Trong chiến tranh Myanmar, cơ hội quan trọng hiện ra cho chính quyền và quân nổi dậy
Trong khu rừng ở vùng đồi Dawna ở phía đông nam Myanmar, quân nổi dậy từ một nhóm dân tộc có vũ trang đang chiến đấu để ngăn chặn các đoàn quân tiếp viện do chính quyền cầm quyền của đất nước gửi đến để cố gắng giành lại Myawaddy, một tiền đồn thương mại quan trọng ở biên giới Thái Lan.
Những gì xảy ra trong vài tuần tới trong cuộc tranh giành Myawaddy và các địa điểm chiến lược khác ở Myanmar có thể quyết định giai đoạn tiếp theo của cuộc xung đột đẫm máu đã kéo dài hơn ba năm và cuối cùng quyết định số phận của chính quyền quân sự.
Myanmar đã rơi vào tình trạng hỗn loạn kể từ cuộc đảo chính quân sự vào tháng 2 năm 2021 dẫn đến sự gia tăng của một cuộc kháng chiến vũ trang hiện đang hoạt động cùng với các nhóm phiến quân dân tộc thiểu số, một số trong số đó đã chiến đấu với quân đội trong nhiều thập kỷ.
Chính quyền và quân kháng chiến có rất ít cơ hội để đạt được lợi ích hoặc giữ vững lập trường của mình khi những đám mây gió mùa đầy mưa bắt đầu cuốn qua Myanmar vào khoảng đầu tháng Sáu. Các nhà phân tích cho biết thời tiết như vậy đặc biệt cản trở quân đội đang được dàn quân trên nhiều chiến tuyến, bằng cách làm giảm đi lợi thế về sức mạnh không quân của nước này.
Trong thế cân bằng này có các tiền đồn thương mại và quân sự quan trọng, bao gồm Myawaddy ở phía đông nam, vùng tây Rakhine, nơi Quân đội Arakan hùng mạnh đã tấn công chính quyền và các khu vực của các tỉnh khác dọc biên giới với Trung Quốc và Thái Lan.
Zachary Abuza, giáo sư tại Đại học Chiến tranh Quốc gia Hoa Kỳ và là chuyên gia về Đông Nam Á, cho biết một số khu vực trong số này là những khu vực mà chính quyền sẽ tìm cách chiếm lại hoặc giữ vững trước khi mưa đến, ngay cả khi quân nổi dậy tìm cách duy trì đà tiến của mình.
Ông nói: “Có một số mục tiêu chiến lược thực sự quan trọng đối với quân đội trong những tuần tới”, đề cập đến các trận chiến quan trọng đang diễn ra, bao gồm cả các trận chiến ở Myawaddy và các thị trấn ở bang Rakhine.
Một phát ngôn viên của chính quyền đã không trả lời các cuộc gọi từ Reuters.
Kể từ tháng 10, chính quyền quân sự đã phải đối mặt với một loạt thất bại trên chiến trường và cùng với nền kinh tế đang xuất huyết, đang phải vật lộn với thách thức lớn nhất kể từ khi lên nắm quyền.
Theo ước tính của Viện Hòa bình Hoa Kỳ (USIP), họ đã mất quyền kiểm soát khoảng một nửa trong số 5.280 vị trí quân sự của mình, bao gồm các tiền đồn, căn cứ và trụ sở, cũng như 60% lãnh thổ mà trước đây họ kiểm soát ở các khu vực dân tộc thiểu số.
Một quan chức Thái Lan và một nguồn tin ngoại giao nói với Reuters, dựa trên đánh giá của họ về tình hình, quân đội có thể mất quyền kiểm soát tất cả các vùng biên giới lớn với Bangladesh, Trung Quốc, Ấn Độ và Thái Lan trong vòng sáu tháng tới, những khu vực mà họ hiện đang chiến đấu với nhiều nhóm nổi dậy. cuộc giao tranh đang diễn ra.
Họ cho biết, bị dàn mỏng khắp các vùng lãnh thổ biên giới đang tuột khỏi tầm kiểm soát của họ, chính quyền có thể tìm cách củng cố các nguồn lực và ưu tiên các khu vực trọng điểm.
Cả hai đều yêu cầu không nêu tên vì họ không được phép nói chuyện với giới truyền thông.
‘CHỮ VIẾT TRÊN TƯỜNG’
Nhưng họ nói thêm rằng mặc dù chính quyền đã suy yếu và quân đội bị chảy máu, nhưng họ vẫn giữ được hỏa lực để gây thiệt hại đáng kể cho các nhóm kháng chiến và giữ vững vùng đất thấp miền Trung, nơi sinh sống của đa số người Bamar.
Thitinan Pongsudhirak, một nhà phân tích chính trị khu vực có trụ sở tại Bangkok, cho biết ngay cả khi bị bao vây, các lực lượng chính phủ vẫn có thể xây dựng một hệ thống phòng thủ vững chắc và kéo dài xung đột.
“Tôi nghĩ rằng điều này có thể kéo dài,” ông nói khi đề cập đến tình trạng hỗn loạn trong nước. Nhưng ông nói thêm rằng sự kiểm soát của chính quyền về lâu dài là “không thể đứng vững được”.
“Chữ viết trên tường,” Thitinan nói, chỉ ra những tổn thất trên chiến trường, sự phản kháng táo bạo và thiếu sự ủng hộ của quần chúng.
Sau khi mất quyền kiểm soát Myawaddy, quân đội đã tiến hành một cuộc phản công để chiếm lại thị trấn, một trung tâm thương mại biên giới trị giá hơn 1 tỷ USD mỗi năm.
Liên minh Quốc gia Karen (KNU), một trong những đội quân dân tộc lâu đời nhất của Myanmar, ban đầu đã đánh bật quân đội khỏi Myawaddy, hiện đang chiến đấu để ngăn chặn cuộc tấn công của chính quyền.
Người phát ngôn KNU Saw Taw Nee nói với Reuters: “Hơn 1.000 binh sĩ đang tiếp cận và tiến tới Myawaddy nhưng lực lượng chung của KNLA vẫn cố gắng hết sức để ngăn chặn, ngăn chặn và tấn công họ”. Quân đội Giải phóng Quốc gia Karen.
“Cuộc chiến khốc liệt đang diễn ra hàng ngày.”
Bất ổn ở Myanmar có thể gây bất ổn cho vùng Đông Bắc Ấn Độ
Cách Myawaddy khoảng 900 km (600 dặm) về phía tây, chính quyền quân sự đang chiến đấu với Quân đội Arakan đang nỗ lực giành quyền kiểm soát Ann, một trụ sở quân sự quan trọng của khu vực.
Đường ống dẫn khí đốt Myanmar-Trung Quốc dài 793 km (491 dặm) cũng đi qua Ann, với một trạm bơm lớn nằm gần thị trấn mà các nhà phân tích cho rằng quân đội sẽ làm mọi cách để giữ vững.
Richard Horsey, cố vấn cấp cao của Myanmar của Nhóm Khủng hoảng, cho biết những cơn mưa gió mùa sẽ làm phức tạp việc triển khai sức mạnh không quân của quân đội – một lợi thế quan trọng của chính quyền quân sự – với độ che phủ thấp của mây ảnh hưởng đến việc sử dụng các loại đạn không dẫn đường thường được lực lượng không quân sử dụng.
Horsey nói: “Việc trực thăng hoạt động trong mùa mưa cũng khó khăn và nguy hiểm hơn – để vận chuyển quân đội, tiếp tế cho các căn cứ bị lực lượng chống chế độ cô lập và hỗ trợ hỏa lực”.
Theo Abuza tại Đại học Chiến tranh Quốc gia, các cuộc đào tẩu của quân đội trên khắp đất nước trong những tháng gần đây cho thấy rằng việc chính quyền không tiếp tế lương thực, nước uống, đạn dược và vật tư y tế cho quân đội đã dẫn đến tinh thần sa sút.
Các nhà phân tích cho rằng, mưa sẽ tạo thuận lợi cho các lực lượng kháng chiến có đà giành được nhiều thắng lợi nhưng vẫn là một tập hợp quân đội các dân tộc và các nhóm kháng chiến cơ sở đa dạng, thiếu sự phối hợp ăn ý.
Ye Myo Hein của USIP cho biết trong một báo cáo gần đây: “Việc tạo điều kiện cho sự phối hợp chiến lược giữa rất nhiều nhóm sẽ mất thời gian, nhưng nó sẽ là yếu tố quyết định kết quả của cuộc xung đột ở Myanmar”.
Kyaw Zaw, người phát ngôn của Chính phủ Thống nhất Quốc gia trong bóng tối của Myanmar, cho biết chính quyền hiện chỉ giữ quyền kiểm soát các thành phố lớn ở khu trung tâm.
“Ngay cả ở đó, họ cũng đang bị đe dọa.”
bit.ly/4doRSTP[Lê Văn dịch lại]