Tòa án LHQ ra lệnh cho Nga ngừng xâm lược Ukraine
16 Mar 2022 – Tòa án Công lý Quốc tế ra lệnh cho Nga ngừng xâm lược và nói rằng họ ‘quan ngại sâu sắc’ trước việc Matxcơva sử dụng vũ lực ở Ukraine.
Mọi người đi ngang qua một ngôi trường bị hư hại do pháo kích ở Kharkiv, khi cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine tiếp tục [Oleksandr Lapshyn / Reuters] 16 tháng 3 năm 2022
Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) đã ra lệnh cho Nga ngừng các hành động quân sự ở Ukraine ngay lập tức, nói rằng họ “lo ngại sâu sắc” về việc sử dụng vũ lực của Moscow.
“Liên bang Nga sẽ ngay lập tức đình chỉ các hoạt động quân sự bắt đầu vào ngày 24 tháng 2 năm 2022 trên lãnh thổ của Ukraine”, các thẩm phán tại tòa án tối cao của Liên hợp quốc cho biết trong quyết định ngày 13-2 hôm thứ Tư.
Các thẩm phán nói thêm rằng Nga cũng phải đảm bảo rằng các lực lượng khác dưới sự kiểm soát của mình hoặc được hỗ trợ bởi Moscow không được tiếp tục hoạt động quân sự.
Mặc dù các phán quyết của tòa án là ràng buộc, nhưng nó không có phương tiện trực tiếp để thực thi và trong một số trường hợp hiếm hoi, các quốc gia đã bỏ qua chúng trong quá khứ.
Các quốc gia từ chối tuân theo lệnh của tòa án có thể được chuyển đến Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, nơi Nga nắm quyền phủ quyết.
Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy vẫn ca ngợi đây là một chiến thắng lớn.
Ông viết trên Twitter: “Ukraine đã giành được thắng lợi hoàn toàn trong vụ kiện chống lại Nga tại Tòa án Công lý Quốc tế. “ICJ đã ra lệnh ngừng ngay lập tức cuộc xâm lược. Lệnh này có giá trị ràng buộc theo luật pháp quốc tế. Nga phải tuân thủ ngay lập tức. Bỏ qua mệnh lệnh sẽ cô lập Nga hơn nữa ”.
Ukraine đã đệ đơn vụ việc của mình ngay sau khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu vào ngày 24 tháng 2, nói rằng lời biện minh rõ ràng của Nga – rằng họ đang hành động để ngăn chặn một cuộc diệt chủng ở miền đông Ukraine – là không có cơ sở.
Tại các phiên điều trần, Ukraine cho biết không có mối đe dọa diệt chủng nào ở miền đông Ukraine và Công ước về Diệt chủng năm 1948 của Liên hợp quốc, mà cả hai nước đã ký kết, không cho phép một cuộc xâm lược ngăn cản một cuộc xâm lược.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã mô tả cuộc xâm lược là một “hành động quân sự đặc biệt” cần thiết để “bảo vệ những người bị bắt nạt và diệt chủng” – nghĩa là những người có ngôn ngữ đầu tiên hoặc duy nhất là tiếng Nga – ở miền đông Ukraine.
Nga cho biết họ đã bỏ qua các phiên điều trần của ICJ vào ngày 7 tháng 3 “vì sự vô lý rõ ràng của vụ kiện”.
Tuy nhiên, Matxcơva đã đệ trình một văn bản lên tòa án nói rằng ICJ không nên áp đặt bất kỳ biện pháp nào.
Nga đã lập luận rằng việc Putin sử dụng từ “diệt chủng” không tự động ngụ ý rằng họ đang dựa trên các hành động của mình dựa trên Công ước về Diệt chủng. Nga lập luận nếu không có tranh chấp về việc giải thích hiệp ước, tòa án không có thẩm quyền.
Thẩm phán chủ tọa Joan Donoghue cho biết tòa đã có đủ thông tin về việc hai nước không thống nhất về việc giải thích Công ước về Diệt chủng để đưa ra quyết định sơ bộ. Quyền tài phán thực tế sẽ chỉ được quyết định sau đó.
Trong một tình huống khẩn cấp như xung đột ở Ukraine, tòa án có thể ra lệnh các biện pháp khẩn cấp trong vài ngày, thậm chí trước khi quyết định xem tòa án có thẩm quyền trong một vụ việc hay không. Điều đó thường mất nhiều tháng, trong khi quyết định về giá trị thực tế của một vụ án có thể mất nhiều năm.
Trong những ngày kể từ phiên điều trần ngày 7 tháng 3, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công quân sự vào các thị trấn và thành phố trên khắp Ukraine, tấn công cơ sở hạ tầng dân sự trên khắp đất nước – bao gồm một cuộc tấn công chết người vào một bệnh viện phụ sản ở Mariupol. Hơn ba triệu người tị nạn đã rời khỏi Ukraine trong chiến tranh, theo LHQ.
Riêng công tố viên trưởng của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), Karim Khan, đã gặp Zelenskyy trong một cuộc họp bất ngờ trước đó vào thứ Tư. Hai người đã thảo luận về cuộc điều tra đang diễn ra của tòa án về các tội ác chiến tranh có thể xảy ra trong nước. Trong khi ICJ có thể yêu cầu các quốc gia chịu trách nhiệm, ICC có thể truy tố các cá nhân.
NGUỒN: CÁC CƠ QUAN TIN TỨC
Lê Văn dịch lại
https://www.aljazeera.com/news/2022/3/16/un-court-orders-russia-to-cease-military-operations-in-ukraine