Tin Tổng Hợp – 16/02/23
Nga lại oanh kích nhiều địa phương ở Ukraina
16/02/2023 – Thu Hằng – Trong đêm 16/02/2023, quân Nga đã ồ ạt oanh kích trong suốt hai tiếng vào nhiều địa phương trên khắp Ukraina. Chính quyền Kiev thông báo bắn hạ 16 trên tổng số «32 tên lửa hành trình» Nga phóng từ chiến đấu cơ và một chiến hạm ở Biển Đen. Loạt oanh kích đã khiến một thường dân thiệt mạng, nhiều khu dân cư bị phá hủy.
Chánh văn phòng tổng thống, ông Andriy Yermak, thông báo trên mạng Telegram: «Có nhiều thiệt hại ở phía bắc và đông bắc, cũng như trong các vùng Dnipropetrovsk và Kirovograd (miền trung)». Còn tại vùng Lviv (phía tây), «một cơ sở hạ tầng thiết yếu» bị trúng tên lửa, nhưng không gây thiệt hại nhân mạng.
Trên mạng Facebook, không quân Ukraina «lấy làm tiếc là nhiều tên lửa hành trình đã trúng mục tiêu, phá hủy nhiều cơ sở hạ tầng trọng yếu. Hiện giờ, (Ukraina) không có vũ khí nào có khả năng phá hủy loại tên lửa này». Chánh văn phòng tổng thống Andriy Yermak cho rằng quân Nga «đã thay đổi chiến lược» tấn công, triển khai «trinh sát» và «mục tiêu giả», nhưng không nêu chi tiết. Theo AFP, quân Nga có thể đang tìm cách vượt qua hệ thống phòng không Ukraina, được tăng cường bằng những vũ khí do phương Tây cung cấp.
Trước đó, báo Financial Times, trích thông tin tình báo được các nước thành viên NATO chia sẻ, cho biết Nga đang tập trung nhiều chiến đấu cơ gần biên giới Ukraina để sẵn sàng hỗ trợ các chiến dịch trên bộ hiện đang bị trì trệ.
Trước vụ bắn tên lửa trong đêm, Nga cũng thả khinh khí cầu để thử phản ứng của hệ thống phòng không ở Kiev ngày 15/02 và qua đó xác định vị trí của chúng. Cơ quan quân sự vùng Kiev cho biết «khoảng 6 vật thể bay đã bị phát hiện trong không phận Kiev» và «phần lớn» đã bị bắn hạ. Đó là những «khinh khí cầu được gắn gương phản chiếu và radar, di chuyển nhờ sức gió».
Mặt trận miền đông Ukraina vẫn rất gay go. Hôm 16/02, chủ nhân công ty lính đánh thuê Wagner nhìn nhận sẽ không thể chiếm được Batkhmut trước «tháng Ba hoặc tháng Tư», với điều kiện phải cắt được mọi ngả đường tiếp viện của Ukraina. Ông Yevgeny Prigozhin chỉ trích tiến độ chậm chạp của Nga là do «tình trạng quan liêu quân sự trầm trọng».
Đài Loan phát hiện xác khinh khí cầu rơi, có thể của Trung Quốc
16/02/2023 – Reuters – Quân đội Đài Loan ngày 16/2 loan báo tìm thấy phần còn lại của một khinh khí cầu thời tiết có thể là của Trung Quốc bị rơi trên một hòn đảo xa xôi và có vị trí chiến lược gần bờ biển Trung Quốc, giữa những tranh chấp giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ về khinh khí cầu gián điệp.
Đài Loan, được Trung Quốc tuyên bố là lãnh thổ của mình, đã phàn nàn về việc các lực lượng vũ trang của Bắc Kinh gia tăng quấy rối trong ba năm qua, bao gồm các máy bay chiến đấu bay gần đảo và máy bay không người lái bay quanh các đảo nhỏ ngoài khơi.
Quân đội Đài Loan cho biết vào xế trưa ngày 16/2, lực lượng của họ trên đảo Dongyin, một phần của quần đảo Matsu do Đài Loan kiểm soát ngoài khơi Phúc Châu của Trung Quốc, đã quan sát thấy một vật thể lạ rơi từ trên trời xuống, sau đó tìm thấy tàn tích của một khinh khí cầu trên một trường bắn.
Quả cầu có đường kính khoảng 1 mét với một hộp dụng cụ được đánh dấu
bằng các ký tự tiếng Trung giản thể – được sử dụng ở Trung Quốc chứ
không phải ở Đài Loan – và dòng chữ “Công ty Vô tuyến Taiyuan số 1,”
“Dụng cụ đo khí quyển kỹ thuật số GTS13” và “dụng cụ khí tượng,” quân
đội cho biết.
Taiyuan là một thành phố lớn ở miền bắc Trung Quốc. Chưa liên lạc được với công ty vừa kể để yêu cầu bình luận.
“Cuộc điều tra sơ bộ xác định rằng phần còn lại là của một thiết bị thăm dò khí tượng, đã được các bộ phận liên quan thu thập để đánh giá thêm”, quân đội Đài Loan cho biết trong một tuyên bố ngắn.
Bộ Quốc phòng Đài Loan ngày 14/2 cho biết họ không phát hiện bất kỳ
khinh khí cầu do thám nào từ Trung Quốc trong vùng lân cận, trong lúc
tranh chấp giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ về khinh khí cầu do thám gây ra lo
ngại về căng thẳng quân sự gia tăng.
Dongyin nằm ở đầu Eo biển Đài Loan trên một lối đi quan trọng đối với bất kỳ lực lượng nào của Trung Quốc đi về phía nam từ tỉnh Chiết Giang phía đông nếu họ tấn công Đài Loan và hòn đảo này được phòng thủ rất tốt.
Năm ngoái, Đài Loan cho biết một máy bay nhỏ, có động cơ cánh quạt của Trung Quốc đã bay rất gần Dongyin mà chính phủ cho biết họ nghi ngờ rằng Trung Quốc triển khai một máy bay dân sự để thử phản ứng của quân đội Đài Loan.
Trung Quốc cũng đã triển khai máy bay không người lái đến các đảo do Đài Loan kiểm soát gần bờ biển Trung Quốc vào tháng 8 năm ngoái khi Bắc Kinh tổ chức các cuộc tập trận gần Đài Loan, cuộc tập trận chỉ kết thúc sau khi lực lượng Đài Loan bắn hạ một chiếc.
Google Maps đổi tên đường Điện Biên Phủ thành Võ Nguyên Giáp
RFA – 2023.02.1
Đường Điện Biên Phủ bị hiển thị sai tên trên ứng dụng bản đồ Google Maps. VNN/TĐ
Nhiều người dùng Google Maps tại Việt Nam bất ngờ khi trong ngày 15/2 thấy tên đường Điện Biên Phủ tại thành phố Hồ Chí Minh đổi thành đường Võ Nguyên Giáp.
Các cơ quan chức năng tại TPHCM xác nhận việc đổi tên đường là do sự cố của Google vì lãnh đạo thành phố này không hề có bất kỳ công bố nào về việc đổi tên đường trên. Truyền thông Nhà nước loan tin trong ngày 16/2.
Trước sự việc trên, nhóm truyền thông Google tại Việt Nam cho biết trên tờ Vietnamnet rằng Google sử dụng nhiều nguồn dữ liệu khác nhau với mục đích cập nhật và thể hiện thông tin kịp thời trên bản đồ, đồng thời kết hợp sử dụng phương pháp kỹ thuật thủ công và tự động để kiểm tra về độ chính xác.
Đối với việc đổi nhầm tên đường Điện Biên Phủ thành Võ Nguyên Giáp, theo nhóm truyền thông Google: “Khi có bất kỳ vấn đề nào được cảnh báo như trường hợp này, chúng tôi sẽ xử lý và khắc phục nhanh nhất có thể”.
Tuy vậy đến tối 15/2, theo Vietnamnet, Google vẫn chưa khắc phục sự cố trên.
Người dùng Việt Nam phát hiện đây là lần thứ hai Google gặp sự cố với sản phẩm của mình tại Việt Nam.
Hồi đầu tháng 2/2023, Google đã thực hiện một Doodle đặc biệt nhằm tôn vinh cuộc đời và sự nghiệp của bà Sương Nguyệt Anh – nữ chủ bút của tờ báo dành cho phụ nữ đầu tiên tại Việt Nam. Tuy nhiên, Doodle này đã thể hiện hình ảnh nhân vật được tôn vinh là nhà giáo Đặng Kim Chi, không phải bà Sương Nguyệt Anh.
Bà Đặng Kim Chi từng là hiệu trưởng đầu tiên của Trường nữ trung học Tổng hợp Sương Nguyệt Anh. Tuy nhiên, khi phát hiện ra sự cố, Google đã ngay lập tức đính chính và lên tiếng xin lỗi về thông tin này.
Một công ty ma của Israel can thiệp vào nhiều cuộc bầu cử trên thế giới
16/02/2023 – Thùy Dương – «Story Killers» là một cuộc điều tra được công bố hôm thứ Tư 15/02/2023, do tổ chức Forbidden Stories, có trụ sở tại Pháp với nhiều cơ quan truyền thông đối tác, tiến hành. Cuộc điều tra của các nhà báo quốc tế, trong đó có các nhà báo Pháp của đài Radio France, đã phơi bày quy mô của ngành công nghiệp tin giả và cho thấy Israel giữ một vai trò lớn trong lĩnh vực làm sai lệch thông tin trên thế giới.
Bằng cách phát tán thông tin sai lệch, một công ty của Israel đã gây ảnh hưởng tới vài chục cuộc bầu cử trên thế giới, đặc biệt là ở các nước châu Phi.
Từ Jérusalem, thông tín viên Sami Boukhelifa giải thích:
«‘Story Killers’, hay là khi sự hỗn loạn trở thành một ngành kinh doanh béo bở. Hoàn toàn không bị trừng phạt, không theo các nguyên tắc đạo đức, một công ty bất hợp pháp của Israel hoạt động trong bóng tối và cung cấp các dịch vụ cho người trả giá cao nhất.
Quý vị muốn gây ảnh hưởng đến một cuộc bầu cử? Làm mất ổn định một tiến trình dân chủ? Không vấn đề. Công ty ma của Israel, có biệt danh là ‘Team Jorge’, sẽ trao tận tay quý vị giải pháp. Đó thực sự là một đội quân ảo, với hàng ngàn tài khoản giả mạo trên mạng xã hội.
Nhờ vào phần mềm đáng sợ của họ, đội quân này tạo ra các hình đại diện, hoàn toàn là giả mạo, nhưng có địa chỉ email, ngày sinh và thậm chí cả số điện thoại. Do đó, sự tồn tại của chúng có thể được các trang web xác minh, mà không gây ra bất cứ sự ngờ vực nào. Nhiệm vụ của những tài khoản giả mạo này là phục vụ cho quý vị : đăng tải các ý kiến được định hướng, gây ảnh hưởng trực tuyến đến càng nhiều người càng tốt.
Khi tiến hành điều tra, ba nhà báo của Đài phát thanh Pháp Radio France và của hai phương tiện truyền thông của Israel đã đóng vai các khách hàng tiềm năng. Công ty ma của Israel nói với họ: ‘Chúng tôi đã can thiệp vào 33 chiến dịch bầu cử tổng thống. Hai phần ba diễn ra ở châu Phi. Và chúng tôi đã thành công trong 27 vụ’».
Để phục vụ khách hàng, công ty Team Jorge còn cấu kết với các nhà hoạch định chính sách hoặc các nhà báo. Riêng tại Pháp, tổ chức Forbidden Stories cho biết đó là trường hợp của một nhà báo của đài truyền hình BFMTV. Người dẫn chương trình Rachid M’Barki mới bị sa thải vì đã tự ý cho phát các tin tức nhạy cảm về các nhà tài phiệt Nga, hay về Qatar, Cameroun, Tây Sahara mà không được sự cho phép của ban biên tập.
(AFP) – Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ công du Iran. Hôm nay 16/02/2023, bộ Ngoại Giao Trung Quốc thông báo trong chuyến công du Bắc Kinh, tổng thống Iran đã mời ông Tập sang thăm Iran và chủ tịch Trung Quốc đã nhận lời. Chuyến thăm cấp nhà nước gần đây nhất của chủ tịch Trung Quốc đến Iran là hồi năm 2016. Cũng hôm nay, ông Tập Cận Bình đã kêu gọi phương Tây dỡ bỏ lệnh trừng phạt Iran và khẳng định Bắc Kinh phản đối mọi sự can dự của nước ngoài vào công việc nội bộ của Teheran và những hành động nhằm gây bất ổn cho Iran.
(Reuters) – Philippes và Mỹ chuẩn bị tập trận lớn trong năm 2023. Phát biểu với phóng viên ngày 15/02/23, tư lệnh quân đội Philippines Romeo Brawner cho biết cuộc tập trận Balikatan hàng năm, diễn ra vào quý 2, được cho là có quy mô lớn nhất kể từ năm 2015 và nhằm cho thấy mối quan hệ với Hoa Kỳ đã được cải thiện. Thông báo được đưa ra vào lúc mối quan hệ giữa Manila và Bắc Kinh đang căng thẳng do vụ tầu hải cảnh Trung Quốc chiếu tia laser vào tầu Philippines trong vùng mà Trung Quốc đòi chủ quyền trên Biển Đông.
(AFP) – Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại chính của Đức. Theo cơ quan thống kê của Đức, Destatis, năm 2022 là năm thứ 7 liên tiếp Trung Quốc là đối tác thương mại hàng đầu của Đức, cho dù xuất khẩu có giảm do các biện pháp chống dịch Covid-19. Trị giá hàng hóa trao đổi lên tới 297,9 tỉ euro, tăng 20% so với năm trước. Mỹ xếp thứ hai sau Trung Quốc về khối lượng hàng trao đổi, nhưng vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của hàng «made in Germany».
(AFP) – Tổng thư ký NATO kêu gọi Ankara đồng ý kết nạp Phần Lan và Thụy Điển. Công du Thổ Nhĩ Kỳ vào hôm nay 16/02/2023, Jens Stoltenberg nhấn mạnh «đã đến lúc» kết nạp 2 nước Bắc Âu vào NATO. Tuyên bố của tổng thư ký NATO được đưa ra trong một cuộc họp báo với ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu. Ankara tạm thời đình chỉ việc thông qua hồ sơ gia nhập NATO của hai nước Phần Lan và Thụy Điển từ tháng 5/2022.
(AFP) – Báo cáo của Hạ Viện: Pháp phải khẩn trương đầu tư vào phòng thủ địa đối không. Theo báo cáo Hạ Viện Pháp công bố hôm 15/02/2023, Paris phải tăng cường và đa dạng hóa các phương tiện phòng thủ địa đối không bởi lĩnh vực này lâu nay không được chú trọng. Trước chiến tranh Ukraina, mối de dọa trên không với nước Pháp bị xem là hầu như không còn, nhưng theo Hạ Viện Pháp, chiến tranh này cho thấy phòng thủ địa đối không phải giữ vai trò trung tâm.
(AFP) – Pháp và Trung Quốc có «chung mục tiêu đóng góp cho hòa bình» ở Ukraina. Đó là tuyên bố của tổng thống Pháp Emmanuel Macron và ông Vương Nghị, chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương đảng Cộng Sản Trung Quốc trong thông cáo sau cuộc gặp tại điện Elysée ngày 15/02/2023, tập trung đề cập đến «chiến tranh Ukraina và những hậu quả cho các nước khó khăn nhất, đặc biệt là về mặt an ninh lương thực và khả năng tài chính». Khi tiếp ông Vương Nghị, ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna đề nghị Trung Quốc «gia tăng sức ép đối với Nga để tôn trọng những nguyên tắc cơ bản của Hiến Chương Liên Hiệp Quốc».
(AFP) – Pháp: Lại biểu tình chống cải cách hưu trí. Cuộc tuần hành lần thứ 5 diễn ra ngày 16/02/2023. Tám nghiệp đoàn chính tập trung về thành phố Albi, ở miền nam Pháp, nơi có tỉ lệ phản đối cải cách hưu trí cao nhất. Cảnh sát Pháp dự báo khoảng 450.000 đến 650.000 người tham gia biểu tình lần này, trong đó khoảng 40.000 đến 70.000 người ở Paris, tuần hành từ quảng trường Bastille đến quảng trường Italie. Hệ thống giao thông công cộng Paris vẫn hoạt động bình thường. Các tuyến tầu cao tốc TGV và tầu liên tỉnh TER chỉ xáo trộn nhẹ.
(AFP) – Belarus chỉ tham chiến với Nga khi lãnh thổ bị tấn công. Ngày 16/02/2023, tổng thống Alexandre Lukachenko cho biết «sẵn sàng sát cánh cùng quân Nga», không chỉ chống Ukraina mà với tất cả các nước láng giềng. Ông đe dọa, «nếu họ tấn công Belarus, đòn đáp trả sẽ rất kinh khủng». Belarus trở thành hậu cứ của Nga kể từ khi tổng thống Putin phát động chiến tranh xâm lược Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga và trang thiết bị quân sự vẫn được triển khai tại Belarus.
(AFP) – Chủ tịch Ngân Hàng Thế Giới từ chức. Ngày 15/02/2023, chủ tịch Ngân Hàng Thế Giới David Malpass đã thông báo sẽ từ chức từ nay đến 30/06, một năm trước khi hết nhiệm kỳ, nhưng không nêu lý do. Ông David Malpass được bổ nhiệm vào năm 2019, theo đề xuất của tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Gần đây, ông đã nhận nhiều chỉ trích vì bị cáo buộc nghi ngờ về biến đổi khí hậu và không hỗ trợ các dự án về khí hậu tại các nước đang phát triển.
(AFP) – Peru: Bằng chứng về các đàn áp bạo lực người biểu tình của lực lượng an ninh. Tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International) đã đệ trình lên tổng thống Peru Dina Boluarte các bằng chứng về việc lực lượng an ninh đã nhiều lần lạm dụng bạo lực, tra tấn, xả súng và giết hại người biểu tình. Các bằng chứng này được thu thập từ lời chứng của các nạn nhân tại nhiều thành phố ở Peru, sau làn sóng biểu tình phản đối chính phủ ở nước này. Ân xá Quốc tế cũng thu được thông tin từ phía chính quyền Peru.
(AFP) – Hy Lạp và Bulgari ký hai thỏa thuận về năng lượng để thoát khỏi sự phụ thuộc từ Nga. Thỏa thuận được ký ngày hôm nay, 16/02/2023, liên quan đến khả năng dự trữ khí đốt. Hai nước sẽ xây dựng một ống dẫn dầu mới, nối cảng Alexandroupolis của Hy Lạp với cảng Burgas của Bulgari, nhằm bảo đảm nguồn cung năng lượng thay thế, nhanh hơn và rẻ hơn so với chi phí vận chuyển bằng các tàu chở dầu.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20230216-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p