Thư Cho Con: Bài Học Hồng Kông – Giáo Già (Đại Gia đình Nguyễn Ngọc Huy)
Ngày 18 tháng 9 năm 2019
H,
Đọc bộ “Tây Du Ký Diễn Nghĩa” Giáo sư Nguyễn Ngọc Huy đã “Nhận định về những ưu nhược điểm của các nhơn vật trong tác phẩm, ngay cả Tam Tạng, kể cả con ngựa, Giáo sư Huy nhận thấy ‘bốn thầy trò Tam Tạng phải đi chung nhau mới đến được tây phương’. Nếu so sánh việc Tam Tạng đi thỉnh kinh với việc tranh đấu chống cộng, mọi người cần phải có tinh thần cởi mở, dung nạp những phần tử bị cho là không hoàn mỹ thì mới có thể đi đến thành công”.
Rất tiếc, lúc sanh tiền Giáo sư đã không có thì giờ để diễn giải từng chi tiết, và viết thành một tác phẩm, như nhiều tác phẩm khác có giá trị của một bài học, như “Lục Súc Tranh Công”, “Các Ẩn Số Chánh Trị Trong Tiểu Thuyết Võ Hiệp Kim Dung”…Tuy nhiên, Giáo Già rất thích thú nghe Giáo sư kể chuyện “Tôn Ngộ Không đã lừa được Ba La Sát để mượn được cây Quạt Ba Tiêu để dập tắt Hỏa Diệm Sơn, giúp phái đoàn Đường Tăng tiếp tục hành trình thỉnh kinh”.
Chuyện kể rằng: “Thầy trò Đường Tăng đi tới Hoả Diệm Sơn, ngọn núi này lửa ngút cao quanh năm không tắt. Muốn qua được đó, phải có quạt Ba Tiêu dập lửa, của công chúa Thiết Phiến. Ngộ Không tới động Ba Tiêu mượn quạt, nào ngờ lại gặp oan gia: Công chúa Thiết Phiến chính là mẫu thân của Hồng Hài Nhi, vì thương xót con trai nên căm hận Tôn Ngộ Không đến tận xương tuỷ. Bà ta không những không cho mượn quạt mà còn quạt cho Ngộ Không bay xa hơn năm ngàn dặm, rơi xuống núi Tiểu Tu Di. Linh Cát Bồ Tát ở đó liền tặng một viên ‘Định phong đơn’ giúp Ngộ Không đi mượn quạt. Lần này, công chúa Thiết Phiến không tài nào quạt bay được Ngộ Không, đành lui vào động rồi đóng chặt cửa lại. Ngộ Không nghĩ ra mưu kế hoá ra con bồ hong bay vào chén trà mà Bà La Sát uống. Vào trong bụng, Ngộ Không hiện ra hình nhỏ, dùng cây thiết bảng đập phá ngũ tạng ruột gan của Bà La Sát. Cuối cùng bà này đau quá phải chịu thua cho mượn cây quạt Ba Tiêu để quạt dập tắt Hỏa Diệm Sơn tiếp tục hành trình thỉnh kinh…”
Trước vấn nạn Hồng Kông giữa lòng Trung Cộng, tuy chưa có những biến động gần đây, trước đó, lúc sanh tiền, Giáo sư Huy đã phân tích cho rằng Hồng Kông là một tiềm ẩn cực kỳ nguy hiểm cho Trung Cộng và đưa ra câu chuyện trong Tây Du Ký để nói đến việc Bà La Sát (còn gọi là Thiết Phiến Công Chúa với cây quạt Ba Tiêu) võ công tưởng chừng vô địch và đã đánh bại Tôn Ngộ Không tơi bời, nhưng cuối cùng phải ôm bụng đau, chịu thua Tôn Ngộ Không, cho mượn cây Quạt Ba Tiêu dập tắt Hỏa Diệm Sơn, để phái đoàn Đường Tăng tiếp tục hành trình thỉnh kinh.
Nhìn vào Hồng Kông, từ khi tiếp nhận lãnh địa này từ tay Anh Quốc, Trung cộng đã mau chóng biến vùng đất này thành lãnh thổ cai trị theo chủ trương “đảng cử dân bầu” như bản quyền Hoa lục. Nhưng sau thời gian ngắn do người dân Hồng Kông quen sống đời tự do như thời được cai trị bởi Anh Quốc, nhứt là có sự cam kết của Trung cộng khi tiếp nhận lãnh địa này, người dân Hồng Kông đã có sự phản kháng theo tinh thần tự do dân chủ pháp trị, họ đã tổ chức một cuộc biểu tình lên đến 200.000 người tham dự, năm 1924, gây chấn động dư luận thế giới, làm nhà cầm quyền Hoa lục bàng hoàng.
Nhìn lại hiện trạng Hồng Kông với những biến chuyển dồn dập trong hơn 3 tháng qua, chẳng những những cuộc biểu tình liên tiếp từ 2 triệu người ban đầu của ngày 26/9/2014, và kéo dài 79 ngày, nhưng cuối cùng họ thất bại, vì bị chánh quyền tay sai Hồng Kông chụp mũ, kết tội là muốn nổi loạn lật đỗ chánh phủ, và cũng vì thủ thuật truy tìm người lãnh đạo để tìm cách thương lượng rồi bắt giữ và cầm tù, như Đới Diệu Bình (Benny Tai, phó giáo sư, khoa Luật, đại học Hồng Kông), Ivan Long và Joshua Wong…, tất cả đều bị bỏ tù với tư cách là thủ lĩnh chính trị. Khi đó thế giới đã ngưỡng mộ các nhơn vật lãnh đạo cuộc biểu tình, nhưng sự ngưỡng mộ không cứu được họ khỏi các án tù.
Đến 5 năm sau, năm 2019, hồi tháng 4 vừa qua, khi luật dẫn độ được đưa ra cơ quan lập pháp Hong Kong thảo luận và chờ thông qua. Tuy đây mới chỉ là dự luật, chưa phải là luật vì chưa được cơ quan lập pháp Hong Kong thông qua. Nhưng nếu được thông qua nó sẽ phá hoại nền tư pháp độc lập cũng như tự do của Hong Kong. Mục đích của nó là sửa đổi hai đạo luật hiện hành đang điều chỉnh việc dẫn độ và hỗ trợ tư pháp giữa Hong Kong và các nơi khác. Đó là:
1. Pháp lệnh về tội phạm đào tẩu;
2. Pháp lệnh về tương trợ tư pháp trong lĩnh vực hình sự.
Trung cộng và chính quyền đặc khu Hong Kong hiện nay muốn sửa đổi pháp lệnh đó để có thể dẫn độ nghi phạm về Hoa lục. Họ lo sợ nó sẽ phá hoại nền tư pháp độc lập cũng như tự do của Hong Kong, vì từ lâu những chứng nghiệm cho thấy nhà cầm quyền Trung cộng đầy rẫy những vi phạm nhân quyền với một bộ máy công an gây ra hàng loạt cái chết trong đồn, một hệ thống xét xử hoàn toàn bị đảng cầm quyền thao túng, dẫn đến tình trạng oan sai, khiếu kiện và dân mang quan tài đi diễu phố (tương tự như Việt Nam). Không có mấy hy vọng về việc nghi phạm bị dẫn độ về Hoa lục sẽ được hưởng đầy đủ quyền con người liên quan đến quá trình tố tụng.
Giới luật sư Hong Kong cho rằng nếu dự luật dẫn độ được thông qua, Trung cộng có thể dùng nó để trả thù các công dân nước ngoài làm việc hoặc du lịch ở Hong Kong có điều gì khiến Trung cộng không hài lòng. Nhân viên người Mỹ, làm việc trong các tổ chức nhân quyền quốc tế có văn phòng ở Hong Kong như Ân xá Quốc tế (Amnesty International), có thể là nạn nhân sớm của luật dẫn độ. Nhà báo, học giả, nghiên cứu viên nước ngoài ở Hong Kong… cũng gặp rủi ro tương tự.
Do đó, người dân Hồng Kong quyết liệt phản đối luật dẫn độ. Hành động phản đối cụ thể nhứt cũng là biểu tình. Cuộc biểu tình vào ngày 16 tháng 6 đã thu hút 2 triệu người theo ban tổ chức [xem hình]; rồi tiếp tục lên hơn 2 triệu người… Theo hãng tin Reuter ước tình từ những người tổ chức biểu tình cho biết thì con số người tham gia biểu tình lớn hơn con số 500.000 người biểu tình hồi năm 2003 phản đối chính phủ có kế hoạch thắt chặt luật an ninh quốc gia.
Lần nầy, phong trào đòi hỏi dân chủ cho Hồng Kông khôn ngoan hơn, họ đã yêu cầu truyền thông báo chí không nên gọi cuộc phản kháng của họ là một cuộc cách mạng, họ cũng không có lãnh tụ điều khiển các cuộc biểu tình, tức biểu tình có lãnh đạo nhưng không có lãnh tụ. Mục tiêu trước nhứt là phải thu hồi Dự luật Dẫn Độ lại và mục tiêu sau cùng là cùng nhau tôn trọng thực thi Thoả Ước Hồng Kông 1984 với căn bản là 1 quốc gia 2 chế độ (nhất quốc lưỡng chế) để Hồng Kông được hưởng quyền bầu cử tự do như đã quy định [xem phụ đính 1].
Nhờ đó những cuộc biểu tình chống dẫn độ, cho dù ở bất cứ địa điểm nào cũng đều không có lãnh tụ lãnh đạo nên chúng đều được tiến hành ngoạn mục.
Còn nhớ, Dự luật lần đầu tiên được đề xuất bởi Bộ trưởng An ninh Lý Gia Siêu vào tháng 2 năm 2019. Biểu tình chống lại dự luật bắt đầu vào tháng 3 và tháng 4, sau đó leo thang vào tháng 6. Hàng trăm ngàn người đã tuần hành trong một cuộc biểu tình phản đối dự luật vào ngày 9 tháng 6. Cuộc biểu tình vào ngày 12 tháng 6, ngày dự luật sẽ được thảo luận lần thứ hai ở Hội đồng Lập pháp, đánh dấu sự leo thang bạo lực mạnh mẽ. Cảnh sát chống bạo động đã triển khai hơi cay và đạn cao su chống lại người biểu tình. Sau đó, các cuộc điều tra về hành vi của cảnh sát và trách nhiệm cao hơn đối với hành động của họ trở thành một phần của yêu cầu biểu tình. Một cuộc tuần hành lớn hơn đã xảy ra vào ngày 16 tháng 6. Vào ngày 1 tháng 7, hàng trăm ngàn người đã tham gia vào diễu hành tháng 7 hàng năm. Một phần của những người biểu tình này đã tách ra khỏi cuộc tuần hành và đột nhập vào Tổ hợp Hội đồng Lập pháp, phá hoại các biểu tượng chính quyền trung ương.
Các cuộc biểu tình đã tiếp diễn suốt mùa hè, leo thang thành các cuộc đối đầu ngày càng dữ dội, giữa cảnh sát, các nhà hoạt động, thành viên Hội Tam Hoàng, phe Kiến chế và cư dân địa phương ở hơn 20 khu phố khác nhau trong khu vực. Ngày 21 tháng 7 đánh dấu cuộc đụng độ Nguyên Lãng chống lại và đánh đập người biểu tình và những người trong ga tàu. Các hành động của cảnh sát sau đó đã thu hút 1,7 triệu người biểu tình lên án sự tàn bạo của cảnh sát vào ngày 18 tháng 8. Lấy cảm hứng từ Con đường Baltic, ước tính 210.000 người đã tham gia vào sự kiện “Con đường Hồng Kông” để tạo ra một chuỗi người dài 50km [xem hình và phụ đính 1A].
Tất cả đã khiến Trưởng đặc khu Lâm Trịnh Nguyệt Nga đã đình chỉ dự luật dẫn độ vào ngày 15 tháng 6, và tuyên bố nó “đã chết” [xem hình] vào ngày 9 tháng 7, nhưng không rút lại hoàn toàn dự luật. Thành viên Hội đồng đặc khu Diệp Lưu Thục Nghi và Trần Trí Tư tuyên bố rằng chính phủ không có ý định nhượng bộ thêm. Khi các cuộc biểu tình tiếp diễn, những người biểu tình đã thêm các yêu cầu bổ sung:
- Kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về sự tàn bạo của cảnh sát;
- Trả tự do cho những người biểu tình bị bắt giữ;
- Rút lại đặc điểm chính thức gọi các cuộc biểu tình là “bạo loạn”; và
- Bầu cử trực tiếp để chọn thành viên Hội đồng Lập pháp và Đặc khu trưởng.
Theo cuộc thăm dò được Đại học Hồng Kông tiến hành, 66% số người Hồng Kông được hỏi đã phản đối dẫn độ người Hồng Kông sang Đại lục để xét xử, 46% số người được hỏi có ý định di cư sang nước khác nếu dự luật dẫn độ được thông qua. Một cuộc khảo sát khác do Đại học Trung Hoa ở Hồng Kông thực hiện, người Hồng Kông tin rằng:
- Lãnh đạo Lâm Trịnh Nguyệt Nga;
- Lực lượng cảnh sát; và
- Chính phủ Bắc Kinh là thủ phạm chính của cuộc khủng hoảng này.
Tất cả lại khiến ngày 4 tháng 9, Đặc Khu trưởng Lâm Trịnh Nguyệt Nga tuyên bố rút lại dự luật dẫn độ.
Bản quyền hình ảnh GETTY IMAGES Image caption Truyền hình Hong Kong tối 04/09 đưa tin bà Lam rút dự luật dẫn độ về TQ.
Việc rút loại hoàn toàn dự luật là một trong năm đòi hỏi chính của người biểu tình, họ cũng đòi hỏi các quyền dân chủ đầy đủ.
Trong một bài phát biểu trên truyền hình hôm thứ Tư, bà Lam cũng thông báo rằng hai quan chức cao cấp sẽ tham gia cuộc điều tra đang diễn ra về hành động của cảnh sát trong các cuộc biểu tình. Phải có cuộc điều tra độc lập về cáo buộc cảnh sát ra tay tàn nhẫn với người biểu tình cũng là một yêu cầu khác của các nhà hoạt động.
Theo Reuters, vào đầu mùa Hè này, bà Carrie Lam từng gửi chính quyền Trung Quốc một đề xuất, trong đó đánh giá tình hình bất ổn ở Hong Kong, đồng thời đề xuất việc chấp thuận một số yêu cầu từ người biểu tình và cho rằng việc này có thể xoa dịu khủng hoảng chính trị tại đây. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc sau đó đã từ chối đề xuất của bà.
Năm đề xuất của người biểu tình, được nêu trong một báo cáo mà Reuters được tiếp cận, gồm:
- Bãi bỏ hoàn toàn dự luật dẫn độ;
- Điều tra độc lập về việc cảnh sát dùng bạo lực tấn công người biểu tình;
- Bầu cử tự do dân chủ cho Hong Kong;
- Bỏ thuật ngữ ‘bạo động’ khi mô tả về các cuộc biểu tình ở Hong Kong;
- Bãi bỏ các cáo buộc đối với những người biểu tình hiện đang bị bắt giữ.
Trong một ghi âm bị rò rỉ hồi đầu tuần, bà Lam nói ‘nếu có lựa chọn, tôi sẽ từ chức’. Bà cũng nói hiện nay bà không dám đi đâu, kể cả đi cắt tóc hay mua sắm.
Sau đó, trong một cuộc họp báo, bà Lam cho hay bà chưa từng thảo luận việc từ chức với chính phủ Trung Quốc và ‘từ chức hay không là lựa chọn của tôi’. Trong lúc đó, người biểu tình càng lúc càng bình tỉnh trực diện với mọi đàn áp của cảnh sát và nhà cầm quyền Hồng Kong. Các học sinh, sinh viên trên khắp Hồng Kông cũng đã nắm tay nhau sau các cuộc biểu tình tạo thành những chuỗi người dài ngoằn ngoèo trên đường phố bên ngoài trường học [xem hình đăng trên VOA cảnh học sinh nắm tay nối thành hàng dài bên ngoài Trường Trung học St. Paul ở Hong Kong, ngày 9 tháng 9, 2019].
Hàng trăm học sinh sinh viên ở Hong Kong hôm 10/9 tiếp tục tổ chức các cuộc biểu tình bao gồm bãi khóa và nắm tay thành hàng dài khi năm học mới bắt đầu, trong bối cảnh các cuộc biểu tình rầm rộ suốt mùa hè trên đường phố giờ lan ra các trường học ở lãnh thổ bán tự trị này của Trung Quốc.
Sau nhiều tháng từ chối nhượng bộ, Trưởng Đặc khu hành chính Hong Kong Carrie Lam tuần trước loan báo rút lại toàn bộ dự luật gây tranh cãi, nhưng người biểu tình xem hành động của bà là quá ít ỏi và muộn màng.
Tuyên bố sau một hội nghị tại trường đại học Columbia, New York, Hoàng Chi Phong nói: « Cần phải đưa thêm một điều khoản về nhân quyền vào các cuộc đàm phán thương mại và đưa các cuộc biểu tình ở Hồng Kông vào chương trình nghị sự. Nhất là khi một trung tâm quốc tế (như Hồng Kông) bị những luật khẩn cấp tương tự như thiết quân luật đe dọa hay trước nguy cơ gởi quân đội sang ». Sinh viên 22 tuổi này nói thêm: « Nếu Trung Quốc không muốn bảo vệ quyền tự do kinh tế của Hồng Kông, điều này sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế thế giới. »
Vào ngày 17/09/2019, Hoàng Chi Phong đến Whasington để gặp thượng nghị sĩ Marco Rubio, một người vẫn chỉ trích gay gắt chế độ Bắc Kinh. Ông Rubio sẽ ra điều trần trước một ủy ban của Quốc Hội Mỹ. Trong khi đó, Trưởng đặc khu Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) cùng ngày 17/09/2019 loan báo sẽ mở ra các phiên đối thoại với người dân ngay từ tuần tới, đồng thời nhắc nhở cần chấm dứt bạo lực.
Bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga nói với báo chí: «Xã hội Hồng Kông đang chồng chất nhiều vấn đề kinh tế, xã hội và cả chính trị», và bà hy vọng các hình thức đối thoại khác nhau sẽ làm dịu bớt tình hình. Tuy nhiên bà Lâm nhấn mạnh «đối thoại không có nghĩa là không trấn áp, diệt trừ bạo lực luôn là ưu tiên».
Trước đó, hôm 16/9, cảnh sát Hồng Kông thông báo câu lưu 89 người vào cuối tuần, sau vụ tấn công bằng bom xăng và gạch vào hai cảnh sát tối Chủ Nhật.
Kể từ khi khởi đầu phong trào phản kháng, đã có gần 1.500 người bị câu lưu, theo Reuters. Các vụ đụng độ giữa người biểu tình và những nhóm thân Trung Quốc cũng diễn ra. Trang web độc lập Hong Kong Free Press đăng nhiều hình ảnh và video cho thấy các đối tượng thân Bắc Kinh tấn công, đe dọa người biểu tình bằng dao, gậy sắt, ghế xếp ở trạm metro North Point, giật điện thoại của các nhà báo.
AP cho biết thêm, bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga cũng than phiền việc các công ty truyền thông quốc tế từ chối giúp đánh bóng lại hình ảnh của Hồng Kông. Các công ty này đáp trả là « chưa đến lúc ». Hãng tin Mỹ nhắc lại hồi đấu tháng, sau thông báo rút lại dự luật dẫn độ, chính quyền Hồng Kông đã mua hẳn một trang quảng cáo lớn trên Australian Financial Review của Úc. Tuần rồi Hồng Kông cũng cho đăng quảng cáo trên tờ báo uy tín Le Monde của Pháp.
Về mặt quảng bá, phe phản kháng làm rất tốt với nhiều hình thức tranh thủ sự ủng hộ của thế giới như:
- Biểu tình trước các lãnh sự quán Anh, Mỹ;
- Tuần hành với các lá cờ của nhiều quốc gia kêu gọi cùng xuống đường ủng hộ phong trào dân chủ Hồng Kông ngày 29/9 tới…
Riêng lãnh tụ sinh viên Hồng Kông Hoàng Chi Phong (Joshua Wong) sau khi sang Đài Loan và có những cuộc tiếp xúc rất thành công tại Đức, hiện đang có mặt tại Hoa Kỳ. Trên Twitter, trả lời về việc những người thân Bắc Kinh tụ tập phản đối cuộc nói chuyện của anh ở đại học Columbia (New York), người đứng đầu đảng Demosisto nói: «Cứ để mặc cho họ trải nghiệm việc biểu tình, một quyền mà họ không có được tại Hoa lục». [xem phụ đính 3]
Theo tạp chí Mỹ The Atlantic hôm 15/9, thượng nghị sĩ Cộng Hòa Marco Rubio, một trong những nhà bảo trợ dự luật về nhân quyền và dân chủ Hồng Kông, rất hy vọng sẽ được Quốc Hội nhanh chóng thông qua và tổng thống Mỹ phê chuẩn. Tờ báo dẫn lời ông Marco Rubio cho biết ông đã có nói chuyện riêng với Donald Trump về dự luật này, và ông Trump không phản đối.
Wong cũng hi vọng Quốc hội Mỹ sẽ thông qua Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong, vốn sẽ yêu cầu chính quyền Hong Kong phải lý giải vì sao nó xứng đáng được Washington đối xử đặc biệt trong nhiều thập kỷ qua, bao gồm các đặc quyền thương mại và kinh doanh. Dự luật cũng có nghĩa là các quan chức ở Trung Quốc và Hong Kongg, những người xem nhẹ quyền tự trị của thành phố có thể phải đối mặt với các lệnh trừng phạt. Thượng nghị sĩ Dân chủ Hoa Kỳ Chuck Schumer cho biết hồi đầu tháng rằng đó sẽ là ưu tiên hàng đầu của Đảng Dân chủ tại Thượng viện Hoa Kỳ trong phiên họp mới, bắt đầu vào thứ Hai. Trong khi đó Trung Quốc đã cáo buộc các cường quốc nước ngoài, đặc biệt là Hoa Kỳ và Anh, đã thúc đẩy tình trạng bất ổn.
Các cuộc biểu tình mới nhất, thường liên quan đến các cuộc đụng độ bạo lực với cảnh sát, đã làm sôi sục Hong Kong hơn ba tháng qua. Hàng triệu người đã xuống đường, sân bay thậm chí phải đóng cửa trong hai ngày.
Những yêu cầu của người biểu tình bao gồm một cuộc điều tra độc lập về những gì họ mô tả là sự tàn bạo của cảnh sát và quyền bầu cử phổ quát.
Bản quyền hình ảnh REUTERS Image caption Agnes Chow (trái) và Joshua Wong (phải) sau khi được tại ngoại hôm 30/8
Vào thứ Bảy, 14/9 có xảy ra một số cuộc đụng độ ở khu vực Vịnh Kowloon. Nhưng tình trạng bất ổn là không đáng kể so với những tuần trước khi những người biểu tình tấn công Văn phòng lập pháp, biểu tượng cho sự cai trị của Trung Quốc, phá hoại các trạm tàu điện ngầm và đốt cháy đường phố. Cảnh sát đã đáp trả bằng hơi cay, đạn cao su và vòi rồng.
Trung Quốc rất muốn dập tắt các cuộc biểu tình trước lễ kỷ niệm 70 năm vào ngày Quốc Khánh 1/10, ngày thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Bắc Kinh hiện vẫn chưa ra lệnh cho quân đội can thiệp vào các cuộc biểu tình. Joshua Wong cho biết người dân Hong Kong sẽ tiếp tục chiến đấu bất chấp ngày Quốc khánh. “Chúng tôi sẽ tiếp tục biểu tình cho quyền bầu cử tự do. Tôi thấy không có lý do gì để chúng tôi bỏ cuộc và đã đến lúc thế giới phải sát cánh cùng Hong Kong.”
Trong khi đó, Agnes Chow [xem hình bên trái], người bị bắt cùng với Joshua Wong [bên phải] và cũng được tại ngoại, vừa bay sang Đức. Chow sẽ gặp gỡ các chính khách quốc tế thảo luận về các yếu tố tác động Đài Loan, Hong Kong và Trung Quốc, theo như trên Facebook của cô. Agnes tham gia tích cực vào các phong trào dân chủ như kể trên cùng với Joshua Wong và trở thành Phó Tổng Thư Ký của đảng Demosisto. Nói tiếng Anh, Quảng Đông và tiếng Nhật, năm 2018 Agnes Chow buộc phải từ bỏ quốc tịch Anh theo luật định để ra tranh cử vào Hội Đồng Lập Pháp Hồng Kông (LegCo) nhưng lại bị ủy ban bầu cử loại bỏ…
Tình hình Hồng Kong diễn biến không ngừng, chưa biết bao giờ sẽ kết thúc. Nhưng cho dù kết thúc thế nào, tất cả đều là những bài học quý giá cho những nhà đấu tranh, đặc biệt là tuổi trẻ Việt Nam, đang như biểu tượng Tôn Ngộ Không quậy phá tưng bừng trong bụng Bà La Sát [hình ảnh tượng trưng của Nguyễn Phú Trọng và Đảng Cộng Sản Việt Nam], mà ngày Bà La Sát chịu thua chắc không xa hơn long mong đợi của toàn dân Việt Nam.
Hẹn con thư sau,
Giáo Già
(Đại gia đình Nguyễn Ngọc Huy)
Phụ đính 1
Hong Kong: Phong trào biểu tình có lãnh đạo hay không?
Tina Hà Giang bbc vietnamese.com
7 giờ trước BBC 8/22/2019
Bản quyền hình ảnh CHRIS MCGRATH Image caption Người biểu tình Hong Kong chống chính phủ tập trung trên đường trước Tòa nhà Hội đồng Lập pháp hôm 18/8/2019
Phong trào biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hong Kong được cho là không có người lãnh đạo, từ những đợt biểu tình nhỏ cho tới những cuộc xuống đường thu hút hàng triệu người, trong các tình huống hỗn loạn và bạo động, cũng như những cuộc tuần hành ôn hòa.
Không ít người trong giới phân tích chỉ ra giới hạn của chiến thuật ”không lãnh đạo” trong phong trào đấu tranh của người dân Hong Kong.
Những người này cho rằng trong tình trạng không người lãnh đạo, thì không sớm thì muộn, hành động quá khích của một thiểu số cực đoan sẽ làm tổn hại uy tín chung của cả triệu người ôn hòa bày tỏ chính kiến, làm tập thể mất đi hậu thuẫn của quần chúng.
Nhận định này không phải vô căn cớ.
Tuy đa số các cuộc biểu tình tại Hong Kong diễn ra trong ôn hòa trật tự, tình trạng xô xát giữa người biểu tình và Hong Kong đã xảy ra ngày càng nhiều, lên đến đỉnh điểm hôm 13/8/2019, khi sân bay quốc tế Hong Kong bị các cuộc biểu tình lớn làm tê liệt, phải đóng cửa hai ngày liên tiếp.
Sau khi chính quyền giới hạn sinh hoạt của giới biểu tình và sân bay Hong Kong được mở cửa lại hôm 14/8, sự bế tắc trầm trọng làm thế giới nín thở theo dõi, nhất là khi người biểu tình không có dấu hiệu nao núng trước việc Trung Quốc rầm rộ đưa quân tới biên giới Hong Kong, động thái được cho là chuẩn bị thẳng tay đàn áp của Bắc Kinh.
Hôm Chủ Nhật 18/8, khi mặc cho cho mưa to gió lớn, bất chấp không được phép, hơn 1,7 triệu người Hong Kong, con số do các nhà tổ chức đưa ra, xuống đường trong ôn hòa không có đụng độ nào, thì cả Hong Kong thở phào nhẹ nhõm.
Bản quyền hình ảnh SOPA IMAGES Image caption Người phản đối chính phủ đội mưa lớn để biểu tình ôn hòa hôm Chủ nhật 18/8/2019
Câu hỏi được đặt ra là, vẫn trong khuôn khổ hoạt động ”không lãnh đạo” ấy, ai đã làm gì, và làm thế nào để đột nhiên kêu gọi tất cả những người biểu tình cực đoan trước đây ứng xử khác đi, tránh được những đụng độ căng thẳng?
Tôi tình cờ nhận được một tài liệu Google Doc do kênh trên ứng dụng chat Telegram có tên ‘Kwan Kung Temple – Hongkongers’ Press Room’ (Phòng tin Đền Quan Công của người Hong Kong) gửi đến.
Cánh cửa dẫn vào những ngóc ngách của giới hoạt động Hong Kong bỗng từ từ hé mở.
Image caption Google Doc cho thấy các sự kiện chống luật dẫn độ đã được lên lịch cho đến trung tuần tháng Chín
Nơi chia sẻ tin (chat room) trên Telegram
Tài liệu này là thời khóa biểu của các sự kiện chống luật dẫn độ được lên lịch từ giờ cho đến hết tháng Chín, do các tình nguyện viên của kênh này thiết lập và phổ biến.
Tài liệu cũng có phần ghi chép tỉ mỉ kết quả những cuộc biểu tình trong quá khứ, kể từ khi phong trào chống dự luật dẫn độ bùng nổ vào đầu tháng Sáu.
Thời khóa biểu cho thấy phong trào đấu tranh của Hong Kong được nhiều thành phần trong xã hội tham gia việc đòi hỏi chính quyền phải đáp ứng năm yêu cầu căn bản mà người dân đã đưa ra từ hơn hai tháng nay.
Sau đây là vài ví dụ trích thời khóa biểu của ‘chat room’ này:
Thứ Tư 21/8: Sinh hoạt của MTR Non-Cooperation Movement, kêu gọi sự đình công của nhân viên tàu điện ngầm MRT, với lưu ý: ”Nếu chính quyền không đáp ứng trước ngày 2/9, nhóm tổ chức sẽ kêu gọi đình công mỗi tuần, thậm chí mỗi ngày.”
Thứ Năm 22/8: Cuộc biểu tình Hong Kong Secondary School Students, kêu gọi tham dự của học sinh, với lưu ý: ”không cần mặc đồng phục nhưng ban tổ chức khuyên mọi người nên đeo mặt nạ”.
Thứ Sáu, 23/8, 12 giờ trưa: Cuộc xuống đường ”Demonstration of the Accountants” của giới kế toán, với lưu ý: ”Cảnh sát đã được thông báo theo luật định.”
Thứ Sáu, 23/8, 7 giờ tối: Cuộc biểu tình Rally of the Christians của các tín đồ Thiên Chúa Giáo, với lưu ý: ‘Đang chờ kết quả giấy xin phép”.
Và còn nhiều cuộc biểu tình khác nữa đã được lên lịch trước cả một tháng.
Sau khi hoàn tất vài thủ tục chứng thực mình là nhà báo, tôi được tiếp xúc với một tình nguyện viên của Kwan Kung Temple Hongkongers’ Press Room, qua một tài khoản Telegram riêng của người này.
Tự giới thiệu tên là Qwan, tình nguyện viên trên cho biết Kwan Kung Temple Hongkongers’ Press Room mới được nhóm thiết kế hôm 5/8 và khởi động một ngày sau đó.
“Chúng tôi muốn phổ biến tin về phong trào biểu tình Hong Kong một cách đa dạng và chính xác, và dịch ra Anh ngữ các thông cáo báo chí, để cung cấp cho các cơ quan truyền thông địa phương và quốc tế.” Qwan nói, và giải thích thêm:
”Nhóm tụi tôi khoảng 100 người thay nhau làm việc ngày đêm. Ngoài cung cấp tin, tụi tôi còn giúp các phóng viên báo chí tìm đối tượng phỏng vấn qua những ”virtual rooms” [phòng ảo]. Nếu bạn có nhu cầu phỏng vấn gì, cứ gửi vào chat room một yêu cầu, chúng tôi sẽ qua mạng lưới của phong trào tìm đối tượng đáp ứng nhu cầu của quý vị.”
Tuy mới thiết lập được hơn hai tuần, đến sáng ngày 22/8, Kwan Kung Temple Hongkongers’ Press Room đã có được 5,614 người ghi danh tham gia và hơn 90 yêu cầu phỏng vấn.
Yêu cầu phỏng vấn số IR 084 viết:
”Cơ quan truyền thông quốc tế, cần phỏng vấn những người tham dự biểu tình trong vai trò hậu cần. Muốn tìm hiểu cụ thể công việc hỗ trợ biểu tình của họ như vận chuyển công cụ, thiết kế poster, cũng như đánh giá của họ về tương lai của phong trào. Hình thức phỏng vấn: Video. Có thể đeo mặt nạ và dùng tên giả. Xin liên lạc…”
Yêu cầu phỏng vấn số IR 087 viết:
”Cần tiếp xúc và phỏng vấn nhiều người Hong Kong từng tham dự biểu tình, ít nhất là từ ngày 9/6, và đã tham dự những cuộc xuống đường then chốt từ đó đến nay, cũng như dự tính sẽ tiếp tục biểu tình. Chúng tôi muốn làm một phim tài liệu dài 60 phút có tiềm năng tạo ảnh hưởng quốc tế về Hong Kong. Cần người tham dự biểu tình nam và nữ đứng ở chiến tuyến, người biểu tình ôn hòa, và học sinh biểu tình. Chúng tôi sẽ tiếp xúc đối tượng qua phôn trước, rồi sau đó qua Telegram hay WhatsApp. Có thể ẩn danh hay không, tùy trường hợp.”
Được hỏi phòng tin Kwan Kung Temple có cho người Trung Quốc đại lục vào tham gia không, Qwan trả lời: ”Có chứ, chúng tôi không kỳ thị bất cứ ai, đây là một phòng tin mở, đây là Hong Kong, chứ không phải đại lục.”
Bản quyền hình ảnh SOPA IMAGES Image caption Cuộc biểu tình hôm Chủ nhật rất ôn hòa khác xa với các cuộc đụng độ dữ dội giữa người biểu tình và cảnh sát chống bạo động những tuần gần đây
Từ kênh ‘Kwan Kung Temple – Hongkongers’ Press Room’ tôi liên lạc được với một tình nguyện viên xưng tên là England Hermit, thuộc phòng tin ‘Hong Kong Protest Press Liason Group’, và vào đó xem sinh hoạt của họ.
‘Hong Kong Protest Press Liason Group’ có quy trình đòi hỏi nhà báo phải chứng minh thân thế kỹ hơn, và đặc biệt chỉ phục vụ cho giới báo chí.
Tại đây các phóng viên, đa số từ nước ngoài, có thể yêu cầu được giúp đỡ, như nhờ tìm thêm hay kiểm chứng thông tin, giải đáp thắc mắc, hay hỏi cách liên lạc với các tổ chức hoặc đối tượng phỏng vấn, thậm chí những cơ quan hay cơ sở địa phương.
Một nhóm khoảng 25 tình nguyện viên thay phiên nhau phục vụ trên 100 nhà báo đã ghi danh tham gia. Mọi yêu cầu đều được phòng tin cố gắng đáp ứng, miễn là yêu cầu nhắm vào mục đích tường trình về hoạt động của phong trào.
England Hermit cho biết tình trạng biểu tình kéo dài đã khiến ngày càng có nhiều nhóm tương tự như thế mọc lên:
”Những nhóm như thế này đều sinh hoạt tự túc, nhờ vào các tình nguyện viên, mỗi nhóm tập trung vào những gì họ có thể làm tốt nhất để hỗ trợ toàn bộ phong trào.”
Theo England Hermit, phòng tin Hong Kong Protest Press Liason Group trước đó có tên ‘General Strike Press Liason Group’, được thiết lập vào đầu tháng Tám, với mục đích kêu gọi mọi người tham gia cuộc tổng đình công ngày 5/8. Nhưng sau ngày đình công, đã đổi tên vì muốn tiếp tục hỗ trợ phong trào đấu tranh có viễn cảnh sẽ còn kéo dài.
Image caption Một áp phích trên Diễn đàn LIHKG (連登) kêu gọi mọi người che mắt phải và chụp hình selfie gửi vào để phản đối việc một cô gái bị bắn hỏng mắt
Diễn đàn LIHKG (連登)
Nhắc đến cuộc đình công thu hút hàng chục ngàn công nhân viên thuộc đủ mọi ngành hôm 5/8, thì không thể không nhắc đến Diễn đàn LIHKG (連登).
”Nghỉ làm, bạn có thể mất việc, nhưng nếu không nghỉ làm, bạn sẽ mất Hong Kong và mất quê nhà! Tự do không tự nhiên mà có, tôi năn nỉ các bạn, hãy cùng nhau đòi lại Hong Kong!”
Đó là lời kêu gọi đình công được một thành viên đăng trên diễn đàn LIHKG, công cụ chính của phong trào đấu tranh ‘không lãnh đạo’ của người biểu tình, khoảng một tuần trước ngày đình công.
Lời kêu gọi này nhanh chóng được 11,000 người bỏ phiếu đồng thuận, và nhờ đó giữ được vị trí ở trang đầu của diễn đàn, tiếp tục lôi cuốn sự chú ý.
Kết quả là hôm 5/8 Hong Kong xảy ra cuộc tổng đình công khiến thành phố hoàn toàn tê liệt, lần đầu tiên trong vòng 50 năm.
Ra mắt năm 2016 và thường được gọi là phiên bản Reddit của Hong Kong, LIHKG là một diễn đàn đa thể loại, hoạt động bằng tiếng Trung phồn thể.
LIHKG được ưa chuộng vì diễn đàn này là nơi ẩn náu an toàn cho những người dân Hong Kong không dám ra mặt chống chính quyền, nhưng vẫn muốn tham gia đấu tranh và hoạt động chính trị.
Với hơn 300,000 người ghi danh tham dự (con số này gia tăng hàng giờ), LIHKG là nơi những cuộc thảo luận về bước kế tiếp của phong trào biểu tình liên tục diễn ra. Tại đây, thành viên đưa ra đề nghị hoặc chủ đề cần bàn thảo. Mọi đề nghị sẽ được bỏ phiếu đồng thuận (upvote) hoặc chống (downvote) bởi các thành viên khác.
Đề nghị hay nhất, hay chính xác hơn, được nhiều phiếu đồng huận nhất, sẽ xuất hiện trên trang đầu của diễn đàn, và có triển vọng trở thành bước đi kế tiếp của phong trào.
Từ diễn đàn chính này, chương trình hành động sẽ tràn qua các nền tảng khác như những phòng tin trên Telegram nói trên, hoặc trên Facebook, và Instagram v.v… và từng nhóm tình nguyện viên sẽ đóng góp công sức theo khả năng của họ.
Trở lại với câu hỏi ai đã làm gì và làm thế nào mà sau nhiều tuần xung đột đã khiến cho cuộc diễn hành 1,7 triệu người bỗng nhiên diễn ra hết sức ôn hòa hôm 18/8, câu trả lời là quyết định tập thể đó đến từ diễn đàn LIHKG.
Hai tình nguyện viên Qwan và England Hermit, cùng là thành viên của diễn đàn LIHKG như đa số thành viên các nhóm nhỏ khác, cho tôi biết họ chứng kiến những cuộc thảo luận trong diễn đàn này LIHKG về các sự kiện xảy ra tuần lễ trước đó.
”Đa số thành viên đồng ý là việc chiếm giữ sân bay đã vượt quá ranh giới của một cuộc biểu tình bất bạo động, ngay cả trong mắt của truyền thông ngoại quốc, giới sẵn có thiện cảm với mục tiêu của phong trào.” England Hermit kể lại.
Trong khi đó, Qwan cho biết ngay sau những cuộc thảo luận, một bản văn được phổ biến trong diễn đàn vào rạng sáng thứ Tư, vài giờ sau khi sân bay bị đóng cửa thêm một ngày nữa.
”Chúng ta phải thừa nhận hành động của nhóm tại sân bay quốc tế Hong Kong tối hôm trước là quá bốc đồng. Chúng ta phải quyết tâm dũng cảm đối mặt với những sai sót của mình. Chúng ta phải chân thành xin lỗi những người dân đã luôn ủng hộ phong trào,” văn bản viết.
Và thế là ngay trong ngày hôm sau, nhiều thanh niên thiếu nữ đã mang những áp phích và tờ rơi xin lỗi hành khách và người dân Hong Kong nói chung đến rải ở một góc của sân bay, cũng như phổ biến những áp phích này trên mạng lưới internet.
Và cứ thế phong trào đấu tranh ‘không lãnh đạo’ tiếp tục hoạt động.
Theo AFP, trong cuộc biểu tình hôm thứ Bảy, trên một cây cột ở gần ga tàu điện ngầm một người biểu tình nào đó đã phun lên dòng chữ “Chúng tôi sẽ không bao giờ đầu hàng”. Một bà mẹ hai con tham gia biểu tình nói rằng: “ Bây giờ hoặc không bao giờ đối với Hồng Kông. Chúng tôi bảo vệ quyền hội họp cho thế hệ tiếp theo ở Hồng Kông”.
“Nói với chúng tôi đừng phản kháng không khác gì nói rằng chúng tôi hãy ngừng thở. Tôi nhận thấy đấu tranh vì dân chủ là nhiệm vụ của mình. Có thể chúng tôi thắng, có thể chúng tôi thua. Nhưng chúng tôi chiến đấu”, Eric, một sinh viên 22 tuổi, trong cuộc biểu tình hôm thứ Bảy, cho biết. Cũng theo The Guardian, vào ngày Chủ nhật, hàng ngàn người Hồng Kông đã tràn vào sân bay quốc tế, trong khi nhiều người khác tập trung xung quanh sân bay, họ dừng hàng rào chắn và hô vang khẩu hiệu “Giải phóng Hồng Kông, cách mạng ngay bây giờ”. Nhằm cản trở người dân tới sân bay, nhà chức trách đặc khu đã cấm các dịch vụ tàu điện ngầm cùng các tuyến xe bus đi tới khu vực này
Rút kinh nghiệm từ các cuộc biểu tình trong phong trào Ô năm 2014, khi nhiều thủ lĩnh của phong trào này đã bị bắt và xử tù. Các cuộc biểu tình lần này ở Hồng Kông được xem là không có người lãnh đạo, người biểu tình thông tin với nhau kế hoạch xuống đường thông qua các nhóm chat trên Telegram.
Thất bại ở phong trào Ô đã mang lại cho người biểu tình Hồng Kông rất nhiều bài học kinh nghiệm quý báu, triết lý “hãy như nước” của Lý Tiểu Long đang được những người biểu tình vận dụng thành thục. Nước mềm mại, có thể len lỏi và thay đổi hình dạng để lưu chuyển cũng như phản công, đây là những gì mà người Hồng Kông thể hiện trong suốt gần 100 ngày biểu tình qua.
Trở lại với kế hoạch phong tỏa Internet của giới chức Hồng Kông để cắt liên lạc giữa những người biểu tình, ông Leonhard Weese, một nhà nghiên cứu bảo mật công nghệ độc lập, nói với HKFP rằng tự do Internet là nền tảng cho nền kinh tế của hòn đảo, bên cạnh tự do về nguồn lực tài chính, hàng hóa và con người. Vì thế nếu chính quyền đặc khu hạn chế Internet sẽ làm tê liệt các tập đoàn lớn, và các sàn giao dịch chứng khoán, đó là điều mà giới chức hòn đảo và chính quyền Trung Quốc không muốn.
Nhiều báo cáo chỉ ra rằng rất khó để chính quyền Trung Quốc tái thực hiện một Thiên An Môn thứ hai ở Hồng Kông, vì sau 30 năm truyền thông đã phát triển mạnh mẽ, nếu có điều gì đó xảy ra thì Bắc Kinh sẽ phải đối mặt với làn sóng phản đối dữ dội của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ.
Bên cạnh đó các học sinh, sinh viên năm 1989 gần như chỉ tập trung biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn nên dễ bị quân đội vây giáp và đàn áp, nhưng người biểu tình Hồng Kông cho thấy họ không chỉ tuần hành tại một nơi, nếu cảnh sát đàn áp một cuộc biểu tình ở đâu đó thì ngay lập tức một cuộc biểu tình ở một địa điểm khác sẽ được kích hoạt.
Ông Walter Lohman, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu châu Á của Quỹ Di sản nói rằng khó có Thiên An Môn thứ hai vì Bắc Kinh đang phải đối mặt với Tổng thống Mỹ Donald Trump, người có quan điểm cứng rắn với chính quyến Trung Quốc hơn rất nhiều so với chính quyền Mỹ hồi năm 1989, khi Tổng thống Bush (cha) đang làm chủ Nhà Trắng
Có thể nói Bắc Kinh đang phải đối mặt với các cuộc biểu tình “vô hình” khi không biết được lãnh đạo biểu tình là ai, và người biểu tình sẽ làm gì tiếp theo. Cùng với sức ép từ Hoa Kỳ và thế giới tự do, chính quyền Trung Quốc sẽ rất khó để tìm ra lời giải cho vấn đề Hồng Kông với cách tiếp cận bạo lực.
Những nhóm hỗ trợ khác
Ngoài diễn đàn LIHKG và những phòng tin trên Telegram, phong trào đấu tranh của người dân Hong Kong còn được nhiều nhóm hỗ trợ khác tiếp tay.
”Mọi thứ đều rất hữu cơ. Bất cứ ai cũng có thể thiết lập ra một hai nhóm để làm bất cứ điều gì vào bất cứ lúc nào, tùy theo khả năng hay sở thích, để hỗ trợ mục đích chung. Tụi tôi không cần phải xin phép ai hoặc đăng ký ở bất cứ đâu. Mấy đứa bạn tôi cũng hoạt động trên Telegram, nhưng chúng thuộc nhóm thiết kế áp phích.” Qwan kể.
Một trong những nhóm thiết kế Qwan nói đến có tên ‘Anti-Extradition Promo Channel’ tụ họp những người chuyên thiết kế áp phích, tờ rơi, hay infographics, bằng nhiều thứ tiếng, để cổ động phong trào, giúp quần chúng hiểu rõ mục đích đấu tranh của người dân Hong Kong, hay tố cáo những hành động họ cho là phạm luật của chính quyền Hong Kong và chính quyền Bắc Kinh.
Tính đến chiều 20/8, kênh Anti-Extradition Promo Channel, có 17,576 người theo dõi, và tùy theo tình hình, có ngày gửi ra khoảng vài chục áp phích, tờ rơi hay inforgraphics mới.
Bản quyền hình ảnh ANTI-EXTRADITION PROMO CHANNEL Image captionInfographics do nhóm Anti-Extradition Promo Channel thiết kế
Bản quyền hình ảnh ANTI-EXTRADITION PROMO CHANNEL Image caption Áp phích do nhóm Anti-Extradition Promo Channel thiết kế bằng tiếng Đức
Nhóm Fight for Freedom – Stand with Hong Kong, trong khi đó, hoạt động qua nhiều nền tảng khác nhau gồm Facebook, Twitter và website riêng, là nhóm chuyên viết và thiết kế các trang quảng cáo cho phong trào.
Khởi đầu từ việc soạn tài liệu, thiết kế website và áp phích để vận động sự ủng hộ của người dân Anh Quốc, cũng như thúc đẩy chính phủ Anh áp lực Trung Quốc phải thực hiện các lời hứa và bảo vệ các quyền tự do của Hong Kong theo Tuyên Bố Chung ký năm 1984, nhóm dần dà đảm nhận việc soạn và thiết kế các trang quảng cáo cho phong trào bằng nhiều ngôn ngữ, để đăng trên các tờ báo lớn quốc tế.
Bản quyền hình ảnh STAND WITH HONG KONG Image caption Quảng cáo do đăng trên tờ Global and Mail kêu gọi mọi người ký thỉnh nguyện thư yêu cầu sự hỗ trợ của chính phủ Anh do nhóm Stand with Hong Kong thiết kế
Bản quyền hình ảnh STAND WITH HONG KONG Image caption Quảng cáo đăng trên tờ New York Times kêu gọi dân Mỹ yêu cầu dân biểu của mình ủng hộ dự luật Hong Kong Human Rights and Democracy Acts of 2019, do nhóm Stand with Hong Kong thiết kế
Fight for Freedom – Stand with Hong Kong hoạt động chặt chẽ với nhóm chuyên gây quỹ từ cộng đồng (crowdfunding) để có tiền chi trả chi phí quảng cáo, với cuộc vận động gần đây nhất thu được hơn hai triệu đôla chỉ trong vài giờ.
Theo trang Facebook của Fight for Freedom – Stand with Hong Kong, sáng hôm 19/8 một lá thư ngỏ do nhóm soạn và thiết kế đã được đăng tải cùng một lúc trên 11 tờ báo lớn trên thế giới, với thông điệp chung, nhưng lời kêu gọi được điều chỉnh để thích hợp với từng đối tượng độc giả.
Nhóm 全民罷買日 Bye Buy Day HK, với hơn 1000 thành viên và khoảng 50 tình nguyện viên, chủ trương kêu gọi người Hong Kong không tiêu tiền trong hai ngày thứ Sáu và Chủ Nhật hàng tuần, với mục đích dần dà tạo áp lực kinh tế lên chính quyền, cũng tạo cơ hội an toàn nhất và tiết kiệm nhất cho những người ủng hộ phong trào không thể hay ngại không tham dự biểu tình.
Bản quyền hình ảnh BYE BUY HK Image caption Một áp phích của nhóm Bye Buy HK
Một đại diện dấu tên của nhóm nói với BBC:
”Nếu người tiêu dùng có thể được trao quyền bày tỏ ý kiến chính trị của họ với chính phủ qua việc tiêu dùng có chủ ý, chính phủ sẽ cảm thấy áp lực phải đáp ứng nhu cầu của họ. Xét cho cùng, mọi chính phủ đều quan tâm đến sự tăng trưởng của nền kinh tế, với Hong Kong đặc biệt quan tâm đến doanh số bán lẻ, du lịch và giá bất động sản, và việc người dân bớt mua bán dần dà sẽ ảnh hưởng kinh tế”.
“Mặt khác, chúng tôi cũng khuyến khích người tiêu dùng khi cần mua sắm thì nên ủng hộ những cửa hàng nhỏ tại địa phương, thay vì mua hàng của những hệ thống buôn bán lớn, thường có khuynh hướng ủng hộ Bắc Kinh,” người đại diện nói thêm.Và còn nhiều những nhóm khác cung ứng những gì cần thiết để hỗ trợ phong trào.
Lợi thế và nguy cơ
Có lẽ không có phương cách đấu tranh nào là hoàn hảo, nhưng chủ trương ‘không lãnh đạo’ mang lại một số lợi thế nhất định.
Trước hết, mô hình ‘không lãnh đạo’ giúp phong trào không bị tàn lụi khi một vài lãnh đạo bị bắt.
Vào thời điểm cuộc diễn hành 2 triệu người hôm 16/6, cảnh sát Hong Kong đã bắt giữ hơn 100 người. Cho đến nay, khoảng 750 người biểu tình đã bị bắt, nhưng phong trào vẫn hoạt động mạnh, vì không đóng góp của riêng cá nhân nào là then chốt.
Thứ hai, việc trưng cầu dân ý qua các diễn đàn giúp những ý kiến hay được ủng hộ và thực hiện, khiến phong trào không chỉ tận dụng được trí não của một vài người, mà trí não của cả một tập thể.
Về điểm này, cụm từ ‘không lãnh đạo’ chưa chắc đã mô tả đúng phương cách đấu tranh của họ, mà có lẽ phải nói đây là phong trào có một mạng lưới nhiều nhà lãnh đạo tản quyền mới chính xác hơn.
Lịch sử cho thấy các phong trào đấu tranh bền vững trên thế giới thường có một mạng lưới kết hợp rất nhiều nhóm nhỏ và nhiều tầng lớp lãnh đạo, như thế lãnh đạo của của các nhóm chỉ được giới hoạt động biết đến, và không dễ bị chính quyền điểm mặt.
Thứ ba, mô hình ‘không lãnh đạo’ tước đi nhiều quyền lực của giới cầm quyền, khiến cho họ khó đối phó hơn, vì đơn giản là không thể điểm mặt, bắt bớ hay giam cầm tất cả mọi người.
Sở dĩ Hong Kong đã có thể huy động một lúc hai triệu người xuống đường như hôm 16/6 và 1,7 triệu người hôm 18/8 (theo con số của các nhà tổ chức), không phải vì phong trào không có lãnh đạo, mà vì phong trào là một tập thể có nhiều lãnh đạo tản quyền, trong đó có Mặt trận Nhân quyền Dân sự (gồm 50 nhóm khác nhau), các Đoàn thể Sinh viên Học sinh, công đoàn Lao động, Công đoàn Sinh viên, Công đoàn Lao động, Hội các bà mẹ, và hàng trăm những nhóm sinh hoạt trên các nền tảng truyền thông xã hội nói trên.
Người biểu tình Hong Kong cho đến nay đã thành công vì mô thức lãnh đạo tản quyền khiến mọi người tham gia đều được trao quyền.
Họ không chỉ đi biểu tình, mà còn tùy theo sở trường và hoàn cảnh, phối hợp nỗ lực để cung ứng những thứ cần thiết, như ô dù, mặt nạ, thực phẩm, nước uống, rào chắn, cung cấp thông tin về các nguy cơ như sự hiện diện của cảnh sát, dịch vụ tư vấn pháp lý, chăm sóc y tế, cố vấn tâm lý, giao tiếp v.v…
Quan trọng hơn, họ thành công vì có một mục đích chung, đi kèm với thấu hiểu sâu sắc về tinh thần dân chủ, biết tôn trọng sự khác biệt, không đả kích nhau, ngay cả khi có những khuynh hướng đấu tranh khác biệt, nhờ thế tránh được chia rẽ khiến phong trào bị suy yếu.
Đương nhiên, nguy cơ lúc nào cũng rình rập một phong trào ‘không lãnh đạo’ vẫn là luôn luôn phải đối diện với một tình huống khó khăn do một thiểu số quá khích hoạt động tùy hứng gây ra, và tình hình có thể chuyển từ ôn hòa qua bạo động trong vài tích tắc.
Trong trường hợp đó, thái độ đặt mục đích chung lên hết, và đồng lòng điều chỉnh kịp thời như chúng ta đã thấy cách đây hơn một tuần là điều tối quan trọng.
Chưa biết phương thức đấu tranh ‘không lãnh đạo’ cuối cùng có giúp người biểu tình Hong Kong đạt được kết quả mong muốn không, nhưng có lẽ ngày nào mọi người còn chia sẻ một một mục đích chung, thì ngày đó phong trào còn có thể tồn tại.
Phụ đính 2
Gia tăng phản kháng: Một chiến lược mới để Hồng Kông “thắng” Trung Cộng?
I/ Tiếp tục gia tăng phản kháng tại Hồng Kông?
Sau khi “chịu thua” rút lại Dự luật Dẫn Độ, phía thế lực tay sai Trung Cộng hy vọng rằng “xí gạt” được Phong trào Dân Chủ Hồng Kông (Phong trào DCHK) sẽ hài lòng và sẽ đưa đến quyết định chấp nhận ngừng tranh đấu. Nhưng họ đã lầm lẫn, vì ngay sau đó Phong trào DCHK tuyên bố tiếp tục tranh đấu để đạt thêm 4 mục tiêu còn lại bao gồm:
1) điều tra độc lập hành động đàn áp người biểu tình của cảnh sát;
2) trả tự do cho những người biểu tình bị bắt;
3) ngừng gọi các biểu tình là nổi loạn;
4) quyền được bầu cử tự do toàn diện cho người dân Hồng Kông.
Một trong những lý do khiến cho Phong trào DCHK cứng rắn đối phó với chính quyền tay sai Hồng Kông của bà Đặc khu trưởng Hồng Kông – bà Carrie Lam (Lâm Trịnh Nguyệt Nga) – là kinh nghiệm đau thương trong cuộc nói chuyện hoà giải vào dịp phản kháng năm 2014. Phong trào DCHK tiết lộ vạch rõ thủ đoạn hứa hẹn, rồi lại lường gạt của chính quyền này để đưa đến kết quả cuối cùng là 3 trong 4 nhân vât của Phong trào DCHK tham dự cuộc đối thoại đều bị bắt vào tù đầy, mà trong đó có nhà tranh đấu trẻ Hoàng Chi Phong (Joshua Wong Chi-fung). Ý thức được điểm quan trọng này cho nên Phong trào DCHK không muốn bị “thua” trước trò lường gạt “nuốt” lời hứa cho cuộc phản kháng hiện nay bằng cách tiếp tục gia tăng phản kháng tại Hồng Kông để đạt được các mục tiêu cuối cùng.
II/ So sánh giữa cuộc phản kháng năm 2014 và năm nay 2019
1/ Từ “cuộc cách mạng ô dù” năm 2014 …
Nhìn trở lại vào thời điểm năm 2014, Phong trào DCHK đã huy động được đến 200.000 người tham dự biểu tình phản kháng đòi dân chủ cho Hồng Kông, mà được mệnh danh là “cuộc cách mạng ô dù”.
Đây quả là con số khổng lồ vì tổng số dân Hồng Kông chỉ có khoảng 7,5 triệu mà thôi. Mặc dù đông đảo và kéo dài dến 79 ngày liên tiếp, thế lực tay sai Trung Cộng không hề chịu “thua” để nhượng bộ điều gì cả.
2/ …đến “cuộc phản kháng toàn diện năm nay 2019”
Nhưng trong “cuộc phản kháng toàn diện năm nay 2019” con số người dân tham dự biểu tình lên đến 2 triệu người. Gấp 10 lần!. Nếu loại trừ trẻ em và người già cả bịnh hoạn phải ở nhà, thì với con số 2 triệu người này nói lên tính cách “toàn diện” của cuộc biểu tình phản kháng.
Có lẽ chính vì thấy sự thực về lòng dân căm phẩn như vậy đã khiến cho bà Đặc khu trưởng Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga phải lo sợ cho tánh mạng của mình và thú nhận đã sai lầm gây ra “sự tàn phá không thể tha thứ” bởi đã châm ngòi cuộc khủng hoảng chính trị đang nhấn chìm thành phố, và bà sẽ từ chức nếu bà có một sự lựa chọn (xem Nguồn 1 phía dưới).
III/ Một chiến lược mới để Hồng Kông “thắng” Trung Cộng?
Sau khi thất bại vào năm 2014, Phong trào DCHK không nãn chí và nhà tranh đấu trẻ Hoàng Chi Phong từng tuyên bố rằng chúng tôi sẽ quay trở lại. Trong 5 năm (2014 – 2019) họ đã có thì giờ nghiền ngẫm suy nghĩ tìm ra được một chiến lược mới để có thể “thắng” Trung Cộng. Mà họ quả nhiên đã “thắng” vì lần đầu tiên trong lịch sử Trung Cộng, nhà cầm quyền Bắc Kinh phải chịu “lùi bước” chấp nhận thu hồi Dự luật Dẫn Độ lại (xem Nguồn 2 phía dưới).
1/ Tránh làm cho dân chúng sợ hãi
Kinh nghiệm lịch sữ cho thấy tất cả các chánh quyền độc tài chỉ tồn tại được vì dân chúng sợ hãi không dám phản kháng. Một lỗi lầm then chốt là cuộc phản kháng năm 2014 “được” truyền thông báo chí vinh danh là “cuộc cách mạng ô dù”.
Chính danh xưng “cách mạng” đã khiến cho chánh quyền tay sai Hồng Kông chụp mũ kết tội là muốn nổi loạn lật đỗ chánh phủ. Điều này làm e ngại cho dân chúng Hồng Kông vì họ không muốn vướng vào vòng tù đầy.
Lần này Phong trào DCHK khôn ngoan hơn nên đã yêu cầu truyền thông báo chí không nên gọi cuộc phản kháng này là cuộc cách mạng. Mục tiêu trước nhứt là phải thu hồi Dự luật Dẫn Độ lại và mục tiêu sau cùng là cùng nhau tôn trọng thực thi Thoả Ước Hồng Kông 1984 với căn bản là 1 quốc gia 2 chế độ (nhất quốc lưỡng chế) để Hồng Kông được hưởng quyền bầu cử tự do như đã quy định (xem Nguồn 3 phía dưới).
Cho nên không gì ngạc nhiên khi Phong trào DCHK cương quyết đòi hỏi chính quyền tay sai Hồng Kông ngừng gọi các biểu tình là nổi loạn.
2/ Tạo khí thế đoàn kết trong dân chúng
Phong trào DCHK đã sáng suốt tiến hành làm xong một bản nhạc mới cho toàn dân Hồng Kông xử dụng có biểu tượng như một bản quốc ca.
Phải công nhận họ có một sáng kiến tuyệt vời khi kêu gọi mọi người chung sức góp ý hoàn thành bản nhạc đặc biệt này với tên là “Vinh quang cho Hồng Kông” / “Glory to Hong Kong” (xem Nguồn 4 phía dưới).
Vào ngày thứ tư 11-9-2019, bản “Vinh quang cho Hồng Kông” mới nhứt được quay video và trình diễn bởi dàn nhạc hoà tấu nghề nghiệp.
Một điều rất hi hữu & cảm động là tất cả các thành viên ban nhạc đều mặc quần áo màu đen, đội nón bảo hộ và mặt nạ chống lựu đạn cay. Chỉ thời gian ngắn ngủi đã có hàng triệu người vào xem trong youtube và nhờ vậy Phong trào DCHK nhận được cảm tình & ủng hộ ở khắp nơi trên thế giới, kể cả Trung Hoa lục địa.
3/ Vận động quốc tế yểm trợ cho Hồng Kông được tự do
Phong trào Hồng Kông biết rằng hai triệu người Hồng Kông, hay ngay cả toàn dân Hồng Kông 7,5 triệu, cũng không thể chống cự lại sức mạnh của Bắc Kinh. Do đó họ đi tìm đồng minh của thế giới tự do khắp nơi. Chuyện này đang được Phong trào DCHK thực hiện:
a) Họ đã đi khắp nơi để đẩy cuộc đấu tranh này lên dư luận & diễn đàn cho toàn thế giới biết rõ bộ mặt thực của chế độ độc tài Trung Cộng.
b) Nhà tranh đấu trẻ Hoàng Chi Phong đã đến Đài Loan, Đức và Mỹ để vận động dân chúng và chánh quyền quốc gia này ủng hộ cuộc đấu tranh của họ.
Phong trào DCHK đặc biệt chú trọng đến 3 quốc gia này vì tầm quan trọng chiến lược đối với cuộc tranh đấu chống Bắc Kinh.
– Về phía Đài Loan, đảng cầm quyền Dân Tiến với TT Thái Anh Văn có chủ trương chống Trung Cộng rõ rệt và đang đứng trước cuộc bầu cử rất quan trọng vào năm tới. Chính vì vậy họ không bỏ cơ hội tích cực giúp đở phong trào phản kháng Hồng Kông. Nhứt là Trung Cộng còn vướng vào khủng hoảng Hồng Kông thì khó lòng dám dùng võ lực tấn công Đài Loan như thường rêu rao đe dọa từ mấy chục năm qua. Ngoài ra, Đài Loan được Phong trào DCHK coi là căn cứ hậu cần vững chắc tiếp tế tài chánh & tham mưu cho và sẵn sàng là nơi trú thân khi lỡ bị thất bại.
– Về phía Đức là quốc gia đứng đầu Liên Âu nên có tiếng nói ảnh hưởng mạnh mẽ tại Âu Châu và không quá e sợ Trung Cộng như các quốc gia nhỏ bé khác. Bằng chứng là khi nhà tranh đấu trẻ Hoàng Chi Phong đến thủ đô Berlin vào ngày thì hầu hết các nhân vật quan trọng Đức đều đến tiếp đón và phát biểu ủng hộ cuộc tranh đấu dân chủ Hồng Kông.
Tại sao vậy ?
Bởi lẽ dân tộc Đức có truyền thống đam mê chính trị và từng trãi qua thời kỳ bị đàn áp khiếp đảm bởi các chế độ độc tài, nên họ rất thông cảm với tâm tình của dân chúng Hồng Kông trước nạn kềm kẹp của Trung Cộng
Đích thân Ngoại trưởng Heiko Maas đã đến bắt tay nhà tranh đấu trẻ Hoàng Chi Phong và trò chuyện rất thân mật để bắn tín hiệu cho Trung Cộng biết rõ nước Đức ủng hộ cuộc tranh đấu dân chủ ở Hồng Kông [xem hình].
– Về phía Hoa Kỳ đã thay đổi chánh sách đối phó với Trung Cộng. Thay vì hợp tác làm ăn thương mại như hồi trước, thì nay Mỹ coi Trung Cộng như một đối thủ nguy hiểm đễ sẵn sàng trừ khử. Ai cũng rõ chỉ Mỹ mới đủ sức ngăn chận được giấc mộng của Trung Cộng muốn làm bá chủ hoàn cầu. Cho nên không gì ngạc nhiên khi dân chúng Hồng Kông đã trưng biểu ngữ & quốc kỳ Mỹ mong được TT Mỹ “giải phóng” khỏi vòng kềm kẹp của Trung Cộng.
IV/ Kết Luận
Nói tóm lại, Phong trào DCHK đặt trọng tâm trong thời gian tới vào chiến lược vận động quốc tế yểm trợ cho Hồng Kông được tự do thực thi đúng theo Thoả Ước Hồng Kông 1984 mà Trung Cộng đã đồng ý ký kết. Họ hy vọng vào các cường quốc Tây Phương tiếp tay mạnh hơn nữa làm áp lực cho Trung Cộng phải lùi bước như đã xảy ra khi Dự luật Dẫn Độ cuối cùng phải hủy bỏ.
Nhìn thấy hình ảnh cả 2 triệu người dân Hồng Kông “xuống đường” tranh đấu cho tự do dân chủ, đã khiến gợi nhớ đến hình ảnh cả triệu người dân Đông Đức cũng can đảm hành động tương tự trước đây 30 năm.
Đặc biệt nhứt là cuộc biểu tình then chốt với khoảng 1 triệu người tham dự một cách ôn hoà vào ngày 4.11/1989 tại công trường Alexanderplatz chống chính quyền cộng sãn Đông Đức (xem Nguồn 5 phía dưới).
Một “phép mầu nhiệm chính trị” đã xảy ra: chỉ 5 ngày sau đó chế độ cộng sản Đông Đức “chịu thua” cho mở cửa Bức Tường Ô Nhục Berlin vào ngày 9.11/1989 để dân chúng Đông Đức và Tây Đức được tự do qua lại.
Chính lúc đó là khởi điểm báo hiệu sự sụp đỗ của Đế quốc Cộng sản Liên Sô và quả thực 2 năm sau Liên Sô chính thức “biến mất” vào ngày 25.12/1991. Một đế quốc từng kiểm soát ảnh hưởng trên một nửa thế giới !.
Chính vì vậy các thành viên của Phong trào DCHK và dân chúng Hồng Kông lấy giai đoạn lịch sử này làm kim chỉ nam. Biết đâu chế độ Trung Cộng quá tàn ác (còn hơn cả Liên Sô!) cũng không thoát ra khỏi vòng nhân quả.
Riêng về VN chúng ta với đa số đều ngưỡng mộ nhìn về phong trào biểu tình phản kháng Hồng Kông và kinh ngạc thấy tuổi trẻ đã vận động cả 2 triệu người xuống đường tranh đấu rất ôn hoà và trật tự. Tuổi trẻ đã hy sinh thật nhiều liên tiếp gần 4 tháng qua qua. Dù bị khủng bố dù mõi mệt họ vẫn không đầu hàng làm tay sai cho giặc
Chính vì vậy hy vọng tuổi trẻ Hồng Kông sẽ thành công tạo được một “phép mầu nhiệm chính trị” như trước đây 30 năm và như vậy VN chúng ta không còn sợ Đại Hoạ Mất Nước vào tay Trung Cộng nữa.
Trần Nguyên / Người Xứ Bưởi
14 Tháng 09, 2019
Tham khảo:
Nguồn 1: Đặc khu trưởng Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga phải lo sợ cho tánh mạng của mình và thú nhận đã sai lầm
Nguồn 2: Trung Cộng đã chịu “lùi bước” tại Hồng Kông
Nguồn 3: Thoả Ước Hồng Kông 1984 với căn bản là 1 quốc gia 2 chế độ (nhất quốc lưỡng chế)
https://vi.wikipedia.org/wiki/Tuy%C3%AAn_b%E1%BB%91_chung_Trung-Anh
Nguồn 4: Video bài hát “quốc ca” mới của Hồng Kông – “Vinh quang cho Hồng Kông” – làm xúc động người dân thế giới
https://time.com/5672018/glory-to-hong-kong-protests-national-anthem/
Nguồn 5: Cuộc biểu tình then chốt với khoảng 1 triệu người tham dự một cách ôn hoà vào ngày 4.11/1989 tại công trường Alexanderplatz chống chính quyền cộng sãn Đông Đức
https://en.wikipedia.org/wiki/Alexanderplatz_demonstration
Phụ đính 1A
Hong Kong: Tại Sao Họ Không Sợ Hãi?
21/08/2019 – Mặc Lâm
Gần ba tháng trôi qua trên vùng đất đang thấm đẫm không ngừng những câu chuyện vừa đáng ngạc nhiên lẫn thán phục về sự minh mẫn, sáng tạo lẫn kiên trì và không hề sợ hãi của người Hong Kong đang làm cho cả thế giới tròn mắt thán phục. Hong Kong đang trực diện với sức mạnh lớn gấp ngàn lần từ đại lục, nơi hoàng đế cộng sản Tập Cận Bình đang trị vì với chủ trương không bao giờ nhượng bộ trước bất cứ thử thách nào xâm hại quyền lợi của chế độ.
Hong Kong bé nhỏ nhưng không tầm thường, bởi mỗi lần xuống đường nó tập trung được hầu như toàn thể người dân trên phần đất nhỏ bé này. Họ lần lượt thay nhau lên tiếng cho mơ ước chung: thoát ra khỏi quy chế một quốc gia hai chế độ, thứ lý thuyết chỉ có trên giấy tờ và thực tế tuy chưa tới 50 năm nhưng đại lục đã thọc bàn tay thô bạo vào vùng đất này, vốn thừa hưởng thứ tự do thật sự chứ không phải từ bùa chú mà Đảng Cộng sản Trung Quốc ban phát cho nhân dân trong nhiều chục năm qua.
Xuống đường biểu tình là sinh hoạt chỉ xảy ra trong các nước có một nền dân chủ thực sự. Hong Kong tuy bị trả lại cho Trung Quốc nhưng vẫn được sinh hoạt dân chủ như khi chưa trao trả. Nó được quyền duy trì hệ thống kinh tế – chính trị của chủ nghĩa tư bản trong khi phần còn lại là Trung Quốc đại lục nằm dưới chế độ xã hội chủ nghĩa. Theo đề nghị này của Đặng Tiểu Bình, Hong Kong có thể tiếp tục hệ thống chính trị riêng, các vấn đề pháp lý, kinh tế và tài chính, bao gồm cả các hiệp định thương mại và văn hóa với nước ngoài.
Cuộc xuống đường chống lại Luật Dẫn độ là mồi lửa châm vào sự sợ hãi sẽ bị đối xử như con dân của một nước cộng sản khiến người Hong Kong quên hết những nỗi sợ khác nằm ngay trong thực tại. Họ có thể bị đàn áp khốc liệt, bị đánh đập, giam cầm thậm chí mất mạng trong đám đông mà họ là một thành viên… tuy nhiên tất cả những nỗi sợ ấy nếu so với phải bị sống dưới chế độ cộng sản thì cái sợ thứ hai đáng suy nghĩ hơn. Hong Kong thừa hưởng văn minh, tiện nghi và tư duy của thế giới dân chủ. Người dân được mở mắt hàng ngày và sự so sánh giữa hai chế độ cộng sản và dân chủ không còn gì nghi ngờ đối với họ nữa.
Những chàng trai, cô gái vừa bước vào đại học được những người rất trẻ đi trước dẫn dắt vào cuộc chiến trường kỳ này với niềm tin sắt đá vào kết quả cuối cùng. Có xem những video clip từ các cuộc họp báo của sinh viên Hong Kong mới thấy hết tầm cỡ thật sự của họ. Vững vàng, hiểu biết rộng rãi về quyền hạn của người dân, không khoan nhượng trước những áp lực từ phía chính quyền đặc khu hay từ đại lục. Họ không có cử chỉ, lời nói đao to búa lớn không hề lên giọng chỉ có ta là chân lý nhưng qua biện giải của họ người ta thấy toát lên hửng hực lòng tin vào sức mạnh của nhân dân, thứ duy nhất có thề chống lại cường quyền dù đó là cường quyền cộng sản.
Nhưng nếu chỉ một mình họ thì câu chuyện sẽ không thể tiếp diễn như ngày đầu tiên, khi ít nhất 1 triệu người cùng nhau kề vai hô vang một tiếng nói chung. Bên cạnh họ là cả xã hội Hong Kong, ngoại trừ cảnh sát và chính quyền đang nhận chỉ thị từ đại lục.
Ngày 14 tháng 6 khoảng 6.000 bà mẹ đã tham gia cuộc biểu tình ngồi trong ba giờ tại Vườn Chater ở Trung tâm. Các bà mẹ kêu gọi Lâm Trịnh Nguyệt Nga từ chức và chính phủ phải rút lại dự luật Dẫn độ. Họ giương cao những tấm bảng lên án sự tàn bạo của cảnh sát, như “đừng bắn những đứa trẻ của chúng tôi.”
Ba tuần sau ngày 15 tháng 7 hơn 8.000 người cao tuổi lại tập trung tại chỗ cũ làm cuộc tuần hành lần thứ hai nhằm ủng hộ con cháu của họ tiếp tục xuống đường chống lại dự luật Dẫn độ với những biểu ngữ có nội dung “Hãy ủng hộ những người trẻ tuổi. Hãy bảo vệ Hồng Kong”.
Ngày 26 tháng 7 hàng trăm người tổ chức biểu tình ngồi tại phi trường quốc tế Hong Kong trong đó đa số là nhân viên của các hãng hàng không và Hiệp hội tiếp viên hàng không Cathay Pacific. Cảng vụ hàng không đã loại bỏ một số ghế để cung cấp thêm không gian cho người biểu tình.
Vào đêm 1 tháng 8, hàng trăm nhân viên từ 80 tổ chức tài chính khác nhau đã tham gia vào một cuộc biểu tình tại Chater Garden ở Kim Chung về các vụ việc được cho là cảnh sát thông đồng với các băng đảng xã hội đen và yêu cầu tôn trọng luật pháp. Ít nhất 700 công nhân ngành tài chính đã đăng tải hình ảnh thẻ nhân viên để ủng hộ cuộc tổng đình công toàn thành phố.
Ngày 2 tháng 8, khoảng 1.000 chuyên gia y tế đã tổ chức một cuộc mít tinh tại Edinburgh Place, Trung Hoàn. Chủ tịch Hiệp hội Bác sĩ Hong Kong chỉ trích các vụ bắt giữ đồng thời lên tiếng về việc cảnh sát sử dụng quá nhiều hơi cay đối với các nhà hoạt động dân chủ. Trong cùng ngày, hàng ngàn công chức Hong Kong tập hợp để ủng hộ những người biểu tình.
Ngày 7 tháng 8, các luật sư Hong Kong tổ chức một cuộc tuần hành trong im lặng để ủng hộ những người biểu tình phản đối chính quyền.
Tối ngày 8 tháng 8, khoảng 1.200 người Công giáo đã tổ chức một cuộc diễu hành dưới ánh nến qua Trung Hoàn trước khi kết thúc bên ngoài Tòa án phúc thẩm. Cuộc tuần hành do bốn tổ chức Kitô giáo tổ chức,
Ngày 12 tháng 8, khoảng 100 chuyên gia y tế tại Bệnh viện Đông Pamela Youde Nethersole ở Chai Wan biểu tình chống lại sự lạm quyền của cảnh sát khi một người phụ nữ bị bắn vào mắt và bị thương nặng. Nhân viên y tế giơ biểu ngữ có dòng chữ “Cảnh sát Hong Kong đang cố giết người dân Hong Kong”
Ngày 16 tháng 8, cuộc biểu tình được đặt tên “Ủng hộ Hồng Kông, quyền lực cho nhân dân” do nhóm đại diện sinh viên từ 12 trường đại học tổ chức diễn ra tại công viên Chater Garden ở khu vực trung tâm Hong Kong
Ngày 17 tháng 8, hàng ngàn giáo viên, nhân viên ngành giáo dục xuống đường bày tỏ quan ngại về sự an toàn của học sinh. Theo hãng tin Aljazeera, họ tràn xuống cao tốc, vào trung tâm Hong Kong, vừa đi vừa hô vang: “Hãy bảo vệ thế hệ học sinh tiếp theo của Hong Kong”!
Tất cả những cộng hưởng ấy làm cho Hong Kong sinh động và rực sáng. Thế giới của 7 triệu con người ấy lan tỏa khắp nơi và làm cho người trẻ Hong Kong thêm niềm tin vào sự tranh đấu của họ. Hong Kong là một ngoại lệ hiếm hoi khi biểu tình không phải là những đám đông hỗn loạn và thiếu kiểm soát, mặc dù đại lục cố gắng mang những thành phần bất hảo vào phá rối nhưng tai mắt của người biểu tình đã nhanh chóng phát hiện và cô lập chúng.
Theo South China Morning Post cho biết ngày 18 tháng 8 cuộc tuần hành của 1 triệu 700 ngàn người dưới những chiếc dù đầy mà sắc của người dân Hong Kong đã làm cho thế giới thấy rằng chí có sự kinh hoàng khi nghĩ tới phải sống trong thế giới cộng sản mới đủ khả năng làm cho người dân Hong Kong sợ hãi tới mức phải chấp nhận hy sinh những gì họ hiện có. Dĩ nhiên cái giá phải trả cho một nền tự do dân chủ thật sự không hề nhỏ nhưng hiện tượng Hong Kong không những đánh động người cộng sản phải xem xét lại chính mình mà nó còn là tiếng chuông cảnh tỉnh thế giới Tây phương về sự nguy hiểm vô hình của Cộng sản chỉ phát hiện ra nó khi phải sống cùng chứ không phải nhìn từ xa như các tòa đại sứ từng làm.
Phụ đính 3
Dân Hồng Kông Không Khuất Phục Trước “Hoàng Đế” Tập Cận Bình
RFI Đăng ngày 09-08-2019 Sửa đổi ngày 09-08-2019 12:34
Hoàng Chi Phong (Joshua Wong), 22 tuổi, cựu thủ lĩnh Phong trào Dù Vàng 2014. Ảnh chụp ngày 07/08/2019 tại Hồng Kông. Christophe Paget / RFI
« Tức nước vỡ bờ », từ phong trào phản đối dự luật dẫn độ sang Hoa lục cách đây hai tháng, hiện người dân Hồng Kông đòi lại những quyền cơ bản mà đáng lẽ họ tiếp tục được hưởng cho đến năm 2049 theo mô hình « một quốc gia, hai chế độ ».
Phong trào thu hút đủ mọi tầng lớp tham gia, từ giới luật sư, ngân hàng đến công chức, lần lượt xuống đường ủng hộ những đòi hỏi của người dân, mà đỉnh điểm là cuộc biểu tình quy tụ hơn 2 triệu người hôm 16/06/2019 và cuộc tổng đình công hôm 05/08.
Tuy nhiên, mức độ bạo lực trong những vụ đụng độ giữa người biểu tình và cảnh sát cũng đã vượt qua sức tưởng tượng. Điều này khác hẳn với phong trào Dù Vàng năm 2014 mà Hoàng Chi Phong (Joshua Wong), một trong những thủ lĩnh sinh viên vừa được ra khỏi tù hôm 17/06, sau khi thi hành xong hai án tù năm 2017 và 2018. Vừa ra khỏi tù, nhà hoạt động chính trị 22 tuổi đã lên tiếng kêu gọi đặc khu trưởng Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) từ chức.
Đặc phái viên Christophe Paget của đài RFIđã gặp và phỏng vấn Hoàng Chi Phong tại Hồng Kông.
RFI : Hoàng Chi Phong, anh ra tù cách đây hai tháng khi mà các cuộc biểu tình đã bắt đầu. Hiện tại, anh tham gia phong trào như thế nào ?
Hoàng Chi Phong : Tôi tham gia phần lớn các cuộc biểu tình. Cùng với đảng Demosisto (đảng Dân Chủ), chúng tôi tổ chức hỗ trợ pháp lý bằng cách phối hợp với học sinh trung học. Ngoài ra, chúng tôi quyên góp tiền (crowdfunding) và cũng tổ chức tập hợp trong cuộc tổng đình công vào thứ Hai vừa qua (05/08).
Đây là đợt tổng đình công lớn nhất kể từ khi Hồng Kông được trao trả cho Trung Quốc, qua đó người dân Hồng Kông chứng tỏ nhiệt huyết và quyết tâm của họ. Nhưng đó sẽ không phải là cuộc tổng đình công cuối cùng. Tôi nghĩ là sẽ còn có một cuộc tổng đình công khác trong một hoặc hai tháng nữa.
Giữa làn sóng biểu tình hiện nay và phong trào của anh cách đây 5 năm có những điểm gì khác ?
Cách đây 5 năm, chúng tôi yêu cầu tổ chức bầu cử tự do và chúng tôi đã phải đối mặt với chủ tịch Tập Cận Bình. Ngày nay, chúng tôi cũng yêu cầu bầu cử tự do và chúng tôi phải đương đầu với hoàng đế Tập.
Chúng tôi hoàn toàn biết rõ về chính sách hà khắc của chủ tịch Trung Quốc mà chúng tôi đang phải chịu.
Ngoài ra, phong trào này không có thủ lĩnh, và đây là một điểm tích cực. Chính quyền Bắc Kinh không thể nhắm đến bất kỳ ai.
Họ không thể ngăn chặn phong trào bằng việc lôi ra pháp luật một người đứng đầu. Chính nhờ điểm này mà phong trào kéo dài được từ hai tháng nay để trở thành « mùa Hè của bất bình ».
Đới Diệu Bình (Benny Tai, phó giáo sư, khoa Luật, đại học Hồng Kông), Ivan Long và tôi đều bị bỏ tù với tư cách là thủ lĩnh chính trị, nhưng lần này phong trào không hề có người đứng đầu, mà chỉ có những nhà điều phối giúp người dân tiếp tục đấu tranh.
Phong trào Dù Vàng chủ yếu là sinh viên, nhưng giờ người ta có cảm giác là mọi tầng lớp xã hội đều tham gia. Vậy đâu là lý do ?
Điều này là nhờ vào thế hệ hậu chiến (« babyboom ») và thế hệ Millennials (còn gọi là « thế hệ Y », những người sinh ra từ khoảng năm 1980 đến đầu thập niên 2000). Chúng tôi ý thức rất rõ về tầm quan trọng của cuộc đấu tranh vì dân chủ. Trên tổng số 500 người bị bắt trong vòng hai tháng gần đây, người trẻ nhất chỉ mới 13 tuổi và người già nhất là 63 tuổi.
Việc có nhiều thế hệ tham gia là điều rất quan trọng, cho thấy sự đa dạng và đoàn kết của người dân Hồng Kông. Họ không tin vào chính phủ Bắc Kinh do Tập Cận Bình lãnh đạo. Họ hoàn toàn hiểu rằng có được bầu cử tự do quan trọng như thế nào đối với tất cả chúng tôi.
RFI: Phải chăng trong vòng 5 năm, người dân Hồng Kông đã mất niềm tin vào Bắc Kinh?
Hoàng Chí Phong: Từ hàng loạt sự kiện như các nghị sĩ bị mất ghế, các nhà hoạt động bị cầm tù, các nhà xuất bản bị bắt cóc, một thông tín viên nước ngoài bị trục xuất khỏi Hồng Kông, chúng tôi hiểu rằng mô hình « một quốc gia, hai chế độ » đã bị xói mòn để trở thành « một quốc gia, một chế độ ».
Ông Tập Cận Bình đã thay đổi chế độ để trở thành hoàng đế. Với việc sửa đổi Hiến Pháp mà ông cho thông qua để xóa quy định về số nhiệm kỳ chủ tịch, ông Tập sẽ tiếp tục tại vị ở Trung Quốc trong 5, 10, 15 hoặc 20 năm nữa. Chính điểm này đã làm chúng tôi ý thức được tình hình và cũng làm chúng tôi sợ.
Chính phủ Hồng Kồng phải được chính người dân Hồng Kông công minh bầu lên, chứ không phải do những người bị Bắc Kinh giật dây.
Những cuộc biểu tình hiện nay cũng bạo lực hơn phong trào Dù Vàng. Có những cảnh khó mà hình dung ra được cách đây 5 năm.
Cảnh sát Hồng Kông đã bắn hơi cay 1.800 lần trong hai tháng vừa qua, so với 18 lần khi diễn ra phong trào Dù Vàng. Tình hình hiện nay khác hoàn toàn. Cảnh sát Hồng Kông đã dùng đến vũ khí sát thương. Cảnh sát chống bạo động đóng trên nóc nhiều tòa nhà cao tầng ở trung tâm Hồng Kông và bắn đạn hơi cay, đạn cao su từ tầng 14 để ngăn đoàn người biểu tình. Họ thực sự triển khai cả một lực lượng đông đảo quá mức và có khả năng gây chết người. Họ thi hành lệnh từ Bắc Kinh để làm nao núng người biểu tình. Nhưng khí thế vẫn còn đó và phong trào vẫn tiếp tục !
Phong trào Dù Vàng kéo dài hơn hai tháng mà không xảy ra bạo lực, trong khi lần này, người biểu tình đã tấn công và làm hư hại trụ sở Nghị Viện, ngoài ra, nhiều sở cảnh sát cũng bị nhắm đến.
Nhiều người bị bắn đạn cao su, trong khi chúng tôi chỉ là những người biểu tình ôn hòa. Và người ta lại coi đó là chuyện bình thường. Thật điên rồ, thật kinh khủng ! Người dân phẫn nộ và họ hy vọng lấy lại quyền được bầu ra chính phủ của riêng họ.
Ngày 16/06, hai triệu người trên tổng số 7,5 triệu dân Hồng Kông đã tham gia một cuộc tuần hành. Điều này cho thấy rõ mong muốn của chúng tôi có được bầu cử tự do. Nhưng chính phủ hoàn toàn lờ đi cuộc tuần hành của người dân. Không ai muốn cuối tuần nào cũng đi biểu tình cả, nhưng điều này đã xảy ra.
Nhiều người biểu tình nhắm vào các trụ sở cảnh sát, các tòa nhà của chính phủ để cho thấy rằng đó không phải là những nơi đại diện cho tiếng nói của người dân. Cánh cửa thoát khỏi khủng hoảng không phụ thuộc vào người biểu tình, mà phụ thuộc vào việc chính phủ đừng tiếp tục nấp sau lực lượng chống bạo động và không làm gì cả.
RFI: Tại sao bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga không rút hẳn dự luật dẫn độ?
Hoàng Chí Phong: Bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga chỉ là con rối trong tay Bắc Kinh và chế độ Cộng Sản. Bất kể quyết định nào của bà đều phải phụ thuộc vào Quốc vụ viện. Vì thế mà chúng tôi cần có bầu cử tự do, người điều hành đặc khu không được là con rối của Bắc Kinh.
RFI: Câu hỏi quan trọng khác : Liệu Bắc Kinh có sẽ điều quân đến Hồng Kông?
Hoàng Chí Phong: Chính quyền Bắc Kinh không thể điều Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa đến Hồng Kông. Nếu họ làm, thì kinh tế và phát triển sẽ sụp đổ. Và cái giá mà các nhà lãnh đạo tài chính thân Bắc Kinh ở Hồng Kông phải trả sẽ vô cùng lớn. Chính vì thế, họ sẽ không bao giờ làm điều đó.
RFI: Vậy thì đâu là giải pháp thoát khỏi khủng hoảng cho Bắc Kinh?
Hoàng Chí Phong: Chánh quyền Hồng Kong phải:
- Xóa dự luật dẫn độ,
- Chấp nhận một ủy ban điều tra độc lập về tình trạng bạo lực của cảnh sát và
- Để người dân Hồng Kông được bầu cử tự do.
Chính quyền phải tước huân chương Bắc đẩu Bội tinh đã trao cho bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga. Chúng tôi vừa đăng bản kiến nghị về vấn đề này trên mạng Twitter. Người dân cần phải hành động. Bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga không xứng đáng nhận danh hiệu này khi bà điều cảnh sát chống bạo động trấn áp người biểu tình và không màng đến mong muốn được bầu cử tự do của người dân. Điều mà chúng tôi yêu cầu, đó là một quyền mà người dân châu Âu được hưởng từ thế kỷ trước. Vậy mà chúng tôi vẫn còn phải đấu tranh để có được quyền đó.