Tại sao Việt Nam tránh xa công nghệ 5G của Huawei
(VNTB) – Vào ngày 25.4. 2019, Viettel – nhà mạng di động lớn nhất của Việt Nam – tuyên bố đã hoàn thành thử nghiệm đài phát sóng thế hệ thứ năm (5G) tại Hà Nội với tốc độ 600 – 700Mbps, ngang với tốc độ của mạng 5G của Verizon ở Mỹ. Viettel cũng sẽ tiến hành thử nghiệm mạng 5G vào tháng 5.2019. Nếu thành công, công ty có thể bắt đầu cung cấp dịch vụ 5G ngay sau đó, biến Việt Nam thành một trong những quốc gia đầu tiên trong khu vực chạy mạng 5G.
Đáng chú ý, Viettel tuyên bố sẽ phát triển các công nghệ cốt lõi của riêng mình cho mạng 5G, bao gồm chip 5G và thiết bị 5G. Cụ thể, công ty đặt mục tiêu sản xuất 80% thiết bị hạ tầng mạng viễn thông vào năm 2020. Viettel đã tuyên bố thẳng, họ không sử dụng thiết bị Huawei, ngay cả đối với các mạng 4G hiện tại. Tại Việt Nam, MobiFone, nhà mạng di động khác đã được cấp phép dùng thử mạng 5G, đã áp dụng các công nghệ của Samsung. Trong khi đó, Vinaphone, một công ty viễn thông lớn khác có khả năng sẽ sớm nhận được giấy phép 5G, đã hợp tác với Nokia để triển khai mạng 5G của mình.
Cho đến nay, sự vắng mặt của Huawei trên thị trường 5G của Việt Nam hoàn toàn trái ngược với cách tiếp cận của một số quốc gia trong khu vực như Philippines hay Thái Lan, nơi các nhà mạng di động tiếp tục sử dụng thiết bị Huawei cho mạng 5G của họ bất chấp những tranh cãi liên quan đến rủi ro bảo mật do thiết bị của Huawei gây ra
Quyết định của Việt Nam không sử dụng Huawei dường như xuất phát từ sự cân nhắc cả về kinh tế và an ninh.
Thứ nhất, vì Trung Quốc vẫn là mối đe dọa an ninh đáng kể đối với Việt Nam, Hà Nội có lý do chính đáng để tránh sử dụng các thiết bị viễn thông do các công ty Trung Quốc nói chung và Huawei nói riêng sản xuất. Một số vụ tấn công mạng trong quá khứ, bao gồm một vụ tấn công lớn vào các hệ thống làm thủ tục tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất vào tháng 7.2016, đã làm tăng mối lo ngại về các lỗ hổng ở các hệ thống cơ sở hạ tầng quan trọng. Lựa chọn sử dụng thiết bị tự phát triển hoặc những thiết bị từ các nhà cung cấp không phải của Trung Quốc sẽ là lựa chọn an toàn hơn cho Việt Nam. Theo xác nhận của đại diện Viettel trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei Asian Review, Viettel đã quyết định phát triển và sản xuất các thiết bị mạng lõi để đảm bảo bảo mật mạng viễn thông quốc gia.
Thứ hai, khi Hà Nội đang tìm cách phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao để hiện thực hóa kế hoạch công nghiệp hóa, thì việc cho phép sử dụng các thiết bị Huawei rẻ tiền sẽ không khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ bản địa được phát triển, mà ngược lại là dẫn đến sự phụ thuộc. Và từ quan điểm của Viettel, thì doanh nghiệp này sẽ có cơ sở nền tảng để phát triển công nghệ 5G của riêng mình và tạo ra lợi thế cạnh tranh ở cả trong nước và quốc tế.
Cuối cùng, khi Việt Nam đang nỗ lực phát triển mối quan hệ an ninh và quốc phòng với Mỹ, với sự cảnh báo của Washington về các rủi ro bảo mật phát sinh từ các công nghệ 5G của Huawei thì chấm dứt dính líu đến Huawei đã gửi một thông điệp tích cực tới Washington, một niềm tin gia cố sự liên kết lợi ích an ninh của hai nước. Sự tin tưởng ngày càng tăng như vậy sẽ lần lượt tạo điều kiện cho sự hợp tác an ninh trong tương lai của Việt – Mỹ và các đồng minh, đặc biệt là trong lĩnh vực chia sẻ thông tin tình báo.
Trong tương lai, liệu Viettel và các doanh nghiệp bản địa khác tại Việt Nam có thể phát triển thành công công nghệ 5G của riêng họ và sản xuất thiết bị (mạng viễn thông) đáng tin cậy với giá cả phải chăng sẽ quyết định xem cách tiếp cận của Việt Nam có bền vững hay không. Trong ngắn hạn, do khả năng công nghệ còn hạn chế, Viettel bằng cách hợp tác với các nhà cung cấp không phải của Trung Quốc sẽ rất quan trọng cho việc triển khai mạng 5G của Việt Nam. Nó vừa đảm bảo tốt hơn về mặt an ninh, vừa biện minh cho quyết định không sử dụng thiết bị Huawei. Tuy nhiên, về lâu dài, nếu các công ty Việt Nam không thực hiện đúng kế hoạch đề ra của mình, thì chi phí triển khai mạng 5G sẽ cao hơn do sự phụ thuộc vào thiết bị đắt tiền từ các nhà cung cấp không phải của Trung Quốc, và điều này có thể khiến Hà Nội suy nghĩ lại về cách tiếp cận của mình, có lẽ bằng cách cho phép Huawei cung cấp thiết bị không phải cốt lõi.
An Viên lược dịch