiệm vụ canh gác và kiểm soát hành khách đi xe bus hoặc khách hàng trong siêu thị và các trung tâm thương mại, cảnh sát và vài chục ngàn dân thường có giấy phép sử dụng vũ khí.
Các quy định về quyền nổ súng cũng được thay đổi cho phù hợp với tình hình : cảnh sát, quân đội và dân thường có quyền được nổ súng vào lốp xe hơi, kính chắn gió và vào kẻ cầm lái liều chết trong trường hợp « nguy hiểm tức thì ». Các quy định này đôi khi bị các tổ chức nhân quyền Israel và Palestine chỉ trích. Theo họ, các lực lượng an ninh được phép nổ súng quá dễ dàng. Một quan chức an ninh thì đáp lại rằng các biện pháp này đều tuân thủ pháp luật, Tuy chúng không đảm bảo an ninh 100%, nhưng chúng cho phép giảm các nguy cơ khủng bố.
Còn nhật báo La Croix cho biết cảnh sát sẽ báo động khi thấy bất cứ vật hoặc thái độ khả nghi nào. Lính cứu hộ và các tay bắn tỉa siêu hạng của cảnh sát thường xuyên luồn lách trên phố bằng xe môtô để kịp thời can thiệp và tiêu diệt hung thủ. Các thanh niên Israel được huấn luyện cách sử dụng vũ khí và kỹ thuật chiến đấu phòng vệ. Hơn 200.000 dân thường được phép sử dụng vũ khí. Trong trường hợp xảy ra thảm họa, các phương tiện truyền thông và các bệnh viện sẽ được huy động rất nhanh.
Trang nhất các báo Pháp
Vụ khủng bố tại Nice ngày 14/07/2016 vẫn là đề tài thu hút sự chú ý của các báo Pháp ra ngày hôm nay. Các tờ Le Monde, Le Figaro, Libération, Les Echos, La Croix đều dành nhiều trang cho hồ sơ khủng bố, chủ yếu tập trung vào một số khía cạnh như danh tính và động cơ của hung thủ Mohamed Bouhlel, sự chỉ trích của phe đối lập cánh hữu dành cho chính phủ cánh tả, không khí tang thương tại Nice cũng như cú sốc tinh thần của người dân những ngày sau vụ tấn công làm 84 người thiệt mạng.
Nhật báo Le Monde ra từ chiều thứ Bảy chạy tựa trang nhất « Nice – giữa nỗi đau và nhu cầu thấu hiểu ». Tờ Libération giật tít « Lahouaiej Bouhlel, 31 tuổi và 84 nạn nhân : mối liên quan do tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo gây ra». Tờ Le Figaro đưa lên trang nhất tựa « Khủng bố : người dân Pháp yêu cầu chính phủ cứng rắn hơn nữa » và công bố kết quả cuộc khảo sát Ifop cho Le Figaro cho biết 67% những người được hỏi không tin tưởng vào tổng thống François Hollande và chính phủ cánh tả trong cuộc chiến chống khủng bố. Ý thức được rằng các mối đe dọa rất nghiêm trọng, người dân Pháp yêu cầu nhà chức trách đưa ra các biện pháp an ninh đặc biệt cứng rắn, ngay cả khi điều đó có thể ảnh hưởng tới tự do cá nhân.
Nhật báo công giáo La Croix chạy tựa trang nhất « Đối mặt » đưa ra quan điểm là các nhà chính trị phải tránh các cuộc tranh luận và các phát ngôn mang tính thù hằn và phải có thái độ phù hợp để đối mặt với nạn khủng bố. Nhật báo kinh tế Les Echos thì chạy tựa trang nhất« Sống với nỗi sợ hãi » và chú ý tới các biện pháp chống khủng bố, sự mệt mỏi của lực lượng cảnh sát và quân đội và tác động của khủng bố tới ngành du lịch Pháp nói riêng và nền kinh tế Pháp nói chung.
Vẫn liên quan tới khủng bố, nhiều báo Pháp quan tâm tới kinh nghiệm chống khủng bố của Israel và tinh thần của người dân khi đối mặt với khủng bố. La Croix nhận định « Israel sống chung với nạn khủng bố nhưng không sống chung với nỗi khiếp sợ » còn Les Echos thì đặt câu hỏi « Làm thế nào mà Israel trở thành một hình mẫu trong cuộc chiến chống khủng bố ? ». Trong khi đó, Le Figaro chú ý tới các biện pháp mà Israel sử dụng để chống lại các vụ tấn công bằng xe hơi.
Ngoài ra, các báo Pháp hôm nay cũng quan tâm tới cuộc đảo chính bất thành ở Thổ Nhĩ Kỳ. La Croix có bài « Sau cuộc đảo chính bất thành, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ củng cố quyền lực », Les Echos thì đăng bài « Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cứng rắn tiến hành thanh trừng sau cuộc đảo chính bất thành ». Còn Libération thì nói về « vụ thanh trừng ác liệt chưa từng có ở Istanbul ».
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160718-trung-quoc-xu-te-voi-cac-nuoc-lang-gieng-nho