Thanksgiving và luận lý của niềm tin hữu thần
Thiện Ý
Hàng năm vào ngày Thứ Năm của tuần lễ cuối cùng Tháng 11, Lễ Tạ Ơn Thanksgiving đã được nhân dân Hoa Kỳ đón mừng bằng một ngày nghỉ cuối tuần dài ngày (long-week-end), với những bữa tiệc vui không bao giờ thiếu món gà tây nướng truyền thống. Gia đình, bạn bè tụ họp nhau để kỷ niệm một ngày mà từ thời lập quốc, Tổ Tiên họ đã dành để bầy tỏ sự cảm tạ và biết ơn Thượng Ðế đã ban cho mùa màng tốt tươi và đời sống ấm no hạnh phúc. Ðồng thời, nhân dịp này, người dân Hoa Kỳ cũng muốn bầy tỏ niềm tin vào sự quan phòng của Thượng Ðế, giúp cho đất nước Hoa Kỳ có được cơ ngơi giầu có và địa vị một siêu cường như hiện nay. Đó là ý nghĩa lịch sử và ý nghĩa thời đại của ngày Lễ Tạ Ơn (Thanksgiving Day), ngày lễ truyền thống hàng năm của nhân dân Hoa Kỳ.
Thật vậy, ngược dòng thời gian, những di dân đầu tiên đến vùng đất mới sống ở thành phố Plymount Colony, lúc bấy giờ là một thuộc địa của đế quốc Anh (nay là một thành phố thuộc Tiểu bang Massachusetts), tổ chức Lễ Tạ Ơn Thượng Đế đã ban cho họ một mùa gặt hái hoa mầu tốt tươi, sau một mùa đông hạn hán đói lạnh. Vào năm đó, Thống Đốc William Bradford đã công bố “A Day of Thanksgiving” và tổ chức tiệc ăn mừng chung vui với tất cả các sắc dân thuộc địa gốc thổ dân bản xứ cũng như nhập cư. Lúc đầu, việc tổ chức ăn mừng ngày Thanksgiving có tính địa phương, cá nhân riêng rẽ, không vào thời gian nhất định nào.
Sau cuộc cách mạng chống lại chế độ thuộc địa của Đế quốc Anh thành công, ngày quốc lễ Thanksgivings đầu tiên đã được Tổng Thống George Washington công bố là ngày 26-11-1789. Đến thời Tổng Thống Abraham Lincoln, vào năm 1863 thì định ngày Thanksgiving là vào ngày Thứ Năm cuối cùng của tháng 11. Nhưng dưới thời Tổng Thống Roosevelt, trong các năm từ 1939 đến 1941, thì công bố Thanksgiving Day là ngày Thứ Năm của tuần lễ thứ ba của tháng 11. Trên thực tế vẫn chưa có sự thống nhất. Vì một số tiểu bang vẫn tổ chức lễ Thanksgiving Day vào các ngày khác nhau. Cho đến năm 1941, Quốc Hội Hoa Kỳ mới thông qua Đạo luật ấn định rằng “Thanksgiving Day” là ngày Thứ Năm của tuần lễ thứ tư của tháng 11 hàng năm (Congress passed a joint resolution in 1941 decreeing that Thanksgiving should fall on the fourth Thursday of November…)
Và ngày nay, Thanksgiving Day đã được nhân dân Hoa Kỳ ăn mừng qua các lễ nghi tôn giáo và các cuộc xum họp gia đình, bè bạn đầm ấm vui tươi, trong những bữa ăn tối với gà Turkey, món ăn truyền thống không bao giờ thiếu trong ngày Lễ Tạ Ơn Thanksgiving của người Hoa Kỳ.
Tục ngữ Việt Nam có câu “Nhập gia tùy tục, đáo sông tùy khúc”, nên các thế hệ người Việt Nam tha hương chúng ta, sau hơn 42 năm định cư trên xứ sở tự do này, hẳn đã lần hồi làm quen với các phong tục tập quán, những nét đặc thù của nền văn hoá đa chủng và những sinh hoạt chính dòng của người dân Hoa Kỳ, của đất nước đã và đang cưu mang chúng ta và các thế hệ cón cháu mai nầy. Không chỉ làm quen một cách thụ động, đồng hương Việt Nam sống trên xứ sở này còn từng bước tham gia tích cực và hoà nhập vào dòng sinh hoạt chính nơi đã chọn làm quê hương thứ hai của mình, sau Quê Mẹ Việt Nam. Tham gia tích cực và hoà nhập trên mọi lãnh vực sinh hoạt văn hoá, xã hội, kinh tế và chính trị….Với những khuôn mặt người Mỹ gốc Việt nổi bật trên mọi lãnh vực sinh hoạt và đời sống xã hội, đã làm vẻ vang dân tộc Việt và là niềm tự hào chung về những đóng góp của một sắc dân thiểu số vào sự hưng thịnh của quốc gia hoa kỳ, nơi mà dầu muốn dầu không chúng ta và các thế hệ con cháu mai này, đã chọn là quê hương thứ hai sau Quê Mẹ Việt Nam, là Tổ Quốc thứ hai sau Tổ Quốc Việt Nam.
Trong tinh thần và chiều hướng đó, nhân dịp Lễ Tạ Ơn Thanksgiving hàng năm, tại Cộng Ðồng Việt Nam Houston và vùng phụ cận, trong quá khứ cũng đã có những việc làm có tính “Nhập gia tùy tục”, như tổ chức các bữa ăn mừng Lễ Tạ Ơn trong gia đình. Tổ chức Cộng Đồng, các đoàn thể thiện nguyện, cơ quan truyền thông Việt Nam, cũng đã chủ động độc lập hay hợp tác với cơ quan chính quyền, các đoàn thể thiện nguyện tại địa phương để tổ chức các bữa ăn dành cho những người vô gia cư (Homeless).
Tất cả những việc đã làm và sắp làm trên đây của tổ chức Cộng Ðồng, của các hiệp hội thiện nguyện và cơ quan truyền thông, theo thiển ý, đều cùng thể hiện một ý nghĩa chung “Tạ Ơn Trời, tạ ơn người và tạ ơn đời”. Một ý nghĩa được mở rộng từ ý nghĩa Tạ Ơn Trời của ngày lễ truyền thống hàng năm của người dân Hoa Kỳ. Một sự mở rộng ý nghĩa mà vẫn thống nhất về luận lý của niềm tin hữu thần. Theo đó, muốn tạ ơn Trời một cách cụ thể, con người phải biết tạ ơn người và tạ ơn đời bằng những việc làm cụ thể không chỉ đối với người làm ơn cho mình mà với cả những người khốn cùng, xa lạ như những người “homeless”, “sống Vô gia cư, chết vô địa táng’’. Vì đó là những khuôn mặt trang điểm cho cuộc đời, thể hiện trọn vẹn tính hai mặt thiện ác, giàu nghèo, sang hèn, tốt xấu trong cuộc đời. Hai mặt đối lập cùng hiện hữu để tạo ra cuộc đời con người muôn hình muôn vẻ. Mặt này là điều kiện cho sự tồn tại và phát triển của mặt kia, phải biết nương nhau mà sống.
Sau cùng, vì tất cả con người theo niềm tin tôn giáo, đều là vật thụ tạo của Thượng Ðế. Và do đó giới răn quan trọng nhất của Ngài là ‘‘Hãy yêu thương anh em như chính mình’’. Yêu thương phải được thể hiện bằng hành vi chia xẻ và phục vụ đồng loại trong điều kiện và khả năng cho phép.
Chính nhờ luận lý của niềm tin hữu thần, người ta mới lý giải được vì sao những người tham gia vào cơ chế tổ chức Cộng Ðồng, vốn là những người vì công ích đã hy sinh thời giờ, làm việc không lương, ra gánh vác việc chung, Và chỉ thông qua luận lý của niềm tin hữu thần, người ta mới hiểu, vì sao các hội thiện nguyện hay cơ quan truyền thông tư, hàng năm vẫn bỏ tiền riêng, đem nhân lực đích thân phục vụ những kẻ khốn cùng như những người homeless, mặc dù chẳng phải là những người đã làm ơn gì cho họ. Và cũng thế, Cảnh Sát Trưởng và các nhân viên cảnh sát của sở cảnh sát Houston, nếu không dựa vào luận lý của niềm tin hữu thần, có thể họ đã không thực hiện hành động phục vụ cho những người vô gia cư, dù chỉ là tượng trưng trong một bữa ăn vào dịp Lễ Tạ Ơn.