Tin Biển Đông – 16/03/2020
Yêu sách “Tứ Sa” của TQ ở Biển Đông
và chiến lược pháp lý lừa bịp
Ngày 12/7/2016, Tòa Trọng tài Thường trực La Haye ra phán quyết về vụ kiện Biển Đông do Philippines khởi kiện đầu năm 2013. Phán quyết bác bỏ hoàn toàn yêu sách “đường lưỡi bò” của Trung Quốc ở cả khía cạnh về quyền lịch sử lẫn những điều khoản quy định của Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS 1982).
Mặc dù công khai tuyên bố không chấp nhận và không thực thi phán quyết của Tòa Trọng tài, song Trung Quốc đã huy động các chuyên gia pháp lý của mình nghiên cứu tìm kiếm cách thức mới để biện hộ cho yêu sách phi lý của họ ở Biển Đông. Yêu sách “Tứ Sa” được ra đời trong bối cảnh đó.
Trong một cuộc họp kín với các viên chức Bộ Ngoại giao Mỹtrong 2 ngày 28 và 29/08/2017 tại Boston, ông Mã Tân Dân (Ma Xinmin), Cục phó Cục Hiệp định và Pháp luật của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đã lần đầu tiên khẳng định“quyền lịch sử của Trung Quốc tại Nam hải chư đảo “Tứ Sa””.
Theo ông Mã Tân Dân, Trung Quốc cóg“chủ quyền và quyền hàng hải” kéo dài xung quanh bốn nhóm đảo ở Biển Đông là Đông Sa (Dongsha, tức Pratas Islands mà Đài Loan đang đóng giữ), Tây Sa (Xisha, tức Hoàng Sa), Nam Sa (Nansha, tức Trường Sa), Trung Sa (Zhongsha, tức bãi cạn Macclesfield, là một bãi ngầm nằm cách Hoàng Sa khoảng 75 hải lý). Bắc Kinh gọi chung là “Tứ Sa” và đòi hỏi vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý xung quanh nhóm đảo này.
Về thực chất đây không phải là một khái niệm gì mới mà chỉ là cách họ đưa ra để giải thích cho các yêu sách về vùng biển của họ ở Biển Đông. Tuyên bố về lãnh hải năm 1958 của Trung Quốc đã đề cập đến “chủ quyền” đối với “Đông Sa, Tây Sa, Trung Sa và Nam Sa”.Luật về lãnh hải và đường tiếp giáp của Trung Quốc năm 1992 đã tuyên bố lãnh thổ Trung Quốc bao gồm cả “Đông Sa, Tây Sa, Trung Sa và Nam Sa”; Sách Trắng công bố năm 2016 khi vụ kiện Biển Đông do Philippines khởi kiện Trung Quốc sắp đến hồi kết cũng khẳng định chủ quyền “Nam Hải chư đảo” (tức các đảo trên Biển Đông) gồm bốn nhóm đảo trên, kể cả “các đảo, rạn san hô, bãi cạn, thực thể có số lượng và kích thước khác nhau”.
Điểm khác biệt so với trước đây là lần này Trung Quốc coi mỗi nhóm đảo nói trên là một thực thể pháp lý đơn nhất để đòi hỏi yêu sách về vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý xung quanh các nhóm đảo này. Cách diễn giải này của Trung Quốc đã làm các quan chức Mỹ tham dự cuộc họp hết sức ngạc nhiên trước mưu kế mới của Trung Quốc để đòi quyền kiểm soát Biển Đông.
Sau cuộc họp, khi được hỏi về yêu sách “Tứ Sa” của Trung Quốc, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Justin Higgins nói rằng Washington không thừa nhận quyền kiểm soát của Trung Quốc đối với các thực thể, cấu trúc địa lý vừa nêu; nhấn mạnh vùng biển nơi qua lại của lượng hàng hóa trị giá ước lượng
khoảng 3,37 nghìn tỷ USD hàng năm, là biển quốc tế. Phát biểu của ông Justin Higgins thể hiện quan điểm của Mỹ bác bỏ yêu sách “Tứ Sa”.
Một số nhà phân tích chỉ ra ba nguyên nhân vì sao Trung Quốc sử dụng khái niệm “Tứ Sa” với đòi hỏi vô lý của họ:
Một là,nhà cầm quyền Bắc Kinh có thể đã nhận ra rằng “đường lưỡi bò” bị Tòa Trọng tài bác bỏ, bị cả thế giới lên án đã trở nên một gánh nặng về ngoại giao, trở thành mục tiêu bị quốc tế phê phán buộc Bắc Kinh phải tìm cách khác để biện hộ cho các yêu sách quá đáng của họ ở Biển Đông.
Hai là, khi sử dụng một thuật ngữ có vẻ giống như trong UNCLOS 1982 Trung Quốc có thể tránh né được những chỉ trích (thực chất là Trung Quốc đã bóp méo, vận dụng hoàn toàn sai lệch những điều khoản của UNCLOS 1982).
Ba là, Bắc Kinh đưa ra yêu sách “Tứ Sa” để chuẩn bị cho “chiến tranh pháp lý” và “chiến tranh thông tin”, hai trong 3 nội dung của “Tam chủng chiến pháp” do Quân ủy Trung ương đưa ra từ năm 2003. Bắc Kinh trông cậy vào đội ngũ đông đảo các luật sư và nhà nghiên cứu Trung Quốc để quảng bá chiến lược mới này với cộng đồng quốc tế.
Theo đánh giá của một số nhà nghiên cứu quốc tế, thì yêu sách “Tứ Sa” là nguy hiểm hơn cả, bởi phạm vi của nó rộng lớn hơn nhiều so với yêu sách “đường lưỡi bò” – vốn đã chiếm tới 80% Biển Đông. Việc tàu cá Trung Quốc dưới sự bảo vệ của tàu hải cảnh xâm nhập, đánh bắt trái phép trong vùng biển thuộc khu vực quần đảo Natuna của Indonesia cuối tháng 12/2019, đầu tháng 1 vừa rồi minh chứng rõ ràng cho việc Trung Quốc đã mở rộng yêu sách theo “Tứ Sa” vượt quá “đường lưỡi bò”.
Tuy nhiên, về cơ bản, yêu sách “Tứ Sa” chỉ là sự biến tướng của “đường lưỡi bò” đã bị quốc tế bác bỏ, thực chất chỉ là “bình mới, rượu cũ”. Khải niệm “Tứ Sa” cũng không đưa ra được những lập luận bảo vệ cho yêu sách vô lý của Trung Quốc ở Biển Đông. Điều này chỉ thể hiện rõ hơn dã tâm thôn tính độc chiếm Biển Đông của giới cầm quyền Bắc Kinh.
Có học giả còn đưa ra nhận xét thủ đoạn “Tứ Sa” chỉ là biến tướng của kế sách “dương Đông kích Tây”, một “món võ cổ truyền” của người Trung Quốc nhằm đánh lạc hướng đối phương mỗi khi gặp phải trở ngại. Trong trường hợp này, khi mà “đường lưỡi bò” đã bị phán quyết của Tòa Trọng tài bác bỏ thì Bắc Kinh tìm kiếm khái niệm mới “Tứ Sa” hòng lừa bịp cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên, ý đồ của Trung Quốc ngay lập tức bị lộ rõ trong một thế giới dựa trên luật pháp quốc tế.
Yêu sách “đường lưỡi bò” cần đến một Tòa Trọng tài để ra phán quyết bác bỏ, còn yêu sách “Tứ Sa” có lẽ không cần đến một phiên tòa để bác bỏ vì chỉ cần nghiên cứu UNCLOS 1982 và Phán quyết ngày 12/7/2016 của Tòa Trọng tài là đủ để thấy rõ yêu sách này hoàn toàn không có cơ sở pháp lý. Như vậy, có thể kết luận với việc đưa ra yêu sách “Tứ Sa”, Bắc Kinh đang tiến hành một chiến thuật pháp lý lừa bịp cộng đồng quốc tế.
Để bác bỏ ‘chủ quyền phi pháp’ của TQ trên Biển Đông
Mới đây, Trung Quốc bất ngờ lên tiếng trước về việc Mỹ điều khu trục hạm USS McCampbell thực thi tự do hàng hải (FONOP) ở quần đảo Hoàng Sa.
Thực tế, việc khu trục hạm USS McCampbell tiến hành FONOP ở Biển Đông mà không thông báo Bắc Kinh chính là thông điệp của Washington nhằm khẳng định đó là khu vực thuộc vùng biển quốc tế, nên việc di chuyển không cần thiết phải thông báo. Điều đó nhằm đặt ra một thông lệ chứ không phải là hành động khiêu khích.
Ngược lại, Trung Quốc mới là bên có hành động khiêu khích, bằng chứng là việc đưa ra tuyên bố chủ quyền sai trái trên Biển Đông với bản đồ đường 9 đoạn (đường lưỡi bò). Và thực tế thì Tòa trọng tài quốc tế ở The Hague (PCA) cũng đã bác bỏ tuyên bố chủ quyền trên của Bắc Kinh. Bác bỏ của PCA đồng nghĩa với việc các nước có quyền thực thi FONOP ở Biển Đông theo thông lệ quốc tế, mà không cần phải có bất cứ thông báo nào gửi đến Trung Quốc.
Trong tương lai, để đảm bảo phán quyết của PCA cũng như không để Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền phi pháp trên Biển Đông, các nước cần chủ động đơn phương tiến hành FONOP tại vùng biển này dựa trên các quy tắc quốc tế. Có như thế, luật pháp quốc tế mới thực sự có giá trị và có ý nghĩa đối với Biển Đông trước các hành vi của Trung Quốc.
http://biendong.net/goc-nhin-moi/33549-de-bac-bo-chu-quyen-phi-phap-cua-tq-tren-bien-dong.html
Hạm đội Mỹ tập trận trên Biển Đông thách thức TQ
Lực lượng tàu chiến Mỹ, có cả tàu có chức năng tác chiến như tàu sân bay, tổ chức tập trận trên Biển Đông.
Hôm qua 15.3 (theo giờ Việt Nam), website chính thức của Hạm đội 7 – Thái Bình Dương (hải quân Mỹ) đăng tải thông tin tàu đổ bộ USS America (LHA-6), thuộc lớp America, ngày 13.3 đã phối hợp cùng tàu chiến cận bờ USS Gabrielle Giffords (LCS 10), thuộc lớp Independence, tập trận chung trên Biển Đông.
Liên tục hành động
Không công bố chi tiết vị trí tập trận, nhưng hải quân Mỹ thông báo nội dung tập trận xoay quanh nội dung chỉ huy, phối hợp tác chiến và các diễn tập tác chiến mang tính chiến thuật. Với sự phối hợp của chiến hạm cận bờ góp phần làm tăng sự linh hoạt – một yếu tố quan trọng của Nhóm đột kích viễn chinh USS America.
Qua đó, theo hải quân Mỹ, sự phối hợp tạo ra một cách thức mới để phối hợp hoạt động ở một trong các vùng biển quan trọng nhất thế giới. Hạm đội 7 – Thái Bình Dương cũng khẳng định Nhóm đột kích viễn chinh USS America có vai trò tiên phong trong các hoạt động phối hợp cùng đối tác và đồng minh, nhằm sẵn sàng hành động để đảm bảo an ninh cho khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (Indo-Pacific).
Cách thức mới ở đây có thể hiểu là việc tàu đổ bộ USS America với khả năng mang theo chiến đấu cơ thế hệ 5 tàng hình F-35 và triển khai tác chiến cùng loại tiêm kích này, khi kết hợp cùng tàu chiến cận bờ thì có thể hình thành nên một nhóm đột kích có khả năng hành động như nhóm tác chiến tàu sân bay. Tuy không mang theo nhiều chiến đấu cơ như tàu sân bay, nhưng Nhóm đột kích viễn chinh với tàu đổ bộ thuộc lớp America, hay lớp Wasp, lại có ưu thế về tính linh hoạt, khả năng phản ứng nhanh. Mới đây, trong cuộc tập trận Hổ mang Vàng vừa kết thúc vào ngày 7.3 tại Thái Lan, tàu đổ bộ USS America đã thể hiện uy lực mạnh mẽ khi trở thành căn cứ để chiến đấu cơ F-35 triển khai tác chiến.
Thông tin cuộc tập trận của tàu USS America và tàu USS Gabrielle Giffords được đưa ra trong chưa đầy 5 ngày sau khi Mỹ điều động tàu khu trục USS McCampbell thực thi tự do hàng hải (FONOP) ở quần đảo Hoàng Sa. Ngày 11.3, truyền thông Trung Quốc dẫn lời phát ngôn viên Chiến khu miền Nam của Trung Quốc tỏ ý chỉ trích việc chiến hạm USS McCampbell tiến hành FONOP. Theo một kênh thông tin của Bộ Quốc phòng Mỹ, hoạt động FONOP trên diễn ra vào ngày 10.3 (theo giờ Mỹ). Phản ứng lại chỉ trích của phía Trung Quốc, phát ngôn viên Hạm đội 7 Reann Mommsen cho rằng hành động của Washington là nhằm đáp trả tuyên bố phi pháp của Trung Quốc về chủ quyền – vốn đặt ra “mối đe dọa chưa có tiền lệ ở Biển Đông”.
Tối qua (15.3), trả lời Thanh Niên về diễn biến trên, TS Satoru Nagao (Viện Nghiên cứu Hudson, Mỹ) cho rằng: “Dù thế giới đang tập trung vào việc giải quyết dịch bệnh Covid-19, nhưng nhiều nước vẫn không hề bỏ lơ các vấn đề được xem là an ninh quốc gia. Và Trung Quốc thời gian qua vẫn không ngừng tiến hành các hoạt động tăng cường ảnh hưởng”.
Washington đang tạo ra một cách tiếp cận toàn diện để đẩy lùi các hành vi của Bắc Kinh trên Biển Đông và hơn thế nữa
Vì thế, ông nhận định: “Mỹ cần có biện pháp để ngăn chặn các hoạt động của Trung Quốc. Điển hình như Mỹ tổ chức để tàu đổ bộ USS America và tàu chiến cận bờ USS Gabrielle Giffords phối hợp tập trận trên Biển Đông. Điều này có nghĩa Washington thể hiện quyết tâm ngăn chặn các động thái leo thang quân sự mà Bắc Kinh tiến hành trên Biển Đông”.
Cũng trong tối qua, PGS Stephen Robert Nagy, Đại học Cơ Đốc giáo quốc tế (Nhật Bản) – học giả tại Quỹ châu Á – Thái Bình Dương (Canada), đánh giá: Việc phối hợp hoạt động của chiến hạm cận bờ USS Gabrielle Giffords vào Nhóm tác chiến viễn chinh America là một bước ngoặt quan trọng, bởi Washington đang tạo ra một cách tiếp cận toàn diện để đẩy lùi các hành vi của Bắc Kinh trên Biển Đông và hơn thế nữa.
“Washington đang nỗ lực tìm cách hợp nhất tất cả các lợi thế để xây dựng một phương án ngăn chặn việc Bắc Kinh đang muốn thay đổi cán cân quân sự trong khu vực. Với chiến lược này, Mỹ sẽ xây dựng một nền tảng để các đối tác và đồng minh có thể cùng phối hợp cho một chiến lược chung nhằm đảm bảo trật tự chung cho thế giới. Trong đó, tầm nhìn của Mỹ có thể được chia sẻ bởi các nước trong khu vực Đông Nam Á khi Trung Quốc có những hành động khó lường”, PGS Nagy nhận xét.
http://biendong.net/bi-n-nong/33547-ham-doi-my-tap-tran-tren-bien-dong-thach-thuc-tq.html