Tin Thế Giới – 26/10/2015
Đảng đối lập Ba Lan giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Quốc hội — Jimmy Morales, từ một danh hài trở thành tổng thống Guatemala
Đảng đối lập theo đường lối bảo thủ và không thân thiện với các chính sách của EU có tên gọi Pháp luật và Công lý đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội Ba Lan hôm 25/10 sau nhiều tháng tranh cử với cam kết chi tiêu nhiều hơn cho phúc lợi xã hội, phản đối đồng euro và chống đối việc tái định cư người Hồi giáo trên lãnh thổ Ba Lan. Thông tín viên Richard Green của đài VOA tường thuật từ Washington.
Kết quả thăm dò ý kiến cử tri rời phòng phiếu cho thấy đảng giành chiến thắng, do cựu Thủ tướng Jarroslaw Kaczynski lãnh đạo, chiếm hơn 39% số phiếu trong khi đảng cầm quyền, thân EU và ủng hộ doanh nghiệp có tên Đảng Cương lĩnh Công dân đứng thứ hai với khoảng cách khá xa là 23%. Ông Kaczynksi tuyên bố:
“Chúng tôi muốn mở rộng vòng tay đối với những ai muốn thấy những thay đổi tốt đẹp hơn, những ai muốn thay đổi Ba Lan. Chúng ta cần nhiều người để làm điều đó”.
Ít lâu sau khi kết quả bầu cử được công bố, Thủ tướng Ewa Kopacz thuộc đảng Cương lĩnh Công dân đã lên tiếng thừa nhận thất bại.
“Ngày nay, Ba Lan rõ ràng đã là một quốc gia hấp dẫn hơn so với 8 năm trước. Ngày nay Ba Lan đã phát triển kinh tế, và tỉ lệ thất nghiệp ở mức một con số. Đó là tình trạng đất nước mà chúng tôi đã để lại cho những người thắng cử ngày hôm nay”.
Các nhà phân tích nói rằng cuộc bầu cử có thể là dấu hiệu cho thấy Ba Lan sẽ cùng với Hungary và Slovakia phản đối việc tái định cử các di dân, chủ yếu là người Syria. Các di dân từ nước này đã đổ tới châu Âu trong những tháng vừa qua để trốn chạy cuộc chiến tại quê hương mình.
Đảng Pháp luật và Công lý cho rằng các di dân Hồi giáo có thể đe dọa tới cách sống của các tín đồ Thiên chúa giáo La Mã.
Ông Kaczynski hồi đầu tháng này cảnh báo rằng các di dân có thể mang theo bệnh tật và ký sinh trùng tới Ba Lan.
Đảng Pháp luật và Công lý nắm quyền từ năm 2005 cho tới năm 2007. Khi ấy, ông Kaczynsky lãnh đạo đất nước cùng với người anh em sinh đôi của ông là cựu tổng thống Lech Kaczynski. Ông Lech Kaczynski sau đó đã thiệt mạng trong một tai nạn máy bay ở miền tây nước Nga năm 2010. – VOA
***
Vì quá chán ngán cảnh đất nước bị tham nhũng làm lũng đoạn, 69% cử tri Guatemala ngày 25/10/2015 bỏ phiếu bầu danh hài Jimmy Morales vào chức vụ tổng thống. Hơn 53% dân số Guatemala sống dưới ngưỡng nghèo khó.
Theo thông tín viên đài RFI trong khu vực Trung Mỹ, Patrick John Buffe sau khi dễ dàng đắc cử, nhiệm kỳ sắp tới của ông Jimmy Morales sẽ đầy rẫy chông gai.
“Từ màn ảnh nhỏ để đến với chiếc ghế tổng thống, Jimmy Morales đã có một bước đại nhảy vọt trên con đường tiến thân. Một số các thành phần chống đối không ngần ngại coi đó là một bước nhảy xuống vực sâu. Thật vậy xuất thân là một nghệ sĩ sân khấu, là một nhà sản xuất các chương trình truyền hình, là một danh hài, ông Morales năm nay 46 tuổi chẳng có một chút kinh nghiệm nào trong các hoạt động chính trị. Ông cũng chưa từng tham gia chính trường.
Nhưng có lẽ chính vì thế mà ông đã được cử tri ồ ạt dồn phiếu để bầu vào chức vụ tổng thống. Cử tri Guatemala đã quá chán ngán trước nạn tham nhũng tràn lan. Dù là không có kinh nghiệm trong địa hạt chính trị, nhưng Jimmy Morales cho rằng, chỉ cần có “thượng đế và nhân dân ở bên mình”, ông sẽ hoàn thành nhiệm vụ.
Chắc chắn con đường mở ra trước mặt tổng thống Guatemala tân cử đang đầy rẫy chông gai. Ông lên cầm quyền trong lúc công quỹ nhà nước trống rỗng. Jimmy Morales sẽ bắt buộc phải đối thoại với tất cả các ngành nghề trong bộ máy kinh tế. Thêm vào đó đảng Mặt trận quốc gia của ông giành được 11 trên tổng số 158 ghế tại Quốc hội, tổng thống tân cử sẽ phải liên kết với các đảng phải chính trị truyền thống khác. Sau cùng, cử tri Guatemala chắc chắn là sẽ theo dõi chặt chẽ các quyết định trong nhiệm kỳ tổng thống sắp mở ra của ông Morales sau khi đã ồ ạt bỏ phiếu cho ông. Trong trường hợp nổ ra các vụ tai tiếng tham nhũng, dân chúng sẽ sẵn sàng xuống đường và sẽ không dung thứ nếu như chính quyền thiếu minh bạch”. – RFI
Nga ‘xoay trục Châu Á’ với việc tăng cường sức mạnh quân sự ở Kuril
Nga đang định xây một căn cứ quân sự trên quần đảo Kuril mà họ chiếm của Nhật vào lúc Thế chiến Thứ hai chấm dứt. Các nhà phân tích cho rằng kế hoạch này là một phần của chiến lược ‘xoay trục’ sang Châu Á của Moscow. Thông tín viên Brian Padden của đài VOA tường thuật từ Seoul.
Ông Grant Newsham, một chuyên gia an ninh của Diễn đàn Nghiên cứu Chiến lược ở Tokyo, cho rằng chiến lược “xoay trục Châu Á” của Moscow có mục đích gia tăng và bảo vệ công cuộc mậu dịch với các nền kinh tế năng động ở Châu Á Thái Bình Dương.
“Nếu Nga thật sự muốn nắm giữ vai trò của một cường quốc quân sự ở Đông Bắc Á, sự hiện diện quân sự trên quần đảo Kuril rất hữu ích.”
Hoa Kỳ đã dùng từ cụm từ ‘xoay trục Châu Á’ để mô tả những nỗ lực của Tổng thống Barack Obama nhằm gia tăng tầm quan trọng về mặt chiến lược của khu vực này để đối trọng với sự hiện diện quân sự và sức mạnh kinh tế mỗi ngày một lớn của TC.
Loan báo của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoygu về việc xây dựng một căn cứ trên quần đảo Kuril cùng với 4 căn cứ ở Bắc Băng Dương là một phần của kế hoạch của Tổng thống Vladimir Putin để tăng cường sự hiện diện quân sự của nước ông trong khu vực này.
Tin tức cho biết trong thập niên qua Nga đã chi tiêu hơn 600 tỉ đô la cho mục tiêu hiện đại hoá quân đội, trong đó có việc chế tạo tàu ngầm hạt nhân, chiến đấu cơ phản lực và máy bay trực thăng.
Hạm đội Thái Bình Dương của Nga hiện nay có 73 chiếc tàu, gồm 23 tàu ngầm và 50 chiến hạm.
Moscow cũng thiết lập những mối quan hệ gần gũi hơn với Bắc Kinh. Quân đội hai nước hồi gần đây đã tiến hành một cuộc thao dượt hải quân mà hãng thông tấn TASS của Nga mô tả là cuộc diễn tập hỗn hợp lớn nhất “trong lịch sử hiện đại của sự hợp tác” giữa Nga và TC.
Ông Newsham cho rằng mặc dù việc xây căn cứ trên quần đảo Kuril gần các tuyến hàng hải giữa Nga và Thái Bình Dương là có giá trị về mặt chiến lược, nhưng những yếu tố khác — như tinh thần dân tộc và phát huy ảnh hưởng chính trị, cũng có một vai trò trong kế hoạch này.
Ngoài ra, những ngư trường phong phú cùng với tiềm năng dầu lửa và khí đốt dưới đáy biển cũng làm tăng giá trị của quần đảo này.
Việc Nga xây căn cứ quân sự trên quần đảo Kuril có phần chắc sẽ gây phương hại thêm nữa cho mối quan hệ với Nhật Bản, là nước có yêu sách chủ quyền đối với những hòn đảo phía nam trong quần đảo Kuril mà họ gọi là Lãnh thổ Phương bắc.
Liên Xô đã chiếm quần đảo này vào năm 1945, không lâu trước khi Nhật Bản đầu hàng trong Thế chiến Thứ hai, và trục xuất 17.000 người Nhật sinh sống trên những hòn đảo đó. Hai nước cho đến nay vẫn chưa thể ký kết một hòa ước vì vụ tranh chấp về quyền sở hữu của những hòn đảo này.
Tháng 8 vừa qua, Nhật Bản đã phản đối khi Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đến thăm hai hòn đảo Kunashir và Iturup có tranh chấp và là nơi mà tin tức cho biết Nga đang xây hai tiền đồn quân sự. Hai đảo này nằm gần Hokkaido, hòn đảo cực bắc của Nhật Bản.
Các giới chức Nhật Bản đã có phản ứng dè dặt đối với loan báo hồi tuần trước của bộ trưởng quốc phòng Nga.
Chánh Văn phòng Nội các Nhật, ông Yoshihide Suga, phát biểu.
“Chúng tôi chưa biết rõ bối cảnh của phát biểu này, nhưng nếu kế hoạch này là có thật, chính phủ Nhật Bản sẽ cực lực phản đối bởi vì chúng tôi giữ nguyên lập trường là những hòn đảo này là phần đất mà Nhật Bản có chủ quyền.”
Một số người hy vọng điện Kremlin và chính phủ của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ tìm được một giải pháp ngoại giao cho vấn đề gây tranh cãi này. Cả hai đều có lợi khi hoạt động mậu dịch gia tăng. Và Nhật Bản có thể là một thị trường béo bở cho nguồn cung ứng dầu lửa và khí đốt rất phong phú của Nga.
Tuy nhiên, Nhật Bản bác bỏ đề nghị của Nga là chỉ trả lại hai hòn đảo nhỏ nhất trong quần đảo Kuril.
Ông Newsham cho biết việc ông Abe đi thăm Ukraine trước đây trong năm nay và sự ủng hộ của Tokyo đối với những biện pháp chế tài do Mỹ dẫn đầu nhắm vào Moscow vì sự can dự của Nga ở Ukraine đã làm cho lập trường của ông Putin trở nên cứng rắn hơn.
“Nhật Bản quả thật không thể làm gì nhiều và tôi nghĩ rằng đó là điều từ trước tới nay vẫn vậy. Nga rõ ràng là chiếm ưu thế.”
Hồi đầu tháng này Putin đã đình hoãn vô hạn định một chuyến viếng thăm Nhật Bản vì vụ tranh chấp quần đảo Kuril. – Theo VOA
Động đất mạnh làm rung chuyển Afghanistan, Pakistan
Một trận động đất mạnh làm rung chuyển miền Bắc Afghanistan, làm hơn 100 người dân ở nước này, cũng như nước láng giềng Pakistan thiệt mạng.
Tâm động đất nằm ở khu vực cách Feyzabad 82km về hướng Đông Nam trong một vùng hẻo lánh của dãy núi Hindu Kush.
Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ cho biết trận động đất hôm nay có cường độ 7,5 độ Richter.
Trưởng quan hành chánh Afghanistan, Abdullah Abdullah, cho hay số người chết và bị thương có thể sẽ còn tăng cao đáng kể.
Trên truyền thông xã hội, văn phòng của ông Abdullah cho biết ‘có báo cáo về thiệt hại nhân mạng lớn do động đất nhưng con số chính xác chưa được các cơ quan hữu trách công bố.’
Người đứng đầu quân đội Pakistan, Tướng Raheel Sharif, đã chỉ huy cho các tư lệnh huy động lực lượng và trực thăng phân phối thiết bị cứu hộ tới khu vực ngay lập tức.
Giới chức y tế cấp tỉnh xác nhận có 6 người tử vong và gần 70 người bị thương trong tỉnh Nangarhar của Afghanistan.
Tỉnh Kunduz ghi nhận có 12 học sinh thiệt mạng ở Takhar và thêm hàng chục người khác bị thương.
Giới hữu trách tỉnh Khyber Pakhtunkhaw ở Tây Bắc Pakistan, nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi trận động đất hôm nay, xác nhận ít nhất có 71 người chết và hơn 600 người bị thương.
Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ ghi nhận có hai cơn địa chấn nhẹ hơn, khoảng 4,7 và 4,8 độ Richter, xảy ra cùng khu vực trong vòng 90 phút sau cơn động đất mạnh ở Afghanistan.
Tin nói các cao ốc ở thủ đô New Delhi (Ấn Độ) bị lắc lư khiến các nhân viên văn phòng tháo chạy ra đường.
Cơn động đất này xảy ra gần đúng nửa năm sau trận động đất tàn phá Nepal giết chết hàng ngàn người và phá hủy hàng trăm hàng ngàn nhà cửa. – VOA
Donald Trump: Thế giới sẽ tốt hơn nếu Hussein, Gadhafi còn nắm quyền
Donald Trump, ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa, nói rằng thế giới sẽ tốt hơn nếu hai nhà độc tài Saddam Hussein của Iraq và Moammar Gadhafi của Libya vẫn còn nắm quyền.
Gọi Iraq là “trường Harvard của khủng bố,” ông Trump phát biểu trên chương trình “State of the Union” của đài CNN hôm Chủ nhật rằng nước này đã biến thành một “thao trường cho bọn khủng bố.”
“Người ta đang bị chặt đầu, bị dìm xuống nước. Bây giờ còn tệ hơn bao giờ hết dưới thời Saddam Hussein hay Gaddafi,” ông Trump nói.
Trump nói rằng Trung Đông “nổ tung” quanh Tổng thống Mỹ Barack Obama và cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton, đối thủ Đảng Dân chủ lớn nhất của Trump trong cuộc đua vào Tòa Bạch Ốc.
Người đang dẫn đầu cuộc đua của Đảng Cộng hòa cũng chỉ trích quyết định xâm lược Iraq của cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush vào năm 2003, dựa trên những báo cáo tình báo sai lệch nói rằng Iraq sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Hussein, cựu tổng thống Iraq, bị lật đổ vào năm 2003 trong cuộc xâm lược do Mỹ dẫn đầu ở Iraq và bị hành quyết vào năm 2006. Gadhafi – người cai trị Libya suốt bốn thập kỷ – bị truất quyền và bị hạ sát vào tháng 10 năm 2011.
Mặc dù Trump vẫn dẫn đầu trong các cuộc khảo sát toàn quốc, một cuộc khảo sát của CBS News cho thấy ông ta đạt tỉ lệ ủng hộ ngang với ứng cử viên Đảng Cộng hòa Ben Carson ở mức 27 phần trăm tại bang Iowa, nơi sẽ bỏ phiếu sớm. Hai cuộc thăm dò khác công bố hồi tuần trước cho thấy Carson vượt qua Trump ở Iowa. – Theo VOA