Yemen hỗn loạn vì không có chính phủ
Du kích quân Houthi (Hồi giáo Shia) tại thủ đô Sanaa, Yemen, ngày 21/01/2015 – REUTERS/Khaled Abdullah
Theo RFI – Thụy My – 23-01-2015
Yemen, con bài chủ chốt trong liên minh chống Ai Qaida do Mỹ đứng đầu, hôm nay 23/01/2015 trong tình trạng không có chính phủ lẫn nguyên thủ quốc gia, sau khi Thủ tướng rồi Tổng thống lần lượt từ chức, dưới áp lực của phe dân quân si-ai Houthi đang hùng cứ thủ đô Sanaa.
Quốc hội Yemen họp khẩn vào Chủ nhật tới để đưa ý kiến về việc Tổng thống Abd Rabbo Mansour Hadi từ chức. Tuy nhiên cuộc họp này chưa chắc đã diễn ra được, vì lực lượng dân quân Ansaruallah, còn gọi là Houthi, đang triển khai rộng khắp.
Các dân quân này đã chiếm được Dinh Tổng thống hôm thứ Ba 20/1, cũng như tư gia của nhiều nhân vật cao cấp khác như Bộ trưởng Quốc phòng Mahmoud Sobeihi và Giám đốc cơ quan tình báo Ali Al Ahmedi. Được gọi là phe Houthi theo tên của tộc trưởng, nhóm này đã kêu gọi những người ủng hộ xuống đường hôm nay để chứng tỏ «sự ủng hộ các biện pháp cách mạng», tức việc triển khai quân tại Sanaa của họ.
Trong thư từ chức tối qua, Tổng thống Hadi khẳng định không thể tiếp tục ở lại cương vị này do đất nước đang rơi vào hỗn loạn «hoàn toàn không có lối thoát». Việc từ chức của ông Hadi diễn ra không bao lâu sau khi Thủ tướng Khaled Bahah từ nhiệm, với lý do bất đồng trước việc Tổng thống nhượng bộ dân quân si-ai.
Tổng thống Abd Rabbo Mansour Hadi, một đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ đã cho phép tiến hành không kích Al Qaida từ lãnh thổ Yemen, hiện đang bị phe Ansaruallah công kích là «bao che tham nhũng».
Đấu tranh chống tham nhũng cùng với chống Al Qaida là những cái cớ để phe dân quân si-ai này bành trướng trên lãnh thổ. Họ vẫn đang giam giữ chánh văn phòng Tổng thống, bị bắt cóc vào tuần trước, tuy đã hứa sẽ trả tự do trong một thỏa thuận hôm thứ Tư với vị Tổng thống từ chức.
Theo các nhà quan sát, phe dân quân còn do dự chưa muốn nắm quyền do thiếu kinh nghiệm chính trị và trước các phản ứng mạnh mẽ của cộng đồng người sun-ni vốn chiếm đa số, nhất là giới chủ trương cứng rắn và quân thánh chiến Al Qaida. Bốn tỉnh phía nam Yemen trước đây độc lập, nay từ chối nghe lệnh các đơn vị quân đội từ Sanaa và chỉ tuân theo những người trung thành với ông Hadi.
Yemen là căn cứ của Al Qaida trên bán đảo Ả Rập (AQPA), bị Washington cho là nhánh nguy hiểm nhất của mạng lưới thánh chiến, đã lên tiếng nhận là đã tổ chức vụ khủng bố tòa soạn Charlie Hebdo ở Paris hôm 7/1.