ASEAN kêu gọi không được quân sự hóa ở biển Đông
Calitoday
06/08/2017
Reuters – Hôm Chủ Nhật, các Bộ trưởng Ngoại giao Đông Nam Á đã kết thúc sự bế tắc và đề ra cách giải quyết các tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông. Một thông cáo được đưa ra kêu gọi không được quân sự hóa biển Đông và nêu lên những quan tâm về việc xây dựng đảo.
Biển Đông từ lâu đã là vấn đề gây chia rẽ cho Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Trung Quốc có tầm ảnh hưởng lan rộng các hoạt động trong khu vực. Một số quốc gia đang thận trọng về những hậu quả có thể xảy ra nếu họ đối đầu với Bắc Kinh.
Các Bộ trưởng Ngoại giao Đông Nam Á. Photo credit: AP
ASEAN đã không đưa ra tuyên bố thông thường vào ngày Thứ Bảy vì những bất đồng trong việc có nên để cho Trung Quốc bành trước nhanh chóng trong việc phòng vệ trên các hòn đảo nhân tạo trên các vùng biển đang tranh chấp.
Theo một số chuyên gia, Trung Quốc rất nhạy cảm với bảy rạn san hô mà họ tuyên bố chủ quyền, mà ba trong số đó có đường băng, pin cho tên lửa, radar, và theo một số chuyên gia, còn có khả năng tiếp nhận máy bay chiến đấu.
Bản thông cáo vào cuối hôm Chủ Nhật có một vị trí mạnh mẽ hơn một bản dự thảo chưa được công bố trước đó, vốn là một phiên bản nhẹ nhàng hơn một dự thảo được thông qua hồi năm ngoái ở Lào.
Văn bản được thỏa thuận “nhấn mạnh tầm quan trọng của phi quân sự hoá và tự kiềm chế”.
Một số thành viên bày tỏ lo ngại về việc thay đổi thực trạng và các hoạt động trong khu vực đã làm giảm sự tin tưởng và sự tự tin, làm gia tăng căng thẳng và có thể làm suy thoái hòa bình, an ninh và ổn định.
Bế tắc của ASEAN đối với tuyên bố này cho thấy sức ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực khi ưu tiên an ninh của Mỹ còn chưa rõ và liệu có thể kiểm soát các hoạt động hàng hải của Trung Quốc không.
Một số nhà ngoại giao ASEAN cho biết, Việt Nam là một trong số các thành viên đã mạnh mẽ thúc đẩy các điều khoản kềm hãm Trung Quốc, nước này tranh chấp với Trung Quốc về quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa và đã có nhiều lần tranh cãi với Bắc Kinh về các nhượng bộ năng lượng.
Tuy nhiên, một nhà ngoại giao khác nói rằng không có sự bất đồng ý kiến thực sự về nội dung của bản thông cáo và nhấn mạnh rằng một số thành viên xem dự thảo ban đầu là yếu.
Cũng trong ngày Chủ nhật, các bộ trưởng ngoại giao ASEAN và Trung Quốc đã thông qua khuôn khổ đàm phán về một bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông, và động tác này được xem là một bước tiến. Tuy nhiên theo những nhà phê bình khác thì đây chẳng qua chỉ là cho Trung Quốc thêm thời gian để củng cố quyền lực hàng hải mà thôi.
Nam Phố