Tin Việt Nam – 01/06/2018
Blogger Mẹ Nấm tuyệt thực
và ngừng ăn thức ăn của nhà tù
Tù nhân lương tâm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, tức blogger Mẹ Nấm, vừa qua phải dùng biện pháp tuyệt thực và cho biết sẽ từ chối thức ăn của nhà tù vì có những biểu hiện lạ.
Vào chiều ngày 31 tháng 5, 2018, thân mẫu và hai con của tù nhân Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đến Trại 5 Yên Định, Thanh Hóa và 4 người có cuộc gặp tại đó. Đây là lần gặp thứ 2 với thân nhân kể từ khi tù nhân Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị chuyển trại giam.
Trả lời Đài Á Châu Tự Do khi đang trên đường trở về lại nhà sau chuyến thăm con, thân mẫu của blogger Mẹ Nấm bà Nguyễn Tuyết Lan cho biết:
“Tôi có vô gặp Quỳnh, Quỳnh nói có một vài việc con muốn nói với mẹ ngay bây giờ đây. Thứ nhất từ ngày 5 đến ngày 11 tháng 5 con đã tuyệt thực bởi vì cách đối xử ở xung quanh con đã không làm con vừa lòng, và từ rày con sẽ không ăn đồ ăn của trại giam họ đưa cho con nữa bởi vì khi con ăn vô có những biểu hiện rất kỳ lạ, rất khó chịu và các khớp có lẽ con nằm dưới đất, các khớp của con đều sưng lên hết. Qùỳnh có nói với tôi như vậy”
Cũng theo bà Tuyết Lan thì cho đến nay blogger Mẹ Nấm vẫn bị trại giam từ chối không cho nhận Sách Thánh kinh và Thánh ca cũng như thư từ của bạn bè và người thân. Thư mà blogger Mẹ Nấm gởi ra cũng không được gởi về nhà mà bị giữ lại cho đến khi có cuộc gặp vào ngày 31 tháng 5. Những bức thư từ các tổ chức quốc tế gởi đến cho bà Tuyết Lan cho đến nay bà vẫn chưa nhận được.
Xin nhắc lại, vào tháng 10 năm 2016, blogger Mẹ Nấm đã bị nhà cầm quyền Khánh Hòa bắt giữ sau những nỗ lực tranh đấu của bà cho vấn đề chủ quyền biển, đảo của tổ quốc, cũng như vấn đề dân sinh, nhân quyền của người dân Việt Nam. Bà bị khởi tố và tuyên án 10 năm tù giam và với cáo buộc “Tuyên truyền chống Nhà nước” theo điều 88 BLHS trong phiên xử sơ thẩm ngày 29 tháng 6 năm 2017.
Tòa phúc thẩm vào 30 tháng 11 năm 2017 giữ nguyên án sơ thẩm. Sau khi tuyên án, vào ngày 27 Tết Âm lịch 2018, bà bị chuyển trại giam từ Khánh Hòa ra Trại giam số 5, Yên Định, tỉnh Thanh Hóa.
Tù nhân lương tâm Thúy Nga
không được gặp và gọi cho gia đình
Tù nhân lương tâm Trần Thị Nga đã mấy tháng nay vẫn chưa được phép gặp và gọi điện cho người thân.
Thông tin này được ông Phan Văn Phong, người phối ngẫu của bà Nga cho đài RFA biết vào hôm 1 tháng 6.
Ông Phong cho biết vào hôm 29 tháng 5 ông đã nhận được cuộc điện thoại của một người nói là ở cùng phòng giam với bà Nga vừa ra trại và cho ông biết một số thông tin về bà Nga:
Cô ấy gọi điện nhắn rằng đợt này đừng có vào vội vì người ta chưa cho gặp đâu. Tôi cũng chả biết người nhắn đó là ai. Người ta nói sức khỏe của chị Nga vẫn bình thường thôi. Họ nói vậy thì mình biết thế thôi, chứ thực sự như thế nào thì không thể biết được. Từ tết đến giờ điện thoại tiêu chuẩn 5 phút người ta cũng cắt không cho gọi về.
Theo ông Phong, kể từ tết âm lịch tới nay bà Nga chưa được gọi về cho gia đình
Ông Phong cũng nói thêm rằng phía trại giam cho biết bà Nga luôn tỏ thái độ chống đối quyết liệt kể từ khi nhập trại nên không giải quyết những quyền lợi của tù nhân cho bà Nga. Vài ngày nữa ông sẽ dẫn hai con nhỏ vào Gia Lai để thăm bà Nga.
Nhà hoạt động Trần Thị Nga hay còn biết đến với tên Thúy Nga, thường lên tiếng ủng hộ các dân oan, các tù nhân lương tâm, chống lại những sai trái của nhà cầm quyền địa phương. Bà là một lao động tại Đài Loan bị cả chủ và người môi giới lừa đảo buộc bà phải lên tiếng đấu tranh, và từ sau khi trở về nước bà đã tham gia vào các hoạt động biểu tình chống Trung Quốc xâm lược biển đảo, dấn thân đòi đòi công bằng xã hội.
Bà là một trong số ít các nhà hoạt động nữ nhiều lần bị đánh đập kể cả bị gẫy chân tay, cũng như nhà liên tục bị sách nhiễu bằng đủ hình thức và cấm cản các hoạt động.
Ngày 22 tháng 12 năm ngoái, tòa án tỉnh Hà Nam y án 9 năm tù giam và 5 năm quản chế đối với nhà hoạt động Trần Thị Nga với cáo buộc tuyên truyền chống nhà nước. Vào tháng 3 vừa qua, bà bị chuyển sang trại Gia Trung, tỉnh Gia Lai.
Ngày 20 tháng 10 năm ngoái bà được tổ chức Ân Xá Quốc Tế vinh danh là một trong 6 phụ nữ can đảm của năm.
Tòa phúc thẩm bốn thành viên Hội anh em dân chủ
Các file ghi âm những phiên họp của Hội Anh Em Dân Chủ có thể sẽ được đem ra giám sát trong phiên tòa phúc thẩm dự kiến diễn ra vào ngày thứ hai 4/6/2018 tới đây.
Bà Nguyễn Kim Thanh, vợ của nhà báo Trương Minh Đức, đang bị giam trong vụ án chính trị Hội anh em dân chủ nói với đài RFA vào ngày 1/6:
“Hôm qua luật sư cho biết là anh Đức làm đơn lên tòa cấp cao đưa năm người giám định viên ra để đối chất. Đợt này tòa án có ghi vào bảng quyết định để tham sự bên tòa, có tên cả năm người đó. Anh Đức nói rằng mong là đợt này người ta không tránh né, người ta sẽ ra đối chất để phiên tòa sáng tỏ hơn.”
Bà Thanh giải thích rõ hơn là những file âm thanh này được coi như những chứng cứ cho phiên tòa, nhưng trước đây khi ông Trương Minh Đức yêu cầu các giám định viên cho nghe các file này thì họ đều tránh né.
Theo ông Trương Minh Đức, những file âm thanh này ghi lại biên bản những cuộc họp định kỳ của Hội anh em dân chủ, và nội dung không hề có chuyện âm mưu lật đổ chính quyền.
Xin được nhắc lại là Hội Anh Em Dân Chủ được Luật sư Nguyễn Văn Đài và một số đồng sự thành lập vào tháng Tư năm 2013, với chủ trương đấu tranh bất bạo động cho dân chủ ở Việt Nam.
Tháng 12 năm 2015, Luật sư Nguyễn Văn Đài, và một người cộng sự là cô Lê Thu Hà bị bắt với tội danh tuyên truyền chống nhà nước theo điều 88 luật hình sự Việt Nam.
Đến tháng Bảy, 2017 có thêm bốn thành viên của Hội Anh em dân chủ bị bắt, đó là mục sư Nguyễn Trung Tôn, ông Trương Minh Đức, ông Phạm Văn Trội, ông Nguyễn Bắc Truyển, bị bắt với cáo buộc hoạt động lật đổ chính quyền nhân dân theo điều 79 luật hình sự Việt Nam.
Phiên sơ thẩm xử 6 thành viên Hội Anh Em Dân Chủ như vừa nêu diễn ra vào ngày 5 tháng 4 vừa qua với tổng cộng mức án cho 6 người lên đến 66 năm tù giam.
Ngoài 6 người vừa nêu , ông Nguyễn Trung Trực, người được giao nhiệm vụ phát ngôn nhân của Hội Anh em dân chủ bị bắt vào thàng 8 năm 2017, cũng theo điều luật số 79. Ông này chưa được đưa ra xét xử.
Đầu tháng Chín năm 2017, đến phiên ông Nguyễn Văn Túc, thành viên Hội Anh em dân chủ ở Thái Bình bị bắt. Ông này bị đưa ra xử ngày 10 tháng tư vừa qua với mức án 13 năm tù.
Cô Trần Thị Xuân, một thành viên của Hội Anh Em Dân Chủ tại miền Trung, bị bắt vào tháng 10 năm ngoái và bị đưa ra xử ngày 12 tháng tư vừa qua với bản án 9 năm tù.
https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/brotherhood-trial-appeal-court-06012018081954.html
Vụ Nguyễn Khắc Thủy:
Tuyên phạt bị cáo 3 năm tù
Phiên giám đốc thẩm ở TPHCM ngày 1/6 quyết định hủy bản án treo, mà giữ nguyên bản án sơ thẩm tuyên phạt ông Nguyễn Khắc Thủy ba năm tù.
Ông Thủy bị truy tố về tội dâm ô trẻ em. Hôm 11/5, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu xử phúc thẩm cho bị cáo Thuỷ 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.
Sau phản ứng của dư luận, tòa án đã đưa vụ này ra xử lại lần nữa.
Kết quả chiều 1/6, Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP.HCM quyết định tuyên huỷ bản án ngày 11/5, và giữ nguyên bản án sơ thẩm tuyên phạt ông Thuỷ ba năm tù.
Trước đó chủ tọa phiên tòa phúc thẩm xét xử ông Nguyễn Khắc Thủy (78 tuổi) tội Dâm ô đối với trẻ em đã bị đình chỉ nhiệm vụ.
Việt Nam: Người bị xâm hại tình dục ‘ngại tố cáo’
Đảng viên CS hưởng án treo gây bức xúc
Vụ Nguyễn Khắc Thủy ‘ấu dâm’
Ông Nguyễn Khắc Thủy, năm nay 78 tuổi, bị một số gia đình sống tại chung cư Lakeside (thành phố Vũng Tàu), tố cáo có hành vi ‘dâm ô’ với trẻ em từ năm 2004.
Tại phiên sơ thẩm 7/2017, ông Thủy bị Tòa án Nhân dân TP Vũng Tàu tuyên ba năm tù giam.
Nhưng tại phiên phúc thẩm ngày 11/5, Tòa án Nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tuyên phạt ông 18 tháng tù, cho hưởng án treo.
Các tình tiết giảm nhẹ gồm tuổi già, bệnh tật, là cán bộ ngành ngân hàng có nhiều đóng góp và là Đảng viên Cộng sản, theo truyền thông Việt Nam.
Trước sức ép dư luận, ngày 14/5, Viện KSND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã có văn bản khẩn cấp gửi Viện Kiểm sát Nhân dân cấp cao tại TP Hồ Chí Minh và Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đề nghị giám đốc thẩm vụ án này.
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-44331869
Thiếu niên Việt được tìm thấy
trong vali ở cảng Dover, Anh quốc
Một người đàn ông Romania vừa bị buộc tội buôn người sau khi một trẻ em người Việt được tìm thấy trong một chiếc vali ở Cảng Dover, miền Nam nước Anh.
Cậu bé, được cho là 16 tuổi, được đưa đến bệnh viện trong tình trạng nguy kịch sau khi nhân viên Lực lượng Biên phòng Anh phát hiện ra vào khoảng 20h giờ địa phương hôm thứ Tư 31/5.
Andrei Iancu, 20 tuổi, từ Buzau, Romania, bị buộc tội tìm cách đưa người lậu vào Anh.
Người đàn ông này hiện đang bị giam giữ và sẽ ra tòa ở Medway trong thời gian tới.
Vali chứa thiếu niên người Việt được tìm thấy trong cốp chiếc xe Skoda Octavia màu bạc khi xe này dừng ở khu vực kiểm tra xe đi từ Pháp sang Anh.
Cảnh sát hạt Kent nói tình trạng của thiếu niên này đã được cải thiện.
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-44331002
Tài xế biểu tình phản đối tại Trạm BOT Ô Môn
Trạm BOT T1 trên Quốc lộ 91 thuộc phường Phước Thới, quận Ô Môn, thành phố Cần Thơ phải liên tục xả trạm trong sáng ngày 1 tháng 6 do nhiều tài xế ô tô không chịu trả phí qua trạm gây nên tình trạng kẹt xe kéo dài.
Theo truyền thông trong nước, các tài xế đã tắt máy và rời khỏi xe để phản đối việc chính quyền và nhà đầu tư chưa giảm giá vé như đã cam kết. Sự việc này khiến cho hướng Quốc lộ 91 từ tỉnh An Giang đi thành phố Cần Thơ kẹt nghiêm trọng.
Dù việc phản đối của tài xế diễn ra từ khoảng 8 giờ sáng, nhưng đến khoảng 9 giờ 20 phút, khi xe ùn tắc quá nhiều thì nhân viên BOT T1 mới cho xả trạm để các xe đi qua. Tuy nhiên, chỉ trong 10 phút, khi tình hình lưu thông ổn định thì nhân viên lại đóng trạm để thu phí.
Tình trạng này cũng diễn ra tương tự ở chiều ngược lại từ thành phố Cần Thơ đi An Giang.
Theo báo mạng Vietnamplus, trạm BOT T1 đã phải tái xả trạm nhiều lần từ 9 giờ đến 11 giờ ngày 1 tháng 6 mỗi khi giao thông ùn tắc, với thời gian xả trạm trong khoảng 10 phút.
Ông Võ Huỳnh Phong, một tài xế ở quận Ô Môn nói với phóng viên trong nước rằng các tài xế phản ứng như vậy để yêu cầu trạm BOT T1 giảm giá cho các phương tiện theo đúng quyết định của Bộ Giao thông – Vận tải vì trạm này đã lỗi hẹn giảm giá cho người dân quá lâu rồi.
Vào ngày 29 tháng 5, Sở Giao thông Vận tải thành phố Cần Thơ cùng với chính quyền địa phương và Công ty Cổ phần Đầu tư Quốc lộ 91 Cần Thơ – An Giang đã công bố chính sách giảm giá dịch vụ sử dụng đường bộ BOT bắt đầu lúc 0 giờ ngày 15 tháng 6, áp dụng cho cả trạm T1 và T2.
Tuy nhiên phía tài xế không đồng ý với quyết định này và yêu cầu thực hiện từ ngày 1/6.
Hiện Sở Giao thông Vận tải thành phố Cần Thơ đã cử người xem xét chuyện này.
https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/drivers-protest-at-bot-o-mon-06012018081944.html
Việt Nam truy nã ‘nhân chứng’
vụ Trịnh Xuân Thanh
Bộ Công an Việt Nam mới công bố lệnh truy nã đối với ông Vũ Đình Duy, nguyên Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Hóa dầu & Xơ sợi dầu khí (PVTex), người bị cáo buộc “cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Nhận hối lộ”.
Quyết định này được công bố chiều 31/5, sau khi ông Duy bất ngờ xuất hiện trong một phiên tòa xét xử các bị cáo tham gia vào vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Đức hồi đầu tháng này.
Sau ông Trịnh Xuân Thanh và ông Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”), ông Duy là nhân vật được chú ý tiếp theo hiện đang ở nước ngoài với lý do đi “chữa bệnh” và bị nhà nước Việt Nam truy nã.
Lệnh truy nã ông này được đưa ra trong bối cảnh Bộ Chính trị vừa ký quy định 01, cho phép Ủy ban Kiểm tra về tham nhũng có quyền yêu cầu cấm xuất cảnh đối với đảng viên có dấu hiệu tham nhũng và có biểu hiện bỏ trốn.
Thông báo của Bộ Công an nói ông Duy đã làm đơn xin đi nước ngoài chữa bệnh và vắng mặt tại cơ quan kể từ cuối tháng 10/2016.
“Sau khi xác minh, cơ quan điều tra kết luận, bị can Vũ Đình Duy đã bỏ trốn”, thông báo của Bộ Công an cho biết sau hơn 18 tháng.
“Vũ Đình Duy xin đi chữa bệnh, Trịnh Xuân Thanh cũng vậy. Sau đó mới có lệnh truy nã họ bởi vì biết họ đi nước ngoài. Đấy không gọi là bỏ trốn được”, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, một chuyên gia phân tích chính trị – thời sự Việt Nam của Viện nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS), nhận xét với VOA.
Ông Vũ Đình Duy, 43 tuổi, bị quy trách nhiệm trong những thất thoát, thua lỗ của PVtex. Ông từng giữ các chức vụ Phó Giám đốc Sở Công thương Hải Phòng, Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường Công nghiệp (Bộ Công thương) và làm Tổng Giám đốc PVtex từ tháng 7/2009 đến tháng 2/2014. Báo cáo tổng kết năm 2015 của PVtex cho thấy công ty này đã thua lỗ 1.255 tỷ đồng.
Xuất hiện trong tư cách nhân chứng tại phiên tòa Thượng thẩm Berlin hôm 7/5, ông Duy cho biết ông là “anh em họ hàng” với ông Trịnh Xuân Thanh, “biết nhau từ bé” và “có cùng thời gian làm lãnh đạo ở hai cơ quan thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam”, “cùng là lãnh đạo của hai đơn vị thuộc Bộ Công thương”, theo BBC.
Vẫn theo lời khai của ông Duy, sau khi ông Trịnh Xuân Thanh rời khỏi Việt Nam vào tháng 7/2016, ông Duy cũng ra khỏi Việt Nam 3 tháng sau và cả hai gặp nhau tại Berlin.
Cấm xuất cảnh: Thủ thuật nhỏ đầy bất ổn?
Một ngày trước khi lệnh truy nã Vũ Đình Duy được công bố, Bộ Chính trị Việt Nam ra Quyết định số 01 quy định trách nhiệm và thẩm quyền của Ủy ban Kiểm tra trong công tác phòng chống tham nhũng. Quy định này được cho là giúp “tăng quyền” cho cơ quan chống tham nhũng, trong đó có quyền yêu cầu cấm xuất cảnh đối với đảng viên có dấu hiệu phạm tội và bỏ trốn.
Tuy nhiên, theo nhận định của một số nhà phân tích, cấm xuất cảnh là một “thủ thuật nhỏ” đầy bất ổn và không hiệu quả đối với một tệ nạn đã trở thành “quốc nạn” như tham nhũng.
“Quyền cấm một công dân xuất cảnh được quy định trong Bộ Luật. Đấy là quyền không nhỏ, là một trong những quyền cơ bản của công dân. Nếu Đảng cấm Đảng viên như thế, thì trong trường hợp người ta nghe lời không đi, người ta vẫn còn quyền công dân và vẫn đi được. Vậy Đảng cấm như thế là như thế nào? Một, nhìn từ góc độ pháp lý, cấm như thế là không đúng luật. Hai, nếu cấm thì người ta vẫn có quyền đi bởi vì người ta ngoài là Đảng viên thì còn là công dân”, TS. Hà Hoàng Hợp nói.
“Ra nước ngoài chữa bệnh” đã trở thành một “hiện tượng” của năm 2016, khi nhiều cán bộ, đảng viên bị chiến dịch chống tham nhũng của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng “nhắm” tới lần lượt đi khỏi Việt Nam.
Một nhà vận động cho xã hội dân sự tại Việt Nam, TS. Nguyễn Quang A, cho rằng đây là một điều “gay cấn” trong một chế độ “lấy việc quản lý con người làm trung tâm”.
Ông nói thêm: “Ở các nước, không ai mà đi quản lý một doanh nghiệp đi đâu cả. Lẽ ra người ta phải giải quyết những vấn đề phạm tội, tham nhũng bằng những phương pháp khác, thì người ta lại dùng phương pháp quản lý người dưới quyền của mình là khi đi phải đâu được phép thì mới đi. Đấy thực sự là một sự vi phạm nhân quyền trắng trợn nhưng chẳng có hiệu quả gì”.
Trong lúc công luận tranh cãi sôi nổi, bày tỏ cả “bức xúc” lẫn “hứng khởi” theo dõi các diễn tiến “rượt đuổi gay cấn như trong phim” giữa ban lãnh đạo Đảng và các đảng viên đi “chữa bệnh” ở nước ngoài, nổi bật nhất là vụ Trịnh Xuân Thanh, các nhà phân tích cho rằng các lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam bị “lúng túng” trong việc xử lý những người bị cho là “quan tham” này, từ đó dẫn đến dễ phạm sai lầm như hành động bị Đức cáo buộc là “bắt cóc” ông Thanh.
Theo TS. Hà Hoàng Hợp, hành động này sẽ khiến Việt Nam “phải chịu những hậu quả tai hại theo quy định của luật pháp quốc tế”.
https://www.voatiengviet.com/a/viet-nam-truy-na-nhan-chung-vu-trinh-xuan-thanh/4417888.html
Giá dịch vụ đào tạo: Không chỉ là câu chữ
Nguyễn Anh Tuấn
Câu chuyện các trạm BOT đổi từ “thu phí” sang “thu giá” chưa kịp nguội thì từ nghị trường cho đến báo chí lại sôi lên với đề xuất của Bộ trưởng Giáo dục-Đào tạo Phùng Xuân Nhạ đổi “học phí” thành “giá dịch vụ đào tạo”.
Tuy nhiên, ẩn sau phía sau đề xuất ngô nghê về mặt ngôn ngữ này là một vấn đề lớn hơn, đáng bàn cãi hơn: Chuyển gánh nặng của những dịch vụ công thiết yếu như giáo dục và y tế từ nhà nước sang người dân.
Một cách nôm na, từ đây trở đi người dân phải trả nhiều tiền hơn để con em được học hành, để bản thân và gia đình được chăm sóc y tế.
Và đây không chỉ là ý tưởng riêng biệt của bộ này bộ nọ, mà là chủ trương chung của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, theo một nghị quyết được ban hành từ Hội nghị Trung ương 6, tháng 10 năm 2017.
Theo đó, mục tiêu được Trung ương Đảng CSVN đặt ra là từ giờ tới năm 2021 phải “hoàn thành lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công (tính đủ tiền lương, chi phí trực tiếp, chi phí quản lý và khấu hao tài sản) đối với một số lĩnh vực cơ bản như y tế, giáo dục – đào tạo, giáo dục nghề nghiệp.” [1]
Có 3 điểm đáng bàn cãi ở đây:
Một là, tuyệt đại đa số những nước theo đường lối tư bản chủ nghĩa – nơi mà, theo những người cộng sản, nhân dân lao động bị bóc lột bởi các ông chủ tư sản – chẳng có nước nào bắt người dân phải chịu đủ mọi chi phí vận hành trường học, bệnh viện, cộng thêm khấu hao tài sản như vậy cả. Thật trớ trêu khi một nhà nước xưng danh xã hội chủ nghĩa mà lại đẩy mọi gánh nặng giáo dục, y tế lên vai người dân như thế.
Hai là, chẳng thà nhà nước Việt Nam theo đuổi mô hình chính quyền tối thiểu, để mặc công dân tự lo chuyện giáo dục, y tế thì phần nào đó còn có thể chấp nhận được (dù mô hình này chưa ghi nhận thành công ở bất kỳ đâu). Tuy nhiên người dân Việt Nam lại “gánh” thuế và phí trên GDP gấp 1,4 – 3 lần quốc gia khác, thì câu hỏi đặt ra là chính quyền thu lượng thuế, phí khổng lồ ấy để làm gì mà không lo cho giáo dục và y tế của nước nhà.[2]
Cuối cùng, nghiêm trọng hơn, trong khi nhiều nghiên cứu đã chỉ ra sự lãng phí khổng lồ trong việc duy trì các hội đoàn nhà nước trong bối cảnh ngân sách eo hẹp, thì lẽ ra việc cắt giảm đầu tiên phải nhắm tới khối ăn hại này, hơn là các dịch vụ công thiết yếu cho người dân như giáo dục và y tế. Chừng nào mà các hội đoàn này còn tồn tại và tiêu tốn hàng chục ngàn tỷ đồng mỗi năm, trong khi ngân sách chi cho giáo dục và y tế bị cắt giảm, chừng đó những người nắm quyền ở Việt Nam còn cho thấy chưa bao giờ họ coi chất lượng cuộc sống của người dân là ưu tiên hàng đâu – như nó nên là. [3]
—
[1] http://baochinhphu.vn/Thoi-su/Nghi-quyet-Trung-uong-6-ve-doi-moi-nang-ca…
[2] https://vov.vn/kinh-te/dan-viet-nam-ganh-thue-va-phi-tren-gdp-gap-14-3-l…
[3] https://tuoitre.vn/tong-chi-phi-cho-cac-hoi-len-toi-68000-ti-dong-113321…
* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do
https://www.rfa.org/vietnamese/news/blog/public-service-price-not-only-words-06012018075441.html
Ngân sách Việt Nam 2017
‘có độ minh bạch thấp’
Ngân sách Việt Nam năm 2017 đạt điểm thấp về độ minh bạch công khai, theo kết quả của một khảo sát quốc tế về chỉ số minh bạch ngân sách toàn cầu.
Kết quả khảo sát Chỉ số công khai minh bạch ngân sách nhà nước (Open Budget Index) 2017 do Tổ chức Đối tác Ngân sách Quốc tế (IBP) thực hiện ở 125 quốc gia cho thấy Việt Nam đạt 15/100 điểm về độ công khai minh bạch.
Mức điểm này giảm hơn so với năm 2015, khi Việt nam đạt 18/100 điểm, và đặt Việt Nam trong nhóm thứ năm trên toàn cầu – nhóm ít công khai nhất.
Cũng theo khảo sát này, Việt Nam năm 2017 đạt 7/100 về sự tham gia của công chúng và 72/100 điểm về khả năng giám sát của cơ quan lập pháp và kiểm toán.
Phát ngôn 31/5: Ngân sách Việt Nam ‘đỉnh cao minh bạch’
Phát ngôn 30/5: Giá dịch vụ đào tạo khác học phí?
‘Chưa an tâm’ về ba đặc khu kinh tế VN
Ngân sách VN ‘chưa đạt độ minh bạch cao nhất’
Hôm 31/5, ông Đinh Văn Nhã, Phó Chủ nhiệm Ủy ban tài chính ngân sách của Quốc hội Việt Nam nói ngân sách Việt Nam “không còn gì là không minh bạch nữa rồi, đã là đỉnh cao của quốc tế, đỉnh cao về minh bạch”.
Một nghiên cứu viên tham gia làm khảo sát OBI ở Việt Nam từ năm 2012 cho rằng “ngân sách Việt Nam vẫn chưa được ở mức độ minh bạch cao nhất “không thể không minh bạch hơn” như lời ông Nhã nói.
“Nỗ lực phát truyền hình trực tiếp buổi thảo luận công khai về dự toán ngân sách tại kỳ họp Quốc hội là một thông lệ tốt của Việt Nam nhưng cần có cơ chế trao đổi hai chiều giữa chính phủ và người dân”, TS Ngô Minh Hương thuộc Trung tâm Phát triển Hội nhập CDI , một đối tác của Tổ chức IBP tại Việt Nam, nói với BBC.
LS Quân: Quốc hội phải độc lập khỏi Đảng
Việt Nam: Quản lý và điều hành DNNN ‘bị lẫn lộn’
Luật An ninh mạng không tốt cho kinh tế VN
Công bố tài liệu ngân sách
Một tiêu chí quan trọng để đánh giá độ công khai minh bạch ngân sách của một quốc gia là việc công bố rộng rãi cho dân chúng các tài liệu ngân sách chủ chốt, TS Minh Hương cho biết.
Các tài liệu như bản dự thảo dự toán ngân sách trước khi trình quốc hội thông qua, báo cáo ngân sách dành cho công chúng hay báo cáo kiểm toán hàng năm cần phải được công bố kịp thời để cho công chúng có thể tham gia đóng góp ý kiến.
Việc công bố chậm các báo cáo kiểm toán hàng năm (sau ngày 30/6) cũng làm cho Việt Nam bị mất điểm về công khai minh bạch OBI, theo bà Minh Hương.
Cơ chế phản hồi cho người dân
Việt Nam chỉ đạt 7/100 điểm về sự tham gia của công chúng, bằng với Thái Lan (7/100), đứng sau Indonesia/Malaysia (22/100), và Philippines (41/100).
“Việc đăng tải dự toán ngân sách lên cổng thông tin điện tử chính phủ là chưa đủ mà cần phải có cơ chế riêng để Bộ Tài chính tiếp nhận ý kiến phản hồi và thay mặt chính phủ trả lời lại,” TS Ngô Minh Hương nói với BBC.
Theo thông lệ tốt của quốc tế, đây là điểm khá quan trọng để có thể ghi điểm về độ công khai minh bạch và sự tham gia của người dân.
“Ở Việt Nam, việc các đại biểu quốc hội bị chất vấn về ngân sách trước khi thông qua một bản ngân sách cũng là một hình thức nhưng chưa đủ so với thông lệ tốt và cho bộ tiêu chí của khảo sát công khai minh bạch OBI.”
Chính phủ và Quốc hội cần có cơ chế để thu nhận ý kiến trực tiếp của người dân chứ không chỉ thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, hay nói cách khác là công bố hay thông báo thông tin theo cách một chiềuTS Ngô Minh Hương, Người sáng lập CDI
“Chính phủ và Quốc hội cần có cơ chế để thu nhận ý kiến trực tiếp của người dân chứ không chỉ thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, hay nói cách khác là công bố hay thông báo thông tin theo cách một chiều.”
“Ý kiến tham gia của những nhóm yếu thế cũng cần được xét đến vì “kết quả phân bổ ngân sách sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các nhóm này”, TS Hương bình luận thêm.
Báo cáo 2017 của tổ chức IBP khuyến nghị Việt Nam nên có các phiên điều trần về dự thảo ngân sách hàng năm trong đó người dân và các tổ chức dân sự có thể lên tiếng.
IBP cũng khuyến khích Việt Nam có cơ chế cho công chúng hỗ trợ cơ quan kiểm toán tối cao (ở Việt Nam là Cơ quan Kiểm toán Nhà nước) để xây dựng các chương trình kiểm toán và cho công chúng tham gia vào các điều tra kiểm toán phù hợp.
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-44330999
Bộ Công an VN
và những hệ lụy từ vụ Trịnh Xuân Thanh
Từ tháng 10 năm ngoái, Đức đã phát lệnh truy nã tại châu Âu đối với Trung tướng Đường Minh Hưng, hiện là Phó Tổng cục trưởng Tổng cục An ninh, Bộ Công an. Tuy nhiên thông tin này mới được truyền thông loan đi vào tuần trước
Ông Hưng bị cho là người trực tiếp chỉ huy vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh đưa về nước.
Sau khi truy nã ông Hưng, Đức tiếp tục phát thêm lệnh truy nã với 3 nhân vật khác trong nhóm mật vụ thực hiện vụ bắt cóc. Trong số này có thêm một quan chức của Bộ Công an đó là ông Vũ Quang Dũng, một sĩ quan tình báo của Bộ này. Hai người còn lại là Đào Quốc Oai, định cư tại Séc và Lê Anh Tú, lái xe cho Đào Quốc Oai.
Ngoài ra, người đứng đầu ngành công an của VN là Thượng tướng Tô Lâm cũng đang bị nghi ngờ có tham gia vào vụ việc này. Cụ thể, phía Đức đang điều tra việc phái đoàn do ông Tô Lâm cầm đầu đã mượn Slovakia một chiếc máy bay và nghi ngờ chiếc máy bay này đã được sử dụng để đưa ông Trịnh Xuân Thanh về nước.
Một đoàn đại biểu VN gồm 12 người đã đến thăm Slovakia, một nước láng giềng của Đức, chỉ vài ngày trước khi ông Thanh bị đưa về nước.
Nhìn nhận về việc những nhân vật cao cấp của cơ quan an ninh lớn nhất của VN lại thực hiện hành vi vi phạm an ninh quốc gia khác, nhà báo Lê Trung Khoa ở Đức, người luôn theo dõi và cập nhật tin tức về vụ việc này, nhận định:
Đây quả thực là một điều rất đáng hổ thẹn với ngành công an Việt Nam từ trước đến nay. Bởi vì những người mang danh bảo vệ pháp luật lại là những người vi phạm pháp luật lớn nhất, từ đánh bạc, cho đến bảo kê và hiện nay là tội phạm rất nặng đó là bắt cóc và cướp người từ Đức, và hoạt động trên lãnh thổ nhiều nước ở châu Âu ví dụ như Đức, Séc và Slovakia.
Chuyện công an VN bảo kê đánh bạc mà nhà báo Lê Trung Khoa nhắc tới đó là vụ hai vị tướng Công an là Nguyễn Thanh Hóa và Phan Văn Vĩnh bị bắt vì liên quan đến một đường dây đánh bạc qua mạng quy mô lớn, với giá trị hàng ngàn tỷ đồng và hàng triệu người tham gia.
Những người mang danh bảo vệ pháp luật lại là những người vi phạm pháp luật lớn nhất – Nhà báo Lê Trung Khoa
Thông tin mới nhất nhà báo Lê Trung Khoa cung cấp cho RFA đó là cảnh sát Berlin đã có mặt ở Slovakia để thẩm vấn những người trên chiếc chuyên cơ mà Chính phủ Slovakia đã cho ông Tô Lâm mượn vào ngày 26/7/2017.
Phía Slovakia đã tuyên bố nếu sự việc được xác minh, tức là chiếc phi cơ quả thực được dùng để đưa ông Thanh về nước, thì Slovakia sẽ xem đây là một vụ việc nghiêm trọng gây ra tác động tiêu cực đến quan hệ song phương hai nước.
Còn về phía Đức, kể từ khi cáo buộc VN bắt cóc người trên lãnh thổ của Berlin, Đức đã tạm ngưng quan hệ chiến lược với Chính phủ Hà Nội.
Nhận xét về nguyên nhân sâu xa dẫn đến hành động phạm luật của ngành Công an VN, nhà báo Lê Trung Khoa cho biết:
Bản thân là Đảng lãnh đạo, điều hành, họ dùng Chủ nghĩa Cộng sản là một thứ đi ngược lại quy luật tự nhiên và ưa dùng bạo lực. Tất nhiên đội ngũ này sẽ dần biến thái đi, trở thành những thứ phục vụ bạo lực cho chủ nghĩa Cộng sản. Cho nên nó đã, đang và tiếp tục sẽ gây ra những hậu quả rất lớn cho người Việt Nam, kể cả những kiều bào nước ngoài.
Vụ Trịnh Xuân Thanh được các nhà quan sát cho rằng đã gây ra nhiều hậu quả cho Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh VN đang mong muốn thông qua Hiệp định Tự do Thương mại với Âu châu bởi vì thị trường xuất khẩu sang Hoa Kỳ hiện đang gặp khó khăn.
Thời gian gần đây, giới lãnh đạo VN liên tục sang thăm các nước châu Âu và thúc giục họ ủng hộ hiệp định này. Gần đây nhất là chuyến thăm Pháp của ông Tổng Bí thư Đảng Nguyễn Phú Trọng.
Nhà quan sát chính trị, cựu đại tá Bùi Tín cũng bày tỏ quan ngại về hậu quả Bộ Công an VN phải gánh chịu trong vụ bê bối này:
Nếu ông Tô Lâm bị dính vào vụ này như một tay đầu xỏ thì cực kỳ nghiêm trọng. Khi ra tòa án khai dần dần, thì có thể đụng đến ông Nguyễn Phú Trọng. Ai cũng biết, cả thế giời này biết Nguyễn Phú Trọng là người đầu têu, kẻ chủ trương quyết cho người sang Đức bắt cóc tới cùng. Nếu đụng đến Nguyễn Phú Trọng thì lôi thôi lắm.
Nếu Bộ Chính trị không họp bàn kỹ mà cứ chủ quan coi thường thì nó sẽ thành vấn đề đối ngoại lớn nhất của thế kỷ 21 này.
Nếu Bộ Chính trị không họp bàn kỹ mà cứ chủ quan coi thường thì nó sẽ thành vấn đề đối ngoại lớn nhất của thế kỷ 21 này.
– Cựu đại tá Bùi Tín
Theo cơ quan công tố Đức thì có 15 người tham gia vào vụ bắt cóc ông Thanh, nhưng hiện tại mới chỉ có 5 người bị điểm mặt chỉ tên.
Nhà báo Lê Trung Khoa cho rằng vụ việc không chỉ dừng lại ở Bộ Công an, mà còn ảnh hưởng đến cả các lĩnh vực khác:
Dưới con mắt của các nước tư bản, đặc biệt là Đức và các nước châu Âu, Bộ Công an VN là một nơi khá nguy hiểm khi tiếp xúc. Chính vì vậy họ sẽ rất dè dặt trong thời gian này và thời gian tới.
Bên cạnh Bộ Công an thì hiện nay thì theo tôi được biết cả Bộ Quốc phòng, sau khi Đức đình chỉ đối tác chiến lược với VN, những hợp tác về quốc phòng cũng bị giảm đến mức tối thiểu. Họ đã không làm việc với VN từ cấp cục vụ trở lên.Trước đây thì có giao lưu trao đổi, nhưng hiện nay họ chỉ thực hiện nốt những cam kết trước đây chứ không có những hợp tác mới.
Vụ việc cũng được nói đã trực tiếp ảnh hưởng đến ngành ngoại giao của VN. Anh Lê Trung Khoa cho biết hiện tại tòa đại sứ VN ở Berlin gần như không hoạt động. Theo anh, một khi quan hệ ngoại giao không có thì quan hệ kinh tế cũng không có theo, nên suy cho cùng người dân gánh hậu quả nặng nề nhất.
Cho đến hiện tại VN vẫn phủ nhận các cáo buộc của Đức và nói rằng ông Trịnh Xuân Thanh tự nguyện về nước đầu thú. Truyền thông VN đồng loạt ngừng đưa tin về vụ việc này. Hiện ông Thanh đang thụ án chung thân vì dính líu đến một số vụ đại án tham nhũng.
Kêu gọi chủ động ứng phó với áp thấp nhiệt đới
Trung tâm khí tượng thuỷ văn Quốc gia cho biết hồi 7h ngày 1/6, một áp thấp nhiệt đới có trung tâm ở vào khoảng 8.7 -9.7 độ vĩ Bắc, 117.9 – 118.9 độ Kinh Đông với mức độ rủi ro thiên tai cấp 1. Dự báo trong 24h tiếp theo, vùng áp thấp này có khả năng di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc, mỗi giờ đi được 5-10 km và có khả năng mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới.
Do ảnh hưởng của vùng áp thấp sau có khả năng mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới, khu vực giữa và nam Biển Đông (bao gồm cả vùng biển quần đảo Trường Sa) sẽ có mưa dông mạnh, gió mạnh cấp 5, sau tăng lên cấp 6, giật cấp 8, biển động. Vùng nguy hiểm trên Biển Đông trong 12 đến 24h tiếp theo được xác định từ 7.0 đến 12.0 độ Vĩ Bắc, phía Đông kinh tuyến 113.0 độ kinh Đông. Cấp độ rủi ro thiên tai cấp 3.
Nhằm giảm thiểu thiệt hại về người và tàu thuyền, Văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng tránh thiên tai đề nghị Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành phố, các Bộ ngành theo dõi chặt chẽ diễn biến của vùng áp thấp và gió mạnh trên các phương tiện truyền thông; thông báo cho chủ và thuyền trưởng các phương tiện tàu, thuyền đang hoạt động trên biển biết để chủ động phòng tránh và có kế hoạch sản xuất phù hợp, đảm bảo an toàn về người và tài sản; duy trì thông tin liên lạc nhằm xử lý kịp thời các tình huống xấu có thể xảy ra; đồng thời yêu cầu các cơ quan chức năng sẵn sàng lực lượng, phương tiện cứu hộ, cứu nạn để kịp thời triển khai ứng cứu khi có yêu cầu.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, trong tháng 6 này có nhiều khả năng sẽ xuất hiện 1-2 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông và có thể ảnh hưởng đến khu vực đất liền tại Việt Nam. Đặc biệt, tháng 6 là thời điểm chính mùa mưa ở khu vực Bắc Bộ nên sẽ có nguy cơ xuất hiện nhiều đợt mưa lớn gây lũ quét và sạt lở đất ở các khu vực xung yếu thuộc miền núi phía Bắc
Tàu hải quân Pháp đến Sài Gòn
Hai tàu Hải quân của Pháp thăm chính thức thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam từ ngày 1 đến ngày 5 tháng 6.
Truyền thông trong nước đăng tải hình ảnh tàu hộ tống Surcouf cập cảng Sài Gòn vào sáng ngày 1 tháng 6. Đây là một trong những tàu chiến hiện đại nhất của Hải quân Pháp. Tháp tùng với tàu hộ tống Surcouf còn có tàu chỉ huy và đổ bộ Diximude, phải neo đậu tại cảng Thị Vải, Bà Rịa-Vũng Tàu do trọng tải lớn.
Đại tá Hải quân Jean Porcher chỉ huy đoàn tàu với hơn 700 sĩ quan, hạ sĩ quan và thủy thủ trong chuyến thăm 5 ngày đến thành phố Hồ Chí Minh. Thủy thủ đoàn Hải quân Pháp sẽ tham gia các hoạt động giao lưu và luyện tập chung, cũng như trao đổi kinh nghiệm về một số lĩnh vực cùng quan tâm với Hải quân Việt Nam. Bên cạnh đó, thủy thủ đoàn Hải quân Pháp sẽ tham quan quan các di tích lịch sử và thắng cảnh ở miền Nam, Việt Nam.
Chuyến thăm của hai tàu Hải quân Pháp đến thành phố Hồ Chí Minh nằm trong khuôn khổ các hoạt động kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt-Pháp và kỷ niệm 5 năm quan hệ đối tác chiến lược; đồng thời được đánh giá góp phần thúc đẩy hợp tác trong quan hệ quốc phòng song phương giữa Việt Nam và Pháp.
Trước đây, một đoàn tàu Hải quân Pháp, gồm hai chiếc tương tự tàu Surcouf và tàu Diximude cũng đã cập cảng Sài Gòn và Thị Vải hồi tháng 4 năm 2014.
https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/french-naval-ships-visits-hcmc-06012018084820.html
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cam kết hợp tác với Việt Nam
tại Thượng đỉnh Shangri-La
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis vừa có cuộc gặp song phương với Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam bên lề Đối thoại Shangri-La, sáng ngày 1 tháng 6 năm 2018.
Tại buổi gặp gỡ, hai vị Bộ trưởng cho rằng, mối quan hệ Hoa Kỳ và Việt Nam đạt được nhiều kết quả tốt, phù hợp với mối quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ trong cuộc gặp lần này một lần nữa tiếp tục khẳng định cam kết hợp tác chặt chẽ với các đối tác trong khu vực trong đó có Việt Nam với mong muốn tăng cường chủ quyền cho Việt Nam.
Ông James Mattis cảm ơn Việt Nam trong việc đón tiếp hàng không mẫu hạm Carl Vinson sang thăm Đà Nẵng hồi tháng 3 vừa qua. Bộ trưởng Mattis cho biết, Mỹ ủng hộ Việt Nam đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN vào năm 2020. Hoa Kỳ cũng đánh giá cao việc Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc.
Bộ trưởng Mattis cũng cho biết Hoa Kỳ đang nghiên cứu chuyển giao cho Việt Nam máy bay huấn luyện và một số trang bị khác phù hợp với Việt Nam.
Cũng tại buổi gặp gỡ, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch mong muốn Mỹ sớm khởi công Dự án xử lý ô nhiễm chất dioxin tại sân bay Biên Hòa.
Cũng tại Đối thoại Shangri-La, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo quyền tự do hàng hải trong vùng biển châu Ávới mục đích thương mại.
Trước đó vài ngày Ấn Độ cũng cam kết giúp phát triển một cảng chiến lược ở Indonesia.
Thủ tướng Modi, tuần này thăm ba nước Đông Nam Á như một phần của chính sách “Hướng Đông” về tăng cường các mối quan hệ trong khu vực trong bối cảnh lo ngại về ảnh hưởng đang gia tăng của Trung Quốc, đặc biệt là tranh chấp ở Biển Đông.
Thủ tướng Ấn Độ vừa qua đã mời các nhà lãnh đạo của tất cả 10 quốc gia thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đến cuộc diễu hành Ngày Cộng hòa Ấn Độ tại New Delhi.
Việt Nam và Nhật Bản đồng ý
hợp tác về an ninh hàng hải
Việt Nam và Nhật Bản hôm 31 tháng 5 ra thông cáo nêu rõ hai bên đồng ý tăng cường hợp tác về an ninh hàng hải và quốc phòng; cũng như chia sẻ quan ngại chung đối với hoạt động ngày càng gia tăng của Trung Quốc tại Biển Đông.
Thông cáo được đưa ra sau cuộc gặp ở Tokyo giữa chủ tịch nước Việt Nam, Trần Đại Quang, và thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nhân chuyến thăm cấp nhà nước của ông Trần Đại Quang đến Xứ Phù Tang nhằm kỷ niệm 45 năm Hà Nội và Tokyo thiết lập quan hệ ngoại giao.
Cả hai phía kêu gọi không được quân sự hóa Biển Đông và phản đối bất cứ hành động đơn phương nào làm thay đổi hiện trạng của khu vực biển này.
AP dẫn phát biểu của thủ tướng Shinzo Abe rằng nổ lực ngoại giao sẽ giúp đưa đến phi quân sự hóa. Bản thân ông cùng chủ tịch nước Việt Nam, Trần Đại Quang, chia sẻ quan điểm về tầm quan trọng cần phải tuân thủ luật pháp quốc tế và góp phần vào nổ lực đạt cho được một khu vực Biển Đông hòa bình và ổn định.
Thủ tướng Nhật Bản hiện đang thúc đẩy chiến lược Ấn Độ- Thái Bình Dương mở và tự do nhằm tăng cường hòa bình, ổn định, thịnh vượng cũng như hợp tác trong khu vực vào khi Trung Quốc đang gia tăng ảnh hưởng hàng hải của họ.
Phía Việt Nam đặc biệt quan ngại về nổ lực của Trung Quốc thiết lập chủ quyền tại những đảo tranh chấp giữa đôi bên ở Biển Đông.
https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/vn-jp-marine-coop-05312018105334.html
AVG và Thủ Thiêm:
‘Chiến thuật im lặng trước một cơn bão lớn’
Cát Linh, RFA
Sau khi Hội nghị Trung Ương 7 kết thúc, nhiều người theo dõi chính trường Việt Nam cho rằng vụ án Mobifone mua AVG sẽ là một phiên toà nóng bỏng không khác gì phiên xử Thăng và Thanh vừa qua. Liền kế đó là vụ lật lại hồ sơ dự án Khu đô thị Thủ Thiêm với sự tham gia nhiệt tình của báo chí trong nước.
Thế nhưng, chỉ còn hơn chục ngày nữa là kết thúc kỳ họp thứ 5 Quốc hội khoá 14 cộng với các nội dung, diễn tiến được đưa ra trong các buổi thảo luận, dư luận trong nước đưa ra nghi vấn là phải chăng “lò của ông Trọng đang nguội dần đi”?
AVG không ‘chìm xuồng’
Không phải chỉ xảy ra với Hội nghị Trung ương 7 khoá 12 lần này, mà từ rất lâu, các nhà quan sát theo dõi chính trị Việt Nam trong nước đều có cùng nhận xét, đó là “chính trường Việt Nam rất khó đoán”. Một phần, cũng vì cái gọi là “rào cản báo chí”, mà các tổ chức thế giới gọi tên chung là “tự do báo chí” hay “tự do ngôn luận”.
Từ thông tin, diễn biến, cho đến cả nhân sự các cấp đều là những bài toán đố có mặt xuyên suốt chính trường Việt Nam. Blogger Kami từng có nhận định trong bài viết cá nhân đăng trên trang RFA cho rằng:
“Việc mọi ý chí của Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng cũng như những dự đoán của các nhà phân tích chính trị trong và ngoài nước đã hoàn toàn đảo lộn, là một bất ngờ lớn trước ngày khai mạc Hội nghị TƯ 7.”
Không phải chỉ riêng Blogger Kami, mà phía dư luận theo dõi diễn biến những sự việc lớn xảy ra gần đây cũng phải đặt câu hỏi.
Tôi cho là vụ AVG không thể chìm xuồng được. Theo tôi biết, đó là 1 trong những vụ án được đưa vào diện quan sát đặc biệt, tức là những vụ án do Ban Bí thư chỉ đạo. Tiến trình điều tra thế nào, xử lý thế nào thì phải có ý kiến của Ban bí thư. – Blogger Trương Duy Nhất
Trước tiên là vụ Mobifone mua AVG. Việc này từng được nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng đánh giá là ‘một bước ngoặt lớn và quyết liệt” của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng như Ban Bí thư đảng cộng sản Việt Nam. Nhưng sau khi có kết quả của Thanh tra Chính phủ, vụ án rơi vào im lặng như đã từng thế ba năm trước.
Rồi cho đến vụ khơi lại dự án Khu đô thị Thủ Thiêm trong vòng 1 tuần lễ và ngưng bặt ngay sau đó. Thêm 1 lần nữa, dư luận có cơ sở để hỏi nhau rằng “cái lò của ông Trọng đã nguội rồi chăng?”
Câu trả lời của blogger, nhà báo Trương Duy Nhất, người theo dõi rất sát sao những chuyển biến chính trị ở Việt Nam khẳng định là: Không.
Trước tiên, đối với vụ án AVG, blogger Trương Duy Nhất nhấn mạnh, những vụ án như thế kéo rất dài. Ông tiết lộ thêm chi tiết để ông tin rằng vụ án không bị “chìm xuồng” như dư luận đang nhận định.
“ Tôi cho là vụ AVG không thể chìm xuồng được. Theo tôi biết, đó là 1 trong những vụ án được đưa vào diện quan sát đặc biệt, tức là những vụ án do Ban Bí thư chỉ đạo. Tiến trình điều tra thế nào, xử lý thế nào thì phải có ý kiến của Ban bí thư.
Vụ đó xử đến ai, mức độ nào chứ tôi cho rằng bên phía Thanh tra Chính phủ đã yêu cầu chuyển qua công an khởi tố, mà khi Thanh tra chính phủ đưa qua thì chắc chắn có chỉ đạo của Ban bí thư rồi thì khởi tố AVG không thể khác được, chỉ là dính đến nhân vật nào thôi.”
Dư luận từng nhiều lần nhắc đến các “nhân vật” liên đới trong vụ AVG. Một trong những cái tên được cho là khá “nhạy cảm” là bà Nguyễn Thanh Phượng, con gái cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Câu hỏi của nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng về vấn đề này có thể xem là câu trả lời tiếp nối cho ý kiến của blogger Trương Duy Nhất:
“Giả thuyết đặt ra nếu bà Nguyễn Thanh Phượng dính dáng sâu đến vụ MobiFone và AVG thì thế nào? Liệu bà có bị khởi tố, thậm chí bị bắt giam hay không?”
Nói tiếp về nhận định của mình, blogger Trương Duy Nhất đưa ra thêm các phân tích ông cho là vụ AVG là 1 vụ án liên quan rất nhiều nhân vật cấp cao.
“Thứ 1 là dính đến quan chức cấp cao, có thể là hàm Trung ương, Uỷ viên, Bộ trưởng. Yếu tố thứ 2, tôi nghĩ vì nó dính đến các nhân vật mà tôi cho là số 1 Việt Nam bây giờ đó là nhóm Phạm Nhật Vượng và Phạm Nhật Vũ. Theo tôi khả năng khởi tố Phạm Nhật Vũ rất cao. Cho nên mặc dù phía ông Vũ và AVG đã trả lại số tiền đó, thì nếu, tôi chỉ cho là nếu, nếu gọi đó là hành vi phạm tội thì coi như hành vi phạm tội đã hoàn thành, thì việc anh trả lại tiền chỉ là tình tiết giảm nhẹ thôi.”
Kết luận do blogger Trương Duy Nhất đưa ra để khẳng định AVG không thể “chìm xuồng” và phải cần 1 thời gian dài để xử lý là do vụ án này dính đến hai đối tượng, thứ nhất là các quan chức cấp cao và thứ hai là 1 nhóm quyền lực kinh tế ở Việt Nam: Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng.
Thêm một chi tiết đáng chú ý được nêu ra từ những nhà quan sát, đó là năm 2016, đã có thông tin ông Nguyễn Bắc Son, nguyên cựu Bộ trưởng Bộ Thông tin- Truyền thông, ông Trương Minh Tuấn lúc đó là Thứ trưởng Bộ Thông tin truyền thông hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp đã dính dáng đến vụ MobiFone mua AVG.
Thủ Thiêm, cần thận trọng
Tương tự, vụ dự án Khu đô thị Thủ Thiêm từng được dự đoán là hướng cháy mới của ngọn lửa đốt lò của ông Tổng Bí thư. Thế nhưng, sau 1 tuần ồn ào hầu như không có giới hạn báo chí, thì lại hoàn toàn rơi vào im lặng.
Không thể nói là người ta sẽ làm nhanh như những vụ trước đây được. – TS Hà Hoàng Hợp
Với quan sát của blogger Trương Duy Nhất, ông cho rằng nếu xem Thủ Thiêm là “một nhánh củi lửa của ông Trọng thì nhánh củi lửa đó nhằm hướng đến những nhân vật phía Nam, mà như thế thì phải thận trọng chứ không thể bùng lên mà có thể xử được.”
Một cách phân tích khác từ Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, ông cho rằng vụ Thủ Thiêm là một vụ án lớn liên quan nhiều tổ chức, phải có 1 cách nào đó để người ngoài và người trong cuộc nhìn vào để thấy rằng đây là 1 câu chuyện chống tham nhũng thật sự. Và như thế, thời gian là yếu tố bắt buộc.
“Ví dụ một cá nhân nào đi ông Thăng, ông Thanh thì nó chỉ là chuyện cá nhân liên quan những cá nhân khác trong 1 công ty. Chuyện Thủ Thiêm lớn hơn nhiều ở chỗ nó liên quan nhiều tổ chức khác nhau: Thành uỷ TP.HCM, Uỷ ban Nhân dân TP.HCM, dân ở đấy, doanh nghiệp…Nó lớn hơn chuyện dầu khí rất nhiều và độ phức tạp rất nhiều.
Không thể nói là người ta sẽ làm nhanh như những vụ trước đây được.”
Một hướng suy luận thứ hai được blogger Trương Duy Nhất đặt ra để giải thích cho diễn tiến “Thủ Thiêm rơi vào im lặng”, đó là có thể Thủ Thiêm không phải là nhánh củi lửa của Tổng bí thư, mà chỉ là cuộc đánh đấm trong nội bộ của TP.HCM.
“Cho nên nó bùng lên thì các tập đoàn đã nuốt Thủ Thiêm thì tôi nghĩ họ bịt miệng báo chí, bịt miệng dư luận thì cũng không khó lắm, một khi nó chỉ là cuộc chiến của các nhân vật trong TP.HCM. Còn nếu nó là nhánh củi lửa của ông Trọng thì có nguôi 1 thời gian rồi nó lại bùng lên thôi.”
Nhìn lại con đường chính trị và những quyết định khi đương vị của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ Hội nghị Trung ương 6 của khoá trước, blogger Trương Duy Nhất cho rằng không nên chủ quan với suy nghĩ “lò của ông Trọng bắt đầu nguội lạnh”. Theo ông, sự tạm thời im lặng vời AVG, Thủ Thiêm có nhiều khả năng sẽ là chiến thuật trước một cơn bão lớn.
Đóng cửa hàng photocopy
có xóa được tiêu cực trong thi cử?
Ban chỉ đạo kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia 2018 cùng công an Hà Nội vừa đề ra hàng loạt giải pháp để chống gian lận thi cử như kiểm tra các cửa hàng bán thiết bị điện tử, photocopy… gần điểm thi.
Liệu việc gia tăng kiểm soát các dịch vụ ngoại vi có giúp giảm tiêu cực trong thi cử?
Không hợp lý
Trong cuộc họp của Ban chỉ đạo kỳ thi trung học phổ thông quốc gia thành phố Hà Nội 2018 diễn ra vào ngày 24 tháng 5, trung tá Nguyễn Quốc Hùng, Phó trưởng phòng PA83 công an Hà Nội cho biết, để chống gian lận trong thi cử, công an sẽ tăng cường kiểm tra các cửa hàng bán thiết bị điện tử, photocopy…
Ông Hùng cũng tuyên bố sẽ yêu cầu các cửa hàng photocopy gần các điểm thi phải đóng cửa trong suốt thời gian thi.
Tuy chưa có văn bản chính thức nhưng thông tin vừa nêu cũng gây bức xúc cho giới kinh doanh dịch vụ in ấn và photocopy.
Cách đây 10 năm về trước thì biện pháp này hiệu quả, chứ thời điểm hiện nay biện pháp này không có tác dụng gì hết. Chưa kể anh cấm người ta mở cửa tiệm photocopy trong ba ngày thi là anh vi phạm cái quyền sản xuất kinh doanh của người ta trong giấy phép.
-Thầy Đỗ Việt Khoa
Trao đổi với phóng viên Đài Á Châu Tự Do, một chủ tiệm photocopy trên đường Trần Đại Nghĩa, phường Bách Khoa, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội, cho biết:
“Tôi nghĩ rằng chuyện đóng cửa là hoàn toàn bất hợp lý, mùa này là tháng 5, tháng 6, là mùa các bạn sinh viên làm luận án tốt nghiệp thì làm rất nhiều liên quan chuyện in ấn, đóng đồ án… và in bản vẽ để phục vụ chuyện tốt nghiệp của các bạn ấy vào cuối năm. Các hộ kinh doanh ở đây cũng ảnh hưởng, mùa này là mùa các bạn in nhiều, vì vậy sẽ ảnh hưởng cực kỳ đến thu nhập của hộ kinh doanh photocopy.”
Cũng cùng lo ngại việc buộc đóng cửa tiệm photocopy sẽ ảnh hưởng hoạt động kinh doanh, người quản lý Dịch Vụ Photocopy Hoàng Anh ở đường Chùa Láng, Phường Láng Thượng, Quận Đống Đa, Hà Nội chia sẻ:
“Đương nhiên nó sẽ có phần ảnh hưởng nhất định rồi. Nhưng theo quy định là chỉ đóng cửa một số cửa hàng, tức là những cửa hàng ở những khu vực gần điểm thi. Hiện tôi chưa nhận được thông báo nào cả.”
Một cửa hàng photocopy trên đường Tạ Quang Bửu, Hà Nội cho biết:
“Nếu mà cấm thì nó rất vô lý, chỉ có thể là kiểm tra, xem như thế nào, ví dụ như trước khi đưa ra quyết định để chuẩn bị cho kỳ thi thì các cửa hàng photo cam kết, mặc dù trong kinh doanh bình thường đã cam kết rồi là không photo thu nhỏ tài liệu.”
Thầy giáo Đỗ Việt Khoa, người được mệnh danh ‘anh hùng chống tiêu cực’ tại trường trung học phổ thông Vân Tảo, Thường Tín, Hà Nội cũng cho rằng việc cấm đoán này đến nay không còn hợp lý:
“Theo tôi thì trước kia, cách đây 10 năm về trước thì biện pháp này hiệu quả, chứ thời điểm hiện nay biện pháp này không có tác dụng gì hết. Chưa kể anh cấm người ta mở cửa tiệm photocopy trong ba ngày thi là anh vi phạm cái quyền sản xuất kinh doanh của người ta trong giấy phép.”
Theo Luật sư Nguyễn Mạnh Thuật, thuộc công ty Luật Hợp danh Đông Nam Á, nếu các tiệm photocopy có đăng ký kinh doanh, không vi phạm an ninh trật tự hay vi phạm điều 9, 25, 26 Nghị định 60/2014 của chính phủ về hoạt động in, mà yêu cầu đóng cửa thì không đúng luật pháp. Ông xác nhận với Đài Á Châu Tự Do:
“Cái việc ấy (công an buộc các tiệm photocopy ở gần trường học phải đóng cửa trong mùa thi cử) theo tôi là không phù hợp, chưa phù hợp pháp luật.”
Luật sư Nguyễn Mạnh Thuật cũng cho rằng, nếu vì lý do an ninh đặc biệt, cần tạm thời đóng cửa các cơ sở kinh doanh dịch vụ thì công an cần phải thoả thuận với chủ cơ sở trên tinh thần tự nguyện.
Phải ngăn chặn từ ý thức của thí sinh?
Sở dĩ tiệm photocopy bị công an Hà Nội cho rằng góp phần không nhỏ vào việc để xảy ra tiêu cực trong thi cử, vì nhiều năm qua hình ảnh “phao thi trắng sân trường” không phải là hiếm tại các điểm thi trung học phổ thông quốc gia khu vực phía bắc. Chưa kể nạn in ấn “sao chép luận văn tốt nghiệp” thời gian gần đây.
Tuy nhiên theo vị chủ tiệm photocopy trên đường Trần Đại Nghĩa, không phải cứ cấm dịch vụ photocopy là chấm dứt được vấn nạn “phao thi”, bà nói tiếp:
“Ngành công an làm cái chuyện đấy cứ như là đẽo cày giữa đường đấy, muốn ngăn chặn ‘phao thi’ thì phải ngăn chặn từ ý thức của các bạn sinh viên đi thi.”
Một giáo viên không muốn nêu tên ở Hà Nội cho biết ý kiến của mình:
“Nói là chống tiêu cực trong thi cử là không đúng, mà cái khâu quan trọng nhất là cách thức tổ chức thi và bảo vệ của hội đồng thi, chứ không phải những dịch vụ vệ tinh ở xung quanh trường học.”
Ngành công an làm cái chuyện đấy cứ như là đẽo cày giữa đường đấy, muốn ngăn chặn ‘phao thi’ thì phải ngăn chặn từ ý thức của các bạn sinh viên đi thi.
-Chủ tiệm photocopy
Một sinh viên tại Hà Nội đưa ra nhận định:
“Em thấy điều này là không cần thiết, vì nếu có đóng cửa những cửa hàng ở gần… thì cũng có những cửa hàng khác sẽ mở…”
Theo thầy Đỗ Việt Khoa, việc cấm hoạt động photocopy trong mùa thi là không có tác dụng. Vì theo thầy Khoa, những năm gần đây các môn thi đã chuyển qua thi theo hình thức trắc nghiệm, chỉ còn môn văn là thi theo hình thức tự luận. Thầy nói tiếp:
“Môn văn thì học sinh vẫn có thể đem phao thi photo cỡ nhỏ, nhưng những phao thi đó chúng đã kiếm từ trước khi thi rồi, do đó trong ba ngày thi mà cấm hoạt động photo thì cũng không có ý nghĩa gì hết, không có tác dụng gì hết.”
Sau gần một tuần đưa ra tuyên bố gây tranh cãi, công an Hà Nội đã đính chính thông tin buộc cơ sở photocopy đóng cửa trong thời gian diễn ra kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia 2018. Cụ thể là trung tá Nguyễn Quốc Hùng giải thích với báo giới, do phát biểu quá nhanh nên một số phóng viên, báo đài đã hiểu lầm nội dung ông muốn truyền đạt!?
Ông Hùng cho rằng chỉ nói sẽ đi kiểm tra, tuyên truyền và vận động chủ các cửa hàng photocopy gần các địa điểm thi không photo tài liệu cho thí sinh”, nhưng đã bị nhà báo hiểu nhầm từ “tuyên truyền, vận động” thành “cấm”!?
Việc các quan chức, lãnh đạo các ngành trong chính phủ Việt Nam tuyên bố “gây sốc” không phải là hiếm trong thời gian gần đây. Đặc biệt các phát biểu liên quan đến giáo dục.