Tin Biển Đông – 24/08/2017
Trung Quốc cắm cờ trên đá Tri Lễ,
thuộc quần đảo Trường Sa
Tin cho hay các tàu của Trung Quốc đã tiến gần đến một hòn đảo lớn của Philippines trong khu vực có tranh chấp trên Biển Đông trong tháng này đã làm dấy lên một cuộc tranh luận gay go tại Manila, có thể làm sứt mẻ tình hữu nghị giữa hai nước Trung-Phi.
Dân biểu Philippines Gary Alejano viết trên Facebook rằng một tàu của Trung Quốc cắm một lá cờ cao 3 mét trên đảo Sandy Cay (Việt Nam gọi là đá Tri Lễ – Theo Nghiên Cứu Biển Đông), một bãi cát nằm trong khu vực do Philippines kiểm soát trên Quần đảo Trường Sa ở Biển Đông, trong hoặc trước tuần lễ thứ ba của tháng 7. Các tàu hải quân và tuần duyên Trung Quốc đã tiến đến gần khu vực này vào ngày 12/8, ông Alejano cho biết thêm.
Hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông
Các hình ảnh do Sáng kiến minh bạch Hàng hải châu Á, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế của Hoa Kỳ – CSIS thu thập được cho thấy 9 tàu đánh cá và 2 tàu hải quân hoặc tàu chấp pháp của Trung Quốc ngày 13/8 có đi qua khu vực gần đảo Thị Tứ ở quần đảo Trường Sa, nơi có hơn 100 thường dân Philippin sinh sống.
Ông Euan Graham, Giám đốc An ninh Quốc tế của Viện Chính sách Quốc tế Lowy ở Sydney cho biết: “Đây có thể là một phép thử đối với chính phủ Philippines, tìm kiếm phản ứng của Manila, những gì họ có thể thu thập được và cũng để xem có bao nhiêu phản hồi trong hệ thống chính trị Philippines, nhưng cho đến nay có rất ít phản hồi.”
Ông Graham nói: “Về mặt hoạt động, có thể nói cửa đã mở cho Trung Quốc nếu họ muốn thực hiện bước tiếp theo. Trung Quốc có thể thiết lập một vùng ‘phong tỏa mềm’ trên đảo Sandy Cay và cuối cùng là đặt các cấu trúc lên đó.”
Philippines không hành động
Truyền thông Philippines hôm 22/8 cho biết Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nói rằng ông không thấy lý do gì để bảo vệ Sandy Cay trừ phi Trung Quốc xâm chiếm hòn đảo này. Người đứng đầu cơ quan ngoại giao của nước này cùng ngày tuyên bố rằng Trung Quốc không chiếm đảo Sandy Cay, nằm cách đảo Thi Tứ 22 km và nơi được miêu tả là có các bãi cát, và bộ Ngoại giao của Philippines sẽ không từ bỏ bất kỳ vùng lãnh thổ nào.
Tuy nhiên, ông Antonio Carpio, một quan chức cấp cao của Toà án Tối cao ở Philippines đã lên tiếng cáo buộc Trung Quốc xâm lược. Ý kiến của ông phần nào đã thúc đẩy phản ứng của các quan chức chính phủ Philippines.
Các nhà phân tích nhận thấy rằng các chính trị gia Philippines đang vất vả trong việc đưa ra một phản ứng vừa làm hài lòng sự hoài nghi của công chúng về Trung Quốc, vừa duy trì tình hữu nghị với Bắc Kinh.
Ông Eduardo Araral, phó giáo sư thuộc trường Đại học Quốc gia Singapore về chính sách công cho biết bây giờ Trung Quốc có thể rút lui và Philippines có thể triệu hồi đại sứ Trung Quốc để thảo luận.
Ông Araral nói không rõ liệu các hoạt động của Trung Quốc gần đảo Sandy Cay do chính quyền trung ương Trung Quốc hay do một “quan chức” địa phương thực hiện.
Tuy nhiên, các học giả cho rằng việc thiếu sự phản đối chính thức đối với hoạt động của Trung Quốc ở đảo Sandy Cay có thể cuối cùng tạo điều kiện cho Trung Quốc tuyên bố hòn đảo là của họ và hạn chế không cho Philippine tiếp cận.
Trung Quốc có thể sẽ đặt các công trình lên đảo Sandy Cay, ông Graham nói. Trung Quốc đã lắp đặt cơ sở hạ tầng phục vụ cho máy bay chiến đấu trên các đảo lớn thuộc quần đảo Trường Sa, gồm đá Chữ Thập (Fiery Cross), đá Vành Khăn (Mischief Reef) và đá Subi (Subi Reef.)
https://www.voatiengviet.com/a/trung-quoc-cam-co-tren-da-tri-le-thuoc-truong-sa/3997617.html
Trung Quốc điều tàu chiến đến bãi Sandy
nhưng Philippines nói ‘không có xâm lược’
Trung Quốc vừa mới triển khai tàu hải quân và tàu tuần duyên đến một chuỗi bãi cát không người ở trên Biển Đông giữa những quan ngại rằng Philippines đang xây dựng công trình trên đảo nhưng Manila đã nhanh chóng nói rằng đây không phải là hành động xâm phạm lãnh thổ, AP đưa tin.
Hai quan chức an ninh cấp cao của Philippines nói với AP rằng ba chiếc tàu hải quân Trung Quốc, một tàu tuần duyên và 10 chiếc tàu cá đã bắt đầu theo dõi động tĩnh trên bãi Sandy hôm 10/8 sau khi một nhóm ngư dân Philippines được phát hiện có mặt trên đảo. Các ngư dân Philippines sau đó rời đi nhưng các tàu của Trung Quốc thì vẫn ở lại.
Hai quan chức an ninh nói với điều kiện ẩn danh do chỉ có Bộ Ngoại giao mới được phép bình luận công khai về những vấn đề liên quan đến tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc. Tuy nhiên Bộ Ngoại giao Philippines đã từ chối tiết lộ những gì đang xảy ra ở bãi Sandy. Một quan chức ngoại giao cấp cao của Philippines giấu tên nói với AP rằng Trung Quốc “quan ngại rằng chúng tôi đang xây dựng công trình” trên đảo. Nhà ngoại giao này cũng cho biết hai nước đang bí mật đàm phán để giải quyết vấn đề trong những ngày qua.
Bãi cát gần nhất chỉ cách đảo Thị Tứ, hòn đảo mà phía Philippines đang chiếm đóng trong quần đảo Trường Sa và họ gọi là Pagasa, khoảng 4,6 km. Sự hiện diện của hải quân Trung Quốc gần Thị Tứ đã làm dấy lên quan ngại ở Manila.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano nói với các phóng viên hôm thứ Ba ngày 22/8 rằng vụ việc đã được giải quyết thông qua con đường ngoại giao. Ông cũng không cho rằng Trung Quốc đã ‘xâm lược” bãi Sandy.
“Tôi đảm bảo với quý vị rằng không còn vấn đề gì ở khu vực đó nữa,” ông Cayetano nói nhưng không đi vào chi tiết. “Tuy nhiên nói có âm mưu chiếm hay xâm lược đảo là không đúng”.
Quan hệ nồng ấm hơn giữa Bắc Kinh và Manila dưới thời Tổng thống Duterte giúp hai nước giải quyết bất đồng tốt hơn. “Nếu quan hệ của chúng tôi với các nước láng giềng không tốt như thế thì tình hình trên Biển Tây (tức Biển Đông theo cách gọi của Philippines) sẽ xấu hơn rất nhiều,” ông nói thêm.
Tổng thống Duterte nói với các phóng viên hôm thứ Hai ngày 21/8 rằng Đại sứ Trung Quốc tại Manila, ông Triệu Kiến Hoa, cũng như Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã cam đoan với ông rằng Bắc Kinh không có kế hoạch chiếm giữ hay xây dựng công trình trên bãi Sandy.
“Họ không xâm lược,” Tổng thống Duterte được kênh truyền hình ABS-CBN dẫn lời nói. “Họ chỉ có mặt ở đó chứ họ không đòi sở hữu cái gì cả.”
Ông cũng nói rằng ông sẽ tiếp tục ‘tin tưởng’ Trung Quốc nếu nước này không vi phạm thỏa thuận với Manila vốn cho phép ngư dân Philippines được đánh bắt trên Biển Đông và nếu Trung Quốc kiềm chế không xây dựng bất cứ công trình gì trên các thực thể mà Philippines tuyên bố chủ quyền.
Tuy nhiên ông cũng nói rằng nếu Bắc Kinh vi phạm thỏa thuận thì ông sẽ đương đầu với họ nhưng ông sẽ không viện đến Hiệp định tương trợ phòng vệ (MDT) giữa Philippines với Mỹ. Theo hiệp định này thì Washington sẽ bảo vệ Philippines trong trường hợp nước này bị tấn công.
“Tôi sẽ không gọi người Mỹ đâu. Tôi đã mất lòng tin vào người Mỹ,” ông Duterte được dẫn lời nói.
VN kêu gọi ASEAN đoàn kết giải quyết chuyện Biển Đông
Trước khi rời Indonesia để sang thăm Miến Điện, ông Tổng Bí Thư Đảng Cộng Sản Việt Nam đã đọc một bài diễn văn quan trọng tại Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế CSIS ở Jakarta, trong đó ông nhấn mạnh đến tầm quan trọng của sự đoàn kết giữa các nước ASEAN, để cùng giải quyết vụ tranh chấp chủ quyền biển đảo.
Trong bài diễn văn đọc tối ngày 23 tháng 8, ông Trọng nói rằng đừng để ASEAN trở thành lá bài cho các cường quốc sử dụng, nhấn mạnh quả có bất đồng nhưng ASEAN phải tiếp tục thảo luận với nhau để có quan điểm chung.
Ông cũng bảo thêm rằng tương lai của ASEAN sẽ bị ảnh hưởng nếu các nước trong tổ chức không có cùng quan điểm.
Ông Tổng Bí Thư Đảng Cộng Sản Việt Nam không nêu tên quốc gia nào trong bài nói chuyện, nhưng được ngầm hiểu là ông muốn nói tới Trung Quốc và áp lực ngoại giao lẫn kinh tế mà chính phủ Bắc Kinh đang sử dụng với một số nước ASEAN, nhắm thúc đẩy những nước này đứng ngoài cuộc tranh chấp chủ quyền Biển Đông đang xảy ra giữa Trung Quốc và một số nước Đông Nam Á, trong đó có Malaysia, Philippines, Brunei và Việt Nam.
Một số nhà quan sát cho rằng mới tháng trước khi ASEAN nhóm thượng đỉnh tại Philippines, phía Việt Nam đã vận động thành công để bản tuyên bố chung có nói đến quan ngại về những hoạt động bồi đắp, xây dựng đảo nhân tạo tại Biển Đông, ghi rõ những hành động này có thể làm xói mòn niềm tin, gia tăng căng thẳng và hủy hoại hòa bình, ổn định của khu vực..
Thông cáo chung của ASEAN cũng yêu cầu các bên tranh chấp không được có những hoạt động mang tính quân sự hóa.
Tất cả những lời lẽ này cũng được hiểu là nhằm nói tới Trung Quốc.
Sáng 24 tháng 8, ông tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng của Đảng Cộng Sản Việt Nam rời Jakarta để đến Miến Điện để thảo luận với các nhà lãnh đạo nước bạn về mở rộng quan hệ ngoại giao, thương mại và đầu tư.
Bản tin được truyền thông Việt Nam phổ biến cho biết buổi chiều cùng ngày, ông Trọng đã gặp Tổng Thống Miến Điện Htin Kyaw.