Tấn công ở Ottawa: Canada ‘không run sợ’

Cảnh sát xác nhận kẻ tấn công đã bị bắn hạ, nhưng thủ đô của Canada vẫn được đặt trong tình trạng báo động cao. Thủ tướng Canada Stephen Harper nói nước ông sẽ không ‘sợ hãi’ trước hành động tấn công này. Vụ nổ súng xảy ra chỉ vài giờ sau khi Canada nâng mức báo động khủng bố. Hôm 20/10, một binh sỹ khác đã thiệt mạng trong một vụ tông xe. Nghi phạm được cho là vừa cải sang đạo Hồi. Canada vừa công bố kế hoạch tham gia vào chiến dịch không kích do Hoa Kỳ dẫn đầu nhằm vào phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tại Iraq.

Liên quan đến IS?

Hiện vẫn chưa rõ liệu các vụ tấn công vừa qua có liên quan tới IS hay chiến dịch quân sự này hay không. Tuy nhiên trong phát biểu vào tối 22/10, ông Harper nói các vụ tấn công sẽ càng củng cố quyết tâm của Canada trong cuộc chiến chống chủ nghĩa cực đoan cùng các đồng minh. “Chúng sẽ không có chỗ ẩn nấp,” ông nói. Ông Harper đang phát biểu trước Nghị viện lúc xảy ra vụ nổ súng, nhưng sau đó đã được di chuyển đến nơi an toàn. Các hãng tin Mỹ và Canada dẫn các nguồn tin ẩn danh từ giới chức Canada nói nghi phạm được xác định tên tuổi là Michael Zehaf-Bibeau. Sáng 22/10, hai lính gác Đài tưởng niệm chiến tranh đã bị một người đàn ông mang theo súng trường nã đạn. Một trong hai người này, Hạ sỹ Nathan Cirillo, đã qua đời do thương tích. Ba người còn lại đang được điều trị tại bệnh viện và được cho xuất viện vào buổi tối. Vài phút sau đó, hàng chục phát súng đã nổ ra bên trong tòa nhà Quốc hội, Nghị sỹ Canada Marc Garneau nói với BBC.

Luật sư Vũ Đức Khanh tường thuật từ Ottawa

“Sáng 22/10 năm 2014 khoảng 9 giờ 30 phút, trung tâm thủ đô Ottawa vang vọng tiếng súng. Một nhóm người vũ trang đã nổ súng làm một quân nhân bị thương tại Đài Chiến sĩ vô danh. Tin giờ chót ngươì quân nhân này đã chế́t. Tuy nhiên, Thủ tướng Stephen Harper và các lãnh đạo quốc gia khác đang có mặt ở Quốc hội vẫn bình an vô sự và đã được đưa đi sơ tán an toàn. Hiện giờ trung tâm thủ đô Ottawa trong phạm vi đường kính 3 km vẫn bị cảnh sát phong tỏa. Khu vực Đại học Ottawa ra lệnh sơ tán nhân viên và sinh viên để đóng cửa. Đồng thời quan chức an ninh cho hay các đồn cảnh sát trong thủ đô cũng đóng cửa hoàn toàn chờ lệnh mới. Truyền thông Canada đưa tin rằng một số nhân chứng cho biết có một nhóm người vũ trang đã tràn vào Quốc hội và trong đó có một người che mặt với một cái khăn choàng trắng kiểu Ả-Rập. Hiện giờ cảnh sát vẫn chưa có thông cáo gì cụ thể vì còn đang điều tra. Tuy nhiên, các lực lượng cảnh sát tinh nhuệ bảo vệ thủ đô đã được huy động tối đa đến hiện trường. Hiến binh Canada và các lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố và cả quân đội cũng được điều động. Trong khi đó truyền thông Canada cũng cho biết quân đội đang trong tình trạng báo động đỏ. Một số căn cứ quân sự trên toàn quốc đã đóng cửa với lệnh nội bất xuất, ngoại bất nhập. Tại căn cứ Saint-Hubert, một số khối bê-tông đã được dựng lên chắn trước cổng vào doanh trại và một nữ phóng viên của Đài Truyền hình, truyền thanh Canada được yêu cầu phải rời ngay lập tức khu vực quân sự này trong khi cô ta đang tác nghiệp. Tổng thống Obama đã được nghe báo cáo về tình hình Ottawa và một số biện pháp nhằm bảo vệ an ninh không phận Bắc Mỹ, một quan chức Hoa Kỳ đã cho đài CNN biết như thế. Tuy nhiên, chính phủ Canada cho đến nay vẫn cho rằng chưa có dấu hiệu nào để kết luận vụ nổ súng sáng nay có liên quan đến khủng bố, mặc dù Thủ tướng Harper luôn có chính sách không khoan nhượng với các tổ chức khủng bố. Mới đây chính ông đã cảnh báo về khả năng tấn công vào Canada của lực lượng phiến quân Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông (ISIL), đồng thời yêu cầu cho phép Canada huy động thêm máy bay chiến đấu tới Trung Đông để tiêu trừ ISIL. Đây là lần đầu tiên từ sau vụ 11/9 Canada buộc phải trực tiếp đương đầu với vấn đề an ninh nội địa và có nhiều khả năng sự thanh bình thường có của Canada bắt đầu phải trả giá.”

Tay súng đã bị bắn chết trong một cuộc đấu súng ác liệt với cảnh sát. Hiện vẫn chưa rõ có phải chính người này đã bắn hạ binh sỹ gác Đài tưởng niệm hay không. Trong bài phát biểu vào tối 22/10, ông Harper không công bố chi tiết về danh tính hay động cơ gây án của hung thủ, nhưng cho biết: “Trong những ngày tới chúng ta sẽ biết thêm về kẻ khủng bố và những kẻ tòng phạm có thể”. Cảnh sát đã yêu cầu những người sống trong khu vực gần trung tâm thủ đô Ottawa tránh xa khỏi cửa sổ và mái nhà trong lúc ho truy lùng các nghi phạm khác. Trường Đại học Ottawa ở gần đó đã bị phong tỏa, cũng như các trụ sở cảnh sát và Đại sứ quán Hoa Kỳ. Nguồn tin từ Cảnh sát Ottawa nói với Tập đoàn Truyền thông Canada rằng họ đang tìm kiếm “nhiều nghi phạm” liên quan đến các vụ nổ súng ở ba địa điểm. Tuy nhiên cảnh sát sau đó vẫn không xác nhận là liệu đã có nhiều hơn một tay súng hay không. Vào khoảng 20:25 giờ địa phương, cảnh sát Ottawa đã tháo dỡ lệnh phong tỏa tại trung tâm thủ đô Ottawa, nhưng công tác điều tra vẫn tiếp diễn tại tòa nhà Quốc hội. Thị trưởng Ottawa Jim Watson gọi đây là “một ngày buồn và kinh hoàng của Ottawa cũng như cả nước”.

Trước đó, hôm 22/10, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest nói với báo giới rằng các chức trách Hoa Kỳ đang liên lạc “chặt chẽ” với những người đồng cấp Canada. Trong một cuộc điện đàm với ông Harper, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã lên án vụ tấn công và tái khẳng định quan hệ chặt chẽ giữa hai nước. Quyết định nâng mức báo động nguy cơ khủng bố của Canada được đưa ra do có nhiều các cuộc trò chuyện trên mạng giữa các thành viên Nhà nước Hồi giáo và al-Qaeda, nhà chức trách cho biết.