Tổng thống Bolivian Evo Morales từ chức sau những cáo buộc gian lận bầu cử
Quí Bạn đọc thân mến,
Ban biên tập xin chuyển đến quí Bạn Bản tin của CNN vừa đăng về việc Tổng thống Morales cu?a Bolivia buộc phải từ chức vì áp lực dữ dội từ các cuộc biểu tình nổ ra khắp nước phản đối cuộc bầu cử 20 tháng 10 qua mà ông thắng nhưng đã bị cho là gian lận.
Lúc đầu lực lượng An ninh cảnh sát nghe lịnh ông mạnh tay đàn áp người biểu tình làm chết 3 người và hàng trăm người khác bị thương nhưng dân chúng cương quyết đứng lên đòi ông phải từ chức . Trước sự phẫn nộ và cương quyết của quần chúng bất chấp sự đàn áp, lực lương An ninh cuối cùng đã đứng về phía nhân dân và ngay sau đó Tổng tư lịnh Quân đội là Tướng Williams Kaliman cũng tuyên bố không tuân lịnh ông Morales mà cùng toàn thể Quân đội ủng hô người biểu tình và yêu cầu Tổng thống Morales phải từ chức.
Ðây là một biến cố lịch sử mới nơi mà cái nôi XHCN ở Châu Mỹ la tinh từ thế kỷ trước đã trổi dậy như giòng thác đổ qua Cuba, Venezuala, Nicaragua nhưng nay thực tế đã chứng minh rằng CNXH đã quá lỗi thời , đầy gian trá, chỉ mang lại bất công, nghèo đói, do đó các chế độ XHCN cho dù ở bất cứ nơi đâu trên quả địa cầu nầy cuối cùng sẽ có cùng chung số phận.
BBT
Tổng thống Bolivian Evo Morales từ chức sau những cáo buộc gian lận bầu cử
Bởi Kay Guerrero và Dakin Andone, CNN
Cập nhật 8:20 PM ET, ngày 10 tháng 11 năm 2019
(CNN) Tổng thống Bolivian Evo Morales đã từ chức vào Chủ nhật trong bối cảnh sự phản đối ngày càng tăng sau khi một cuộc kiểm toán quốc tế cho thấy kết quả của cuộc bầu cử tháng trước không thể được xác nhận vì “sự bất thường nghiêm trọng”.
Morales cho biết ông đã từ chức “vì lợi ích của đất nước”, vốn đã bị các cuộc biểu tình phản đối trong những ngày sau cuộc bầu cử ngày 20 tháng 10. Ba người đã chết trong các cuộc biểu tình và hàng trăm người bị thương.
Lời kêu gọi từ chức của Morales đã tăng lên vào cuối tuần, và vào Chủ nhật, người đứng đầu Lực lượng Vũ trang Bolivian, Cmdr. Williams Kaliman, yêu cầu Morales từ chức để khôi phục sự ổn định và hòa bình.
Morales tuyên bố ông đã bị đảo chính – một lời buộc tội được lặp lại bởi các đồng minh của ông ở Nam Mỹ, nhưng bị từ chối bởi phong trào đối lập, cho biết đây là một cuộc đấu tranh vì “dân chủ và hòa bình”.
“Tôi rất tiếc điều này”, Morales nói trên truyền hình quốc gia. Ông sẽ gửi thư từ chức tới Quốc hội trong vài giờ tới, ông nói.
Căng thẳng sôi sục ở Bolivia khi những người biểu tình tuyên bố cuộc bầu cử tổng thống đã được tổ chức
Những người biểu tình và phe đối lập Bolivian đã cáo buộc các cơ quan bầu cử thao túng việc kiểm phiếu để ủng hộ Morales, nhà lãnh đạo xã hội lâu năm của đất nước. Morales phủ nhận các cáo buộc và tuyên bố mình là người chiến thắng.
Morales là một trong những nguyên thủ quốc gia phục vụ lâu nhất ở Mỹ Latinh. Ông đã phục vụ gần 14 năm và là tổng thống bản địa đầu tiên của Bolivia.
Ông đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đầu tiên với một chiến dịch hứa hẹn một chính phủ tập trung vào nhu cầu của người nghèo. Nhưng ông cũng bị buộc tội sử dụng hệ thống để tập trung quyền lực.
“Chúng tôi đã ở trong chính phủ được 13 năm, chín tháng và 18 ngày nhờ sự đoàn kết và ý chí của người dân”, Morales nói trong một tuyên bố được đăng lên Twitter. “Chúng tôi bị buộc tội bởi chế độ độc tài bởi những người đã thua chúng tôi trong rất nhiều cuộc bầu cử. Ngày nay, Bolivia là một đất nước tự do, một đất nước với sự bao gồm, nhân phẩm, chủ quyền và sức mạnh kinh tế.”
Lễ kỷ niệm nổ ra trên khắp đất nước khi tin tức từ chức của ông lan rộng.
Ai tiếp theo
Không rõ tối chủ nhật, ai sẽ là tổng thống tiếp theo của Bolivia. Các quan chức tiếp theo trong dòng kế nhiệm tổng thống đều từ chức vào Chủ nhật.
Phó Tổng thống Álvaro García Linera tuyên bố từ chức sau khi Morales từ chức.
Chủ tịch Thượng viện Adriana Salvatierra Arriaza, 30 tuổi, sẽ là người tiếp theo xếp hàng, theo Hiến pháp Bolivian. Nhưng cô ấy cũng tuyên bố từ chức tối chủ nhật.
Công việc sẽ được chuyển cho Chủ tịch Đại biểu Víctor Borda, nhưng ông đã từ chức trước đó vào Chủ nhật.
Phát biểu với truyền thông địa phương, phó chủ tịch thứ hai của thượng viện Bolivia, Jeanine Añez, nói rằng bà là người tiếp theo đảm nhận chức tổng thống và sẵn sàng làm như vậy.
Añez, một nhà lập pháp đối lập, nói rằng cô sẽ đảm nhận chức tổng thống với mục tiêu kêu gọi bầu cử mới. Nhưng vẫn chưa rõ làm thế nào sự kế thừa sẽ diễn ra, hoặc vai trò của quân đội trong quá trình chuyển đổi.
Phó Tổng thống Álvaro García Linera tuyên bố từ chức sau khi Morales từ chức.
Chủ tịch Thượng viện Adriana Salvatierra Arriaza, 30 tuổi, sẽ là người tiếp theo xếp hàng, theo Hiến pháp Bolivian. Nhưng cô ấy cũng tuyên bố từ chức tối chủ nhật.
Công việc sẽ được chuyển cho Chủ tịch Đại biểu Víctor Borda, nhưng ông đã từ chức trước đó vào Chủ nhật.
Phát biểu với truyền thông địa phương, phó chủ tịch thứ hai của thượng viện Bolivia, Jeanine Añez, nói rằng bà là người tiếp theo đảm nhận chức tổng thống và sẵn sàng làm như vậy.
Añez, một nhà lập pháp đối lập, nói rằng cô sẽ đảm nhận chức tổng thống với mục tiêu kêu gọi bầu cử mới. Nhưng vẫn chưa rõ làm thế nào sự kế thừa sẽ diễn ra, hoặc vai trò của quân đội trong quá trình chuyển đổi.
Tổng thống Evo Morales của Bolivia trong cuộc họp báo ở La Paz, Bolivia, vào Chủ nhật, ngày 10 tháng 11 năm 2019.
Làm thế nào chúng ta đến đây
Morales không có kế hoạch rời khỏi đất nước, ông nói hôm Chủ nhật. “Tôi không cần phải trốn thoát. Tôi muốn người dân Bolivia biết rằng tôi chưa cướp được ai, không có gì. Nếu ai đó nghĩ rằng chúng tôi đang ăn cắp, thì hãy nói cho tôi biết. Hãy trình bày bằng chứng.”
Morales đã từ chức chỉ vài giờ sau khi ông hứa cuộc bầu cử mới sẽ được tổ chức và hội đồng bầu cử của đất nước đã thay thế theo báo cáo của Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OAS).
Một loạt các cáo buộc bất thường – bao gồm thất bại trong chuỗi lưu ký phiếu bầu, thay đổi và giả mạo tài liệu bầu cử, chuyển hướng dữ liệu đến các máy chủ trái phép và thao túng dữ liệu – đã ảnh hưởng đến số phiếu chính thức, OAS cho biết.
Trong vài giờ sau khi các cuộc thăm dò kết thúc, kết quả sơ bộ cho thấy Morales hơi đi trước đối thủ của mình, cựu Tổng thống Carlos Mesa. Biên độ chặt chẽ sẽ khiến một cuộc bỏ phiếu vào tháng 12.
Nhưng phe đối lập và các nhà quan sát quốc tế trở nên nghi ngờ sau khi các quan chức bầu cử ngừng đếm trong khoảng 24 giờ mà không có lời giải thích. Khi số đếm trở lại, vị trí dẫn đầu của Morales đã tăng vọt.
Morales đã từ chức chỉ vài giờ sau khi ông hứa cuộc bầu cử mới sẽ được tổ chức và hội đồng bầu cử của đất nước đã thay thế theo báo cáo của Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OAS).
Một loạt các cáo buộc bất thường – bao gồm thất bại trong chuỗi lưu ký phiếu bầu, thay đổi và giả mạo tài liệu bầu cử, chuyển hướng dữ liệu đến các máy chủ trái phép và thao túng dữ liệu – đã ảnh hưởng đến số phiếu chính thức, OAS cho biết.
Trong vài giờ sau khi các cuộc thăm dò kết thúc, kết quả sơ bộ cho thấy Morales hơi đi trước đối thủ của mình, cựu Tổng thống Carlos Mesa. Biên độ chặt chẽ sẽ khiến một cuộc bỏ phiếu vào tháng 12.
Nhưng phe đối lập và các nhà quan sát quốc tế trở nên nghi ngờ sau khi các quan chức bầu cử ngừng đếm trong khoảng 24 giờ mà không có lời giải thích. Khi số đếm trở lại, vị trí dẫn đầu của Morales đã tăng vọt.
Người dân phản đối kết quả bầu cử ở Sucre, Bolivia, vào ngày 22 tháng 10 năm 2019.
“Các thao tác đối với hệ thống máy tính (được sử dụng trong các cuộc bầu cử) có độ lớn đến mức chúng phải được Nhà nước Bolivian điều tra sâu sắc để đi đến tận cùng (về vấn đề này)”, OAS nói.
Tổ chức đề nghị các cuộc bầu cử mới được tổ chức dưới sự bảo trợ của “các cơ quan bầu cử mới nhằm đưa ra một quy trình đáng tin cậy”.
Thứ bảy, nhiều đơn vị cảnh sát đã tham gia những cuộc gọi đó, trong khi Kaliman, người đứng đầu Lực lượng Vũ trang Bolivian, cho biết các đơn vị của ông sẽ không đối đầu với người biểu tình.
Một số quan chức chính phủ khác đã từ chức vào Chủ nhật, bao gồm cả chủ tịch và phó chủ tịch của hội đồng bầu cử, được gọi là Tòa án bầu cử tối cao.
Đến tối chủ nhật, cả hai người đã bị bắt vì “tội ác bầu cử”, theo hãng tin ABI của nhà nước Bolivia.
Văn phòng công tố đã mở một cuộc điều tra về các cáo buộc làm sai lệch tài liệu, thao túng dữ liệu và kết quả xen kẽ, trong số những người khác, các hãng tin báo cáo.
Trong bức thư của mình, Maria Eugenia Choque, chủ tịch hội đồng bầu cử, nói rằng bà đã từ chức với “niềm tin chắc chắn rằng tôi đã không thực hiện bất kỳ hành động nào để thay đổi ý chí chủ quyền của người dân Bolivian”.
Tổ chức đề nghị các cuộc bầu cử mới được tổ chức dưới sự bảo trợ của “các cơ quan bầu cử mới nhằm đưa ra một quy trình đáng tin cậy”.
Thứ bảy, nhiều đơn vị cảnh sát đã tham gia những cuộc gọi đó, trong khi Kaliman, người đứng đầu Lực lượng Vũ trang Bolivian, cho biết các đơn vị của ông sẽ không đối đầu với người biểu tình.
Một số quan chức chính phủ khác đã từ chức vào Chủ nhật, bao gồm cả chủ tịch và phó chủ tịch của hội đồng bầu cử, được gọi là Tòa án bầu cử tối cao.
Đến tối chủ nhật, cả hai người đã bị bắt vì “tội ác bầu cử”, theo hãng tin ABI của nhà nước Bolivia.
Văn phòng công tố đã mở một cuộc điều tra về các cáo buộc làm sai lệch tài liệu, thao túng dữ liệu và kết quả xen kẽ, trong số những người khác, các hãng tin báo cáo.
Trong bức thư của mình, Maria Eugenia Choque, chủ tịch hội đồng bầu cử, nói rằng bà đã từ chức với “niềm tin chắc chắn rằng tôi đã không thực hiện bất kỳ hành động nào để thay đổi ý chí chủ quyền của người dân Bolivian”.
Cộng đồng quốc tế phản ứng
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đang theo dõi “các sự kiện diễn ra nhanh chóng” ở Bolivia, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết. Trước đó, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã khen ngợi cuộc kiểm toán OAS và cho biết Hoa Kỳ ủng hộ cuộc bầu cử mới và thành lập một hội đồng bầu cử mới.
“Để khôi phục uy tín cho quá trình bầu cử, tất cả các quan chức chính phủ và quan chức của bất kỳ tổ chức chính trị nào có liên quan đến cuộc bầu cử ngày 20 tháng 10 không hoàn chỉnh nên rời khỏi quá trình bầu cử”, ông Pompeo nói.
Nhưng những người khác, bao gồm Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và Tổng thống Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez, đã lên án những gì họ gọi là “cuộc đảo chính” chống lại Morales.
Díaz-Canel nói trên Twitter: “Chúng tôi lên án chiến lược đảo chính của phe đối lập đã khởi động bạo lực ở Bolivia, đã gây ra cái chết, hàng trăm thương tích và những biểu hiện phân biệt chủng tộc đối với người bản địa”.
“Để khôi phục uy tín cho quá trình bầu cử, tất cả các quan chức chính phủ và quan chức của bất kỳ tổ chức chính trị nào có liên quan đến cuộc bầu cử ngày 20 tháng 10 không hoàn chỉnh nên rời khỏi quá trình bầu cử”, ông Pompeo nói.
Nhưng những người khác, bao gồm Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và Tổng thống Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez, đã lên án những gì họ gọi là “cuộc đảo chính” chống lại Morales.
Díaz-Canel nói trên Twitter: “Chúng tôi lên án chiến lược đảo chính của phe đối lập đã khởi động bạo lực ở Bolivia, đã gây ra cái chết, hàng trăm thương tích và những biểu hiện phân biệt chủng tộc đối với người bản địa”.
Hai mươi thành viên của các cơ quan hành pháp và lập pháp của Bolivian đã tìm nơi ẩn náu tại dinh thự của đại sứ Mexico ở La Paz, Bộ trưởng Ngoại giao Mexico Marcelo Ebrard cho biết.
Mexico sẽ cấp cho Morales tị nạn nếu anh ta yêu cầu, Ebrard nói thêm.
Helen Regan và Matt Rivers của CNN đã đóng góp cho báo cáo này.
Mexico sẽ cấp cho Morales tị nạn nếu anh ta yêu cầu, Ebrard nói thêm.
Helen Regan và Matt Rivers của CNN đã đóng góp cho báo cáo này.