Tin Tổng Hợp – 22/01/2023
(AFP) – Matxcơva khẳng định quân Nga đang tiến gần đến hai ngôi làng trong vùng Zaporijjia, miền nam Ukraina. Đây là nơi giao tranh giữa lực lượng Nga và Ukraina đang diễn ra khốc liệt. Vladimir Rogov, một quan chức địa phương trong chính quyền do Nga dựng lên hôm 22/01/2023 khẳng định đang tiến sát tới làng Orikhiv và Gouliaïpolé. Mỗi làng có khoảng chừng 15.000 dân cư và nằm cách thủ thủ vùng Zaporijjia theo thứ tự là 65 và 100 km. Theo nhân vật này, quân Nga đang «làm chủ tình hình».
(AFP) – Ouagadougou xác nhận tin đòi Pháp rút quân khỏi Burkina Faso trong vòng 1 tháng. Hôm 21/01/2023 chính quyền Burkina Fasco xác nhận tin báo chí đã loan tải trong tuần. Đây là dấu hiệu mới cho thấy căng thẳng giữa Burkina Faso và Pháp tăng cao trong lúc Nga tìm cách mở rộng ảnh hưởng tại quốc gia châu Phi này.
(AFP) – Ăn miếng, trả miếng: Teheran chuẩn bị «đáp trả tương xứng» lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Châu Âu nhắm vào Vệ Binh Cách Mạng Hồi Giáo Iran. Ngoại trưởng Hossein Amir-Abdolahian hôm 22/01/2023 trên Twitter cho biết nghiên cứ cứu khả năng đưa các «thực thể quân sự của Liên Âu vào danh sách các tổ chức khủng bố». Biện pháp này nhằm trả đũa việc Nghị Viện Châu Âu đòi đưa vào danh sách đen lực lượng Vệ Binh Cách Mạng Hồi Giáo Iran. Lý do: Iran cung cấp drone cho Nga để Matxcơva sử dụng trên chiến trường Ukraina.
(AFP) – Matxcơva lên án Pháp «kiểm duyệt» thông tin sau khi chi nhánh của hệ thống truyền thông Nga RT –hậu thân của Russia Today, thông báo tài sản bị phong tỏa. Ngày 21/01/2023 Nga dọa đáp trả và sẽ nhắm vào các hệ thống truyền thông của Pháp tại Matxcơva. Pháp là quốc gia duy nhất trong Liên Hiệp Châu Âu cho phép RT hoạt động trên lãnh thổ của mình. RT hiện diện tại Pháp từ 2017.
(Reuters) – Hơn 200 người bị bắt tại Peru do xâm nhập trái phép một khu đại học tại thủ đô Lima. Hai ngày xung đột giữa người biểu tình và nhân viên công vụ, hôm nay 22/01/2023 cảnh sát Peru cho biết hơn 200 người đã bị câu lưu. Peru lún sâu vào khủng hoảng chính trị. Từ nhiều tuần qua, người biểu tình đòi quyền tổng thống Dina Boluarte từ chức. Bà Boluarte được chỉ định thay thế tổng thống Pedro Castillo. Ông này đã bị bắt do âm mưu giải thể Quốc Hội.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20230122-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p
(AFP) – Ngoại trưởng Mỹ: Căng thẳng với Trung Quốc đã giảm. Tuy nhiên, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 20/01/2023 vẫn tỏ ý lo ngại về vấn đề Đài Loan. Phát biểu tại một cuộc nói chuyện ở Đại học Chicago, Mỹ, ông Blinken khẳng định phần còn lại của thế giới trông chờ Mỹ – Trung quản lý mối quan hệ đôi bên một cách có trách nhiệm, bởi mọi nước đều biết chuyện này sẽ ảnh hưởng đến họ. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken sẽ có chuyến công du Bắc Kinh trong hai ngày 05-06/02/2023. Đây là lần đầu tiên một ngoại trưởng Mỹ sang Trung Quốc kể từ chuyến công du của ngoại trưởng Mike Pompeo hồi năm 2018.
(NHK) – Nhật Bản chuẩn bị thay đổi chiến lược chống Covid-19. Sau 3 năm chống đại dịch Covid-19, chính phủ Nhật dự kiến có các thay đổi lớn. Thủ tướng Nhật Kishida Fumio hôm 20/1/2023 muốn xếp Covid vào danh sách các dịch bệnh như dịch cúm mùa. Nhật Bản cũng dự kiến bỏ các khuyến nghị đeo khẩu trang ở không gian kín. Tuy nhiên, theo khảo sát, ¼ số người được hỏi nói rằng vẫn tiếp tục đeo khẩu trang mỗi khi có thể.
(AFP) – New Zealand có tân thủ tướng. Sau tuyên bố từ chức của bà Jacinda Ardern, bộ trưởng Nội Vụ Chris Hipkins có thể được chỉ định là tân thủ tướng New Zeland và trở thành lãnh đạo thứ 41 của đất nước. Hôm nay, 21/01/2023, ông Hipkins tuyên bố có khả năng làm chuyển biến nhiều việc. Đảng Lao Động, đảng cầm quyền của New Zealand cho biết sẽ họp vào Chủ Nhật để chính thức xác nhận vị trí lãnh đạo đảng của ông Chris Hipkins. Tân lãnh đạo New Zealand đã được đánh giá cao trong công tác phòng chống đại dịch Covid-19 khi đóng cửa biên giới nhanh chóng và mở cửa lại kịp thời.
(AP) – Ankara lên án biểu tình chống Thổ Nhĩ Kỳ, hủy cuộc họp cấp bộ trưởng ở Thụy Điển. Hôm nay, 21/01/2023, bộ trưởng Quốc Phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cho biết chuyến thăm dự trù diễn ra vào ngày 27/01, gặp đồng cấp Thụy Điễn Pål Jonson sẽ không diễn ra. Lãnh đạo Quốc Phòng Ankara cho biết cuộc họp này không có bất cứ điểm quan trọng nào vì Thụy Điển tiếp tục cho phép tổ chức các cuộc biểu tình chống Thổ Nhĩ Kỳ, chống Hồi Giáo. Cụ thể, các nhà hoạt động cực hữu chuẩn bị tổ chức biểu tình vào cuối tuần này, bên ngoài Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ ở Stockholm. Họ đốt kinh Koran, cuốn sách thánh của đạo Hồi. Hiện Thổ Nhĩ Kỳ là nước cuối cùng trong NATO, trì hoãn việc phê duyệt đơn xin gia nhập liên minh quân sự của Thụy Điển.
(AP) – Nhà Thờ Anh Quốc chính thức xin lỗi cộng đồng LGBT. Trong một báo cáo về lập trường của Giáo hội về xu hướng tình dục, đăng ngày hôm qua, 20/01/2023, các giám mục thuộc Giáo hội Công Giáo Anh đã gửi lời xin lỗi vì sự phân biệt đối xử đối với cộng đồng LGBT. Báo cáo này sẽ được gửi đến Thượng Hội đồng giám mục Anh Quốc (General Synod). Cơ quan này sẽ họp vào tháng tới ở Luân Đôn. Tuy nhiên Giáo hội vẫn không chấp nhận tổ chức hôn lễ đồng giới tại nhà thờ mà thay vào đó đề xuất các cặp đôi này đến cầu nguyện trong dịp Lễ Tạ Ơn hay các lễ thánh khác. Anh Quốc đã công nhận hôn nhân đồng giới từ năm 2013, nhưng Giáo Hội Anh không thay đổi luật.
(AFP) – Công ty mẹ của Google thông báo cắt giảm 12.000 việc làm. Sau các tập đoàn Amazon, Meta và Microsoft, hôm nay 21/01/2023, đến lượt Alphabet, công ty mẹ của Google, thông báo kế hoạch sa thải khoảng 12.000 nhiên viên trên toàn thế giới, tương đương hơn 6% nhân sự của tập đoàn. Tính đến cuối tháng 09/2020, Alphabet có gần 187.000 nhân viên. Sundar Pichai, ông chủ của Alphabet, cho biết các công việc bị cắt giảm sẽ liên quan đến toàn thể các vị trí, cấp độ quản lý, vị trí địa lý… nhưng không cho biết thêm chi tiết. Riêng tại Mỹ, những nhân viên bị cho thôi việc sẽ được nhận khoản tiền tương đương 16 tháng lương và tiền thưởng năm 2022, tiền nghỉ phép và 6 tháng bảo hiểm y tế.
(RFI) – Peru: Các cuộc biểu tình đòi tổng thống Dina Boluarte từ chức vẫn tiếp diễn. Sau ngày phản kháng trên quy mô toàn quốc hôm thứ Năm 19/01/2023, nữ tổng thống bị phản đối vẫn kêu gọi dân chúng bình tĩnh. Bà chỉ trích các những người biểu tình cực đoan, bạo lực nhất. Thế nhưng, hôm qua 20/01, đám đông người biểu tình vẫn tụ tập ở nhiều nơi. Tại thủ đô Lima, hơn 10.000 cảnh sát đã được triển khai, 3 người bị thương trong các vụ va chạm. Ỏ thành phố lớn thứ hai cả nước, Arequipa, đụng độ cũng xảy ra. Sân bay ở Cuzco, thủ đô du lịch của Peru, mở cửa trở lại vào giữa ngày thứ Sáu (20/01), nhưng các chuyến tàu đến Machu Picchu vẫn chưa chạy trở lại. Ít nhất 300 du khách nước ngoài và trong nước vẫn bị mắc kẹt trong khu vưc này.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20230121-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p
(AFP) – Ukraina nhận được chuyến hàng viện trợ nhân đạo đầu tiên. Theo Cơ quan Điều phối các Hoạt động Nhân đạo Liên Hiệp Quốc, chuyến hàng viện trợ nhân đạo đầu tiên hôm nay, 20/1/23, đã đến Soledar, một trong số các địa phương của Ukraina đang diễn ra các cuộc giao tranh dữ dội nhất. Đoàn viện trợ gồm ba xe tải chở đầy nước uống, lương thực và sản phẩm tiêu dùng thiết yếu cho khoảng 800 người dân.
(Reuters) – Giám đốc tình báo CIA Mỹ gặp tổng thống Ukraina. Ông William Burns, gần đây đã đến Kiev, gặp tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, theo như thông báo từ một quan chức Mỹ ngày 19/1/2023. Trong cuộc gặp này, lãnh đạo tình báo Mỹ tái khẳng định nguồn hậu thuẫn của Washington với Kiev trong cuộc chiến chống quân xâm lược Nga. Tuy nhiên, vị quan chức Mỹ không cho biết rõ là cuộc gặp diễn ra khi nào. Nhưng theo tờ Washington Post, hãng tin đầu tiên cung cấp thông tin này, thì ông Williams Burns đã trao cho nguyên thủ Ukraina những kế hoạch quân sự mà theo ông, Nga rất có thể sẽ phát triển.
(Reuters) – Ukraina bắt 7 điệp viên Nga. Cơ quan An ninh Ukraina (SBU) hôm nay, 20/1/23, cho biết đã bắt giữ «7 nhân viên người Nga» tại vùng Dnipro (phía đông Ukraina), hoạt động gián điệp cho Matxcơva. Theo SBU, những người này đã «cung cấp cho Nga tọa độ các cơ sở hạ tầng trọng yếu» của Ukraina và «thu thập thông tin về những hoạt động di chuyển quân của Kiev tại vùng này» trước khi bắt liên lạc với quân đội Nga.
(AFP) – Nga mở điều tra một công dân Mỹ vì hoạt động gián điệp. Cơ quan An ninh Nga (FSB) hôm qua, 19/01/23, loan báo mở một cuộc điều tra nhắm vào một công dân Mỹ vì tội hoạt động gián điệp, nhưng không cho biết danh tính của người này, không nêu rõ đã bắt hay chưa, nhân vật này hiện ở đâu, tại Nga hay là ở nước ngoài. Trong thông cáo FSB chỉ nêu ngắn gọn, công dân Mỹ «bị tình nghi thu thập các thông tin liên quan từ những vấn đề sinh học đến an ninh của Liên Bang Nga». Thông báo được đưa ra trong bối cảnh Nga và Mỹ gặp khủng hoảng ngoại giao vì cuộc xung đột tại Ukraina.
(AFP) – Pháp: Ngân sách cho tình báo quân sự sẽ tăng 60% trong vòng 7 năm. Hôm nay, 20/01/2023, trong thông báo về luật chương trình quân sự cho giai đoạn 2024-2030, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết ngân sách dành cho tình báo quân sự sẽ tăng gần 60%. Như vậy, ngân sách cho ban Chỉ huy Tình báo Quân sự (DRM) và Cục Tình báo và An ninh Quốc phòng (DRSD) sẽ được tăng lên gấp đôi.
(Reuters) – Nga loan báo chiếm được một địa phương của Ukraina. Bộ Quốc Phòng Nga hôm nay, 20/1/23, cho biết các lực lượng của Nga, với sự yểm trợ của không quân, đã kiểm soát được một địa phương nhỏ Klichtchiivka. Ngôi làng này, trước chiến tranh, có khoảng 400 dân, chỉ cách thành phố Bakhmut 9 km ở phía nam, tỉnh Donetsk phía đông Ukraina. Tổ chức bán quân sự Wagner và một nhóm dân quân vũ trang người Nga khác xác nhận thông tin. Tuy nhiên, hãng tin Reuters khẳng định chưa thể xác nhận một cách độc lập những nguồn tin trên.
(AFP) – Kiện Hillary Clinton, ông Donald Trump bị phạt tiền. Hôm qua, 19/01/2023, một thẩm phán liên bang Mỹ đã tuyên phạt cựu tổng thống Donald Trump và luật sư của ông gần một triệu đô la vì đã đệ đơn kiện “bừa bãi” bà Hillary Clinton vì có ý định gian lận bầu cử tổng thống 2016. Thẩm phán John Middlebrooks đánh giá, vị tỷ phú cựu tổng thống này đã phạm tội “lạm dụng tòa án” để kiện cáo có mục đích chính trị không trung thực. Ông Trump kiện bà Clinton và nhiều người khác đã cố thuyết phục công chúng rằng ông Trump đã thông đồng với Nga. Ông Trump đòi đối thủ mà ông đã đánh bại trong cuộc bầu cử tổng thống 2016, 70 triệu đô la bồi thường thiệt hại lợi ích. Thẩm phán cuối cùng không những bác đơn mà còn phạt ngược trở lại ông Trump và luật sư hơn 937 nghìn đô la bồi thường cho các án phí của đối thủ.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20230120-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p