Thỏa thuận thương mại Mỹ-Nhật: Có tiến bộ nhưng cần thêm thời gian

Chuyến viếng thăm Nhật Bản của Tổng thống Barack Obama kết thúc hôm thứ Sáu 25/4 đã không giúp đạt đến việc đúc kết một thỏa thuận giữa Washington và Tokyo, được xem là giai đoạn sơ khởi cho TPP – hiệp định liên kết 12 nước châu Á và Mỹ.

Nhưng giọng điệu hết sức lạc quan của Tổng thống Mỹ và Thủ tướng nhật Shinzo Abe tương phản với việc nêu lên những bất đồng sâu sắc -đặc biệt về nông nghiệp và xe hơi, cho đến nay vẫn chưa thể giải quyết.

Quan chức cao cấp Nhật nói trên giải thích: «Những gì mà chuyến công du của ông Obama đã đạt được sau quá trình thương lượng quá dài, là một hướng thỏa thuận, theo đó hai bên tin tưởng sẽ tiếp tục làm việc để tìm ra một giải pháp mà cả hai đều có thể chấp nhận được».

Vị quan chức không muốn nói tên do tính nhạy cảm của cuộc thương lượng, cho biết thêm: «Chúng tôi không còn lo ngại một ngõ cụt giữa Mỹ và Nhật dẫn đến bế tắc trong thương thảo với các nước khác». Tuy nhiên ông thổ lộ, không tin rằng Washington và Tokyo có thể giải quyết được bất đồng «trong một, hai tháng tới».

Các nhà thương lượng của 12 nước về TPP sẽ họp lại vào giữa tháng Năm tại Việt Nam, trước hội nghị các Bộ trưởng Thương mại khu vực châu Á-Thái Bình Dương ngày 17 và 18/5 ở Trung Quốc. Hai ông Obama và Abe sau đó có thể gặp gỡ nhân hội nghị thượng đỉnh các nước châu Á -Thái Bình Dương vào tháng 11 tại Trung Quốc.

Hoa Kỳ đòi hỏi dỡ bỏ tất cả các rào cản thuế quan của Nhật, trong khi Nhật Bản muốn bảo hộ ngành nông nghiệp trong năm lãnh vực trong đó có gạo, thịt bò và thịt heo. Việc xâm nhập thị trường xe hơi của hai nước cũng là một khó khăn khác.

Tuy nhiên hai nguyên thủ Mỹ-Nhật đều rất muốn đạt đến một thỏa thuận. Đối với ông Obama, hiệp định TPP có ý nghĩa quan trọng cho chiến lược xoay trục sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Còn ông Abe hy vọng hiệp định này mang lại tác động tích cực cho tăng trưởng kinh tế của Nhật.