Tình hình ở Kobané – Nhữ Đình Hùng

Các cuộc giao-tranh giữa quân peshmergas người Kurde và quân djihadistes của Daesh (hay EI, Nhà nước hồi-giáo) vẫn tiếp diễn trong ngày thứ bảy và chủ nhật tại Kobané. Nếu quân peshmergas đã có thể cầm cự với quân djihadistes, đó là nhờ có các cuộc không-kích của liên-quân chống EI, phần chính là do không-quân Mỹ. Nhưng mối lo chính của Mỹ là việc quân djihadistes đã có những cuộc tiến quân quan-trọng ở Irak.

Số phận của Kobané, một tỉnh thứ ba của người Kurdes tại Syrie tiếp giáp với biên-giới Thổ-nhĩ-kỳ, tuỳ thuộc vào sự yểm-trợ của liên-quân nhưng việc can-thiệp chỉ bằng không-kích không đủ để giúp đẩy lui quân djihadistes của EI. Một can-thiệp quân-sự trên đất liền là điều cần-thiết nhưng trong lúc này, vẫn chưa có sự đồng-thuận trong lực-lượng liên-quân. Về phiá Thổ-nhĩ-kỳ, chẳng những họ không tăng viện giúp người Kurde ở Kobané, họ còn dùng phi-cơ để oanh-tạc căn cứ của PKK, một tổ-chức Kurde bị coi là ‘khủng-bố’.

Lực-lượng của EI đã mở cuộc tấn-công vào Kobané kể từ 16 tháng chín vừa qua và sau hơn 30 ngày giao-tranh gay go, việc cố-thủ của quân Kurd ở đây trở nên mong manh. Trong ngày thứ bảy 18.10, quân djihadistes đã bắn trên bốn chục quả đạn ‘moọc-chê’ vào khu vực bản-doanh quân  Kurdes, một số đạn đã rơi trên lãnh-thổ Thổ-nhĩ-kỳ. Lực-lượng của EI cho thấy quyết-tâm muốn chiếm toàn bộ Kobané,một dải đất tiếp giáp biên-giới Thổ. Mặc dù đã dàn các chiến xa dọc biên-giới, Thổ-nhĩ-kỳ nhất định không can-thiệp cũng như không vũ-trang cho các peshmergas; những chiến-đấu-quân kurde này thuộc về lực-lượng YPG (đơn vị bảo vệ nhân dân) trực-thuộc đảng PKK, đảng đã nổi dậy chống chính-quyền Thổ-nhĩ-kỳ vào năm 1984; cuộc nổi dậy này đã  làm tổn hại ít nhất 40.000 mạng người. Cách đây hai năm, Thổ đã phải điều đình một cuộc ngưng chiến với PKK, nhưng việc Thổ từ chối giúp quân peshmerga ở Kobané có thể sẽ làm PKK nổi dậy trở lại. Thổ coi PKK là thành phần thân Syrie. Trong ngày chủ nhật 19.10, tổng thống Thổ Recep Tayyip Erdogan nói rằng ‘sẽ là một điều rất,rất sai lầm chờ đợi nơi chúng tôi việc chúng tôi nói ‘ừ’ cho các đồng-minh của chúng tôi trong OTAN, Hoa-kỳ, cho việc yểm trợ này. Chờ đợi điều như thế nơi phiá chúng tôi là chuyện không thể có được’.

Trong sáng sớm ngày thứ hai 20.10, Mỹ đã thả dù tiếp tế vũ khí cho quân peshmerga ở Kobané, ngay sau đó có tin Thổ đã chaép thuận cho lực lượng kurde ở Irak đi qua biên giới Thổ để tiếp tay với quân peshlerga ở Kobané. Chính-quyền của ông Erdogan có liên-kạc tốt với vùng tự-trị kurde ở Irak. Theo thông tấn xã Rudaw của Kurde, chính thủ-lãnh người kurde ở Irak, ông Massoud Barzani, đã đích thân yêu cầu nhà cầm quyền Thổ dành mọi dễ dãi cho quân peshmerga từ Irak tiến về vùng bị vây hãm.

Kobané là một trong ba vùng tự trị của người Kurde nhưng có một tầm quan-trọng đặc-biệt vì chạy doc biên giới Thổ-nhĩ-kỳ. và có những móc nối với các thành phố và làng mạc người Kurde ở bên kia biên giới. Giữa ba vùng tự trị này có xen lẫn những nhóm dân vũ-trang không phải người gốc kurde, phần nhiều là quân của EI. Ba vùng người Kurde này đã tuyên bố tự-trị đối với chế-độ của ông al-Assad từ tháng 11 năm 2013 và trở thành mầm mống cho một nhà nước Kurde dưới thẩm quyền của PKK, một lực lượng quân-sự đặt căn-cứ trong vùng núi đồ Kandil thuộc Irak. Trên thực tế, trong vùng người kurde ở Syrie, việc quản-trị được phối-hợp giữa thẩm quyền Kurde và thẩm quyền Syrie.

Lực lượng djihadistes của EI đã khởi sự tấn công Kobané vào ngày 16 tháng chín 2014. Việc tiến quân không gặp khó khăn vì EI có quân thiện-chiến và có chiến-xa yểm trợ, những chiến-xa này có lẽ đã tịch thu được của quân đội Irak khi quân của EI chiếm được Mossoul. Quân của EI chỉ bị chậm lại khi tiến quân vào thành phố Kobané, ở đây, quân kurde đã chống trả hữu hiệu với các cuộc đột-kích quấy phá về ban đêm.

|

Kể từ ngày 14 tháng 10, lực-lượng liên- quân chống EI, đứng đầu là Mỹ, oanh-tạc vào thành-phố nhằm phân-tán lực-lượng EI, nhằm cắt đứt đường tiếp liệu và chận đứng đà tiến quân của quân EI. Nhờ đó, các poeshmerga của YPG (lực lượng bảo vệ nhân dân) Kurde đã có thể cố thủ và mở rộng vùng kiểm soát.

Nếu quân của EI chiếm được Kobané, họ sẽ kiểm soát được một vùng biên giới dài hơn 100 cây số vói Thổ, và nối kết được với các vùng người Kurde ở Irak. Điều này tạo ra nhiều thuận lợi cho EI như việc tiếp nhận thêm các djihadistes người ngoại-quốc đến  qua ngõ các phi-trường ở Thổ và việc bán dầu hoả qua ngõ Thổ-nhĩ-kỳ. Chiếm được Kobané, quân EI kiểm soát được trục lộ đông-tây chạy từ Rakka thuộc Alep về hành phố dọc biên giới Tal Abat, mở ngỏ cho việctấn-công Hassaké, một vùng có nhiều dầu hoả.. Trong khi đó, việc mất Kobané có thể làm tiêu tan giấc mộng lập vùng tự trị của người Kurde. Ngoài việc mở rộng lãnh thổ, việc chiếm được Kobané sẽ làm gia-tăng uy tín của Daesh, sẽ lôi cuốn thêm nhiều djihadistes từ nước ngoài tới. Trong khi đó, việc mất Kobané có thể làm tiêu tan giấc mộng lập vùng tự trị của người Kurde,  điều giải thích tại sao quân peshmerga của Kurde cố giữ Kobané và quân djihadistes thì cố sức chiếm!

Về phiá Kurde, họ không muốn giúp người Kurde vì vẫn còn nhớ đến việc nổi dậy của PKK trước đây nhưng việc Daesh trở thành một thế-lực hồi giáo khủng-bố tiếp giáp với Thổ-nhĩ-kỳ cũng là một mối lo lớn. Và nếu không giúp Kurde, quân PKK có thể sẽ nổi dậy trở lại ở Thổ-nhĩ-kỳ. Việc Thổ-nhĩ-kỳ cho phép người Kurde ở Irak được xuyên biên-giới để sang Kobané không hẳn đã là thực tâm muốn giúp Kurde: Thổ không có lợi khi đưa quân vào vùng Kobané vì hai thế lực peshmerga của Kurde và djihadistes của EI đều là mối đe dọa đối với Thổ-nhĩ-kỳ, Kobané nằm trong tầm bắn của quân Thổ vậy mà Thổ vẫn ‘án binh bất động’!

Quang cảnh mặt trận Kobané.

Cho đến nay, quân djihadistes của lực-lượng EI được coi là thiện-chiến nhất trong số các lực-lượng nổi dậy chống lại chế-độ của al-Assad. Hơn thế, EI còn là lực lượng có nguồn tài chánh dồi dào nhờ việc cướp được tiền trong ngân-khố của Irak trong các vùng chiếm được cũng như việc bán dầu hoả. Về vũ khí; EI cũng là nhóm có trang-bị mạnh nhất nhờ các vũ-khí, quân-dụng chiếm được của lực lượng Irak trong số có cả các quân xa, chiến xa…Gần đây, có những tin nói là quân djihadistes của EI đã chiếm được một trung tâm sản xuất vũ khí hoá học trước đây của chế độ Sađam Hussein mặc dù trung tâm đã bị tháo dỡ và các vũ khí bị phá huỷ, tuy nhiên không loại trừ việc EI đã xử dụng vũ khí hoá học ở Kobané.

Gần đây nhất, có tin nói EI đã cho bay thử các phi cơ chiếm được của chế độ al Assad!

Theo nguồn tin của OSDH – viện quan sát nhân-quyền Syrie đặt trụ sở ở Anh Quốc – các djihadistes của EI đã cho bay thử ba phi cơ, thuộc loại Mig 21 hay Mig 23 lấy được của chế độ Damas . Được biết quân djihadistes của EI đã chiếm ba phi-trường quân-sự Tabqa, al-Jarrah và Bouqamal. Cũng có thể quân djihadistes của EI đã lấy được cả các hoả tiễn dùng để trang bị cho các phi-cơ loại này.

Nhiều nghi vấn được đưa ra là liệu rằng các phi cơ do chế độ Damas để lại có phải là các phi cơ có thể xử dụng được. Nguồn tin của OSDH cho biết các djihadistes đã cho bay thử ba phi cơ ở độ thấp để tránh ra-đa. Các phi cơ để lại có thể ở trong tình trạng không bay được nhưng đã được các chuyên viên kỹ thuật thuộc lực lượng không quân của Hussein trước đây, nay theo EI, sửa chữa lại. Việc bay thử có thể do các phi công thuộc chế độ Hussein thực hiện, hoặc để dạy cho các djihadistes học lái

• Share Post
• Twitter
• Facebook
• Google +1
• Email