‘Tỷ phú’ Trung Quốc là giả
17/7/21 – Rõ ràng là hai ông Jack Ma và ông Joseph Tsai của công ty Alibaba không thể đủ khả năng mua những phản lực cơ riêng cho họ. Họ đã phải vay tiền từ Credit Suisse để có được chúng, mặc dù mỗi người đã rút ra hơn 5 tỷ USD từ cổ phiếu kể từ năm 2017. Tất cả số tiền đó đã đi đâu? Thậm chí nó có thật không? Họ có giữ tiền trong các ngân hàng mà họ phải xin phép Trung Cộng để được rút tiền không? Đó là để nói, các khoản tiền ấy có thực sự là tiền của họ, hay không?
Theo ông Kyle Bass, giám đốc đầu tư của Hayman Capital Management, “ông Tsai và ông Ma chỉ là tỷ phú vì Trung Cộng nói rằng họ là thế. Như thế giới đã chứng kiến, điều này có thể và sẽ thay đổi trong tích tắc.”
Ông Bass nói rằng, ông Ma và ông Tsai có “nhu cầu vay từ các ngân hàng phương Tây để tài trợ cho lối sống sang trọng của họ” là một điều bí ẩn. Ông viết rằng, “Bất kỳ đồng dollar nào họ thu được thông qua việc bán cổ phần đều phải [được] trả cho các đảng viên Trung Cộng là điều hoàn toàn có thể [xảy ra].”
Một yêu cầu bình luận được gửi đến cho ông Ma và ông Tsai thông qua Alibaba chỉ mang lại một liên kết đến những bình luận trước đó của Alibaba. Một phát ngôn viên của Tập đoàn Alibaba ở đó đã mô tả các tỷ phú Trung Quốc làm những việc như cầm cố cổ phiếu để thế chấp cho các khoản vay [mua] phi cơ là điều “bình thường”. Họ chỉ ra rằng ông Ma không còn là một giám đốc điều hành tại Alibaba nữa.
Vị phát ngôn viên của Alibaba viết rằng, “Việc cầm cố cổ phiếu của các giám đốc điều hành cao cấp của các công ty Hoa Kỳ, bao gồm ông Elon Musk của Tesla và ông Larry Ellison của Oracle, được ghi nhận đầy đủ trên tin tức, và dựa trên một cuộc khảo sát ngắn gọn về hồ sơ công khai của các công ty Hoa Kỳ khác, bao gồm Amazon, Bank of America, Bristol Myers Squibb, General Electric, Netflix và Walmart, rõ ràng là nhiều công ty không cấm các giám đốc điều hành cầm cố cổ phần.”
Nhưng theo ông Ryan McMorrow tại tờ Financial Times, “Việc cầm cố cổ phiếu, theo đó các ngân hàng chấp nhận cổ phiếu làm tài sản thế chấp cho các khoản vay trong khi người đi vay vẫn giữ quyền sở hữu cổ phiếu, là điều rủi ro và hầu hết các công ty ở Hoa Kỳ hạn chế việc các giám đốc điều hành sử dụng quyền này. Bất kỳ việc buộc phải bán cổ phiếu cầm cố nào cũng có thể khiến sự sụt giảm giá cổ phiếu của một công ty trở nên tồi tệ hơn.”
Theo tờ Financial Times, ông Ma và ông Tsai đã phải thế chấp các phần trong số cổ phần được cho là 35 tỷ USD của họ tại Alibaba, một tập đoàn thương mại điện tử, để mua những thứ tương đối rẻ (đối với một tỷ phú) như một ngôi nhà sang trọng ở Hồng Kông, phản lực cơ tư nhân, và các vườn nho của Pháp. Các ngân hàng phương Tây, bao gồm Goldman Sachs, Morgan Stanley, Credit Suisse và UBS, đã cung cấp các khoản vay. [Liệu] các ngân hàng này có mạo hiểm tiền từ khách hàng của họ cho Trung Cộng không?
Ông Ma đã giao dịch các khoản vay và mua sắm thông qua các công ty ngoại quốc kiểm soát hơn một nửa cổ phần tại Alibaba của mình. Có khi nào Trung Cộng cũng có quyền kiểm soát các công ty đó không? Nếu không, tại sao ông Ma không bán một số lượng [cổ phần] nhỏ để mua phản lực cơ? Tại sao Alibaba Holding chưa bao giờ chia cổ tức cho các cổ đông của mình, kể cả cho ông Ma và ông Tsai, để thỉnh thoảng họ có thể chi tiêu một chút? Alibaba được cho là có lợi nhuận cao đến mức hãng này có thể dễ dàng thực hiện chuyện này kia mà.
Ông Bass viết trong một email rằng, “Alibaba không tạo ra cổ tức vì Trung Cộng cần từng đồng US dollar cuối cùng lưu lại Trung Quốc để nhà cầm quyền này có thể hoạt động trên toàn cầu. Điều quan trọng là thế giới phải thấy rằng toàn bộ tương lai kinh tế của Trung Quốc phụ thuộc vào khả năng tiếp tục thu hút US dollar từ các nguồn thụ động và chủ động.” Điều đó nghe giống như một kế hoạch Ponzi.
Ông Bass tiếp tục, “Đồng Nhân dân tệ chỉ đại diện cho 1.8% các khoản thanh toán tiền tệ xuyên biên giới toàn cầu (theo SWIFT). Và gần như toàn bộ số 1.8% này được cân đối lẫn nhau tại Hồng Kông.” SWIFT là một hệ thống viễn thông có trụ sở tại Bỉ mà các ngân hàng sử dụng để chuyển tiền ra quốc tế.
Phản lực cơ tư nhân mà ông Ma và ông Tsai “mua” đều thuộc cùng một hãng: Gulfstream G650ERs, được bán với giá khoảng 66.5 triệu USD một chiếc mới toanh. Số tiền đó chưa đến 1% giá trị tài sản ròng được cho là 11.2 tỷ USD của ông Tsai và chỉ là hơn 1/10 một chút của 1% trong tổng số 46.7 tỷ USD của ông Ma. [Nên] họ đâu cần phải vay tiền để phục vụ việc đi lại.
Tuy nhiên, ông Ma và ông Tsai đã liên tục vay nợ dựa trên cổ phiếu Alibaba của họ kể từ khi công ty này lên sàn chứng khoán vào năm 2014. Theo ông McMorrow, “Ông Ma và ông Tsai, hai cổ đông cá nhân lớn nhất của Alibaba, đã sử dụng các khoản vay để mở ra khối tài sản cá nhân khổng lồ gắn liền với cổ phiếu của tập đoàn.” Ông viết rằng, “Phản lực cơ tư nhân Gulfstream 650ER của ông Tsai được thế chấp cho Credit Suisse. Ngân hàng Thụy Sĩ này đã đưa Alibaba lên thị trường, cũng đã cung cấp tín dụng trong thời gian IPO cho một công ty vỏ bọc ở ngoại quốc mà sau đó liên quan đến việc ông Ma mua một ngôi nhà xa hoa ở quận Peak thượng lưu tại Hồng Kông và một phi cơ mới có cùng kiểu dáng với chiếc của ông Tsai.”
Nếu câu chuyện về các “tỷ phú” của Alibaba đưa ra bất kỳ dấu hiệu gợi ý nào, thì dường như nền kinh tế Trung Quốc ngày càng giống như một lâu đài cát.
Ông Bass lưu ý rằng, “Khi ông Ma buộc phải từ chức Chủ tịch điều hành của Alibaba vào năm 2018, ông ấy đã bị tước cổ phiếu VIE [Variable Interest Entity, mô hình sở hữu đặc biệt] của mình và chúng được ‘trao’ cho năm cá nhân ẩn danh sống tại cùng một nơi hẻo lánh ở Trung Quốc.” Nếu chính phủ có thể lấy tiền của quý vị, đó thực sự không phải là tiền của quý vị, phải không?”
Các VIE của Alibaba nắm giữ giấy phép hoạt động và các tài sản khác của doanh nghiệp ở Trung Quốc đại lục. Trong quá khứ, ông Bass đã đặt cược vào tiền tệ của Trung Quốc và Hồng Kông.
Do Trung Cộng gây áp lực đối với ông Ma, nên có thể ông ta đang cố gắng rời khỏi Trung Quốc, nơi ông có quyền công dân và là một đảng viên Trung Cộng. Vợ ông, bà Cathy Ying Zhang, nhập quốc tịch Singapore. Bà là giám đốc duy nhất của hai công ty ngoại quốc nắm giữ 60% cổ phần Alibaba của gia đình. Đó là cổ phiếu mà ông Ma được tin là đã thế chấp cho các khoản vay.
Theo tờ Financial Times, “Các chủ nhà băng nói rằng cầm cố cổ phiếu là một phương pháp phổ biến để các giám đốc điều hành Trung Quốc huy động tiền mặt mà không làm mất quyền kiểm soát các công ty của họ hoặc gửi những tín hiệu tiêu cực đến thị trường bằng cách bán cổ phiếu của họ.” Người ta phải đặt câu hỏi tại sao việc cầm cố cổ phiếu như vậy dường như phổ biến trong giới giám đốc điều hành Trung Quốc hơn các đồng nghiệp quốc tế của họ. Đây có phải là cách mà các “tỷ phú” Trung Quốc bòn rút một chút từ những tài sản do Trung Cộng kiểm soát?
Một nhân viên ngân hàng đã nói chuyện với Financial Times, cho biết việc cầm cố cổ phiếu như vậy là “một công việc kinh doanh thực sự tốt cho các ngân hàng, công việc này nuôi sống rất nhiều người”. Ông nói, “Những người sáng lập này là những người giàu tài sản nhưng lại nghèo tiền mặt.”
Điều đó có vẻ trái ngược với các báo cáo nói rằng ông Ma, vợ ông, và quỹ từ thiện của ông được cho là đã chuyển đổi thành tiền khoảng 15.5 tỷ USD giá trị cổ phiếu Alibaba kể từ khi công ty này nổi lên, với phần lớn [cổ phiếu] được bán sau năm 2016. Ông Tsai đã bán được khoảng 5.4 tỷ USD. Bất kể việc Alibaba tuyên bố hôm 02/07 rằng “Ông Jack Ma không có khoản vay chưa thanh toán nào được thế chấp bằng cổ phiếu của Alibaba,” hàng tỷ dollar tiền mặt rút ra đó lẽ ra đã quá đủ để mua phản lực cơ và nhà ở sang trọng. Vì vậy, tại sao [lại phải mua bằng] các khoản vay? Có lẽ nào ông Bass đã nhắc lại về số tiền đó, và rằng ông Ma và ông Tsai thậm chí không thể tiếp cận được với số tiền đó
Tháng 10/2020, một Jack Ma [trong lúc] bối rối có thể đã lỡ lời. Ông kêu gọi cải cách hệ thống tài chính của Trung Quốc, chỉ trích các cơ quan quản lý vì đã ngăn chặn sự đổi mới, và nói rằng các ngân hàng quốc doanh có “tâm lý tiệm cầm đồ” vẫn dựa vào “cầm cố và tài sản thế chấp.” Để trả đũa, giới chức Trung Cộng đã làm ông ta biến mất trong ba tháng. Cơ quan giám sát chứng khoán của Trung Cộng đã hủy bỏ đợt IPO trị giá 37 tỷ USD của Ant Financial thuộc Alibaba vào tháng 11/2020. Đợt IPO này đáng ra đã là đợt IPO lớn nhất thế giới trong mọi thời đại. Đến tháng 12/2020, các nhà quản lý buộc Ant Group phải tái cấu trúc theo luật chống độc quyền mới. Định giá của công ty giảm hàng tỷ dollar. Quả là một thành quả đáng tự hào của Trung Quốc, nhưng không. Ông Tập Cận Bình đã phải cho cả thế giới thấy ai là ông chủ, và trong quá trình này, gây hại cho nền kinh tế Trung Quốc bằng cách làm rõ rằng các tỷ phú ở Trung Quốc không thực sự là các tỷ phú.
Với một ít các quyền và có rất ít sự kiểm soát thực sự đối với tiền của họ, các “tỷ phú” của Trung Quốc đều là giả. Họ cần được nhìn nhận rõ hơn như là những người quản lý tiền phô trương cho Trung Cộng, những người này thỉnh thoảng tìm ra những cách sáng tạo để có được số tiền mặt tối thiểu cần thiết cho việc tiêu dùng hào nhoáng nhằm giữ thể diện.
Sau đó, người ta phải tự hỏi tại sao Yale, nơi nhận 30 triệu USD vào năm 2016 từ ông Joseph Tsai, hay Harvard, nhận 350 triệu USD từ một gia đình tỷ phú giả mạo khác có khả năng liên hệ với Trung Quốc vào năm 2014, không đặt thêm các câu hỏi về nguồn cuối cùng của những khoản tiền này. Làm thế nào chúng ta có thể phụ thuộc vào các tổ chức học thuật hàng đầu của chúng ta để có thông tin khách quan về Trung Quốc nếu họ không suy xét những vấn đề này?
Tác giả Anders Corr có bằng cử nhân/thạc sĩ khoa học chính trị tại Đại học Yale (2001) và tiến sĩ về chính phủ tại Đại học Harvard (2008). Ông là người đứng đầu Corr Analytics Inc., nhà xuất bản của Tạp chí Rủi ro Chính trị (Journal of Political Risk), và đã thực hiện các nghiên cứu sâu rộng ở Bắc Mỹ, Âu Châu và Á Châu. Ông là tác giả của cuốn sách có nhan đề “Tập trung quyền lực” (sắp ra mắt vào năm 2021) và “Không xâm phạm,” đồng thời đã biên tập cuốn sách “Những quyền lực lớn, Những chiến lược lớn.”
Quan điểm trong bài viết này là ý kiến của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.
Do Anders Corr thực hiện
Chánh Tín biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times