Tin Thế Giới – 8/5/2015
Ông Cameron tái đắc cử Thủ tướng Anh
Thủ tướng Anh David Cameron đã tái đắc cử thêm một nhiệm kỳ 5 năm vào lúc đảng Bảo thủ của ông thắng ồ ạt và chiếm thế đa số dứt khoát tại Quốc hội trong cuộc bầu cử hôm qua, với số phiếu cao hơn nhiều so với dự báo của các cuộc thăm dò công luận.
Thật là một thắng lợi sửng sốt cho ông Cameron và đảng Bảo thủ của ông, khi đảng trở thành đảng cầm quyền đầu tiên ở Anh từ nhiều thập niên giành được thêm ghế tại Quốc Hội trong một cuộc bầu cử. Thủ tướng Cameron đã đến điện Buckingham để chính thức nhận lệnh của Nữ hoàng Elizabeth thành lập chính phủ kế tiếp.
Ông nói: “Đối với tôi, cuộc tranh cử lần này luôn là về những quyết định khó khăn chúng ta phải đưa ra trong 5 năm vừa qua, cơ sở cho một nền kinh tế vững mạnh hơn mà chúng ta đã xây dựng cho đất nước và cơ hội vào lúc này để củng cố nền tảng đó.”
Cũng gây sửng sốt không kém là sự sa sút của liên minh đối tác của ông Cameron trong 5 năm vừa qua, đảng Dân chủ Cấp tiến, mất đi gần 50 ghế và sẽ chỉ còn lại chưa đầy 10 ghế. Lãnh tụ đảng và là phó thủ tướng Nick Clegg, đã từ chức sáng thứ năm.
Người đứng đầu đảng Lao Động đối lập, ông Ed Miliband, cũng từ chức sau khi đảng thắng ít ghế hơn so với 5 năm trước, thấp hơn nhiều so với dự đoán của những người thăm dò cho rằng hai đảng Lao Động và Bảo thủ sẽ ngang ngửa nhau.
Ông nói: “Đây là lúc một người nào khác sẽ tiếp nhận nhiệm vụ lãnh đạo đảng này, vì thế tôi xin từ chức. Tôi muốn từ chức ngay lập tức bởi vì đảng cần phải có môt cuộc tranh luận cởi mở và chân thành về hướng đi sắp tới.”
Thực là một thất vọng chua chát cho ông Miliband, người mới hôm trước đã có lý do để tin rằng mình sẽ trở thành thủ tướng, và đảo ngược phần lớn chính sách tiết kiệm của đảng Bảo thủ.
Nhưng giáo sư Peter Urwin của trường Đại học Westminster nói trong tình hình nền kinh tế vẫn đang bị đe dọa, cuối cùng cử tri sẽ vẫn theo đảng nào đem lại sự cải thiện trong mấy năm vừa qua.
Ông nói: “Tôi nghĩ câu châm ngôn là ‘bàn tay an toàn.’ 5 năm vừa qua phe Bảo thủ đã được coi là hướng dẫn nền kinh tế vượt qua cơn sóng gió khá gay go.”
Ông Urwin nói những cắt giảm chi tiêu từng là một phần chủ chốt trong chính sách của đảng Bảo thủ chủ yếu tác động đến các thành phần dù gì cũng không bỏ phiếu cho họ, kể cả những người nhận trợ cấp xã hội và giới trẻ.
Cựu ký giả và nay là giảng viên tại trung tâm nghiên cứu Chatham House, ông Quentin Peel, tập trung vào một yếu tố khác. Ông nói sự quan ngại rằng đảng Lao động sẽ cần đến sự trợ giúp của Đảng Dân tộc Scotland để thành lập một chính phủ đã lôi kéo nhiều cử tri về phía đảng Bảo thủ trong những ngày chót của cuộc vận động tranh cử.
Ông nói: “Đó là đợt sóng đẩy tới nơi an toàn của cử tri Anh dồn phiếu cho kẻ ác mà họ biết, mặc dầu họ không sốt sắng mấy về việc ấy.”
Đảng Dân tộc Scotland cấp tiến và đòi độc lập thắng ít nhất 56 trong số 59 ghế dành cho Scotland, và đã hy vọng sẽ là một thành phần trong một liên minh chống Bảo thủ. Nay, phái đoàn với thế mạnh vừa được tăng cường tại Quốc hội sẽ ngồi ở ghế đối lập, và kế hoạch của đảng đòi một cuộc trưng cầu dân ý mới về độc lập cho Scotland có phần chắc sẽ phải gác lại chưa biết đến bao giờ.
Cử tri Scotland đã bác bỏ độc lập trong một cuộc trưng cầu dân ý vừa diễn ra năm ngoái.
Đảng Độc lập hữu khuynh UK chống Liên hiệp châu Âu chiếm được tỷ lệ 12 phần trăm chưa từng thấy trong cuộc tổng tuyển cử. Nhưng hậu thuẫn bị phân tán khắp nước và đảng chỉ chiếm được có 1 ghế tại quốc hội.
Thủ lãnh hay phô trương của đảng là ông Nigel Farrage đã thất cử, và từ chức lãnh đạo đảng, mặc dầu ông nói rằng ông có thể ra tranh cử lại chức này vào tháng 9.
Thủ tướng Cameron cam kết mở một cuộc trưng cầu ý kiến về tư cách thành viên EU của Anh vào năm 2017. Từ nay đến lúc đó, ông muốn thương lượng những thay đổi trong quan hệ để thuyết phục cử tri Anh ở lại Liên hiệp. Nhưng ông phải đối mặt với sự mặc cả gay go với những người lãnh đạo ở châu lục này.
Ông Quentin Peel nói mặc dầu là một thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an LHQ, và là một thành viên của khối G-7, Anh Quốc sẽ vẫn tập trung phần lớn vào các vấn đề quốc nội trong những năm sắp tới.
Ông nói: “Trong tương lai có thể dự báo trước, Anh Quốc sẽ hoàn toàn thu mình, rất xa rời với thế giới bên ngoài. Họ không muốn tham gia thêm các cuộc mạo hiểm ở nước ngoài.”
Ngay lúc này, Thủ tướng Cameron sẽ tập trung vào việc chọn các vị bộ trưởng cho một chính phủ hoàn toàn Bảo thủ mà ông dự kiến sẽ trình diện trước quốc hội vào tuần tới, và bảo đảm sẽ được chấp thuận.
Theo kết quả mà báo chí Anh dự báo, trong cuộc bầu cử hôm mồng 07/05/2015, đảng Bảo thủ đã giành được đến 329 ghế dân biểu, nhiều hơn 3 ghế so với đa số tuyệt đối, trong khi đảng Lao Động chỉ giành được 239 ghế.
Trong cuộc bầu cử 2010 khi Đảng Bảo thủ được 306 ghế.
Dự báo Đảng của ông Nick Clegg bị giảm từ 57 trong kỳ trước xuống còn 8 dân biểu. – VOA, RFI, BBC
Trực thăng rơi ở Pakistan, đại sứ Philippines và Na Uy tử nạn
Một tai nạn máy bay trực thăng ở miền bắc Pakistan đã giết chết ít nhất bảy người, kể cả đại sứ Philippines và Na Uy tại Pakistan, và phu nhân đại sứ Malaysia và Indonesia.
Các quan chức nói rằng tai nạn máy bay trực thăng xảy ra hôm thứ sáu ở Thung lũng Naltar. Hai phi công và một thành viên phi hành đoàn cũng thiệt mạng.
Phát ngôn viên của quân đội Pakistan, Trung Tướng Asim Bajwal nói trên trang Twitter rằng các đại sứ của Ba Lan và Hà Lan nằm trong số những người sống sót, những người này đều bị thương nhưng ở mức nặng nhẹ khác nhau.
Phe Taliban ở Pakistan đã lên tiếng nhận trách nhiệm về vụ bắn rơi chiếc máy bay này, nói rằng mục tiêu họ nhắm tấn công là Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif.
Tuy nhiên, đài truyền hình nhà nước dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Khawaj Asif nói tai nạn máy bay xảy ra “hoàn toàn do lỗi kỹ thuật và không phải do bất kỳ hành động khủng bố nào gây ra.”
Văn phòng của Thủ tướng Sharif cho biết ông đã đáp máy bay trên đường tới khu vực Gilgit vào thời điểm xảy ra tai nạn, nhưng đã trở lại Islamabad sau khi nhận được tin về tai nạn này. – VOA
Thượng viện Hoa Kỳ thông qua dự luật về hạt nhân của Iran
Với 98 phiếu thuận và 1 phiếu chống, Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua một dự luật cho phép Quốc hội duyệt xét và biểu quyết về mọi thỏa thuận chung quyết về hạt nhân với Iran.
Dự luật này đã trải qua 2 tuần lễ tranh luận gay gắt và nay sẽ được chuyển qua Hạ viện.
Dự luật sẽ đình chỉ mọi sự nới lỏng chế tài cho Iran trong 30 ngày, để Quốc hội có thời giờ biểu quyết chấp thuận hay bác bỏ một thỏa thuận hạt nhân.
Thượng nghị sĩ Bob Corker của đảng Cộng Hòa, đồng tác giả dự luật, giải thích những gì sẽ bị bỏ qua nếu không có dự luật này.
Ông nói: “Nếu không có dự luật này, sẽ không có sự hạn chế việc tổng thống sử dụng các quyền bãi miễn để đình chỉ việc chế tài mà Quốc Hội đã quy định; Quốc hội sẽ không bắt buộc phải nhận được đầy đủ chi tiết của mọi thỏa thuận với Iran; sẽ không có thời gian duyệt xét để Quốc hội nghiên cứu và góp ý về một thỏa thuận; Tổng thống sẽ không buộc phải kiểm chứng là Iran tuân hành và, thực sự sẽ không có những thủ tục được thúc đẩy để Quốc hội mau chóng tái áp đặt các biện pháp chế tài, trong trường hợp Iran lừa dối.”
Đồng tác giả dự luật, thượng nghị sĩ Ben Cardin của đảng Dân chủ, cho rằng sự can dự của quốc hội sẽ củng cố vị thế của nước Mỹ nếu và khi nào đạt được một thỏa thuận hạt nhân.
Ông nói: “Mục tiêu của chúng ta là ngăn chặn Iran trở thành một quốc gia có vũ khí hạt nhân, đơn thuần là như thế. Thông qua dự luật này sẽ khiến chúng ta sẽ ở vị thế mạnh hơn để đạt được mục đích đó.”
Vị thượng nghị sĩ duy nhất bỏ phiếu chống dự luật là một nhân vật vừa vào quốc hội và đã có tiếng là một người chuyên chống lại những cuộc thương thuyết. Cách đây 2 tháng, ông Tom Cotton của đảng Cộng Hòa vừa đắc cử vào Thượng viện đã viết một bức thư ngỏ cho Iran cảnh báo rằng Quốc hội sẽ vô hiệu hóa mội thỏa thuận hạt nhân.
Vài ngày trước, ông đã tham gia một cuộc trao đổi rất gay gắt qua Twitter với ngoại trưởng Iran. Ông Cotton là một trong nhiều đảng viên Cộng hòa vận động cho những tu chính án gây nhiều tranh cãi, trong đó có điều khoản đòi hỏi Tehran phải thừa nhận quyền tồn tại của Israel.
Thượng viện đã ngăn chặn hoặc biểu quyết bác bỏ những khoản tu chính được gọi là “viên thuốc độc” có thể châm ngòi cho việc tổng thống dùng quyền phủ quyết, gây phẫn nộ từ phía ông Cotton và các đảng viên Cộng hòa khác, như ông Ted Cruz.
Ông nói: “Ưu tiên hàng đầu của chúng ta phải là ngăn chặn một thỏa thuận xấu với Iran gây phương hại cho đời sống của hàng triệu người Mỹ và hàng triệu đồng minh của chúng ta.”
Thoạt đầu Tòa Bạch Ốc chống đối mọi điều kiện mà quốc hội đề ra có liên quan đến một thỏa thuận hạt nhân, với lập luận rằng những điều khoản đó sẽ gây phương hại tới các cuộc thương thuyết quốc tế tế nhị mà tháng trước đã đi tới được một thỏa thuận khung với Iran; nhưng chính quyền đã bày tỏ hậu thuẫn miễn cưỡng đối với dự luật ít lâu trước khi được sự đồng thanh chấp thuận của Ủy ban Ngoại vụ Thượng viện hồi tháng 4.
Dự luật sẽ được chuyển qua Hạ viện, nơi Chủ tịch John Boehner cho biết ông sẽ trông đợi viện này có hành động “buộc chính quyền của Tổng thống Obama phải nhận lãnh trách nhiệm.” – VOA
Ngoại Trưởng Mỹ, Pháp họp bàn về các vấn đề khu vực
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã gặp Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius trong ngày hôm nay, thứ Sáu, trước khi tham gia một buổi lễ đánh dấu kỷ niệm năm thứ 70 từ khi kết thúc Thế Chiến thứ Hai ở châu Âu.
Hai nhà lãnh đạo trước đó đã dự lễ đặt vòng hoa tại ngôi Mộ Chiến sĩ Vô Danh của Pháp ở Paris – thành phố đã từng là nơi diễn ra các lễ ăn mừng lớn vào ngày 8 tháng năm 1945, đánh dấu sự đầu hàng của Đức Quốc xã.
Ông Kerry sẽ họp với các vị ngoại trưởng thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh tại Pháp để thảo luận về các vấn đề khu vực, lót đường cho một hội nghị thượng đỉnh với các nhà lãnh đạo vùng Vịnh tại Tòa Bạch ốc trong tuần tới.
Trong số các đề tài được thảo luận trong các cuộc đàm phán hôm thứ Sáu có ảnh hưởng ngày càng tăng của Iran ở khắp Trung Đông.
Tại một cuộc họp báo ở Riyadh hôm Thứ năm, Ngoại Trưởng Kerry và vị đồng nhiệm Ả Rập Saudi, là Ngoại trưởng Adel al-Jubier, nói rằng các nỗ lực đã được xúc tiến để thiết lập một cuộc ngừng bắn 5 ngày ở Yemen, nhằm phân phối các vật phẩm cứu trợ nhân đạo. Hai ông nói rằng lệnh ngừng bắn có thể được gia hạn, tùy vào các điều kiện tại hiện trường.
Ngoại Trưởng Kerry nói, “Chúng tôi khẩn thiết yêu cầu quân Houthi và những người ủng hộ họ – mà chúng tôi đề nghị nên sử dụng tất cả ảnh hưởng của mình – không nên bỏ lỡ cơ hội lớn này để giải quyết các nhu cầu của người dân Yemen và tìm một giải pháp hòa bình để hướng tới phía trước ở Yemen.”
Ngoại trưởng Ả Rập Saudi cho biết là không có các cuộc tiếp xúc sơ khởi với phiến quân Houthi, phe được cho là đã nhận hỗ trợ từ Iran, về việc liệu phe này có hậu thuẫn một cuộc ngừng bắn hay không. Ông nói chi tiết sẽ được công bố trong những ngày sắp tới về lệnh ngưng bắn theo đề nghị, sẽ có ảnh hưởng đến toàn lãnh thổ Yemen.
Nỗ lực ngoại giao
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry họp với các vị ngoại trưởng thuộc Hội đồng hợp tác vùng Vịnh ở Pháp để thảo luận các vấn đề khu vực, kể cả các nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận hạt nhân chung cuộc với Iran, và các cuộc xung đột tại Yemen.
Các cuộc đàm phán hôm thứ Sáu sẽ đặt nền móng cho một hội nghị thượng đỉnh tại Tòa Bạch ốc với các nhà lãnh đạo vùng Vịnh vào tuần tới.
Một số quốc gia vùng Vịnh đã bày tỏ lo ngại rằng một thỏa thuận hạt nhân với Iran có thể có thể gây bất ổn trong khu vực. Họ nêu lên những quan ngại về ảnh hưởng của Iran tại các nước như Yemen, là nơi Tehran được tin là đã cung cấp hỗ trợ cho phiến quân Houthi theo Hồi giáo Shia. – VOA