Tin Biển Đông – 08/07/2020
Hoa Kỳ và Nhật tập trận chung ở Biển Đông vào lúc tàu hải cảnh Trung Quốc lại vào Bãi Tư Chính
Tàu chiến của Nhật Bản và Mỹ vừa có cuộc tập trận chung ở Biển Đông vào ngày 7 tháng 7 theo thông báo của Lực lượng phòng vệ biển Nhật Bản (JMSDF), vào khi đang có những căng thẳng ở Biển Đông giữa Trung Quốc và các nước láng giềng.
Hai tàu Nhật tham gia tập trận là JS Kashima và JS Shimayuki. Mỹ cử tàu sân bay USS Ronald Reagan và tàu khu trục USS Mustin tham gia tập trận.
Vào sáng ngày 8/7, Bộ Quốc phòng Nhật công bố tuyên bố chung cuộc họp Bộ trưởng Quốc phòng Nhật, Mỹ và Úc vào sáng cùng ngày, “tái khẳng định cam kết chung về việc tăng cường an ninh, ổn định và thịnh vượng tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”.
Cả ba nước cũng phản đối mạnh mẽ việc sử dụng vũ lực hoặc cưỡng ép nhằm thay đổi nguyên trạng ở Biển Đông, khẳng định tầm quan trọng của đảm bảo tự do hàng hải, hàng không ở khu vực này.
Trong khi đó, từ ngày 4/7, tàu hải cảnh của Trung Quốc có số hiệu 5402 đã đi vào khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam gần lô dầu khí 06.1 trong liên doanh giữa công ty Rosneft của Nga với phía Việt Nam.
Đây là lần thứ hai kể từ tháng 7 năm ngoái đến nay, Trung Quốc điều các tàu hải cảnh vào Bãi Tư Chính nơi Việt Nam có các hoạt động thăm dò dầu khí.
Hôm 30/6, Trung Quốc cũng điều tàu khảo sát Hải Dương 4 vào vùng biển Việt Nam. Hoạt động này đã khiến Mỹ phản ứng và điều tàu chiến USS Gabrielle Giffords đi gần Hải Dương 4 hôm 1/7.
Theo BenarNews, việc Trung Quốc điều tàu hải cảnh vào Bãi Tư Chính lần này cho thấy Trung Quốc đang gửi ra tín hiệu thách thức Việt Nam.
Từ ngày 1 đến 5/7 vừa qua, Trung Quốc cũng tiến hành một cuộc tập trận gần khu vực quần đảo Hoàng Sa đang tranh chấp với Việt Nam.
Bộ Ngoại giao Việt Nam đã lên tiếng phản đối cuộc tập trận này, coi đây là hành động vi phạm chủ quyền của Việt Nam.
Mỹ – Trung ‘đe’ nhau hiếm thấy trên Biển Đông
Cùng ngày 4-7, pháo đài bay B-52H của Mỹ đến Biển Đông tập trận, còn Đài truyền hình trung ương Trung Quốc thông tin Trung Quốc đang tiến hành tập trận đồng thời trên cả Biển Đông, biển Hoa Đông và Hoàng Hải.
Cả hai động thái trên, theo giới quan sát quân sự, là điều hiếm khi xảy ra. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2014 hai tàu sân bay Mỹ cùng hiệp đồng trên Biển Đông và cũng là lần đầu tiên Trung Quốc phô diễn sức mạnh hải quân trên tất cả các vùng biển.
Mỹ trấn an khu vực
Ngày 6-7, hai nhóm tàu sân bay USS Nimitz và USS Ronald Reagan đã hội quân và dàn đội hình, sau hai ngày tiến vào Biển Đông. Sự xuất hiện các tàu sân bay Mỹ đúng vào thời điểm Trung Quốc đang ngang ngược tổ chức tập trận quy mô lớn dài 5 ngày ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, hải quân Mỹ đã bất ngờ hé lộ chi tiết một số nội dung diễn tập của nhóm tàu sân bay, điều khá hiếm xảy ra trước đây. Thông tin pháo đài bay B-52H bay suốt 28 tiếng từ Mỹ đến Biển Đông tập trận cùng hình ảnh nó dẫn đầu đội hình 12 máy bay cũng được hé lộ.
Trong thông báo ngày 5-7, hạm đội Thái Bình Dương khẳng định Mỹ và các nước khác có quyền tự do đi lại, bay qua và hoạt động ở bất kỳ khu vực nào luật quốc tế cho phép trên Biển Đông. Vài giờ sau đó, Bộ tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Mỹ nhấn mạnh sự xuất hiện của B-52H sau một hành trình dài cho thấy “cam kết của Washington đối với hòa bình và ổn định của khu vực”.
Hình ảnh được công bố cho thấy hải quân Mỹ bắt đầu diễn tập ngay khi tiến vào Biển Đông. Tình huống giả định kẻ thù có ý định tấn công xuyên thủng lá chắn phòng thủ. Các tàu chiến và máy bay trên tàu sân bay đã phối hợp phòng thủ trước khi đáp trả bằng các cuộc không kích tầm xa.
Theo hải quân Mỹ, kể từ khi vào Biển Đông, các máy bay chiến đấu của USS Nimitz và USS Ronald Reagan đã cất cánh hàng trăm lượt mỗi ngày. Ngày 4-7, khi máy bay B-52H tới Biển Đông, một nhóm 10 chiến đấu cơ F/A-18 cùng máy bay cảnh báo sớm thuộc tàu USS Nimitz đã lập đội hình phô diễn sức mạnh.
Ông Gregory Poling, giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải (Mỹ), nhận định thông điệp mà Mỹ đang muốn gửi tới các nước đó là Washington sẽ không bao giờ lùi bước và vẫn đủ sức mạnh răn đe.
Theo ông Poling, những động thái hung hăng của Trung Quốc gần đây đã khiến một số đồng minh và đối tác của Mỹ tại khu vực lo lắng. Chuyên gia Mỹ cũng nhận định hành động lần này của Washington còn đáp trả lại luận điệu của các tờ báo Trung Quốc rằng hải quân Mỹ đã bị virus corona đánh gục.
Các điểm nóng liên tục nổ ra dọc theo biên giới Ấn Độ đến Biển Đông, eo biển Đài Loan và lan ra cả biển Hoa Đông. Trước lo ngại các hành động vào thời điểm nhạy cảm này có thể dẫn tới những tính toán sai lầm, ông Poling cho rằng cả Mỹ lẫn Trung Quốc đều không muốn dính vào một cuộc chiến. “Nhưng Mỹ muốn cho các nước thấy cờ của họ vẫn tung bay trên Biển Đông”, vị chuyên gia lập luận với Đài CNBC.
“Họ nhìn thấy chúng tôi và chúng tôi cũng biết họ đang ở đó.”
Chuẩn đô đốc James Kirk (chỉ huy nhóm tàu sân bay USS Nimitz) ngày 6-7 cho biết các tàu hải quân Trung Quốc đã bám theo tàu sân bay Mỹ trên Biển Đông.
Bắc Kinh muốn giữ thể diện
Việc tàu sân bay và máy bay ném bom chiến lược Mỹ quần thảo trên Biển Đông bị Bắc Kinh xem là một hành động khiêu khích. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên ngày 6-7 tiếp tục lên tiếng chỉ trích hành động của Mỹ, đồng thời cáo buộc Washington “đang cố tình gây chia rẽ các nước trong khu vực và quân sự hóa Biển Đông”.
Phát ngôn của ông Triệu Lập Kiên nhanh chóng vấp phải dấu chấm hỏi của nhiều người, bởi Trung Quốc – nước đã ngang nhiên cải tạo trái phép các thực thể trên Biển Đông thành đảo nhân tạo và đưa vũ khí ra đó – giờ lại lên tiếng tố nước khác quân sự hóa khu vực.
Hoàn Cầu Thời Báo của Trung Quốc trước đó lập luận việc Mỹ tới Biển Đông là do Washington đã mất “chiêu bài” Hong Kong, sau khi luật an ninh quốc gia mới được thông qua, nên phải tìm chiêu bài khác.
Nhưng theo giới quan sát, Trung Quốc cũng có phần “ê mặt” khi khu vực mà họ luôn ngang nhiên xem là ao nhà bị nước khác làm dậy sóng. Do đó, truyền thông nước này cố vớt vát thể diện bằng cách tung ra những lời đe dọa. Chẳng hạn, trang China Mil – được quân đội Trung Quốc tài trợ – ngày 6-7 tuyên bố hai tàu sân bay Mỹ “chỉ là con hổ giấy đang ở trước cửa nhà Trung Quốc” và cảnh báo các tàu chiến Mỹ đang nằm trong tầm bắn của tên lửa diệt hạm Trung Quốc.
Trung Quốc phô diễn vũ khí
Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) hôm 4-7 đã bất ngờ xác nhận thông tin hải quân Trung Quốc đang tập trận đồng thời trên cả Biển Đông, biển Hoa Đông và biển Hoàng Hải. Các cuộc tập trận có sự tham gia của tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường Type 052D và khinh hạm mang tên lửa dẫn đường Type 054A. Truyền thông khẳng định đó là một tên lửa “thế hệ mới chưa được tiết lộ”.
http://biendong.net/bien-dong/35671-my-trung-de-nhau-hiem-thay-tren-bien-dong.html
Biển Đông : Hai tàu hải cảnh Trung Quốc
tiến gần giàn khoan Việt Nam
Thụy My
Theo tin từ Dự án Đại Sự Ký Biển Đông hôm nay 08/07/2020, hai tàu hải cảnh Trung Quốc từ vài ngày qua đang tiến gần các giàn khoan của Việt Nam ở mỏ Lan Tây tại lô 06.1. Đây là lần đầu tiên tàu Trung Quốc vào sát các công trình của Việt Nam, chỉ cách có 1-2 hải lý.
Tàu hải cảnh mang số hiệu 5402 từ Tam Á đến Đá Xu Bi, và sáng 04/07 lao về phía giàn khoan khai thác mỏ khí đốt Lan Tây với tốc độ cao (15 hải lý/giờ). Có lúc tàu này chỉ cách giàn Lan Tây có 1,3 hải lý, đây là giàn khoan hoạt động ổn định từ nhiều năm qua của Việt Nam.
Đến ngày 06/07, tàu này tiến gần một giếng thuộc mỏ Phong Lan Dại, cách khoảng 2,5 hải lý. Đây là giếng mà Rosneff Việt Nam khoan thăm dò vào năm ngoái, trong bối cảnh bị Hải Dương Địa Chất 8 cùng với các tàu hải cảnh, và cả oanh tạc cơ của Trung Quốc đe dọa. Cũng theo nguồn tin trên, lẽ ra Rosneff khoan thẩm lượng vào tháng Sáu năm nay nhưng Bắc Kinh gây áp lực nên chưa thể tiến hành.
Trước đó vào cuối tháng Sáu, một tàu hải cảnh khác mang số hiệu 5403 cũng đã tiếp cận lô 06.1 của Việt Nam nhưng di chuyển rất chậm trong khu vực các mỏ khí (1 hải lý/giờ). Tàu này quanh quẩn gần hai giếng thuộc mỏ Lan Đỏ, chỉ cách 1-2 hải lý, và từ 05/07 đã đến Đá Xu Bi.
Tuần duyên Ấn Độ và Indonesia hợp tác bảo vệ an ninh trên biển
Theo The Economic Times hôm qua 07/07/2020, lực lượng tuần duyên Ấn Độ và Indonesia đã ký kết một bản ghi nhớ nhằm bảo vệ an toàn, an ninh hàng hải, trong khuôn khổ tầm nhìn Ấn Độ-Thái Bình Dương, với bối cảnh Trung Quốc ngày càng tỏ ra hung hăng trên biển. Bản ghi nhớ dựa trên cơ sở Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) giúp cải thiện khả năng phối hợp hoạt động, tăng cường cơ chế trao đổi thông tin, tìm kiếm và cứu hộ, chống hải tặc…
Indonesia và Ấn Độ có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện từ năm 2018. Ngày 26/05/2020, Indonesia đã đệ trình công hàm lên Liên Hiệp Quốc phản đối đường lưỡi bò của Trung Quốc, tuy Indonesia không yêu sách chủ quyền Biển Đông.
Biển Đông : Kênh Ba Sĩ,
điểm nóng mới trong cạnh tranh Trung – Mỹ
Anh Vũ
Từ nhiều ngày qua, nhiều hoạt động quân sự của Trung Quốc và Mỹ đã diễn ra trong một khu vực ít được biết đến ở Biển Đông : Kênh Ba Sĩ (Bashi), nằm giữa Đài Loan và Philippines. Tuy nhiên dần dần khu vực này đang trở thành điểm chiến lược của cuộc đọ sức giữa 2 cường quốc, khu vực mà giới phân tích nhận định sẽ là điểm nóng mới trong quan hệ giữa hai cường quốc thế giới.
Có vẻ như cuộc xung đột thương mại, những cáo buộc nhau về chuyện xử lý khủng hoảng y tế hay về Hồng Kông vẫn chưa đủ. Từ đầu tháng Bảy đến giờ, các cuộc diễn tập quân sự của Trung Quốc và Mỹ trong vùng Biển Đông đang khuấy động thêm quan hệ vốn đã căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh.
Chủ yếu các cuộc phô trương sức mạnh giữa hai cường quốc đang diễn ra trong một vùng biển hẹp ít được biết đến nhưng lại mang tính chiến lược với Trung Quốc. Đó là kênh Ba Sĩ, nằm giữa Đài Loan và Philppines trên Biển Đông. « Rất hiếm khi thấy hai cường quốc tiến hành các hoạt động quân sự
cùng lúc trong vùng này », Helena Lagarda, chuyên gia về các vấn đề quốc phòng thuộc viện Mercator Institute for China Studies ( Merics), một trung tâm tư vấn của Đức về Trung Quốc, ghi nhận trong cuộc phỏng vấn của France 24.
Điểm nóng mới ?
Kênh Ba Sĩ là tuyến đường thủy nằm giữa đảo Y’Ami của Philippines và đảo Lan của Đài Loan. Dòng biển này đang thành điểm nóng mới trong cuộc cạnh tranh quyền lực Mỹ – Trung.
Hành lang biển này “sắp tới có thể sẽ là thùng thuốc súng trong cuộc cạnh tranh trên biển giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc “, nhật báo Hồng Kông South China Morning Post nhận định trong số ra ngày 05/07. Không quân Mỹ đã xuất hiện hôm 4 tháng 7 và thực hiện các hoạt động trinh sát liên tục 13 ngày trong khu vực này. Tiếp đó Washington đã điều hai tàu sân bay Nimitz và Ronald Reagan đi qua kênh này để hướng tới quần đảo Hoàng Sa ở phía nam, hiện do Trung Quốc chiếm đóng nhưng Việt Nam đòi chủ quyền.
Hoa Kỳ vẫn thường đưa tàu chiến đi vào các vùng biển đang có tranh chấp như vậy, nhật báo Mỹ New York Times nhắc lại. Nhưng đã sáu năm nay, Mỹ chưa hề điều cùng một lúc 2 tàu sân bay vào vùng biển đang rất nóng vì các tranh chấp chủ quyền lãnh thổ.
Phó đô đốc, George Wikof, chỉ huy tàu sân bay Ronald Reagan khẳng định với báo Wall Street Journal : « Mục đích là gửi đến các đối tác và đồng minh của chúng ta một thông điệp rõ ràng là chúng ta cam kết duy trì ổn định và an ninh trong vùng ».
Đó cũng là trực tiếp trả lời cho hoạt động của không quân Trung Quốc trong khu vực kênh Ba Sĩ trong thời gian gân đây. Theo ghi nhận của South China Morning Post, hồi cuối tháng 5, Trung Quốc đã điều hàng chục máy bay, trong đó có các máy bay ném bom bay lượn trên vùng trời không xa Đài Loan, khiến chính quyền Đài Bắc không khỏi lo ngại.
Ba tuần sau đó, các chiến đấu cơ Trung Quốc lại áp sát một tàu tiếp dầu của hải quân Mỹ được không quân Mỹ hộ tống. « Về mặt ngoại giao mà nói, đó là một hành vi nguy hiểm. Mục đích của nó là để đánh tín hiệu cho thấy là Bắc Kinh biết họ đang ở đâu », ông Chang Chinh, cựu chỉ huy hải quân Đài Loan nhận định trên báo Financial Times.
Lợi dụng suy yếu của Donald Trump ?
Tiếp đó, Bắc Kinh đã tiến hành một cuộc tập trận kéo dài một tuần xung quanh quần đải Hoàng Sa, từ ngày 1 đến 5 tháng 7. Hoạt động quân sự này đã bị Việt Nam và Philippines chính thức phản đối. Từ nhiều năm nay, hai nước này vẫn thường xuyên phản đối các đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc trên nhiều khu vực ở Biển Đông.
Nếu như thời gian qua, Trung Quốc tỏ ra phiêu lưu như vậy có thể là họ định lợi dụng những vấn đề nội bộ của tổng thống Mỹ Donald Trump. Giữa các vấn đề nội tình của nước Mỹ như tổng thống Trump bị chỉ trích về vai trò cầm lái trong cuộc khủng hoảng y tế, các cuộc biểu tình chống bạo lực cảnh sát, kỳ thị chủng tộc và chiến dịch tranh cử tổng thống đầy khó khăn, « chắc chắn Trung Quốc muốn hành động nhanh trong lúc tổng thống đang phải bận đối phó với tình hình xấu ở Mỹ », một quan chức chính quyền Mỹ giấu tên khẳng định với tờ Wall Street Journal.
Kênh Ba Sĩ, dưới cái nhìn của Bắc Kinh là điểm tốt nhất để thử xác lập sự kiểm soát không phận trong vùng biển có nhiều tranh chấp này. «Đó là nơi qua lại rất quan trọng phải kiểm soát vì nó chính là gianh giới trên biển giữa vùng Biển Đông với phần còn lại của Thái Bình Dương và lại nằm sát cạnh Đài Loan. Đó là vùng có nhiều thách thức ưu tiên đối với quân đội Trung Quốc », chuyên gia Helena Legarda, được trích dẫn ở trên nhận định.
Kiểm soát hàng rào đảo đầu tiên
Con đường hàng hải này cũng khiến Bắc Kinh lo lắng. Ngay từ những năm 1980, các chiến lược gia quân sự Trung Quốc đã xác định đây là vấn đề đối với an ninh quốc gia vì kênh Ba Sĩ nằm trên cái gọi là « vành đai đảo đầu tiên », theo chuyên gia viện Merics, Helena Legarda.
Đó là biên giới tự nhiên hình thành từ chuỗi quần đảo trải dài từ quần đảo Kouril (bắc Nhật Bản) cho tới quần đảo Borneo, dài khoảng 6200 km từ bắc xuống nam. Chính quyền Trung Quốc sợ rằng những mẩu đất trên dọc hàng rào đảo nằm giữa Đài Loan và Philippines bị các thế lực nước ngoài mà đứng đầu là Hoa Kỳ, sử dụng làm các chốt chặn lối ra Thái Bình Dương hay thậm chí để làm bàn đạp tấn công Trung Quốc, theo phân tích của bà Helena Legarda.
Nhưng đó không chỉ là thách thức về quốc phòng đối với Trung Quốc. Dần dần Bắc Kinh ngày càng công khai xác nhận tham vọng trở thành cường quốc khu vực rồi đến toàn cầu, các hòn đảo trong « vành đai đầu tiên » dọc kênh Ba Sĩ đã bắt đầu được Bắc Kinh chú trọng như một hậu cứ tiềm năng, trang mạng chuyên về các vấn đề địa chính trị châu Á, The Diplomat nhấn mạnh.
Tiến hành các hoạt động quân sự tại vùng kênh Ba Sĩ đã trở thành vấn đề sống còn đối với Trung Quốc. Các hoạt động đó nhằm để cho hải quân và không quân Trung Quốc làm quen với hoạt động mà mục tiêu chính là mở rộng trường ảnh hưởng của Trung Quốc.
Các hoạt động quân sự của Trung Quốc và Mỹ trong những tuần qua ở khu vực kênh Ba Sĩ tạo thành một cuộc chiến giữa giao thông hào mà trong đó mỗi bên cố gắng ngăn chặn đối phương tiến thêm qua giới tuyến tự nhiên. Về bản chất, điều này không có gì bất thường mà đã diễn ra hơn 5 năm nay rồi. Nhưng căng thẳng Trung-Mỹ và cuộc khủng hoảng y tế hiện nay đã làm cho tình hình bùng lên mạnh hơn bao giờ.
Trung Quốc triển khai những phương tiên lớn « để cho thấy rằng dịch Covid-19 không làm họ quên đi các mục tiêu địa chính trị và để phát đi tính hiệu rằng quân đội của họ có khả năng tác chiến hoàn hảo », chuyên gia Helena Legarda nhận định. Hoa Kỳ không thể không hành động trước việc phô trương sức mạnh của Trung Quốc.
Nhưng nguy cơ, như Wall Street Journal nhấn mạnh, đó là tổng thống Donald Trump, cũng giống như mọi chính khách khác, trong thế cùng có thể phản ứng thái quá và gây ra rắc rối.
(Theo France24.com)