Tin Thế Giới – 20/5/2015
Lực lượng Iraq rút lui hoàn toàn khỏi Ramadi – Chưa có dấu hiệu về chiến lược mới của Mỹ sau khi Ramadi thất thủ
Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cho biết tất cả các thành viên của Lực lượng An ninh Iraq đã rời khỏi Ramadi, thủ phủ của tỉnh Anbar, sau khi các chiến binh của nhóm Nhà nước Hồi giáo tiến chiếm thành phố này. Theo tường thuật của thông tín viên Carla Babb của đài VOA tại Ngũ giác đài, các giới chức quân sự Mỹ thừa nhận việc chiếm lại Ramadi từ tay các phần tử cực đoan sẽ rất khó khăn.
Cuộc triệt thoái khỏi Ramadi đã hoàn tất. Phát ngôn viên Ngũ giác đài, Đại tá Steve Warren, hôm thứ ba cho báo chí biết rằng tất cả các thành viên của lực lượng An ninh Iraq đã rời khỏi thành phố, và vào thời điểm này, các giới chức liên minh chưa biết rõ việc tái chiếm thành phố sẽ diễn ra khi nào và bằng cách nào.
“Tôi nhất định sẽ không bàn tới một thời biểu, nhưng đó sẽ là một cuộc chiến đấu khó khăn.”
Việc chiếm được Ramadi là một trong những thành quả lớn nhất của phiến quân Nhà nước Hồi giáo kể từ khi liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo bắt đầu chiến dịch oanh kích nhắm vào nhóm khủng bố này cách nay gần một năm.
Đại tá Warren cho biết trong lúc rút lui các lực lượng Iraq đã bỏ lại nhiều trang thiết bị quân sự.
“Khoảng mấy mươi chiếc xe tăng và xe thiết giáp và có lẽ khoảng 100 chiếc xe thông thường đã bị bỏ lại.”
Theo đánh giá của liên minh, một số quân xa bị hỏng và đã không di chuyển trong nhiều tháng nay, nhưng nhiều chiếc hoạt động tốt. Đại tá Warren cho biết liên minh sẽ tìm cách phá huỷ tất cả những quân xa bị lọt vào tay địch quân.
Hàng vạn cư dân Ramadi đã bỏ chạy sau khi thành phố rơi vào tay Nhà nước Hồi giáo hôm chủ nhật.
Các cơ quan cứu trợ đã bắt đầu phân phát lương thực và nước uống cho người tản cư, nhưng họ cho biết họ cần có ngay các loại phẩm vật tiếp tế.
Mặc dù các lực lượng Iraq đã bị phiến quân Nhà nước Hồi giáo đánh bại ở Ramadi, các giới chức Tòa Bạch Ốc cho biết Tổng thống Barack Obama không có ý định từ bỏ chiến lược của ông để chống lại nhóm hiếu chiến này ở Iraq. Thông tín viên Luiz Ramirez của đài VOA tường thuật từ Tòa Bạch Ốc.
Hôm thứ ba, trong lúc hàng vạn người bỏ chạy ra khỏi thành phố Ramadi và có những dấu hiệu của những sự chuẩn bị cho một cuộc phản công, Tòa Bạch Ốc đã phải đối mặt với nhiều câu hỏi liên quan tới vấn đề họ định làm gì trong những ngày tới đây.
Tuy các lực lượng Iraq tiếp tục rút lui, không có dấu hiệu về một sự thay đổi lớn trong chiến lược của Tòa Bạch Ốc.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Josh Earnest cho biết trước khi Ramadi hoàn toàn thất thủ, chiến dịch của Tổng thống Obama để chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo đã có được tiến bộ và đạt được nhiều thành quả.
“Cũng có những lãnh vực gặp thất bại, nhưng điều đó không có nghĩa là chiến lược này cần phải vất bỏ.”
Với sự tháo chạy của các lực lượng Iraq, một số nhà quan sát ở Washington e rằng thắng lợi ở Ramadi có thể làm cho Nhà nước Hồi giáo trở nên táo bạo hơn và một khi có cơ hội họ sẽ tấn công thủ đô Baghdad, cách Ramadi 130 kilomét về hướng đông.
Ông Michael O’Hanlon, một nhà phân tích an ninh của Viện Brookings ở Washington, nhận định như sau.
“Nếu chúng ta nghĩ rằng vì Nhà nước Hồi giáo không tìm cách tấn công Baghdad trong thời gian qua cho nên bọn chúng không còn muốn chiếm thủ đô của Iraq nữa, thì đó sẽ là một sự sai lầm lớn về phần chúng ta. Ramadi nằm gần Baghdad và điều đó làm cho tôi cảm thấy lo ngại nhiều hơn về vấn đề này so với 48 giờ đồng hồ trước.”
Tổng thống Obama đã tham khảo ý kiến với các thành viên trong toán an ninh quốc gia của ông, và các giới chức ở đây cho biết kế hoạch hiện giờ là cố vấn cho chính phủ ở Baghdad và thực hiện những vụ không kích chính xác để giúp Iraq chiếm lại Ramadi. – VOA
Tàu tác chiến Mỹ-Trung chạm trán trên Biển Đông
Trong một cuộc tuần tra gần đây trên Biển Đông, tàu tác chiến của Mỹ và TC đã sử dụng các quy tắc mà hai nước đã thỏa thuận cho các cuộc gặp nhau bất ngờ trên biển.
Hãng tin Bloomberg News hôm nay, 20/05/2015 trích lời Đô đốc Michelle Howard, Phó Tham mưu trưởng Hải quân Hoa Kỳ, cho biết là tàu tác chiến tuần duyên USS Fort Worth gần đây đã gặp một tàu quân sự của TC ở khu vực gần quần đảo Trường Sa.
Đô đốc Howard cho biết là Hoa Kỳ đã thỏa thuận với TC về việc sử dụng các quy tắc ứng xử cho những cuộc gặp bất ngờ trên biển để tránh xảy ra đụng độ giữa hai bên. Những quy tắc đó đã được hai tàu tác chiến nói trên sử dụng khi gặp nhau trong lúc tuần tra.
USS Fort Worth là chiếc tàu tác chiến tuần duyên đầu tiên của Mỹ được điều đến Biển Đông để tuần tra tại vùng biển chung quanh quần đảo Trường Sa, nơi mà nhiều nước, chủ yếu là Việt Nam, TC và Philippines, đang tranh chấp chủ quyền.
Nhưng nữ Đô đốc Mỹ không nói rõ là chiếc USS Fort Worth đã đi vào phạm vi 12 hải lý (22 km) chung quanh quần đảo Trường Sa hay không. Bà cũng không cho biết chi tiết của vụ chạm trán giữa hai tàu tác chiến Mỹ-Trung.
Những quy tắc về gặp nhau bất ngờ trên biển chắc chắn là sẽ được sử dụng nhiều hơn, bởi vì Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter chủ trương mở rộng tuần tra trên vùng Biển Đông, kể cả khu vực trong phạm vi 12 hải lý chung các đảo nhân tạo mà TC đang xây dựng trên quần đảo Trường Sa.
Kế hoạch này là nhằm bảo đảm quyền tự do lưu thông hàng hải và là một chiến dịch mà Hoa Kỳ thường xuyên tiến hành. Năm ngoái, Mỹ đã tiến hành chiến dịch “Tự do hàng hải” đối với 19 quốc gia, trong đó có Indonesia, Philippines và Việt Nam.
Theo Bloomberg News, nữ Đô đốc Howard, phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên chỉ huy một chiến hạm của Hải quân Mỹ, cho rằng đã đến lúc TC phải giải thích rõ mục tiêu của các công trình bồi đắp, mở rộng đảo ở Biển Đông. – Theo RFI
Bắc Triều Tiên hủy chuyến thăm Kaesong của Tổng Thư ký LHQ – Bình Nhưỡng thông báo chế được đầu đạn hạt nhân thu nhỏ
Hôm nay, 20/05/2015, Bắc Triều Tiên thông báo hủy chuyến thăm khu công nghiệp Kaesong của Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon. Nếu được thực hiện, thì đây sẽ là lần đầu tiên kể từ hơn 20 năm nay, một Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc đặt trên lên lãnh thổ Bắc Triều Tiên.
Theo AFP, tại Seoul, ông Ban Ki-moon cho biết: “Sáng sớm hôm nay, chính quyền Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đã thông báo qua đường ngoại giao quyết định hủy chuyến viếng thăm của tôi đến khu Kaesong” dự kiến vào thứ Năm tới. Ông không nhận được một lời giải thích nào về sự thay đổi vào phút chót và lấy làm tiếc về quyết định trên.
Bộ Thống nhất Hàn Quốc, phụ trách về quan hệ hai miền Nam-Bắc Triều Tiên, qua lời phát ngôn viên của mình kêu gọi Bình Nhưỡng từ bỏ chính sách cô lập và bắt tay với Liên Hiệp Quốc và cộng đồng quốc tế.
Quyết định của phía Bắc Triều Tiên là phản ứng lại với tuyên bố của ông Ban Ki-moon hôm 19/05, kêu gọi chế độ Bình Nhưỡng kiềm chế mọi hành động có thể gây thêm căng thẳng quân sự trên bán đảo Triều Tiên. Bình Nhưỡng vẫn thường trả đũa các tuyên bố của các nhà lãnh đạo nước ngoài quy trách nhiệm cho Bắc Triều Tiên liên quan trực tiếp hay gián tiếp tới vấn đề leo thang căng thẳng giữa hai miền và trong khu vực.
Công du Seoul từ thứ Ba, 19/05, ông Ban Ki-moon tỏ ra lo ngại trước “một cuộc chạy đua vũ trang mới và căng thẳng ngày càng tăng trong khu vực”, sau khi Bắc Triều Tiên tuyên bố đã phóng thử thành công tên lửa đạn đạo chiến lược (MSBS) từ tầu ngầm, bất chấp các quy định của Liên Hiệp Quốc.
Nhân dịp này, ông Ban Ki-moon dự kiến thăm khu công nghiệp Liên Triều Kaesong ở phía bắc đường biên giới chung. Chuyến viếng thăm lẽ ra sẽ diễn ra vào thứ Năm tới và là chuyến viếng thăm Bắc Triều Tiên đầu tiên của một người đứng đầu Liên Hiệp Quốc, kể từ chuyến công du của ông Boutros Boutros-Ghali vào năm 1993.
Nằm trên lãnh thổ của Bắc Triều Tiên, cách đường biên giới giữa hai nước khoảng 10 km, khu công nghiệp Kaesong có khoảng 53,000 lao động Bắc Triều Tiên làm việc tại 120 công ty Hàn Quốc.
Tuy nhiên, mùa xuân năm 2013, Bình Nhưỡng đơn phương đóng cửa khu công nghiệp trong vòng 5 tháng trước những căng thẳng trên bán đảo sau khi Bắc Triều Tiên tiến hành thử hạt nhân lần thứ ba.
Ông Ban Ki-moon đã thăm khu công nghiệp Keasong vào năm 2006 với tư cách là Ngoại trưởng Hàn Quốc lúc bấy giờ. Tuần này, ông hoan nghênh mô hình hợp tác “đôi bên cũng có lợi” của hai miền Triều Tiên.
Thứ Tư vừa qua, ông Ban Ki-moon nhắc lại rằng căng thẳng trên bán đảo sẽ không có giải pháp lâu dài nếu Bình Nhưỡng không tôn trọng quy định của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc và trở lại bàn đàm phán.
Ông tuyên bố: “Với tư cách là Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc, tôi sẽ không ngừng cố gắng để vận động Bắc Triều Tiên hành động cùng với cộng đồng quốc tế vì hòa bình và sự ổn định trên bán đảo Triều Tiên và trong khu vực”.
Một sự kiện liên quan khác, theo hãng thông tấn chính thức của Bắc Triều Tiên – KCNA, được AFP trích dẫn, hôm nay, 20/05/2015, chính quyền Bình Nhưỡng thông báo đã thành công trong việc chế tạo đầu đạn hạt nhân thu nhỏ. Công nghệ này cho phép gắn nhiều đầu đạn lên tên lửa đạn đạo tầm xa.
Ủy ban Quốc phòng Bắc Triều Tiên ra thông cáo: “Đã từ lâu, chúng ta bắt đầu tiến hành thu nhỏ và đa dạng hóa khả năng tấn công nguyên tử”. Bình Nhưỡng nhấn mạnh là đã đạt tới giai đoạn hoàn thiện công nghệ, bảo đảm mức độ bắn chính xác cao không chỉ đối với tên lửa tầm ngắn, tầm trung mà cả tên lửa tầm xa. Bắc Triều Tiên khoe khoang rằng đó là một thực tế mà không cần phải che dấu.
Cách nay hai tuần, Bình Nhưỡng cũng đã thông báo bắn thử thành công tên lửa đạn đạo hải đối địa từ tàu ngầm. Công nghệ này sẽ cho phép Bình Nhưỡng triển khai vũ khí nguyên tử ra bên ngoài quần đảo Triều Tiên.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia quân sự tỏ ý nghi ngờ về các thông báo của Bắc Triều Tiên liên quan đến việc phóng tên lửa đạn đạo từ tàu ngầm cũng như việc hoàn thiện chế tạo đầu đạn hạt nhân thu nhỏ.
Ông Daniel Pinkston, chuyên gia thuộc Nhóm Nghiên cứu Khủng hoảng Quốc tế (International Crisis Group) lưu ý về những khác biệt, xa cách giữa các tuyên bố và khả năng hành động thực sự của Bắc Triều Tiên. Chính quyền Bình Nhưỡng thường đưa ra những tuyên bố ồn ào hoặc phóng đại, có thể hướng vào công luận trong nước hoặc hướng ra công luận bên ngoài để thử xem liệu họ có thể sử dụng (các thủ đoạn này) để mặc cả hoặc thúc ép.
Theo ông Cho Han-bum, thuộc Học viện Thống nhất đất nước Hàn Quốc thì Bắc Triều Tiên không có đủ phương tiện tài chính để hoàn thiện công nghệ thu nhỏ đầu đạn hạt nhân. Chuyên gia này nhận định, có thể lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng, gặp khó khăn trong việc kiểm soát quân đội sau vụ hành quyết Bộ trưởng Quốc phòng, như báo chí đưa tin. Do vậy, thông cáo của Ủy ban Quốc phòng Bắc Triều Tiên dường như nhằm xoa dịu các nhân vật diều hâu trong quân đội và dùng sự kiện này để mặc cả với Hoa Kỳ hiện đang lo ngại về chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng.
Tháng trước, Đô đốc William Gortney, phụ trách an ninh quốc nội Hoa Kỳ nói rằng Bắc Triều Tiên có khả năng lắp đặt được đầu đạn hạt nhân thu nhỏ lên tên lửa liên lục địa loại mới KN-08.
Còn Bộ Quốc phòng Hàn Quốc tuyên bố là Bắc Triều Tiên dường như đã đạt được trình độ “đáng kể” trong công nghệ chế tạo đầu đạn hạt nhân. – RFI
Tổng thống Obama: Khí hậu biến đổi gây rủi ro an ninh – Trận chiến cá da trơn nổ ra tại Thượng viện HK
Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm nay kêu gọi phải có hành động tức thời về biến đổi khí hậu giữa lúc Tòa Bạch Ốc công bố phúc trình mới về tác động của biến đổi khí hậu đối với an ninh quốc gia.
Theo dự kiến, Tổng thống Obama sẽ có bài phát biểu tại lễ tốt nghiệp của các sinh viên theo ngành tuần duyên ở New London, Connecticut.
Theo trích đoạn từ văn bản bài diễn văn, ông Obama sẽ đề cập tới thực trạng nhiều đồn quân sự ở duyên hải đã bị ảnh hưởng bởi mực nước biển dâng cao, nạn hạn hán và cháy rừng có thể đe dọa tới các khu vực huấn luyện quân sự ở miền Tây Hoa Kỳ, trong khi sâu về hướng Bắc, các cơ sở quân sự của Mỹ ở Alaska đang bị đe dọa bởi các vùng đất bị đóng băng thường xuyên nay bị tan chảy.
Tổng thống Obama nhấn mạnh ‘Các bạn là một phần trong thế hệ các viên chức đầu tiên bắt đầu phụng sự trong thế giới mà các hiệu ứng của biến đổi khí hậu lên con người đã hiển hiện quá rõ ràng. Biến đổi khí hậu sẽ định hình cách mỗi chúng ta hoạch định, vận hành, huấn luyện, trang bị, và bảo vệ cơ sở hạ tầng cho hôm nay và mai sau.’
Tòa Bạch Ốc cho biết Ngũ Giác Đài đang nghiên cứu mức độ bị ảnh hưởng của hơn 7 ngàn căn cứ quân sự cùng các cơ sở khác của quân đội vì hiệu ứng biến đổi khí hậu và khả năng gia tăng nhu cầu đối với lực lượng Tuần duyên Quốc gia sau một thảm họa khí hậu.
Theo dự kiến, Tổng thống Obama cũng sẽ nhấn mạnh đến một vài phương thức mà Hoa Kỳ đang đạt tiến bộ trong việc thay đổi nhu cầu về môi trường, chẳng hạn như tăng cường sử dụng năng lượng gió và mặt trời, tăng hiệu năng nhiên liệu của xe hơi, và giảm tình trạng phung phí năng lượng ở các tư gia và cao ốc.
Trong một tin HK khác, hôm thứ Ba, cuộc tranh luận ở thượng viện Hoa Kỳ về một dự luật nhằm tạo điều kiện cho sự phê chuẩn một hiệp ước tự do thương mại của 12 nước Vành đai Thái Bình Dương đã trở thành vụ cãi vã về vấn đề cá basa. Theo tường thuật của thông tín viên Michael Bowman của đài VOA tại trụ sở quốc hội Mỹ, vụ tranh cãi này nêu bật những trở ngại chính trị trong nước đối với chương trình lập pháp thương mại, trong khi các nhà làm luật tranh đấu cho vô số các lợi ích của dân chúng địa phương bị ảnh hưởng bởi cạnh tranh quốc tế.
Các quốc gia đang ra sức hình thành Hiệp định Hợp tác Thương mại Xuyên Thái Bình Dương có kim ngạch thương mại hàng nghìn tỉ đô la mỗi năm. Nhưng cuộc đàm phán đang gặp khó khăn vì vụ tranh cãi về cá da trơn, một công nghiệp khu vực của Hoa Kỳ mà sản lượng hàng năm chưa đầy 1 tỉ đô la.
Vụ tranh cãi nổ ra ở thượng viện hôm thứ Ba khi Thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa John McCain chỉ trích một biện pháp mà Việt Nam và các nước TPP khác cảm thấy hoài nghi: tăng cường hoạt động kiểm tra của chính phủ Hoa Kỳ đối với một loại cá tương tự cá da trơ sản xuất tại Châu Á.
“Mục đích thực sự của chương trình cá da trơn là tạo một rào cản thương mại để bảo vệ một số nhỏ nông dân nuôi cá da trơn ở 2 hay 3 tiểu bang miền Nam, một trong những chương trình bảo hộ mậu dịch có tính chất trắng trợn và cẩu thả nhất mà tôi gặp phải trong suốt thời gian phục vụ tại thượng viện Hoa Kỳ”.
Luật nông nghiệp năm 2008 của Mỹ đòi hỏi phải có một chế độ kiểm tra mới đối với cá da trơn do Bộ Nông Nghiệp điều hành. Tất cả các hải sản bày bán ở Mỹ đều do Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm kiểm tra.
Ông McCain cho biết chương trình đang làm tổn thương các lợi ích kinh tế lớn hơn của Hoa Kỳ.
“10 quốc gia Châu Á-Thái Bình Dương đã gửi thư đến Đại diện Thương mại Hoa Kỳ để cảnh báo rằng văn phòng cá da trơn của Bộ Nông nghiệp Mỹ đang phương hại đến cuộc đàm phán TPP. Ít nhất một quốc gia, đó là Việt Nam, đã đe dọa sẽ tiến hành các biện pháp trả đũa thương mại”.
Theo Thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa Roger Wicker, vấn đề thực sự không phải là chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch, mà là sức khỏe của khách hàng Mỹ. Ông Wicker đại diện cho bang Mississippi, một trong những nơi sản xuất cá da trơn lớn nhất nước Mỹ.
“Đây là về vấn đề an toàn thực phẩm cho người Mỹ ở 50 tiểu bang, những người xứng đáng được biết loại cá mà họ đang ăn là không bị nhiễm độc”.
Ông Wiker cho biết hải sản do Châu Á sản xuất thường bị phát hiện có mức độ hóa chất cao và các chất gây ô nhiễm khác.
“Chúng ta đang nói về bệnh ung thư! Nhiều sản phẩm nước ngoài đơn giản là không được xử lý trong các điều kiện vệ sinh mà chúng ta rất chú trọng ở Hoa Kỳ đối với cá da trơn nuôi ở các trang trại của chúng ta”.
Cuộc tranh cãi này ở thượng viện cho thấy thách thức của việc hoàn thành một hiệp ước thương mại tự do giữa 12 quốc gia, tất cả đều có những lợi ích cần được quảng bá và bảo vệ.
Ông Claude Barfield, chuyên gia về vấn đề thương mại của Viện Doanh nghiệp Mỹ, cho biết như sau.
“Chúng ta có 12 quốc gia, chiếm khoảng 1/3 kim ngạch thương mại thế giới. Do đó hiệp ước này lớn hơn so với cuộc đàm phán ba bên cho Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ dưới thời Clinton, hay 16, 17 cuộc đàm phán song phương dưới thời Tổng thống George W. Bush”.
Ông Barfield nói Hoa Kỳ sẽ giành phần thắng trong một số lĩnh vực của đàm phán thương mại và nên thỏa hiệp trong một số lĩnh vực khác, nhưng Hoa Kỳ nên giữ vững niềm tin là hiệp định TPP rốt cuộc sẽ mang lại những lợi ích lâu dài cho nước Mỹ. – VOA