Tin Thế Giới – 27/9/2015
Pháp không kích tổ chức Nhà nước Hồi giáo tại Syria — Mỹ quay sang Iran để tìm giải pháp ở Syria
Gần ba tuần sau tuyên bố mở không kích nhắm vào tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tại Syria, sáng nay 27/09/2015, Phủ Tổng thống Pháp chính thức thông báo các cuộc tấn công đầu tiên đã được tiến hành. Thông báo nói trên ưu tiên cho một giải pháp chính trị cho Syria.
Trong thông điệp nói trên, điện Elysee khẳng định Pháp đã tấn công vào các vị trí của IS dựa trên các tin tức tình báo thu thập được từ hơn hai tuần nay qua máy bay do thám. Paris nhấn mạnh các cuộc không tập được thực hiện “độc lập”, nhưng có “phối hợp với các đối tác tại khu vực”. Thông báo không nêu ra bất cứ thông tin nào về mục tiêu, cũng như khu vực cụ thể.
Ngày 07/09, Tổng thống Pháp François Hollande giải thích quyết định không kích IS tại Syria là để “tự vệ” trước nguy cơ bị tổ chức Nhà nước Hồi giáo tấn công, đồng thời để “bảo vệ dân cư Syria”.
Tin Pháp chính thức không kích IS được đưa ra đúng vào lúc, tại New York, bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, diễn ra nhiều thương lượng để tìm giải pháp cho khủng hoảng Syria với sự tham dự của nhiều lãnh đạo các quốc gia. Hôm qua, trong một cuộc họp báo tại New York, Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius khẳng định điều cơ bản hiện nay là khởi sự đàm phán về “một tiến trình chuyển tiếp chính trị” tại Syria.
Nhấn mạnh “tình trạng hỗn loạn tại Syria hiện nay phải có được một câu trả lời toàn thể” và “dân cư phải được bảo vệ khỏi mọi hình thức bạo lực” của tổ chức Nhà nước Hồi giáo, cũng như do “các vụ ném bom gây chết người hàng loạt của Bachar al-Assad”, thông báo của Phủ Tổng thống Pháp hôm nay nói rõ: chính phủ quá độ của Syria cần bao gồm “một số thành phần của chế độ Damas và đối lập ôn hoà”. Tái khởi động đàm phán cho một giải pháp chính trị cho Syria sẽ là nội dung của nhiều tiếp xúc giữa Ngoại trưởng Pháp và các đồng nhiệm Hoa Kỳ, Nga, Iran, Ả Rập Saudi, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq.
Trong những ngày gần đây, giới quan sát ghi nhận có một số thay đổi về chiến lược ngoại giao với Moscow, và kể cả với chính quyền Damas, trước mức độ can dự quân sự ngày càng gia tăng của Nga tại Syria. – RFI
***
Các nước Phương Tây, đặc biệt là Hoa Kỳ, như đang cầu viện đến Iran để giải quyết cuộc khủng hoảng Syria. Vào hôm qua, 26/09/2015, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và đồng nhiệm Iran đã tiếp xúc với nhau bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York. Đây là lần đầu tiên mà hai người gặp nhau kể từ khi Teheran và Lục cường đạt được thỏa thuận về hạt nhân Iran vào tháng 7 vừa qua.
Phát biểu bên cạnh Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif, ông John Kerry đã bày tỏ hy vọng: “Tôi xem tuần lễ này là một cơ hội lớn cho mọi nước để đóng một vai trò quan trọng trong việc giải quyết một số vấn đề cấp bách của Trung Đông… Chúng ta cần phải đạt được hòa bình và tìm ra một giải pháp cho Syria, Yemen ngay từ trong khu vực…”.
Theo giới quan sát, vào lúc Moscow đang có dấu hiệu ghi điểm trong việc thúc đẩy một giải pháp cho Syria trong đó Nga có vai trò quan trọng, và vào lúc Washington đang bị vố đau trong chủ trương huấn luyện và võ trang cho lực lượng nổi dậy Syria gọi là “ôn hoà”, việc phương Tây tìm cách lôi kéo Iran vào có thể được giải thích bằng sự kiện Teheran là đồng minh của cả Moscow lẫn Damas.
Cho đến nay, Washington vẫn chủ trương gạt bỏ Bashar al-Assad ra khỏi mọi giải pháp cho vấn đề Syria, kể cả trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tại Iraq và Syria. Trong khuôn khổ chiến lược đó, Washington đã chi phí rất nhiều cho một chương trình đào tạo và trang bị vũ khí cho một lực lượng nổi dậy Syria được đánh giá là ôn hòa để cho lực lượng này đối phó được với tổ chức Nhà nước Hồi giáo.
Vố đau mới nhất của Mỹ tại Syria
Thế nhưng, mới đây, Lầu Năm Góc đã phải miễn cưỡng thừa nhận một số thất bại đau đớn. Hôm 25/09 vừa qua, Bộ Tư lệnh Lực lượng Mỹ ở Trung Đông (Centcom) đã thừa nhận rằng mới đây, một đơn vị quân nổi dậy Syria được Mỹ huấn luyện và trang bị đã giao nộp 25% vũ khí được cung cấp cho “một trung gian tình nghi thuộc Mặt trận al-Nosra (chi nhánh của Al Qaeda tại Syria)”. Số vũ khí nộp cho một lực lượng thuộc diện kẻ thù của Mỹ này gồm “6 chiếc xe pick-up và một phần đạn dược”.
Chương trình huấn luyện của Mỹ đề ra mục tiêu đào tạo và võ trang cho khoảng 5.000 phiến quân mỗi năm và trong vòng ba năm. Thế nhưng, cho đến nay, mới chỉ có hai nhóm gồm 54 và 70 chiến binh hoàn tất chương trình đào tạo. Khi nhóm đầu tiên được cử trở lại Syria vào tháng Bảy vừa qua, nhiều thành viên của nhóm này đã bị Mặt trận al-Nosra bắt cóc. – RFI
Berlin đề nghị mở cửa Hội đồng Bảo an cho Đức, Nhật, Ấn và Brazil
Hôm qua 26/09/2015, phái đoàn Đức tại New York gửi một thông điệp kêu gọi Hội đồng Bảo an cải cách triệt để. Nội dung đặc biệt được chú ý trong thông điệp nói trên là định chế đầy quyền lực này cần được mở rộng cho nhiều cường quốc tham gia, với tư cách thành viên thường trực.
Trong thông điệp này, Thủ tướng Đức Angela Merkel kêu gọi cải cách Hội đồng Bảo an của Liên Hiệp Quốc, để định chế này “phản ánh được đầy đủ hơn thực tế quyền lực trên thế giới” và khẳng định đây là một đòi hỏi “cấp thiết”. Đề nghị của Thủ tướng Đức được đưa ra sau cuộc họp với Nhật Bản, Ấn Độ, Brazil. Bà Merkel đã thảo luận với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Brazil Dilma Rousseff, về khả năng cả bốn nước cùng ra ứng cử.
Theo người đứng đầu chính phủ Đức, việc mở rộng Hội đồng Bảo an cho nhóm 4 cường quốc mới sẽ cho phép Hội đồng Bảo an “hiệu quả hơn và có tính đại diện hơn” trong việc “giải quyết các khủng hoảng và xung đột mang tính toàn cầu mới xuất hiện những năm gần đây”.
Hiện tại, Hội đồng Bảo an gồm 5 thành viên thường trực, cùng 10 thành viên không thường trực. Năm thành viên thường trực (gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Anh) có quyền phủ quyết. Thực tế vừa qua cho thấy quyết định phủ quyết của duy nhất một thành viên thường trực có thể ngăn chặn một giải pháp chung của Hội đồng Bảo an đối với các khủng hoảng Syria hay Ukraine.
Trước đó, cũng trong tháng này, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đạt một đồng thuận về cải cách Hội đồng Bảo an, nhưng bị Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nga từ chối tham gia. – RFI
Catalonia biểu quyết đòi tách khỏi Tây Ban Nha
Cử tri Catalonia hôm nay đi bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý để có thể dẫn đến quyết định liệu khu vực này có nên tách khỏi Tây Ban Nha hay không.
Các đảng phái của những người đòi ly khai theo trông đợi sẽ giành được đa số ghế trong cuộc bầu cử quốc hội, theo kết quả của các cuộc thăm dò công luận.
Các thủ lãnh đòi ly khai thề quyết rằng nếu đảng của họ giành thắng lợi, họ sẽ đưa Catalonia và thành phố chính của khu vực này là Barcelona vào con đường ly khai với Tây Ban Nha và trở thành một quốc gia độc lập mới trước năm 2017.
Khu vực có 7,5 triệu người này hồi năm 2006 đã chính thức tuyên bố là một quốc gia, nhưng sau đó Tòa Bảo hiến đã bác bỏ tuyên bố đó.
Thủ tướng Mariano Rajoy nói hiến pháp Tây Ban Nha không cho phép các khu tự trị như Catalonia tách ra độc lập.
Catalonia, một trong những khu vực giàu có nhất của Tây Ban Nha, có ngôn ngữ và văn hóa riêng, lâu nay luôn tranh đấu để đòi quyền tự trị nhiều hơn. – VOA
Ðức giáo hoàng Phanxicô kết thúc chuyến thăm Mỹ
Ðức giáo hoàng Phanxicô sẽ kết thúc tuần lễ đi thăm nước Mỹ trong ngày hôm nay, Chủ nhật, bằng một thánh lễ tại thành phố Philadelphia, mà theo trông đợi sẽ có hai triệu người tham dự.
Di dân và đối xử nhân đạo với di dân là chủ đề trong các phát biểu của Ðức giáo hoàng kể từ khi ngài đến Mỹ cách đây một tuần.
Ðức giáo hoàng nói: “Xin đừng quên những gì đã xảy ra ở tại đây cách nay 2 thế kỷ. Xin đừng quên tuyên ngôn rằng mọi người nam và nữ sinh ra đều bình đẳng. Họ được tạo hóa ban cho những quyền không thể bị tước đoạt và các chính phủ hiện hữu để che chở vào bảo vệ cho những quyền đó.”
Thông điệp chung của Ðức giáo hoàng vang vọng đến những người lo sợ rằng Giáo hội có lẽ đã lánh xa họ.
Chiều tối thứ Bảy, Ðức giáo hoàng Phanxicô đã chú tâm vào Đại hội Gia đình Thế giới.
Hội nghị quốc tế được Tòa thánh Vatican và Địa phận Philadelphia bảo trợ này nhằm mục tiêu tăng cường “sự kết nối thiêng liêng của gia đình trên khắp thế giới.”
Trong thánh lễ Chủ nhật chiều tối nay dự kiến sẽ có đám đông lớn nhất tham dự so trong một tuần lễ qua của chuyến thăm Ðức giáo hoàng đến Hoa Kỳ, đầu tiên là ở thủ đô Washington, tiếp đến là New York và cuối cùng là ở thành phố Philadelphia. – VOA