Ukraine: ngừng bắn ‘chỉ còn danh nghĩa’
Miền đông Ukraine đã trải qua hai tuần của lệnh ngừng bắn
Tướng Philip Breedlove cho biết số lần bắn đạn pháo gần đây tương đương với mức trước khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực hai tuần trước đây.
Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng ông thấy ‘có hy vọng’ về một thỏa thuận mới được ký kết vào rạng ngày thứ Bảy 20/9. Ukraine cáo buộc Nga vũ trang cho phe ly khai nhưng Moscow một mực phủ nhận. Hơn 3.000 người đã thiệt mạng trong giao tranh ở Ukraine kể từ tháng Tư. Lệnh ngừng bắn được ký hôm 5/9 nhưng sau đó bị vi phạm liên tục.
Thỏa thuận chín điểm
Tướng Breedlove, tư lệnh tối cao của Nato ở châu Âu, đã đưa ra nhận định này sau cuộc gặp với các tướng lĩnh Nato ở Vilnius, Lithuania. “Tình hình ở Ukraine vào lúc này không tốt,” ông phát biểu trước báo giới. “Con số các sự cố và số lần đạn pháo bắn ra trong vòng một vài ngày qua đã tương đương với mức độ trước khi có lệnh ngừng bắn. Lệnh ngừng bắn vẫn còn đó trên danh nghĩa nhưng những gì diễn ra trên thực địa lại hoàn toàn khác,” ông nói. Ông cho biết kể từ tuần trước, một số lực lượng Nga bên trong Ukraine đã trở về Nga nhưng vẫn sẵn sàng ‘đưa lực lượng quân sự của họ vào Ukraine’. Nato đang có kế hoạch tăng cường sự hiện diện quân sự của họ ở các nước giáp giới với Nga, trong đó có các nước vùng Baltic vốn từng là thành viên của Liên bang Xô-viết. Tướng Breedlove ca ngợi bản ghi nhớ ngừng bắn chín điểm mới vừa được ký kết vào sáng ngày 20/9 ở Minsk. Thỏa thuận này đạt được sau những cuộc đàm phán muộn giữa các đại diện của Nga, Ukraine, phe ly khai ở đông Ukraine và Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE). Thỏa thuận bao gồm thiết lập một vùng đệm rộng 30km, cấm bay trên bầu trời ở một số nơi ở miền đông Ukraine đối với máy bay quân sự và hai bên phải rút ‘các tay súng đánh thuê’. Moscow vẫn liên tục bác bỏ việc họ gửi quân tham chiến ở Ukraine hay trang bị vũ khí cho phe ly khai Ukraine. Chính phủ Nga nói rằng nếu có người Nga chiến đấu ở Ukraine thì đó là họ ‘tự nguyện đi chiến đấu’. Những điểm chính của bản ghi nhớ Minsk: Hai bên phải rút vũ khí hạng nặng ra ngoài phạm vi 15km tính từ ranh giới tiếp xúc để tạo ra một vùng an ninh rộng 30km. Cấm các hoạt động tấn công. Cấm máy bay chiến đấu bay trên vùng an ninh. Thành lập một phái đoàn giám sát của OSCE. Rút tất cả ‘lính đánh thuê nước ngoài’ ra khỏi khu vực giao tranh.