Tin Biển Đông – 15/11/2020
Cấp cao Đông Á quan ngại về Biển Đông và căng thẳng trong vùng – Thu Hằng
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) tối 14/11/2020 qua hình thức trực tuyến. Các nhà lãnh đạo châu Á-Thái Bình Dương bày tỏ quan ngại về tình hình Biển Đông, dù không nêu đích danh Trung Quốc, trong khi căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Một quan chức của chính phủ Nhật Bản cho hãng tin Kyodo biết, thủ tướng Yoshihide Suga đánh giá những hành động ở Biển Đông và biển Hoa Đông “đi ngược lại với luật pháp và xu thế cởi mở” và chia sẻ những quan ngại này với các nước trong khu vực.
Phía Ấn Độ cũng bày tỏ quan ngại trước những “hành động” và “sự cố” đang phá hủy niềm tin ở Biển Đông, theo trang BC Focus. Phát biểu tại Hội nghị EAS, ngoại trưởng Ấn Độ, S. Jaishankar nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc tôn trọng luật pháp quốc tế, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền.
Trung Quốc đòi yêu sách chủ quyền với gần như toàn bộ Biển Đông, bồi đắp, gia cố và quân sự hóa các đảo trong vùng. Tại biển Hoa Đông, Bắc Kinh khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Sekaku/Điếu Ngư do Nhật Bản kiểm soát. Đòi hỏi này bị thủ tướng Suga bác tại Hội nghị EAS vì xâm phạm chủ quyền của Nhật Bản.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị từng hối thúc các nước ASEAN hoàn thiện Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC). Tuy nhiên, song song với tiến độ, thủ tướng Singapore Lý Hiển Long nhấn mạnh đến một bộ quy tắc ứng xử “hiệu quả và thực chất” và “vẫn còn nhiều việc phải làm”.
Theo trang ASEAN 2020, một lần nữa, lãnh đạo 18 nước châu Á-Thái Bình Dương tham gia Hội nghị Cấp cao Đông Á kêu gọi kiềm chế, giải quyết mâu thuẫn dựa trên cơ sở pháp lý, trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS). Đây cũng là quan điểm của Việt Nam, được thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh trong Hội nghị Cấp cao Đông Á. Bản đồ đường 9 đoạn của Trung Quốc yêu sách chủ quyền ở Biển Đông đi ngược với Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển.
Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) gồm 10 nước ASEAN, cùng với Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, New Zealand, Nga và Mỹ.