Rớt máy bay lần hai: Malaysia họa vô đơn chí
Vụ chiếc máy bay MH17 chở theo 298 người bị rơi hôm qua 17/07/2014 đã làm sững sờ một đất nước Malaysia, cách đây bốn tháng đã phải gánh chịu một tai nạn hàng không khác – khi chuyến bay MH370 của Malaysia Airlines mất tích một cách hoàn toàn bí mật.
Lần thứ hai trong năm, các nhật báo Malaysia dành trang nhất cho thảm họa hàng không gây tang tóc cho đất nước. G.Subramaniam, có con trai đi trên chuyến bay MH370 bị biến mất không để lại dấu vết hôm 8/3 đau buồn nói: «Tại sao không thể nào sống yên tĩnh được trên đất nước chúng ta? Hết thảm kịch này lại đến ngay thảm kịch khác».
Trên chiếc Boeing 777 bị rơi tại miền đông Ukraina hôm qua, có 298 người trong số đó phân nửa là người Hà Lan, và 43 người Malaysia trong đó có 15 thành viên phi hành đoàn.
Các chuyên gia tình báo Mỹ nói rằng chiếc máy bay bị một hỏa tiễn bắn trúng. Thủ phạm là phe nào trong vùng đất đang xảy ra xung đột giữa quân nổi dậy thân Nga và quân đội Ukraina, thì còn phải xác định. Nhưng cho dù kẻ đã bắn ra chiếc tên lửa định mệnh thuộc phe nào đi nữa, cuộc khủng hoảng này đã khơi dậy những vết thương của thảm họa MH370 lên tâm tưởng người Malaysia.
Nhà vô địch cầu lông nổi tiếng Lee Chong Wei viết: «Tôi vừa mới nghe cái tin khủng khiếp ấy. Tôi không nghĩ rằng chúng ta sẵn sàng chấp nhận một sự kiện như thế, chỉ ít lâu sau thảm kịch MH370».
Sự mất tích của chuyến bay MH370 bay từ Kualar Lumpur tới Bắc Kinh cùng với 239 người đã gây ra một trận bão chỉ trích chính quyền cũng như công ty Malaysia Airlines, bị cho là vô tổ chức và nghiệp dư. Chiếc máy bay đã đổi hướng không rõ lý do một tiếng đồng hồ sau khi cất cánh, có thể đã bị rớt xuống phía nam Ấn Độ Dương, theo các dấu hiệu vệ tinh nhận được. Nhưng không có mảnh vỡ nào được tìm thấy, cho dù đã huy động nhân vật lực hết sức quy mô để tìm kiếm.
Hai thảm họa liên tiếp đã khiến người Malaysia hoang mang về đất nước đa văn hóa, được cho là thành trì ổn định trong một khu vực đầy xáo động. Ibrahim Suffian, lãnh đạo viện thăm dò chính yếu của nước này nhận định như trên. Ông nói: «Người Malaysia luôn thoát được các thảm họa. Bão tố, động đất, chiến tranh, không phải dành cho chúng ta mà là Indonesia, Miến Điện hay Philippines phải chịu đựng. Nhưng nay thì cảm giác an toàn đã không còn nữa».
Nhiều câu hỏi gây bối rối cho chính quyền Malaysia đã được đặt ra. Nhất là vì sao công ty hàng không quốc gia tiếp tục cho bay qua vùng chiến sự, trong khi các công ty hàng không Châu Á khác đã thay đổi đường bay từ nhiều tuần qua vì lý do an ninh?
Thủ tướng Najib Razak đã bênh vực Malaysia Airlines, cho rằng năm 2014 là «một năm bi kịch» cho đất nước. Ông nhấn mạnh, đường bay trên đã được Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế cho là «chắc chắn». Và «Hiệp hội Hàng không Quốc tế nói rằng không phận mà chiếc MH17 bay qua không chịu một hạn chế gì cả».
Bay tránh các không phận thường lệ trên các đường bay nối liền châu Âu và châu Á thường khiến thời gian bay kéo dài thêm và làm tăng chi phí nhiên liệu.
Nếu phe đối lập kêu gọi người dân Malaysia đoàn kết đứng sau Thủ tướng trong thời kỳ khủng hoảng bản sắc này, một số khác nghĩ rằng thảm họa vừa rồi sẽ làm ảnh hưởng lâu dài đến hình ảnh của Malaysia đối với người nước ngoài cũng như công dân trong nước.
K.S.Narendran, một công dân Ấn Độ có người vợ đi trên chuyến bay MH370 bị mất tích hồi tháng Ba dự báo: «Tình cảm tự hào và thoải mái của người Malaysia đã bị rơi rụng ít nhiều bởi cách thức mà chính phủ và công ty hàng không điều hành trong tai nạn MH370, nên sẽ rất khó vượt qua vụ mới này. Họ sẽ cảm thấy bị kết tội, phải chịu trách nhiệm một cách bất công».