Thủ tướng Thái công du Hoa Kỳ

Cuối tuần này, Thủ Tướng Thái Lan Prayuth Chan-Ocha sẽ rời Bangkok sang thăm Hoa Kỳ, gặp Tổng Thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng vào ngày thứ Hai ngày 2 tháng 10.

Tin phát xuất từ Washington và Bangkok cho hay hai nhà lãnh đạo Mỹ-Thái sẽ bàn thảo với nhau về nhiều vấn đề, từ tăng cường quan hệ song phương, mua bán võ khí, cho đến những biện pháp mà Hoa Kỳ muốn Thái thực hiện để phong tỏa kinh tế Bắc Hàn.

Quan hệ giữa Washington và Bangkok gặp trở ngại từ giữa năm 2014, sau khi Tướng Prayuth lật đổ chính phủ dân sự của bà Yingluck Shinawatra. Sau cuộc đảo chánh, Hoa Kỳ quyết định giảm bớt quan hệ quân sự với Thái Lan, đồng thời lên tiếng đòi hỏi Tướng Prayuth phải sớm tổ chức bầu cử, để người dân Thái được quyền chọn một chính phủ dân sự mới.

Tin từ Washington nói rằng trong cuộc gặp gỡ, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ yêu cầu Tướng Prayuth đóng cửa các cơ sở thương mại của Bắc Hàn đang hoạt động trên đất Thái, cũng như tạm cắt đứt quan hệ ngoại giao với Bình Nhưỡng cho tới khi Bắc Hàn ngưng mọi hoạt động liên quan đến hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Đây là điều Ngoại Trưởng Mỹ Rex Tillerson đã trình bày với nhà lãnh đạo Thái Lan, nhân dịp ông ghé thăm Bangkok hồi tháng trước. Ngay sau đó, chính phủ Thái cho hay mức trao đổi thương mại giữa Thái với Bắc Hàn đã giảm tới 94%.

Tại Bangkok, một viên chức yêu cầu không nêu tên nói với hãng tin Reuters rằng Thủ Tướng Thái Lan sẽ thúc đẩy Tổng Thống Hoa Kỳ chấp thuận bán võ khí cho Thái, bao gồm cả việc giao cho Thái 4 chiếc trực thăng chiến đấu Black Hawk mà chính phủ Mỹ đã đồng ý trước khi cuộc đảo chánh 2014 diễn ra.

Trước khi cuộc gặp của 2 nhà lãnh đạo Mỹ-Thái thành hình, một số tổ chức tranh đấu cho nhân quyền và dân chủ đã lên tiếng bày tỏ quan điểm cho rằng Tổng Thống Hoa Kỳ không nên tiếp Tướng Prayuth, vì vị thủ tướng hiện nay tại Thái là người chủ trương đàn áp đối lập, không cho người dân được quyền bày tỏ quan điểm và tìm cách kiểm soát báo chí.

Ông Brad Adams, Giám Đốc Châu Á của Tổ Chức Quan Sát Nhân Quyền Human Rights Watch nói rằng việc Tổng Thống Hoa Kỳ đón Tướng Prayuth ở Nhà Trắng sẽ được xem là thắng lợi ngoại giao lớn cho phe quân đội đang nắm quyền ở Thái Lan, trong khi mọi người đều mong muốn thấy chính phủ Mỹ đứng về phía người dân Thái đang bị đàn áp.