Tin Thế Giới – Thứ Hai 20/1/2014
1. Iran đóng băng chương trình hạt nhân- Liên Hiệp Quốc chính thức mời Iran tham dự hoà đàm Syria
2. Đặc phái viên LHQ lo ngại về lời lẽ chống VN của đối lập Cam Bốt
3. Mỹ nghiên cứu kế hoạch di tản tại Thế Vận Hội Sotchi
4. Viện bào chế Mỹ thu hồi thuốc nhỏ mắt Rohto làm tại Việt Nam
5. Đối lập Thái lại biểu tình sau vụ ném bom làm một người chết
6. Hoa Kỳ hạn chế hoạt động do thám
7. Kính sát tròng thông minh kiểm tra lượng đường của Google
1. Iran đóng băng chương trình hạt nhân- Liên Hiệp Quốc chính thức mời Iran tham dự hoà đàm Syria
Truyền hình quốc gia Iran nói việc kiềm chế tiến trình làm giàu uranium ở nước này đã bắt đầu. Bước đi này theo sau thỏa thuận hạt nhân lịch sử nhằm nới lỏng các lệnh trừng phạt quốc tế. Truyền hình nhà nước nói các máy ly tâm nhằm làm giàu uranium đã được cắt điện tại nhà máy Nantaz.
Các nhà ngoại giao và các quan chức gần gũi với cơ quan theo dõi hạt nhân của LHQ, IAEA xác nhận tiến trình đã bắt đầu. Đây là một phần thỏa thuận hạt nhân mà Tehran đạt được với Hoa Kỳ, Nga, Trung Quốc và các nước châu Âu hồi tháng Mười Một năm ngoái.
Việc kiềm chế làm giàu uranium sẽ mở đường cho việc dỡ bỏ từng phần các lệnh trừng phạt của EU và Hoa Kỳ, cho phép Iran tái khởi động việc xuất khẩu hóa dầu và buôn bán vàng, trị giá hàng tỷ đôla.
Trong một diễn biến riêng rẽ, Tổng thư ký LHQ, Ban Ki-moon đã mời Iran tham gia các cuộc đàm phán hòa bình sơ bộ cho Syria tuần này tại Thụy Sỹ, và Tehran đã chấp nhận lời mời.
Ông Ban nói ông đã nhận được đảm bảo rằng Iran sẽ đóng vai trò tích cực nhằm xây dựng được một chính phủ chuyển tiếp.
Nhưng nhóm đối lập chính ở Syria nói sẽ rút khỏi các cuộc đàm phán trừ phi ông Ban rút lại lời mời Iran.
Hoa Kỳ nói đó là lời mời kèm điều kiện Iran ủng hộ thỏa thuận 2012 về việc chuyển tiếp tại Syria. Hội nghị hòa bình cho Syria được chuẩn bị từ cách đây hơn một năm và nay rơi vào tình trạng xáo trộn ngay cả khi chưa bắt đầu. Bước đi của LHQ dường như đã khiến các quan chức Hoa Kỳ ngạc nhiên.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trước đó nói việc Iran vắng mặt trong các cuộc đàm phán về cuộc khủng hoảng Syria sẽ là “một sai lầm không thể tha thứ”, và nói thêm rằng ông hoàn toàn ủng hộ quyết định “đầy trách nhiệm và có đạo đức” của ông Ban trong việc mời Iran.
Các cuộc đàm phán sơ bộ dự kiến sẽ khai mạc tại Montreux vào hôm thứ Tư và sẽ tiếp tục tại Geneva trong hai ngày tiếp theo. Chính phủ Syria trước đó đã đồng ý sẽ tham dự cuộc họp.
Tổng thống Syria, Bashar al-Assad nói đó là “một cơ hội tốt” để ông chạy đua trong cuộc bầu cử tổng thống, dự kiến diễn ra trong tháng Sáu tới. Ông cũng loại bỏ nhóm đối lập chính trị chính, Liên minh Dân tộc, khỏi bất kỳ cơ hội có chân bộ trưởng nào trong chính phủ mới; ông nói đó là chuyện “hoàn toàn không thực tế”.
LHQ và Nga muốn Tehran có vai trò, nhưng Hoa Kỳ bảo lưu ý kiến bởi Iran đã không hậu thuẫn cho thông cáo Geneva 2012 theo đó nêu chi tiết về tiến trình chuyển tiếp chính trị ở Syria.
Washington cũng quan ngại về việc Iran triển khai nhân viên quân sự tại Syria và việc Tehran ủng hộ phong trào Hezbollah ở Lebanon, là lực lượng gửi chiến binh tới hỗ trợ quân của ông Assad. – BBC
2. Đặc phái viên LHQ lo ngại về lời lẽ chống VN của đối lập Cam Bốt
Đặc phái viên chuyên trách nhân quyền ở Campuchia của Liên Hiệp Quốc Surya Subedi nói ông “lo ngại” về lời lẽ chống Việt Nam mà phe đối lập nước này sử dụng trong vận động chính trị. Ông Subedi cho hay ông đã chuyển thông điệp này tới lãnh đạo đảng Cứu nguy Dân tộc Campuchia (CNRP).
Phát biểu trong cuộc họp báo kết thúc chuyến thăm Campuchia vào cuối tuần trước, ông Subedi cho biết ông đã nói với các lãnh đạo CNRP rằng “sự khoan dung và hòa hợp chủng tộc là tối quan trọng cho tương lai của nền dân chủ Campuchia”.
“Tôi lo ngại về cáo buộc rằng phe đối lập công khai sử dụng ngôn từ bài Việt Nam”. Ông cũng nói ông đã ghi nhận các cuộc tấn công vào cơ sở kinh doanh do người Việt Nam làm chủ trong đợt đụng độ bạo lực giữa công nhân dệt may và nhà chức trách hôm 3/1 vừa qua.
Đặc phái viên Surya Subedi phát biểu: “Việc reo rắc các ý tưởng phân biệt hay hận thù sắc tộc, kích động phân biệt chủng tộc, hành động bạo lực hoặc kích động bạo lực chống lại các nhóm sắc tộc hay các cá nhân có màu da hoặc xuất xứ khác… đều là những điều không thể tồn tại trong một xã hội dân chủ”.
Khi gặp ông Subedi, các lãnh đạo CNRP đều bác bỏ các cáo buộc rằng họ đã có phát ngôn phân biệt sắc tộc. Ông nói rằng các lãnh đạo đảng này cho rằng đây không phải chủ ý của họ: “Có lẽ người ta đã đưa ra cáo buộc dựa trên các phát ngôn của họ, nhưng lãnh đạo CNRP cam đoan với tôi rằng họ đang và sẽ tiếp tục hoạt động trong khuôn khổ dân chủ, tôn trọng khoan dung và hòa hợp dân tộc.
Báo chí Campuchia viết rằng trong các phát biểu của lãnh đạo đối lập, chủ đề người Việt sống và làm việc bất hợp pháp ở Campuchia cũng như việc các công ty Việt Nam chiếm dụng đất đai thường xuyên được nhắc tới.
Hồi tháng 12 năm ngoái, Trung tâm nhân quyền Campuchia đã chỉ trích phe đối lập là sử dụng “ngôn ngữ có hại” khi nói về Việt Nam.
Ông Subedi, người bị đảng cầm quyền CPP than phiền là “quá nhẹ tay” với đối lập, đã kêu gọi tất cả các bên “ngừng ngay việc khai thác tâm lý phân biệt chủng tộc”.
Lãnh đạo CNRP về phần mình luôn nói họ chủ trương chống “bạo lực, phân biệt chủng tộc, bài ngoại và phân biệt đối xử”. – BBC
3. Mỹ nghiên cứu kế hoạch di tản tại Thế Vận Hội Sotchi
Theo Reuters, hôm nay 20/01/2014, chính quyền Hoa Kỳ đang xem xét phương thức di tản các công dân Mỹ trong trường hợp xảy ra khủng bố trong dịp Thế Vận Hội mùa đông ở Sotchi, Nga. Tuy nhiên, Washington cho rằng hoạt động này sẽ gặp rất nhiều trở ngại.
Thủ lãnh du kích Hồi giáo vùng Kapkaz người Tchechenya, Dokou Oumarov đã kêu gọi sử dụng đến “sức mạnh tối đa” để cản trở Thế Vận Hội sẽ khai mạc vào ngày 7/2 tới tại thành phố biển Sotchi miền nam nước Nga.
Trở ngại quan trọng nhất trong việc tổ chức chiến dịch di tản của Hoa Kỳ là lâu nay Moscow rất khắt khe đối với việc để cho các lực lượng ngoại quốc hoạt động trên lãnh thổ của mình, huống hồ đây lại là người Mỹ. Một nhân vật giấu tên trong chính quyền Mỹ nhận xét: “Dù sao đi nữa, người Nga cũng sẽ không mở rộng vòng tay chào đón chúng tôi”.
Bên cạnh đó, quân đội và tình báo cho rằng địa thế của Sotchi, nằm ở cực phương tây của vùng Kapkaz bên bờ Hắc Hải, không hề thuận lợi cho việc chuẩn bị chiến dịch di tản cũng như việc bố trí sẵn đơn vị phụ trách. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ khuyến cáo các công dân Mỹ có ý định đến tham dự Thế Vận Hội cần hết sức cảnh giác trước mối đe dọa khủng bố.
Đối với đa số chuyên gia Mỹ, lực lượng an ninh hùng hậu do Nga triển khai có thể giúp Sotchi tránh được khủng bố. Tổng thống Vladimir Putin – vốn dốc sức tìm kiếm vinh quang cá nhân qua thành công của Thế Vận Hội – đã ra lệnh tăng cường các biện pháp an ninh một cách nghiêm ngặt, sau hai vụ tấn công tự sát đã làm cho 34 người chết hôm 29 và 30/12/2013 ở Volgograd, cách Sotchi khoảng một ngàn cây số về phía bắc. Có khoảng 37,000 nhân viên được huy động để giám sát Thế Vận Hội.
Trong khi đó, những nhà hoạt động vùng Kapkaz lại tiếp tục đe dọa sẽ nhuốm màu tang tóc cho Thế Vận Hội này. Một du kích quân, trong một video được đưa lên trang web của phe cực đoan Tchechenya vào cuối tuần vừa qua, được kênh truyền hình Mỹ ABC chiếu lại, đã tuyên bố: “Chúng tôi có một ngạc nhiên cho các vị, và cho các du khách đến chỗ các vị. Đó là sự trả thù cho máu của tất cả những người Hồi giáo đã đổ xuống mỗi ngày, dù ở Afghanistan, Somalia, Syria hay tất cả những nơi nào khác trên toàn thế giới”. – RFI
4. Viện bào chế Mỹ thu hồi thuốc nhỏ mắt Rohto làm tại Việt Nam
Hãng Mentholatum trụ sở tại tiểu bang New York (Hoa Kỳ) vừa ra thông báo thu hồi nhiều loại thuốc nhỏ mắt mang nhãn hiệu RHOTO chế tạo tại Việt Nam.
Trong bản thông cáo báo chí công bố ngày 16/01/2014, tập đoàn dược phẩm này nói rõ là quyết định thu hồi chỉ liên quan đến các sản phẩm làm tại Việt Nam, chứ không bao gồm các lô chế tạo ở Nhật Bản.
Bản thông cáo của hãng Mentholatum nói rõ rằng đây là quyết định tự nguyện của tập đoàn, sau khi phát hiện một số vấn đề trong khâu kiểm soát vô trùng tại nhà máy sản xuất của họ tại Việt Nam. Theo công ty này, không có bằng chứng nào cho thấy sản phẩm làm ở Việt Nam không đáp ứng các thông số kỹ thuật, tuy nhiên biện pháp thu hồi đã được tiến hành nhân danh nguyên tắc cẩn trọng, phòng ngừa.
Các lô bị thu hồi bao gồm các loại thuốc nhỏ mắt Rohto Arctic, Rohto Ice, Rohto Hydra, Rohto Relief và Rohto Cool. Tập đoàn này nhấn mạnh là quyết định thu hồi chỉ nhắm vào các sản phẩm Made in Vietnam. Sản phẩm Rhoto chế tạo tại Nhật Bản không nằm trong diện bị thu hồi này và tiếp tục được lưu hành.
Thông cáo chỉ rõ: Mã số các lô hàng sản xuất tại Việt Nam sẽ bao gồm chữ V, ví dụ như “Lot 3E1V”, nằm ở phía dưới bao bì bằng carton, và dưới đáy của chai thuốc nhỏ mắt. Xuất xứ từ Việt Nam có thể được xác định bằng từ “Made in Việt Nam” trên thùng carton, bên dưới tên và địa chỉ của công ty, cũng như trên nhãn dán phía sau chai thuốc.
Thuốc nhỏ mắt Rohto rất được phổ biến và ưa chuộng tại Việt Nam. Hãng Mỹ Mentholatum là công ty trực tiếp cho sản xuất sản phẩm này tại Việt Nam. Đây là một tập đoàn rất lâu đời tại Mỹ, được thành lập từ năm 1889, từ một hãng nhỏ chuyên bán lẻ xà phòng và sản phẩm vệ sinh, Mentholatum phát triển thành một tập đoàn y tế và chăm sóc sức khỏe trên toàn cầu, nổi tiếng về chất lượng sản phẩm.
Tuy nhiên, đến năm 1988, Mentholatum của Mỹ đã bị Hãng dược phẩm Rohto của Nhật mua lại. Rohto cũng là một hãng lâu đời tại Nhật, được thành lập vào năm 1899 tại Osaka, Nhật Bản, thoạt đầu chỉ là một hiệu thuốc gia đình nhỏ. Hiện nay, Mentholatum đã trở thành một công ty trực thuộc nhóm Rohto.
Quyết định thu hồi thuốc nhỏ mắt Rohto được chú ý vì sản phẩm Made in Việt Nam không chỉ được bán tại Việt Nam, mà cả tại những nơi khác trên thế giới, kể cả tại Hoa Kỳ. – RFI
5. Đối lập Thái lại biểu tình sau vụ ném bom làm một người chết
Một ngày sau vụ ném chất nổ vào đoàn biểu tình làm một người chết và 35 người bị thương, phe chống chính phủ Yingluck tiếp tục biểu dương lực lượng. Lãnh đạo phong trào phản kháng cho là có bàn tay của chính phủ và hành động này sẽ nâng lên tinh thần đối lập đã biểu tình suốt hai tháng nay.
Nhiều ngàn người biểu tình, thổi còi ầm ỉ vang trên trên đường phố thủ đô Bangkok trong ngày thứ Bảy 18/1/2014 mặc dù hôm qua lực lượng của họ bị chết một người và 35 người bị thương, sau khi đoàn biểu tình bị ném lựu đạn tự chế. Nạn nhân là một người đàn ông 46 tuổi đã từ trần trong đêm. Trước đó, trung tâm y tế Erawan thông báo là không có nạn nhân nào bị thương tích nghiêm trọng.
Cùng lúc đó, hàng trăm cảm tình viên của phe đối lập tập họp trước trụ sở cảnh sát để yêu cầu phải truy tìm cho được kẻ ném bom. Tuy không rõ ai là thủ phạm nhưng lãnh đạo đối lập Suthep Thaugsuban quy trách nhiệm cho chính phủ Yingluck.
Trong cuộc họp báo, ông Suthep Thaugsuban tuyên bố tiếp tục “tranh đấu cho đất nước”. Phong trào này cho biết đã tăng cường an ninh vì quả lựu đạn hôm qua chỉ cách thủ lãnh có 30 thước.
Trong khi đó, những người ủng hộ chính phủ bắt đầu xuất hiện hoạt động. Bằng hình thức thả đèn bay và thông điệp vận động trên mạng xã hội, họ nhân danh những công dân “tôn trọng kết quả bầu cử” bày tỏ nỗi bất bình phe phản kháng. Họ thả đèn màu trắng, mặc “áo Trắng” để chứng tỏ thái độ ôn hòa, trung lập không muốn Thái Lan rơi vào vòng xung đột không lối thoát giữa phe “áo Đỏ” và “áo Vàng”. – RFI
6. Hoa Kỳ hạn chế hoạt động do thám
Tổng thống Obama vừa ban hành lệnh hạn chế hoạt động thu thập dữ liệu của các cơ quan tình báo Hoa Kỳ, đồng thời nhấn mạnh rằng các quyền tự do dân sự phải được tôn trọng. Ông Obama nói những dữ liệu này đã giúp ngăn chặn nhiều vụ tấn công khủng bố ở trong và ngoài nước, nhưng cũng thừa nhận trong quá trình thu thập thông tin, chính phủ đã đối mặt với nguy cơ đi quá giới hạn.
Tuy nhiên, nhiều nhóm vận động cho các quyền tự do dân sự tại Hoa Kỳ cho rằng những thay đổi vừa được công bố là chưa đủ.
Trong bài diễn văn tại Bộ Tư pháp Hoa Kỳ, Tổng thống Obama nói ông sẽ không xin lỗi vì những hoạt động hiệu quả của các cơ quan tình báo Hoa Kỳ, đồng thời khẳng định ông chưa nhìn thấy biểu hiện vi phạm pháp luật nào. Ông cho biết việc Hoa Kỳ thu thập dữ liệu trên quy mô lớn là điều cần thiết, dù thừa nhận nguy cơ dẫn đến “lộng hành”.
“Những thay đổi mà tôi công bố ngày hôm nay sẽ giúp người dân Mỹ có thể an tâm rằng quyền lợi của họ vẫn được bảo vệ, ngay cả khi các cơ quan tình báo và hành pháp [Hoa Kỳ] duy trì những công cụ cần thiết để bảo vệ cho sự an toàn của chúng ta,” ông nói.
Hiện những chi tiết về thời gian, thời lượng, số lượng cuộc gọi, hay còn gọi là metadata, vẫn đang được thu thập bởi Cơ quan An ninh Quốc gia NSA. Tuy nhiên ông Obama nói ông sẽ chấm dứt “tình trạng hiện nay” của hệ thống này.
Ông đã yêu cầu Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ và các cơ quan tình báo soạn thảo kế hoạch trong đó quy định việc các dữ liệu metadata được lưu trữ bởi một bên thứ ba, và NSA sẽ cần sự cho phép của pháp luật để được sử dụng chúng.
Một ủy ban của các luật sư hiến pháp, đại diện cho công chúng để phản biện trước Tòa án Giám sát Tình báo Nước ngoài, cơ quan bí mật phụ trách việc thẩm định các chương trình thu thập tin tức tình báo, cũng sẽ được thiết lập.
Ông Obama cũng trấn an người dân bên ngoài lãnh thổ nước Mỹ rằng “Hoa Kỳ không theo dõi thường dân và không đe dọa đến an ninh quốc gia của quý vị”. “Điều này cũng áp dụng đối với những lãnh đạo nước ngoài,” ông nói, đồng thời hứa rằng từ nay, Hoa Kỳ sẽ ngưng theo dõi lãnh đạo của các nước đồng minh.
Ông Obama cũng chỉ trích những quốc gia mà ông cho là “giả vờ ngạc nhiên” trước chương trình do thám của Hoa Kỳ, dù “tự biết rằng Hoa Kỳ có những trách nhiệm đặc biệt của một nước siêu cường”. – BBC
7. Kính sát tròng thông minh kiểm tra lượng đường của Google
Người bị bệnh tiểu đường mỗi ngày phải vất vả theo dõi và kiểm soát lượng đường trong máu mà nếu không kiểm soát có thể dẫn đến thương tổn dài hạn về mắt, thận và tim.
Hầu hết các xét nghiệm lượng đường được thực hiện bằng cách lấy một giọt máu, tuy nhiên các nhà khoa học đang nỗ lực tìm những cách thức dễ dàng hơn để thực hiện bằng cách thử nghiệm chất lỏng trong cơ thể, chẳng hạn như nước mắt.
Công ty Google cho biết họ hiện thử nghiệm xem liệu có thể chế tạo ra kính sát tròng “thông minh” có thể cảnh báo bệnh nhân khi lượng đường trong máu của họ tuột xuống hay không.
Viết trên blog của mình, công ty này cho biết những con chip và các bộ cảm biến tí hon, cùng với ăngten mỏng hơn một sợi tóc của con người, có thể được lồng vào trong vật liệu của kính sát tròng mềm. Ðeo kính này vào mắt, nó sẽ giám sát lượng đường thường xuyên mỗi giây một lần.
Google cho biết các nhà khoa học của họ đã hoàn tất nhiều nghiên cứu và bây giờ đang thử nghiệm nguyên mẫu với các đèn LED nhỏ xíu nhấp nháy khi lượng đường tuột xuống. Các nhà nghiên cứu cũng hình dung ra một ứng dụng mới sẽ giúp đưa thông tin lên mạng để cả bệnh nhân và cả bác sĩ của họ có thể tìm thấy dễ dàng.
Google nói công nghệ này hiện vẫn đang còn được thử nghiệm nhưng công ty này tin rằng một ngày nào đó, nó sẽ dẫn đến việc kiểm soát bệnh tiểu đường một cách tốt hơn và dễ dàng hơn. – VOA