TC gia tăng việc dùng tàu dân sự cho mục đích quân sự

TC mới đây đã ra lệnh để bắt buộc những chiếc tàu dân sự mới phải được đóng dựa theo các chi tiết kỹ thuật của tàu quân sự. Các nhà phân tích cho rằng hành động này có thể giúp tăng cường những nỗ lực của Bắc Kinh để khẳng định yêu sách chủ quyền ở Biển Đông và Biển Hoa Đông và bổ sung cho những nỗ lực của quân đội TC nhằm nới rộng tầm hoạt động của hải quân.

Một bản phúc trình về tình báo hải quân của Mỹ công bố hồi đầu năm nay cho biết Bắc Kinh đã nới rộng đội tàu tuần duyên dân sự của họ thành đội tàu tuần duyên lớn nhất thế giới, và dùng những chiếc tàu dân sự đó để củng cố cho những yêu sách chủ quyền tại những vùng biển có tranh chấp. Điều này khiến cho các nhà phân tích gọi đội tàu đó là “lực lượng hải quân thứ nhì của Trung Quốc.”

Tuần trước, truyền thông nhà nước TC cho biết chính phủ đã chấp thuận những qui định hướng dẫn mới để đòi hỏi các hãng đóng tàu tư nhân phải dành thêm chỗ trên những chiếc tàu mới để phục vụ cho hải quân trong thời chiến.

Quốc hội TC cũng đang soạn thảo một dự luật Giao thông Quốc phòng nhằm giúp cho các công ty đóng tàu đài thọ những phí tổn để làm cho tàu bè có thể dùng vào mục đích quân sự và thực hiện những chương trình bảo hiểm để bồi thường cho tàu dân sự bị thiệt hại trong những chiến dịch quân sự.

Tờ Nhân dân Nhật báo của nhà nước TC trích lời các chuyên gia nói rằng những đòi hỏi này “làm cho Trung Quốc có thể chuyển đổi đoàn tàu dân dụng khá lớn của mình thành sức mạnh quân sự.” Bài báo cũng cho biết tính đến cuối năm ngoái, TC có khoảng 172.000 tàu dân dụng.

Tăng cường sức mạnh

Ông James Nolt, một nhà nghiên cứu cấp cao của Viện Chính sách Thế giới ở Washington, nói rằng kế hoạch mới về tàu dân dụng có thể là một dấu hiệu cho thấy quyết tâm mỗi ngày một lớn của TC ở Á Châu.

“Nó có thể nhắm tới việc cảnh báo các nước khác trong khu vực là Trung Quốc có thái độ rất nghiêm túc đối với những yêu sách chủ quyền ở Biển Đông và sẵn sàng hậu thuẫn cho những yêu sách đó bằng sức mạnh quân sự trong tương lai. Nó có thể được xem là một lời cảnh báo.”

Ông Nolt cho biết việc xây dựng những chiếc tàu dân sự để bổ túc cho hải quân là một việc mà nhiều nước trên thế giới đã làm và đang làm vì đó là một việc có ích về phương diện kinh tế.

Hoa Kỳ đã làm như vậy sau Thế chiến Thứ nhất. Nước Anh cũng làm như vậy trong cuộc chiến đảo Falklands năm 1982. Và giờ đây TC đang nối gót.

Các nhà phân tích cho biết dựa trên những bài tường thuật của TC về kế hoạch này thì rõ ràng là TC đang lấy cảm hứng từ các luật lệ của Mỹ để trợ cấp và bảo hiểm cho các chiếc tàu dân dụng có thể được dùng vào mục đích quân sự.

Ông Nolt của Viện Chính sách Thế giới cho rằng điều quan trọng hơn nữa là kế hoạch này có thể hỗ trợ cho tham vọng của TC để xây dựng một đội tàu viễn dương và nới rộng hoạt động tới những nơi cách xe vùng duyên hải của họ.

“Kế hoạch này có thể nói là một sự tiến hoá của Trung Quốc, bởi vì từ trước tới nay, Trung Quốc chưa tìm cách thực hiện nhiều hoạt động xa bờ như họ đang tìm cách thực hiện vào lúc này. Và họ hoạt động xa bờ nhiều chừng nào thì họ càng cần tới những sự phụ trợ của các tàu dân sự nhiều chừng đó.”

Mục tiêu ‘kép’

Theo truyền thông nhà nước TC, có 5 loại tàu dân sự sẽ phải tuân theo những qui định mới. Đó là tàu container, tàu há mồm, tàu đa dụng, tàu chở nông khoáng sản và tàu chở hàng rời. Ông Nolt cho biết trong các loại tàu đó, tàu há mồm rất có ích cho việc chở quân xa và khí tài quân sự từ các cảng địa phương tới những hòn đảo giữa đường.

Ông Lâm Trung Bân, một nhà phân tích chiến lược từng giữ chức thứ trưởng quốc phòng Đài Loan, nói rằng hãy còn quá sớm để biết được kế hoạch này sẽ tăng cường khả năng hải quân của TC tới mức nào. Nhưng ông nói rằng qua kế hoạch này Bắc Kinh muốn bày tỏ một lập trường cứng rắn đối với các nước láng giềng ở Á Châu và điều đó làm tăng uy tín của các nhà lãnh đạo TC đối với dân chúng của họ.

“Cả Trung Quốc lẫn các nước láng giềng của họ đang tỏ vẻ cứng rắn. Tuy nhiên, họ biết rằng họ không thể để cho tình hình căng thẳng hiện nay leo thang thành những vụ xung đột quân sự. Điều đó sẽ gây thương tổn cho kinh tế của họ. Do đó, tôi xem việc này là một việc mà tôi gọi là ‘làm hung ở nước ngoài để tăng uy tín trong nước'”.

Ông Lâm Trung Bân cho rằng “sự làm hung” này đặc biệt quan trọng đối với Chủ tịch TC Tập Cận Bình, vì Tập đang thúc đẩy cho một kế hoạch cải cách qui mô lớn ở trong nước và không thể để cho dân chúng nghĩ rằng ông ấy có thái độ nhu nhược trên trường quốc tế. Ông Lâm Trung Bân cũng cho rằng “sự làm hung” của TC cũng phục vụ cho một mục đích ngoại giao trong lúc Tập Cận Bình đang chuẩn bị để hội đàm với các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ.

Tập Cận Bình sẽ thực hiện chuyến viếng thăm chính thức đầu tiên tới Washington và sẽ hội kiến Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama vào tháng 9 tới đây.