Philippines đồng ý cho Mỹ tiếp cận rộng hơn các căn cứ quân sự
Động thái diễn ra trong bối cảnh lo ngại về sự quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Đông đang tranh chấp và đối với Đài Loan tự trị.
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin (giữa) đã đến thăm đảo Mindanao phía nam trước các cuộc họp của ông tại Manila [Bộ Tư lệnh Tây Mindanao qua AFP]
Ngày 2 tháng 2 năm 2023
Philippines và Hoa Kỳ đã đồng ý mở rộng hiệp ước quốc phòng của họ, với việc quân đội Hoa Kỳ được phép tiếp cận thêm 4 căn cứ quân sự ở quốc gia Đông Nam Á này, theo một tuyên bố chung từ bộ quốc phòng của hai nước.
Thỏa thuận đã được công bố trong chuyến thăm Manila của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ, Lloyd Austin, trong đó ông đã hội đàm với Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr, người nhậm chức vào năm ngoái.
“Philippines và Hoa Kỳ tự hào công bố kế hoạch đẩy nhanh việc thực hiện đầy đủ Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Nâng cao (EDCA) với thỏa thuận chỉ định bốn Địa điểm Thỏa thuận mới trong các khu vực chiến lược của đất nước và việc hoàn thành đáng kể các dự án ở Philippines. năm Địa điểm đã Thỏa thuận hiện có,” tuyên bố chung cho biết. Nó đã được công bố trên các trang web của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ và trên Bộ Quốc phòng Philippines.
EDCA là một phần của liên minh an ninh kéo dài hàng thập kỷ giữa Hoa Kỳ và Philippines, đồng thời cho phép quân đội Hoa Kỳ luân chuyển qua 5 căn cứ của Philippines, bao gồm cả những căn cứ gần vùng biển tranh chấp.
Nó cũng cho phép quân đội Hoa Kỳ lưu trữ các thiết bị và vật tư quốc phòng trên các căn cứ đó.
Tuyên bố cho biết việc mở rộng sẽ làm cho liên minh của hai nước trở nên “mạnh mẽ và kiên cường hơn” và “đẩy nhanh hiện đại hóa năng lực quân sự chung của chúng ta”.
Tuyên bố không nêu chi tiết về các địa điểm mới, nhưng cho biết chúng sẽ “cho phép hỗ trợ nhanh hơn cho các thảm họa nhân đạo và liên quan đến khí hậu ở Philippines”. Hoa Kỳ đã phân bổ hơn 82 triệu đô la cho các khoản đầu tư cơ sở hạ tầng tại năm địa điểm hiện có của EDCA, nó nói thêm.
Mối quan hệ giữa Philippines và Hoa Kỳ đã ấm lên kể từ khi Tổng thống Ferdinand Marcos Jr nhậm chức vào năm ngoái [Jam Sta Rosa/Pool qua Reuters]
Việc mở rộng diễn ra khi Trung Quốc ngày càng trở nên quyết đoán hơn trong việc thúc đẩy tuyên bố chủ quyền đối với đảo Đài Loan tự trị, cũng như ở Biển Đông, nơi họ tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ tuyến đường thủy nằm trong đường chín đoạn gây tranh cãi. Philippines, các quốc gia Đông Nam Á khác và Đài Loan cũng có những yêu sách chồng lấn đối với vùng biển vốn là một tuyến đường thương mại toàn cầu chính.
Mối quan hệ giữa Philippines và Mỹ – những đồng minh lâu năm – trở nên căng thẳng dưới thời người tiền nhiệm của Marcos Jr, Rodrigo Duterte, người ủng hộ Trung Quốc và đe dọa cắt đứt quan hệ với Washington và trục xuất quân đội Mỹ.
Nhưng các mối quan hệ đã ấm lên dưới chính quyền mới, với việc Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đến thăm vào tháng 11 năm ngoái.
“Đây thực sự là bình minh của một kỷ nguyên mới sau một vài năm đầy sóng gió,” phóng viên Barnaby Lo của Al Jazeera, người đang ở Manila, cho biết.
Căng thẳng ở vùng biển tranh chấp
Trong khi hầu hết các căn cứ mới dự kiến sẽ được đặt tại Luzon, hòn đảo phía tây Palawan, đối diện với quần đảo Trường Sa đang tranh chấp ở Biển Đông, dự kiến cũng sẽ có thêm một căn cứ.
Một quan chức quốc phòng cấp cao của Hoa Kỳ nói với các phóng viên hôm thứ Tư rằng Philippines đang chịu “áp lực hàng ngày từ (Trung Quốc) theo những cách trái với luật pháp quốc tế”.
Philippines thường thấy mình ở tuyến đầu trong các chiến thuật gây hấn của Bắc Kinh ở Biển Đông, nơi lực lượng dân quân biển của Trung Quốc đã thiết lập sự hiện diện gần như liên tục trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila.
Vào năm 2012, Trung Quốc đã giành quyền kiểm soát Bãi cạn Scarborough từ tay Philippines sau một cuộc đối đầu kéo dài nhiều tháng bắt đầu khi Manila phát hiện ra các tàu đánh cá của Trung Quốc xung quanh các bãi đá.
Căng thẳng gia tăng trở lại vào năm 2021 khi Philippines phản đối việc Trung Quốc “tiếp tục hiện diện và các hoạt động phi pháp” gần các đảo của nước này ở Biển Đông.
Bắc Kinh đã phớt lờ phán quyết của tòa án quốc tế năm 2016 – trong một vụ kiện do Philippines đưa ra – rằng tuyên bố chủ quyền của họ đối với Biển Đông là vô căn cứ.
Trung Quốc cũng tuyên bố Đài Loan dân chủ là một phần lãnh thổ của mình và không loại trừ việc sử dụng vũ lực để đạt được mục tiêu của mình. Năm ngoái, sau khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đến thăm hòn đảo này, Bắc Kinh đã tiến hành các cuộc tập trận lớn xung quanh và trên khắp hòn đảo.
https://www.aljazeera.com/news/2023/2/2/philippines-set-to-allow-wider-us-access-to-military-bases
Lê Văn dịch lại