Tin Biển Đông – 10/09/2019
Vấn đề Biển Đông trong
“Chính sách hướng Nam mới” của Hàn Quốc hiện nay
Hàn Quốc là nước thuộc khu vực Đông Bắc Á, không tiếp giáp và cũng không có bất kỳ tranh chấp lãnh thổ nào ở khu vực Biển Đông, tuy nhiên Biển Đông lại đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của nước này. Giới lãnh đạo Hàn Quốc nhận thức rõ bất kỳ biến động nào ở Biển Đông cũng sẽ tác động sâu sắc đến sự phát triển của Hàn Quốc, nhất là việc triển khai “Chính sách hướng Nam mới” hiện nay.
Hòa bình, ổn định ở Biển Đông sẽ thúc đẩy “Chính sách hướng Nam mới” của Hàn Quốc
Đầu tiên, Biển Đông là nơi có các tuyến đường biển, đường hàng không quan trọng bậc nhất đối với khu vực và thế giới. Nằm trong số các quốc gia có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào đường biển và đường hàng không, Biển Đông là cửa ngõ trong “Chính sách hướng Nam mới” của Hàn Quốc. Một khi vùng biển này bất ổn hay nếu Trung Quốc nắm quyền kiểm soát, thì lợi ích thương mại của các nước, bao gồm Hàn Quốc sẽ bị đe doạ trực tiếp. Thứ hai, ASEAN là một trong những đối tác kinh tế quan trọng của Hàn Quốc, trong đó việc tăng cường đầu tư vào các quốc gia ASEAN sẽ thúc đẩy được sự hợp tác kinh tế giữa hai bên, đồng thời sẽ tăng cường được tầm ảnh hưởng của Hàn Quốc đối với các quốc gia khu vực ASEAN. Đây cũng là một phần trong “Chính sách phương Nam mới” của Hàn Quốc nhằm mở rộng ảnh hưởng hơn nữa ra khu vực và trên thế giới vốn được Hàn Quốc theo đuổi từ cuối những năm 1980. Hợp tác kinh tế ASEAN – Hàn Quốc đã đạt được nhiều tiến triển trong 10 năm qua theo khuôn khổ Khu vực thương mại tự do ASEAN – Hàn Quốc (AKFTA) với thương mại song phương tăng 92,3% lên 118,84 tỷ USD năm 2016 và tăng đầu tư từ Hàn Quốc 5,4 lần kể từ khi AKFTA có hiệu lực. Với những kết quả đó, ASEAN đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai và là địa điểm đầu tư lớn thứ hai của Hàn Quốc. Trong số các đối tác đối thoại của ASEAN, Hàn Quốc vẫn duy trì vị thế là đối tác thương mại lớn thứ 5 của ASEAN và là nguồn đầu tư FDI lớn thứ 5 của ASEAN. Trong các chuyến thăm Việt Nam, Brunei, Malaysia và Campuchia của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tháng 12/2018 và tháng 3/2019, Hàn Quốc đã xác định các nước này là đối tác chính trong “Chính sách hướng Nam mới” của Hàn Quốc. Việc Hàn Quốc góp phần giữ vững nền hoà bình ở Biển Đông sẽ đồng thời là bảo vệ các lợi ích về kinh tế cũng như củng cố vị trí chiến lược của mình. Bên cạnh đó, nếu nhìn trên bối cảnh chuyển đổi quyền lực khu vực đang diễn ra, Biển Đông là một phần quan trọng trong cấu trúc an ninh tại châu Á – Thái Bình Dương. Hàn Quốc sẽ có được lợi ích về phía mình khi cấu trúc đó không bị phá vỡ và không có chiến tranh xảy ra. Kể từ sau chiến tranh Triều Tiên, Hàn Quốc đóng vai trò là một đồng minh hiệp ước quan trọng của Mỹ trong cấu trúc an ninh khu vực thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Hiện nay Mỹ đang tăng cường hiện diện ở Biển Đông, vì vậy Hàn Quốc không thể đứng ngoài khu vực này khi vừa qua Mỹ đã kêu gọi các đồng minh tăng cường tuân tra đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông.
Cuối cùng, Trung Quốc hiện là nước đã đưa ra những tuyên bố chủ quyền ngang ngược đối với gần như toàn bộ Biển Đông, đồng thời Trung Quốc cũng đưa ra các đòi hỏi chủ quyền đối với vùng biển của Hàn Quốc, Nhật Bản, trở thành nhân tố đe dọa đến hòa bình, ổn định của khu vực. Vì vậy, việc tham gia của Hàn Quốc vào vấn đề Biển Đông sẽ góp phần hạn chế ảnh hưởng và tham vọng bá quyền của Trung Quốc ở khu vực. Vấn đề Biển Đông cũng đã trở thành chủ đề quan trọng nhất tại các diễn đàn khu vực ASEAN và là mối quan tâm của các nước lớn như Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ, Australia… Với vai trò là một trong những đối tác lớn của ASEAN, việc thể hiện rõ lập trường và tham gia tích cực trong giải quyết vấn đề Biển Đông sẽ giúp Hàn Quốc khẳng định và nâng cao vai trò vị thế của mình. Ngoài ra, việc tham gia giải quyết vấn đề Biển Đông cũng góp phần thực hiện nghiêm các quy định của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS), giúp củng cố và bảo vệ chủ quyền của Hàn Quốc trước mối đe dọa từ Trung Quốc.
Sự kết hợp giữa “Chính sách hướng Nam mới” với việc giải quyết tranh chấp Biển Đông của Hàn Quốc
Trong những năm qua, Hàn Quốc đã đóng vai trò nhất định trong vấn đề Biển Đông, thông qua việc góp tiếng nói trong các nỗ lực chung của quốc tế để giải quyết các tranh chấp và giảm bớt căng thẳng. Quan điểm của lãnh đạo Hàn Quốc về Biển Đông cũng tương đồng với quan điểm của các quốc gia khác là Nhật Bản, Mỹ, Australia. Đó là cần đảm bảo tự do hàng hải tại khu vực Biển Đông, không chấp nhận bất kỳ hành vi độc chiếm Biển Đông của bất kỳ quốc gia nào. Điều này được Thứ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc, ông Cho Tae-Yong nhắc đến trong cuộc hội đàm với Mỹ và Nhật Bản vào ngày 16/4/2015 tại Mỹ. Quan chức Bộ Ngoại giao Hàn Quốc Noh Kwang Il trong một phát biểu của mình đã nhấn mạnh hoà bình và ổn định trong khu vực có ý nghĩa với Hàn Quốc. Hàn Quốc đồng thời kêu gọi áp dụng các khuôn khổ pháp lý hiện hành cho phép “bảo đảm quyền tự do hàng hải và ổn định” trong khu vực. Hàn Quốc cũng ủng hộ gần như mọi sáng kiến hoà bình của các quốc gia trong khu vực, nhất là của ASEAN và Nhật Bản về vấn đề Biển Đông. Có nhiều cách lý do được đưa ra để lý giải cách tiếp cận này. Trước hết là vì lợi ích về kinh tế. Chỉ cần không xảy ra xung đột, sẽ không có bất cứ gián đoạn nào trên con đường giao thương chính trên biển của Hàn Quốc mà Biển Đông là một huyết mạch quan trọng. Ngoài ra, Hàn Quốc nhận thấy rằng cần nhiều sự ủng hộ hơn nữa trong vấn đề Triều Tiên trong khi các lựa chọn “siêu cường”, tuy vẫn nằm trong danh sách ưu tiên nhưng luôn có những rủi ro khó đoán.
Mặc dù vậy, Hàn Quốc vẫn đang thận trọng, cả về mặt ngôn từ, lẫn hành động, trong đó thường xuyên tham gia vào các cuộc họp đa phương trong các khuôn khổ kiến trúc khu vực của ASEAN. Trong các tuyên bố của mình, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đã lên tiếng ủng hộ thực thi DOC và cả việc cần xúc tiến đàm phán và kết thúc COC. Dựa trên sự ủng hội này, những hành động thay đổi nguyên trạng bằng vũ lực hay đơn phương khiêu khích làm phức tạp hơn tình hình tranh chấp cần được Hàn Quốc phản đối cả đa phương, lẫn song phương, công khai, lẫn trong các trao đổi nội bộ với các nước liên quan. Chính sách của Hàn Quốc tại Biển Đông phụ thuộc nhiều vào góc nhìn lợi ích của quốc gia này trong bức tranh chung đại chiến lược đang thay đổi. Vì thế cũng dễ hiểu khi Hàn Quốc tỏ ra thận trọng với từng bước đi của mình tại Biển Đông để vừa duy trì lợi ích của mình trong mối quan hệ với Mỹ, Trung Quốc. Nhưng các bước quá thận trọng như hiện nay rõ ràng đang chậm hơn những gì diễn ra hằng ngày trên thực địa tại Biển Đông và trong chuyển động an ninh chiến lược của các cường quốc.
Hiện nay, Hàn Quốc đang có sự điều chỉnh trong việc can dự vào vấn đề Biển Đông thông qua việc tăng cường hợp tác quốc phòng với Philippines, phản đối quân sự hóa ở Biển Đông, ủng hộ duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông. Trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam gần đây nhất của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in (22-24/3/2018), hai bên đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình, an toàn và tự do hàng hải, cùng nhận thức phải giải quyết hòa bình các tranh chấp liên quan theo nguyên tắc của luật pháp quốc tế, thực hiện hiệu quả và toàn diện DOC, thúc đẩy sớm ký COC. Tại Đối thoại thường niên ASEAN – Hàn Quốc lần thứ 21 (22-23/6/2017), Hàn Quốc bày tỏ ủng hộ lập trường chung của ASEAN, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, đề cao các nguyên tắc tôn trọng luật pháp quốc tế, giải quyết hoà bình các tranh chấp, không quân sự hóa và sớm hoàn tất COC. Tại Đối thoại thường niên ASEAN – Hàn Quốc lần thứ 22 (20-21/6/2018), Hàn Quốc đã khẳng định quan điểm nhất quán ủng hộ duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông, giải quyết hoà bình các tranh chấp; kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, không quân sự hoá và tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS; đề cao các chuẩn mực của khu vực trong hành vi ứng xử. Trong chuyến thăm Hàn Quốc của Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam (24/4/2018), hai bên đã ký Tuyên bố tầm nhìn chung về hợp tác quốc phòng đến năm 2030, trong đó nhấn mạnh các bên liên quan cần kiềm chế, tôn trọng đầy đủ tiến trình ngoại giao và pháp lý, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về luật biển năm 1982; cần thực hiện hiệu quả và toàn diện DOC, thúc đẩy sớm ký COC hiệu quả, nhằm giữ gìn hòa bình, ổn định và tìm kiếm giải pháp cơ bản lâu dài mà các bên đều có thể chấp nhận được.
Trong chuyến thăm Việt Nam (2018), Brunei, Malaysia và Campuchia (3/2019), Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, bên cạnh việc nắm bắt và thúc đẩy các điểm tương đồng về đường hướng phát triển giữa Chính sách hướng Nam mới của Hàn Quốc với chiến lược phát triển của các nước ASEAN, Hàn Quốc cũng chia sẻ mối quan tâm của khu vực đối với vấn đề Biển Đông khi kêu gọi các bên liên quan cần kiềm chế, tôn trọng đầy đủ tiến trình ngoại giao và pháp lý, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS; cần thực hiện hiệu quả và toàn diện DOC, thúc đẩy sớm ký COC hiệu quả, nhằm giữ gìn hòa bình, ổn định và tìm kiếm giải pháp cơ bản lâu dài mà các bên đều có thể chấp nhận được.
Vấn đề Biển Đông được các nước đề cập
khi tham dự Diễn đàn cấp cao
hợp tác “Vành đai, con đường lần thứ hai tại TQ
Tại Hội nghị cấp cao hợp tác quốc tế “Vành đai, con đường” lần thứ hai do Trung Quốc tổ chức tại Bắc Kinh (25-27/4), vấn đề Biển Đông đã được các nước đề cập đến trong các cuộc gặp song phương.
Tại cuộc gặp giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte
Trong cuộc gặp này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ca tụng mối quan hệ song phương Trung Quốc – Philippines đã đạt được bước ngoặt tích cực, củng cố và nâng cao trong ba năm qua và đã bước vào một giai đoạn phát triển mới.Các sự kiện đã chứng minh rằng duy
trì sự láng giềng tốt đẹp và tình hữu nghị giữa Trung Quốc và Philippines theo kịp xu hướng lịch sử, phù hợp với kỳ vọng của người dân và là lựa chọn đúng đắn duy nhất.Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh muốn sát cánh cùng Tổng thống và tiếp tục đưa ra các mối quan hệ song phương theo hướng đúng đắn từ góc độ chiến lược và dài hạn.Trung Quốc sẵn sàng tăng cường sức mạnh tổng hợp của các chiến lược phát triển với Philippines, tạo ra những điểm nhấn hợp tác trong khuôn khổ cùng xây dựng “Vành đai, con đường” và thúc đẩy kết nối và phát triển cho Trung Quốc và Philippines cũng như cho tất cả các nước trong khu vực.
Ông Tập kêu gọi hai bên tuân thủ định hướng chung hướng tới sự láng giềng tốt đẹp và hữu nghị, tạo ra một khuôn khổ lớn để cùng theo đuổi sự phát triển chung, phát huy trí tuệ sâu sắc về xử lý sự khác biệt và nắm bắt xu hướng chung của sự phát triển toàn cầu. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình không quên nhắc nhở “Hai nước nên tôn trọng lời hứa của mình, mang tinh thần hợp tác, duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông và tăng cường hợp tác hàng hải”. Đổi lại, “Trung Quốc sẽ tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ nguyên nhân chính đáng của người dân Philippines trong các lĩnh vực như chống ma túy và chống khủng bố”, ông Tập nói. Trong khi đó, Tổng thống Duterte nói Philippines sẵn sàng xử lý đúng đắn các vấn đề hàng hải để không ảnh hưởng đến sự phát triển của quan hệ song phương.
Tại cuộc gặp giữa Bộ trưởng Tài chính Anh Philip Hammond và Phó Thủ tướng TQ Hồ Xuân Hoa
Phát biểu đáng chú ý trong cuộc gặp này đó là việc Phó Thủ tướng Trung Quốc Hồ Xuân Hoa bày tỏ sự hối tiếc rằng vấn đề Biển Đông đã gây tổn hại cho mối quan hệ giữa hai nước kể từ khi Anh cử tàu HMS Albion tới tuần tra tự do hàng hải gần quần đảo Hoàng Sa. Phó Thủ tướng TQ nhắc nhở Anh rằng vấn đề Biển Đông liên quan đến chủ quyền và lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và nó rất quan trọng và nhạy cảm trong quan hệ. “Chúng tôi đã nhận thấy rằng Anh gần đây đã nhiều lần nói rằng họ dành riêng để thúc đẩy kỷ nguyên vàng trong quan hệ giữa Trung Quốc và Anh. Chúng tôi hy vọng Anh có thể tôn trọng một cách nghiêm túc các lợi ích cốt lõi và mối quan tâm quan trọng của Trung Quốc và hành động của họ phù hợp với những gì nói”, Phó Thủ tướng Trung Quốc Hồ Xuân Hoa phát biểu.
Tại cuộc gặp giữa Chủ tịch TQ Tập Cận Bình với Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc
Tại cuộc gặp, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đề nghị hai bên tiếp tục tuân thủ nhận thức chung và thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước trong “Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam – Trung Quốc”; kiên trì giải quyết vấn đề trên biển bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế; đạt tiến triển về phân định ở khu vực ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ vào năm 2020; thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC); tích cực thúc đẩy đàm phán để xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử (COC) thực chất, có hiệu lực để duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông.
Trong khi đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh Đảng, Nhà nước Trung Quốc coi trọng quan hệ với Việt Nam, nhất trí cùng Việt Nam duy trì tiếp xúc cấp cao, tăng cường tin cậy chính trị, thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác thực chất, mở rộng giao lưu nhân dân, củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống, kiểm soát tốt bất đồng, thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung – Việt phát triển ổn định, lành mạnh, bền vững; khẳng định Trung Quốc ủng hộ Việt Nam phát huy vai trò tại các cơ chế đa phương, nhất là việc Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN vào năm 2020.
Trong khi đó, truyền thông Trung Quốc đưa tin hải quân nước này cùng 6 nước Đông Nam Á gồm Thái Lan, Philippines, Singapore, Việt Nam và hai nước không nêu tên, bắt đầu cuộc diễn tập chung về tìm kiếm cứu nạn và y tế kéo dài 6 ngày (25/4-30/4) trên vùng biển ngoài khơi quân cảng Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông. Báo chí Trung Quốc trích phát biểu của Phó Đô đốc Shen Jinlong, Tư lệnh Hải quân TQ cho biết “cuộc diễn tập để thể hiện sự sẵn sàng hợp tác cùng các nước láng giềng của hải quân TQ trong việc xây dựng một cộng đồng hàng hải, hướng tới tương lai chung, bằng cách tăng cường hợp tác an ninh và tin tưởng lẫn nhau”.
Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Pháp công bố
báo cáo nghiên cứu về tranh chấp Biển Đông
Ủy ban đối ngoại của Quốc hội Pháp vừa công bố một báo cáo dài 77 trang về tranh chấp lãnh thổ và căng thẳng gia tăng ở Biển Đông, trong đó nhận định Đài Loan là chìa khóa trong việc giải quyết vấn đề này.
Báo cáo đánh giá vai trò quan trọng của Đài Loan
Báo cáo kết luận rằng việc Đài Loan tăng cường sự tham gia với nhiều đối tác trong khu vực sẽ rất quan trọng để duy trì Khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và rộng mở, đồng thời xây dựng một cách tiếp cận đa phương để giải quyết tranh chấp ở Biển Đông. Báo cáo được ký bởi các nhà lập pháp đại diện cho hai trong số ba đảng chính trị lớn của Pháp.
Báo cáo là kết quả của một năm nghiên cứu công phu về chính sách của các quốc gia có yêu sách lãnh thổ ở Biển Đông. Đặc phái viên Đài Loan tại Paris (Pháp) Wu Chih-chung cũng được phỏng vấn như một phần của báo cáo. Trong báo cáo, các nhà lập pháp Pháp ca ngợi hành vi của Đài Loan tại Biển Đông vì vẫn còn cởi mở để liên lạc với nhiều bên trong khu vực. Báo cáo lưu ý Đài Loan tuyên bố các cam kết về hòa bình, đối thoại, chia sẻ tài nguyên và bảo vệ môi trường ở Biển Đông. Đài Loan đã liên tục kêu gọi giảm leo thang và hợp tác giữa các quốc gia có yêu sách lãnh thổ, trong khi Trung Quốc tiếp tục chiến dịch chiếm đóng, cưỡng chế và quân sự hóa trong khu vực. Sự hiện diện quân sự của Đài Loan trên đảo Ba Bình là một ví dụ về sự quản lý thành công và hòa bình của một lãnh thổ Biển Đông giữa lúc căng thẳng khu vực gia tăng, theo báo cáo.
Báo cáo lên án chính sách, hành động của TQ ở Biển Đông
Trong khi đó, Trung Quốc từ chối tham gia vào các diễn đàn đa phương để giải quyết tranh chấp lãnh thổ, thay vào đó, họ thích ép buộc và bắt nạt các nước láng giềng thông qua các cuộc đàm phán song phương bị hạn chế. “Báo cáo là bằng chứng rõ ràng cho thấy chính phủ Pháp hiểu cách thức hành vi khiêu khích của Trung Quốc đang làm gia tăng căng thẳng trên khắp Khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương. Nếu những vấn đề như vậy không được giải quyết, chúng có thể sớm dẫn đến sự đối đầu với các nước láng giềng, hoặc có thể với Mỹ”, giới nghiên cứu Pháp nhận định.
Báo cáo khuyến nghị lập trường, chính sách của Pháp
Báo cáo của Ủy ban Đối ngoại Pháp khuyến nghị Pháp làm rõ lập trường liên quan đến các vấn đề lãnh thổ của Biển Đông, đồng thời công nhận rằng Đài Loan là chìa khóa quan trọng để ổn định khu vực.Hiện nay, quan điểm chung của Pháp là khẳng định sự ủng hộ của họ đối với việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho các cuộc tranh chấp ở Biển Đông phù hợp với luật quốc tế, trong đó có UNCLOS. Pháp đã nhấn mạnh việc nước này có lợi ích cũng như quan tâm đến hòa bình, an ninh hàng hải, tự do hàng hải và tự do thương mại ở Biển Đông, đồng thời kêu gọi các bên liên quan làm rõ tranh chấp của mình trên cơ sở UNCLOS. Pháp nhiều lần tuyên bố “mặc dù không đứng về bên nào trong tranh chấp biển Đông nhưng nước này cam kết ủng hộ một trật tự hàng hải dựa trên các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS”. Pháp cũng thường xuyên cử tàu tiến hành tuần tra tự do hàng hải qua eo biển Đài Loan và Biển Đông hàng năm. Pháp cũng kêu gọi tất cả các bên kiềm chế việc quân sự hoá trong khu vực, dùng hoặc đe doạ dùng vũ lực và thực hiện các hành động đơn phương, khuyến khích những động thái liên qua tới các biện pháp xây dựng lòng tin nhằm tăng cường sự tin cậy và an ninh trong khu vực. Pháp thể hiện sự ủng hộ các tiến trình khu vực do ASEAN dẫn dắt và kỳ vọng vào việc đạt được kết quả nhanh chóng trong các cuộc đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) giúp ích cho việc đảm bảo tốt hơn một trật tự khu vực và quốc tế dựa trên luật pháp.
Đánh giá trước đây về chính sách của Đài Loan đối với Biển Đông
Hồi tháng 7/2016, Chính quyền Đài Loan đã tuyên bố bác bỏ phán quyết của Tòa trọng tài được lập theo Phụ lục VII, Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) trong vụ Philippines kiện Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông. Tuy nhiên, sau đó Đài Loan đã có cách tiếp cận linh hoạt hơn. Chính sách cơ bản của Đài Loan đối với Biển Đông là giải quyết các tranh chấp một cách hoà bình theo UNCLOS, đưa Đài Loan tham gia vào các cơ chế đa phương, thực hiện tự do hàng hải và giám sát, và tạm gác khác biệt để cùng phát triển.
Hành động là đảm bảo quyền và sự an toàn cho ngư dân Đài Loan, tăng cường đối thoại đa phương với các bên có liên quan, mời học giả quốc tế đến đảo Ba Bình để tiến hành nghiên cứu khoa học, phát triển đảo này thành một cơ sở trợ giúp và cung cấp vật tư cho mục đích nhân đạo, và khuyến khích thêm nhiều người bản địa có tài theo học luật hàng hải.
Ngoài việc đưa ra một khuôn khổ chính sách mới, chính quyền của bà Thái cũng đã có những chuyển dịch khiến cách tiếp cận của Đài Loan đối với tranh chấp ở Biển Đông hài hoà hơn với UNCLOS. Trên thực tế, Đài Loan đã dần loại bỏ những văn bản đề cập đến các quyền lịch sử thông qua quy trình lập pháp và các quy chế hành pháp. Đài Loan cũng phản đối việc bị coi là một phần của Trung Quốc, cũng như việc đảo Ba Bình bị toà trọng tài cho là không có quyền có vùng đặc quyền kinh tế, trong khi đó lại không tạo cơ hội cho Đài Loan chính thức tham gia vào quy trình phân xử. Tuy vậy, chính quyền của bà Thái Anh Văn không bác bỏ tính chính danh của hội đồng trọng tài. Thay vào đó, Phủ Tổng thống Đài Loan đã ra một tuyên bố ghi nhận việc các trọng tài đã đưa ra phán quyết về vụ kiện của Philippines, tức là thể hiện sự công nhận của chính quyền đối với tính pháp lý của hội đồng.