Xếp quân phiệt Miến Ðiện đẩy mạnh cuộc nói chuyện về bầu cử khi quân đội ngày càng bại trận
Bởi The Irrawaddy ngày 22 tháng 1 năm 2024 trang Phân tích.
Với việc quân đội sắc tộc đang giành được nhiều thắng lợi ở phía bắc Bang Shan, cũng như các bang Karenni (Kayah), Chin, Karen và Rakhine, những bình luận công khai của ông chủ quân đội Min Aung Hlaing về cuộc bầu cử được đề xuất trong chế độ của ông và những lời hứa chuyển giao quyền lực của ông đã trở nên thường xuyên hơn.
Khi gặp các quân nhân và gia đình của họ ở Pathein thuộc Vùng Ayeyarwady, do Bộ Tư lệnh Tây Nam giám sát, vào thứ Bảy, Min Aung Hlaing cho biết ông đang đặt nền móng cho cuộc bầu cử và sẽ giao quyền lực cho đảng chiến thắng.
Min Aung Hlaing cáo buộc Liên minh Huynh đệ sắc tộc đã làm chệch kế hoạch bầu cử của ông bằng các cuộc tấn công. Trong những bình luận đầy cay đắng và nhục nhã, ông chủ chính quyền cáo buộc rằng liên minh quân sự ba bên đang cố gắng “đi đường tắt để giành chính quyền thay vì [sử dụng] các biện pháp pháp lý trong khi đất nước đang thực hành hệ thống dân chủ đa đảng”. Tuyên bố này thật mỉa mai vì chính ông là người đầu tiên thực hiện một “đường tắt” như vậy bằng cách nắm quyền.
Khi gặp các đảng phái chính trị vào ngày 6/1, ông cáo buộc các tổ chức vũ trang sắc tộc “lợi dụng tình hình” trong khi ông đang tập trung toàn lực vào việc “chống lại Covid-19 và củng cố nền kinh tế quốc gia”.
Những thất bại quân sự liên tiếp đã khiến Min Aung Hlaing phải thảo luận về cuộc bỏ phiếu gần đây. Khi tiếp đặc phái viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á và các đại sứ mới của Brazil và Ai Cập vào tuần trước, ông đã thảo luận về sự chuẩn bị của chế độ mình cho cuộc bầu cử và quân đội Myanmar tin tưởng đến mức nào vào các cuộc bầu cử dân chủ đa đảng.
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Bầu cử Liên minh do chính phủ bổ nhiệm Thein Soe đã gặp Đại sứ Nga tại Naypyitaw để đàm phán tập trung vào việc tăng cường hợp tác giữa các cơ quan bầu cử của hai nước.
Tình trạng khẩn cấp ban đầu được ban bố vào tháng 2 năm 2021 khi quân đội lật đổ chính phủ được bầu cử dân chủ sẽ kết thúc vào cuối tháng này. Hiến pháp nước này quy định rằng tình trạng khẩn cấp có thể được ban bố trong thời gian ban đầu là một năm và có thể được gia hạn “thông thường” tối đa hai nhiệm kỳ nửa năm theo quyết định của Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia (NDSC) do quân đội thống trị.
Tuy nhiên, Min Aung Hlaing đã hai lần gia hạn tình trạng khẩn cấp một cách vi hiến, với lý do “tình huống bất thường” phát sinh do cuộc kháng chiến vũ trang chống lại chế độ. Nhiều khả năng Min Aung Hlaing sẽ gia hạn tình trạng khẩn cấp. Nếu không, ông phải trao lại quyền lực cho NDSC và một cuộc bầu cử phải được tổ chức trong vòng sáu tháng, theo hiến pháp do quân đội soạn thảo.
Trước khi chiến dịch tấn công chống chế độ 1027 được phát động vào cuối tháng 10, Min Aung Hlaing cho biết cuộc bầu cử sẽ được tổ chức sau cuộc điều tra dân số quốc gia, dự kiến sẽ hoàn thành vào khoảng cuối năm 2024. Do đó, các nhà quan sát chính trị cho rằng chế độ sẽ tổ chức bỏ phiếu vào năm 2025 nếu mọi việc diễn ra theo đúng kế hoạch.
Min Aung Hlaing thường nói rằng cuộc bầu cử sẽ được tổ chức trên khắp Myanmar. Tuy nhiên, chế độ này đã mất quyền kiểm soát khoảng 30 thị trấn và đang phải vật lộn để bảo vệ một số thị trấn khác khỏi các cuộc tấn công của quân kháng chiến. Hiện tại, có vẻ như chế độ không thể tiến hành điều tra dân số chứ đừng nói đến việc tổ chức một cuộc thăm dò ý kiến. Trên thực tế, Min Aung Hlaing thậm chí còn chưa thể ấn định ngày tổ chức cuộc bầu cử được đề xuất, bất chấp lời hứa chuyển giao quyền lực của ông.
https://bitly.ws/3aw9U [Lê Văn dịch lại]