Ý kiến: Mỹ đang dùng ‘Chủ nghĩa ngoại lệ’ đấu với Chủ nghĩa cộng sản của Trung Quốc
Trong một bài bình luận gần đây trên The Epoch Times, chuyên gia Robert B. Chernin đã phân tích về sự xung đột giữa chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ với chủ nghĩa cộng sản của Trung Quốc.
Ông Chernin, hiện là chủ tịch của Trung tâm Giáo dục và Kiến thức Hoa Kỳ, cho rằng sự xung đột giữa chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ và chủ nghĩa cộng sản Trung Quốc sẽ định hình thế kỷ 21.
“Nước chiến thắng có khả năng sẽ định rõ được thế giới như thế nào trong 100 năm tới và xa hơn nữa”, ông Chernin nhận định.
Theo ông Chernin, “Chủ nghĩa ngoại lệ là một thuật ngữ được sử dụng thường xuyên, nhưng hiếm khi được định nghĩa. Về cơ bản, nó ám chỉ quyền tự do cá nhân và tập hợp các giá trị được chia sẻ”.
Nhưng, ông Chernin đặt câu hỏi, “những giá trị này [cụ thể] là gì, và điều gì khiến chúng trở nên chính yếu như vậy đối với nhận thức của người Mỹ. Hệ thống của người Mỹ chúng ta có thực sự khác biệt so với tất cả các quốc gia khác không”?
Để hiểu được “chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ” là gì, ông Chernin cho rằng trước tiên người ta phải hiểu “cái gì không phải là chủ nghĩa ngoại lệ”.
Về vấn đề này, theo ông Chernin, “không có ví dụ nào tốt hơn là Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”.
Ông Chernin lưu ý, “Trung Quốc tự xưng là nước cộng hòa nhân dân. Tuy nhiên, quan điểm ‘vì người dân’ của họ rất khác với quan niệm của chúng ta. Được thành lập thông qua một phong trào cách mạng vô sản, đó là một hệ thống cai trị từ trên xuống dưới, do nhà nước kiểm soát, vốn thực sự trái ngược với những dấu hiệu của chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ”.
Ông Chernin chỉ rõ, “Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) kiểm soát hầu hết mọi khía cạnh cuộc sống của người dân – từ chỗ người ta có thể làm việc đến số lượng con cái người ta có thể có. Trên hết, đó là về sự phục tùng đối với bất kỳ chỉ thị nào mà nhà nước ban hành”.
Ông Chernin cho rằng cái tên “Cộng hòa nhân dân” đã được sử dụng một cách sai lệnh, không đúng với ý nghĩa của nó.
“Người dân Trung Quốc phải làm gì khác đây ngoài việc trở thành công dân tốt và làm theo những gì mà chính phủ yêu cầu? Nếu không, họ có nguy cơ bị ‘mất tích’ hoặc bị đưa vào trại để cải tạo”, ông Chernin dẫn chứng khi chỉ trích.
“Không thể phủ nhận việc ĐCSTQ đã phát động một cuộc Chiến tranh Lạnh mới chống lại Mỹ. Tiền bạc và ảnh hưởng của Trung Quốc giờ đây đã tràn vào mọi khía cạnh của đời sống người Mỹ. Về mặt kinh tế, Trung Quốc sở hữu 1,1 nghìn tỷ USD trái phiếu Mỹ. Họ kiểm soát trực tiếp hoặc gián tiếp hơn 2.400 công ty Mỹ, trong mọi lĩnh vực quan trọng nhất của chúng ta, bao gồm tài chính, công nghệ, nông nghiệp và dược phẩm”, ông Chernin nhận xét.
Trong thời kỳ cao điểm của đại dịch, Hoa Kỳ được cho là đã phải nhập khẩu hầu hết các loại thuốc kháng sinh từ Trung Quốc. Tương tự như vậy, hầu chất gây nghiện fentanyl, gây thiệt mạng hàng trăm nghìn người Mỹ cũng đến từ Trung Quốc. Ảnh hưởng tương tự được nhìn thấy trên khắp các lĩnh vực giáo dục, truyền thông và giải trí, nơi tiền của Trung Quốc được sử dụng để tác động đến cả nội dung và thông điệp về những gì mà nước Mỹ học, nghe và nhìn thấy.
Trung Quốc gần đây đã mở thêm một mặt trận khác trong Chiến tranh Lạnh của mình chống lại Mỹ. Chỉ trong tuần trước, sau khi tạo ra hộ chiếu COVID-19 kỹ thuật số đầu tiên trên thế giới, Trung Quốc đã bắt đầu vận động Tổ chức Y tế Thế giới bổ nhiệm họ đứng đầu hệ thống hộ chiếu virus corona toàn cầu.
“Kết quả của một hệ thống như vậy tất nhiên sẽ là một trạng thái giám sát trên toàn thế giới, do Trung Quốc lãnh đạo, hệ quả của nó là quá đáng sợ”, ông Chernin cảnh báo.
Ngược lại, theo ông Chernin, chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ tập trung vào sự ưu việt của 3 giá trị cốt lõi cơ bản. Đó là: tự do cá nhân, tự do ý chí và những giá trị gánh vác trách nhiệm cá nhân.
- “Thứ nhất, tự do cá nhân là sự khẳng định rằng các quyền tự do cá nhân của chúng ta — tự do nói theo cách chúng ta chọn, tự do cầu Chúa theo cách của chúng ta và quyền tự do tụ tập với gia đình và bạn bè của chúng ta mà không sợ sự can thiệp của chính phủ — là đến từ tự nhiên, không phải từ chính phủ”.
- “Thứ hai là yêu cầu đạo đức rằng tất cả chúng ta phải có trách nhiệm giúp đỡ lẫn nhau — và không phải vì chính phủ yêu cầu chúng ta phải làm”.
- “Thứ ba, và có lẽ quan trọng nhất, là tính hợp pháp của chính phủ trong đó quyền lực nhà nước chỉ được sử dụng khi biện minh được, đúng luật và được người dân chấp thuận và được cho là từ dưới lên, chứ không phải ngược lại. Chính những giá trị được chia sẻ này, với nguồn gốc rõ ràng là Do Thái – Cơ Đốc, đã làm cho nước Mỹ trở nên đặc biệt và khác biệt duy nhất so với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới”.
Ông Chernin cho rằng có một lý do khiến Mỹ là nước cộng hòa dân chủ lập hiến liên tục lâu nhất trong lịch sử. Trung tâm của tất cả là sự phân chia quyền lực, một hệ thống kiểm soát và cân bằng, và quan trọng nhất là những lý tưởng của chủ nghĩa ngoại lệ Hoa Kỳ — tất cả được thiết kế để bảo vệ quyền tự do và quyền của những người thiểu số trước ý chí của đa số. “Thế giới mà Trung Quốc tìm cách dẫn đầu, là một thế giới được xác định bởi các chế độ độc tài của nhà nước và sự kiểm soát của nhà nước, và hoàn toàn ngược lại với của chúng ta”, ông Chernin nhận xét.
Theo ông Chernin, Mỹ không có hy vọng thắng thế trong cuộc xung đột kinh hoàng của các hệ tư tưởng này cho đến khi Mỹ thừa nhận rằng ĐCSTQ là một mối đe dọa hiện hữu, và là điển hình trong thế kỷ 21 như những gì mà Liên Xô đã thể hiện trong thế kỷ 20.
“Nếu Mỹ có bất kỳ hy vọng chiến thắng nào trong Chiến tranh Lạnh mới này, nó sẽ đòi hỏi một sự tập trung mới vào những gì đã từng giúp chúng ta trở thành nhà lãnh đạo của thế giới tự do — chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ, và sự phát triển gần đây về quyền tự do và các giá trị chung mà đất nước này được thành lập”, ông Chernin nhận định.
Kết thúc bài bình luận, ông Chernin tuyên bố, “lịch sử của chủ nghĩa ngoại lệ Hoa Kỳ đấu với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, sẽ được viết bởi bất kỳ ai nổi lên là người chiến thắng, và lúc nào nó cũng như vậy. Hãy hy vọng chúng ta là những người viết sách lịch sử tại một thời điểm thích hợp, trong tương lai”.