Tin Tổng Hợp – 23/9/22
(Business Insider) – Thêm một người «bạn» của Vladimir Putin đột tử. Anatoly Gerashchenko, 72 tuổi, ngã cầu thang hôm 21/9/2022. Gerashchenko nguyên là giám đốc Học Viện Hàng Không tại Matxcơva MAI và vẫn còn là «cố vấn» đặc biệt của Viện. Ông có quan hệ mật thiết với bộ Quốc Phòng Nga và đã từng được trao tặng huy chương cao quý nhất của Liên Bang Nga. Chưa đầy hai tuần trước, một nhân vật thân cận khác tổng thống Putin, Ivan Pechorin, đặc trách về các chương trình khai thác tài nguyên ở Bắc Cực, đã «ngã xuống biển» và chết trong những điều kiện lạ kỳ. Danh sách các nhà tài phiệt Nga thân cận với điện Kremlin đột tử càng lúc càng dài thêm từ khi Matxcơva khởi động chiến dịch quân sự tốn kém tại Ukraina.
(AFP) – Tokyo dỡ bỏ biện pháp hạn chế du khách nước ngoài tham quan Nhật Bản. Sau hơn hai năm đối mặt với Covid, thủ tướng Fumio Kishida hôm 22/09/2022 từ trụ sở New York thông báo « Rốt cuộc Nhật Bản mở lại biên giới ». Du khách vào Nhật không còn phải xin visa, nhưng Tokyo chưa cho biết rõ về thời điểm biện pháp này bắt đầu có hiệu lưc và biện pháp miễn visa nói trên sẽ được áp dụng với bao nhiêu quốc gia.
(AFP) – Covid-19: Hồng Kông bỏ cách ly bắt buộc trong khách sạn. Hôm nay, 23/09/2022, trưởng đặc khu Hồng Kông Lý Gia Siêu (John Lee) thông báo kể từ 26/09 sẽ bãi bỏ quy định về cách ly bắt buộc trong khách sạn đối với những người nhập cảnh Hồng Kông. Tuy nhiên, khách du lịch vẫn phải được xét nghiệm PCR khi đến Hồng Kông và trong ba ngày đầu sẽ không được phép vào các quán bar và nhà hàng.
(AFP) – Con trai phát ngôn viên điện Kremlin bị tố không tuân lệnh động viên. Hôm qua, 22/09/2022, phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov đã lên tiếng bênh vực cho con trai của ông sau khi các nhà hoạt động tố cáo là Nikolai Peskov đã từ chối tuân lệnh đến trình diện tại văn phòng động viên thanh niên Nga tham chiến ở Ukraina. Thật ra, cú điện thoại mà con trai của phát ngôn viên điện Kremlin nhận được là từ những người ủng hộ nhà đối lập đang ngồi tù Alexei Navalny, giả dạng làm sĩ quan phụ trách động viên.
(Reuters) – Việt Nam «không có thỏa thuận với Thái Lan về tăng giá gạo». Hôm qua, 22/09/2022, bộ trưởng Nông Nghiệp Việt Nam Lê Minh Hoàn tuyên bố Việt Nam không hề có thỏa thuận với Thái Lan về việc tăng giá gạo. Đây là lần đầu tiên chính phủ Hà Nội ra tuyên bố về vấn đề này sau khi vào đầu tháng 9 bộ trưởng Nông Nghiệp Thái Lan tuyên bố hai nước đã đạt thỏa thuận cùng tăng giá gạo trên thị trường thế giới do chi phí sản xuất của nông dân đang tăng vọt.
(France 24) – Cựu thứ trưởng Công An Trung Quốc lãnh án tù chung thân. Hôm nay 23/09/2022, tòa án nhân dân thành phố Trường Xuân đã tuyên án ông Tôn Lập Quân, cựu thứ trưởng bộ Công An Trung Quốc phải nhận án tử hình hoãn thi hành án 2 năm vì hành vi nhận hối lộ 646 triệu nhân dân tệ (tương đương với 91 triệu đô la). Sau 2 năm hoãn thi hành án, án tử hình của ông Tôn sẽ được giảm xuống tù chung thân và không được ân xá.
(AFP) – Tại Liên Hiệp Quốc, Armenia tố cáo Azerbaijan có «những hành động tàn bạo». Thủ tướng Armenia Nikol Pashinian hôm qua 22/09/2022, cáo buộc Azerbaijan có « những hành vi tàn bạo không thể tả nổi » khi nói về việc cắt xén các thi thể. Ông Pashinian phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc: «Có bằng chứng về việc Azerbaijan tra tấn, cắt xẻo những binh sĩ bị bắt hoặc đã chết, giết người bất hợp pháp và bạc đãi các tù nhân chiến tranh».
(RFI) – Boeing phải nộp phạt 200 triệu đô la do máy bay 737 MAX. Hôm qua 22/9/22, tập đoàn sản xuất máy bay Boeing đã chấp nhận nộp phạt 200 triệu đô la sau khi bị Ủy Ban Giao Dịch và Chứng Khoán Hoa Kỳ (SEC) cáo buộc là đã công khai khẳng định là chiếc 737 MAX vốn không có sự cố gì mặc dù máy bay này trước đó đã gặp hai vụ tai nạn khiến tổng cộng 346 hành khách thiệt mạng.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20220923-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p
(AP) – Chiến tranh Ukraina: Bình Nhưỡng bác bỏ tin bán vũ khí cho Nga. Hãng tin KCNA ngày 21/09/2022 trích dẫn một quan chức của bộ Quốc Phòng Bắc Triều Tiên cho biết Bình Nhưỡng «chưa bao giờ xuất khẩu vũ khí hay đạn dược sang Nga» và cũng không có «kế hoạch theo hướng đó». Vẫn nguồn tin này cáo buộc Washington và các nước «thù nghịch» với Bắc Triều Tiên phao tin đồn về những hoạt động mua bán vũ khí giữa Bình Nhưỡng và Matxcơva. Tuần trước Nhà Trắng tiết lộ Nga đã mua vũ khí và đạn dược, hỏa tiễn của Bắc Triều Tiên. Tuy nhiên, chính quyền Biden thận trọng cho biết thêm: chưa có bằng chứng là các loại vũ khí mua của Bắc Triều Tiên được chuyển cho quân đội Nga trên chiến trường Ukraina.
(Reuters) – Uzbekistan khuyến cáo công dân tránh tham chiến tại Ukraina bên hàng ngũ quân đội Nga. Một thông cáo của bộ Tư Pháp Uzbekistan hôm 21/09/2022 ghi rõ : Chiếu theo luật của Uzbekistan, những công dân tham gia chiến tranh Ukraina sẽ bị truy tố. Thông cáo được đưa ra sau khi có tin Nga đề nghị cấp quốc tịch cho các công dân Uzbekistan tình nguyện sang Ukraina chiến đấu. Còn về phía Kiev, quân đội Ukraina cho biết đã bắt giữ nhiều quân nhân Uzbekistan tham chiến trong hàng ngũ của Nga.
(AFP) – IMF giải ngân 27 triệu đô la hỗ trợ Moldavia khắc phục hậu quả chiến tranh Ukraina. Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế trong thông cáo hôm 21/09/2022 lo ngại kinh tế Moldavia bị chựng lại do tác động của chiến tranh Ukraina. Quốc gia này là một trong những điểm đón người tị nạn Ukraina từ khi Matxcơva khởi động chiến dịch quân sự. Bị kẹt giữa Ukraina và Rumani, tháng 6/2022, Moldavia được công nhận quy chế ứng viên vào Liên Hiệp Châu Âu.
(Reuters) – Bắc Triều Tiên dường như chuẩn bị có tàu ngầm phóng tên lửa đạn đạo. Trích dẫn hình ảnh vệ tinh thương mại, một tổ chức nghiên cứu của Mỹ hôm nay 22/09/2022 thông báo, Bắc Triều Tiên có thể đang chuẩn bị cho ra mắt một tàu ngầm mới được cho là có khả năng bắn tên lửa đạn đạo. Các hình ảnh từ nhà máy đóng tàu Sinpo South cho thấy 6 sà lan tập trung xung quanh cầu tàu. Điều này cho thấy mọi thứ đang được chuẩn bị sẵn sàng để tàu ngầm nói trên được đưa vào hoạt động.
(AFP) – Cựu bộ trưởng Tư Pháp Trung Quốc lãnh án tử hình vì tham nhũng. Báo chí Bắc Kinh ngày 22/09/2022 cho biết ông Phó Chánh Hoa vừa bị kết án tử hình, vì tội «nhận hối lộ và lách luật Nhà nước để trục lợi». Cụ thể, ông bị cáo buộc nhận hối lộ hơn 16 triệu đô la Mỹ. Cựu bộ trưởng Tư Pháp Trung Quốc đã bị bắt từ tháng 4/2022. Tuy nhiên, phán quyết của Tòa án Nhân dân Trường Xuân, thủ phủ tỉnh Cát Lâm, hôm nay ghi rõ: Bị cáo được hưởng thời gian hoãn thi hành án tử hình là hai năm sau đó sẽ chuyển thành án chung thân.
(Les Echos) – Châu Á – Thái Bình Dương: 225 triệu người tị nạn khí hậu trong 10 năm qua. Tại châu Á – Thái Bình Dương, số người phải sơ tán do biến đổi khí hậu và thiên tai đã vượt quá 225 triệu người trong 10 năm qua, theo tính toán của Ngân hàng Phát triển châu Á và Trung tâm Giám sát Tản cư trong nước IDMC. Tổng thiệt hại của những thiên tai nói trên lên đến gần 800 tỷ đô la. Tuy nhiên, rất có thể con số này thấp hơn nhiều so với thực tế, vì chỉ riêng mùa hè vừa qua, đã có 33 triệu người Pakistan phải sơ tán do các trận lũ lụt dữ dội.
(Outremer 360) – Pháp vừa tiếp nhận một chiếc tàu kéo có công suất mạnh nhất chế tạo tại Việt Nam. Sau một hành trình dài trên biển, từ Việt Nam, đi qua Nhật Bản rồi kênh đào Panama, ngày 20/09/2022, chiếc tàu kéo Plis Fos, thuộc loại mạnh nhất ở Pháp và vùng biển Caribe đã về đến cảng hoạt động của tau là Fort-de-France, thủ phủ vùng lãnh thổ hải ngoại Pháp là đảo Marinique, ở biển Caribe. Với công suất 7.000 mã lực, tàu kéo Pli Fos đã được đóng tại Việt Nam.
(AFP) – Anh Quốc mất nữ hoàng Elizabeth, điệp viên James Bond trong những tập phim mới sẽ «Serve King and Country» (Phục vụ nhà vua và đất nước ), thay vì «Serve Queen and Country» như trước đây. Các nhà sản xuất phim James Bond hôm 21/09/2022 thông báo như trên cho dù chưa quyết định chọn tài tử nào để nhập vai điệp viên nổi tiếng 007, thay thế Daniel Craig vừa chia tay với nhân vật James Bond.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20220922-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p
(Reuters) – Chính quyền Miến Điện dọa bỏ tù những ai nhấn nút “Like” vào bài đăng trên mạng của phe đối lập. Chính quyền quân sự Miến Điện ngày 20/09/2022, đã cảnh cáo dân chúng là không nên thể hiện sự ủng hộ về mặt tinh thần đối với phong trào phản kháng bị chính quyền liệt vào diện “khủng bố”. Một cách cụ thể, những ai nhấn nút “Like” – tức là nút “thích” – trên các bài đăng của giới đối lập, hoặc chia sẻ nội dung các bài này trên mạng xã hội, có thể bị phạt tù đến 10 năm.
(AFP) – Chiến tranh Ukraina: Trung Quốc kêu gọi ‘‘ngừng bắn thông qua đối thoại’’. Người phát ngôn của bộ Ngoại Giao Trung Quốc, Uông Văn Bân hôm nay nhấn mạnh đến đòi hỏi ‘‘chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của mọi quốc gia phải được tôn trọng, mọi quan tâm về an ninh chính đáng của các nước phải được tính tới’’. Tuyên bố của người phát ngôn bộ Ngoại Giao Trung Quốc trong một cuộc họp báo, được đưa ra sau phát biểu của tổng thống Nga, tuyên bố huy động lực lượng dự bị tham gia cuộc can thiệp quân sự tại Ukraina.
(AFP) – Putin cáo buộc EU chặn phân bón của Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 20/09/2022 đã cáo buộc Liên Hiệp châu Âu ngăn chặn 300.000 tấn phân bón của Nga gởi đến các nước nghèo nhất thế giới. Phát biểu trên truyền hình Nga, ông Putin tố cáo các lệnh trừng phạt của phương Tây đã cản trở việc Nga tặng không số phân bón đó cho các quốc gia đang cần.
(AFP) – Một phi hành gia Mỹ và hai phi hành gia Nga sẽ lại bay lên Trạm Vũ Trụ Quốc tế (ISS). Trong một chuyến đi thể hiện một dấu hiệu hợp tác hiếm hoi trong bối cảnh căng thẳng liên quan đến chiến tranh Ukraina. Phi hành gia Frank Rubio của cơ quan Mỹ NASA cũng như Sergei Prokopiev và Dmitri Peteline của cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos sẽ cất cánh trên phi thuyền Soyuz từ bãi phóng Baikonur của Nga ở Kazakhstan và lúc 13h54 trưa nay, theo giờ quốc tế. Ông Rubio là phi hành gia Mỹ đầu tiên lên ISS trên một phi thuyền của Nga kể từ khi Matxcơva xua quân xâm lược Ukraina vào ngày 24/02.
(Reuters) – Một người đàn ông tự thiêu để phản đối lễ tang toàn quốc cho cố thủ tướng Abe. Vụ tự thiêu xảy ra gần văn phòng thủ tướng Nhật ở Tokyo, dự kiến mở ra trong tháng này, theo thông báo của báo chí Nhật hôm nay, 21/09. Người tự thiêu khoảng 70 tuổi đã được đưa đi bệnh viện. Đa số người Nhật phản đối tang lễ quy mô lớn, dự kiến diễn ra ngày 27/09. Chính phủ Nhật ước tính chi phí đám tang là 1,65 tỉ yên (tương đương 12 triệu euro).
(AFP) – Dịch Covid: Cơ quan Y tế Cấp cao (HAS) của Pháp bật đèn xanh cho ba loại vac-xin chống biến thể Omicron. Cơ quan chuyên trách Pháp hôm qua 20/09, khuyến nghị sử dụng loại vac-xin này trong chiến dịch tiêm chủng dự kiến mùa thu năm nay. Liều tiêm nhắc lại mới được khuyến cáo ưu tiên sử dụng cho những người có nguy cơ mắc bệnh nặng, những người sống gần họ, và nhân viên y tế. HAS khuyến nghị ‘‘sử dụng không phân biệt một trong ba loại vac-xin’’, trong đó có hai loại do Pfizer/BioNTech phát triển, và loại thứ ba do hãng Moderna. Cơ quan Dược phẩm Châu Âu gần đây đã chấp thận các vắc-xin mới điều chỉnh này.
(AFP) – Tình báo Venezuela phạm tội ác chống nhân loại. Theo một báo cáo do các chuyên gia Liên Hiệp Quốc thực hiện, được công bố hôm thứ Ba, tình báo của quốc gia Nam Mỹ nói trên đã phạm các tội ác chống nhân loại trong các cuộc trấn áp đối lập, theo lệnh từ cấp cao nhất của chế độ. Bà Marta Valinas, chủ tịch phái bộ điều tra độc lập của Liên Hiệp Quốc về Venezuela nhận định : ‘‘Các cuộc điều tra và phân tích của chúng tôi cho thấy nhà nước Venezuela dựa vào các cơ quan tình báo và đặc vụ để trấn áp những người bất đồng chính kiến trong nước. Nhiều tội ác nghiêm trọng và các xâm phạm nhân quyền đã phạm phải, bao gồm hành vi tra tấn và bạo lực tình dục’’.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20220921-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p