Ông Tập, Putin gặp nhau có cùng quan điểm về cuộc chiến Gaza
Cả Trung Quốc và Nga đều từ chối lên án cuộc tấn công của Hamas trong khi Joe Biden tới Israel để ủng hộ .
Jeff Pao Ngày 18 tháng 10 năm 2023.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin
Các nhà lãnh đạo Nga và Trung Quốc sẽ tổ chức một cuộc họp tại Bắc Kinh vào cuối ngày hômnay (18/10) để thảo luận về các vấn đề địa chính trị, bao gồm cả cuộc chiến Israel-Hamas khimối quan hệ đối tác “không giới hạn” của hai bên là một thử thách mới có tính rủi ro cao.Đây sẽ là cuộc gặp thứ ba giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sau khi họ đã gặp nhau tại Bắc Kinh ngày 5 tháng 2 năm 2022, chỉ vài tuần trước khi quânđội Nga xâm chiếm Ukraine.
Kế tiếp họ còn gặp nhau ở Uzbekistan vào tháng 9 năm ngoái và tại Moscow vào tháng 3 nămnay.Cuộc họp mới nhất diễn ra sau vụ tấn công khủng bố của Hamas khiến khoảng 1.400 người ởIsrael thiệt mạng hôm 7/10 trong khi các cuộc không kích trả đũa của Israel khiến khoảng 2.750người thiệt mạng.
Cả Nga và Trung Quốc cho đến nay đều từ chối lên án Hamas nhưng lại kêu gọi Israel ngừngbắn và nói chuyện với tất cả các bên liên hê, bao gồm cả Iran, nước ủng hộ Hamas và là đồngminh của hai cường quốc Nga-Trung. Trong khi đó, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sẽ đến thămIsrael vào thứ Tư.
Sáng thứ Ba, ông Putin đã đến Bắc Kinh để tham dự Hội nghị thượng đỉnh Vành đai và Conđường của Trung Quốc, bắt đầu cùng ngày. Trung Quốc cho biết có 4.000 người từ 140 quốc giatham dự.Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning cho biết các nhà lãnh đạo cao cấp củaTrung Quốc và Nga sẽ tổ chức một cuộc gặp để trao đổi quan điểm về quan hệ song phương vàcác vấn đề khác có lợi ích chung.Các nhà bình luận Trung Quốc cho biết Trung Quốc và Nga sẽ không tìm cách thành lập mộtliên minh quân sự tại cuộc họp và cho rằng quan hệ đối tác kinh tế chặt chẽ hơn sẽ có lợi cho cả hai bên.
Các chiến binh Palestine thuộc cánh vũ trang của Hamas tham gia cuộc diễn hành quân sựkỷ niệm cuộc chiến năm 2014 với Israel, gần biên giới ở trung tâm Dải Gaza, ngày19/7/2023.
Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hôm thứ Hai đã bác bỏ một nghị quyết của Nga, trong đó lênán bạo lực gia tăng ở Trung Đông nhưng không chỉ trích Hamas đã tấn công.
Mỹ, Anh, Pháp và Nhật Bản đã bỏ phiếu chống cuộc tấn công trong khi Nga, Trung Quốc, cácTiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Gabon và Mozambique bỏ phiếu ủng hộ. Sáu thành viêncòn lại của Hội đồng bỏ phiếu trắng. Hội đồng cần ít nhất chín phiếu để thông qua nghị quyết này.
Một nhà bình luận Trung Quốc với bút danh “Zhongnan Lunjian nói trong một video rằng Mỹ đã lãnh đạo các đồng minh bỏ phiếu bác bỏ nghị quyết của Nga, cho thấy Mỹ không muốn tình hình giảm leo thang ở Trung Đông.Ông khẳng định Mỹ không quan tâm đến sinh mạng của hàng chục ngàn dân thường ở Gaza, nói lên sự đối đầu với sáng kiến Vành đai, Con đường của Trung Quốc nhằm mang lại lợi ích cho nhiều nước đang phát triển.
Hôm Chủ nhật, nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Vương Nghị đã nói với người đồng cấpẢ Rập Saudi Faisal bin Farhan Al Saud trong một cuộc điện đàm rằng hành động của Israel đãvượt quá giới hạn tự vệ. Ông còn nói chỉ khi nào người Palestine thành lập đất nước của họ thì khu vực Trung Đông mới có hòa bình.
Ông Putin nói với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong cuộc điện đàm hôm thứ Hai rằngMoscow sẵn sàng nỗ lực hướng tới “chấm dứt cuộc đối đầu giữa người Palestine và Israel và đạtđược giải pháp hòa bình thông qua các biện pháp chính trị và ngoại giao”.Hamas nói rằng họ hoan nghênh “những nỗ lực không mệt mỏi của Nga nhằm chấm dứt sự xâmlược của Israel” .
Ngày 12/10, Ủy ban Tình hình Chiến lược của Quốc hội Mỹ nói trong một báo cáo Mỹ phảichuẩn bị cho các cuộc chiến tranh cùng lúc có thể xảy ra với Nga và Trung Quốc bằng cách giatăng lực lượng qui ước, tăng cường liên minh và tăng cường chương trình hiện đại hóa vũ khínguyên tử.Putin hôm Chủ nhật cho biết Nga và Trung Quốc không xây dựng liên minh quân sự trong khinhững đề nghị Mỹ nên chuẩn bị cho một cuộc chiến chống lại Nga và Trung Quốc là vô nghĩa.
Zhang Hong, nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, Viện Nga, Đông Âu, vàViện Nghiên cứu Trung Á nói với iFeng.com : “ Việc suy đoán Trung Quốc và Nga sẽ thành lậpmột liên minh quân sự hoàn toàn là một chiến dịch bôi nhọ của các nước phương Tây muốnquảng bá lý thuyết đe dọa Trung Quốc đối với họ”.“Sự hợp tác giữa Trung Quốc và Nga là cởi mở và minh bạch, nhằm đạt được lợi ích chung.
Đây là kiểu mẫu cho mối quan hệ giữa các nước lớn theo nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau ”Ông Zhang nói và cho biết thêm rằng hai bên hình thành quan hệ đối tác tốt đẹp vì Nga muốnkhám phá thị trường năng lượng ở châu Á-Thái Bình Dương trong khi Trung Quốc muốn đadạng hóa nguồn năng lượng.Ông cho rằng tình hình thế giới ngày càng trở nên phức tạp khi Mỹ muốn phân cực thế giới bằngnhững định nghĩa về hệ tư tưởng, chính trị và an ninh.
Ông cho rằng do lệnh trừng phạt của phương Tây, Nga phải hướng về phương Đông để tìm kiếmsự hợp tác quốc tế cho mình và Liên minh kinh tế Á-Âu. Ông cho biết Nga có thể đạt được mụctiêu của mình bằng cách tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc.Zhongping, một nhà bình luận quân sự Trung Quốc nói với Global Times trong một cuộc phỏng vấn: “Để duy trì quyền lãnh đạo của mình, Mỹ đã và đang theo đuổi chiến lược trò chơi quyềnlực, nhưng chiến lược này thực sự là một cuộc chiến tranh thế giới”, điều này cho thấy ý địnhnham hiểm của Mỹ.”
Ông nói: “Mỹ không thể tiến hành hai cuộc chiến cùng một lúc, đặc biệt là khi chống lại cácnước lớn như Nga và Trung Quốc. Mỹ sẽ luôn coi Nga và Trung Quốc là đối thủ cốt lõi củamình và gia tăng thêm nguồn lực quân sự để chống lại họ”.Ông cho rằng lập trường chống Trung Quốc và chống Nga của Quốc hội Mỹ đáp ứng nhu cầutrong chiến lược ngoại giao của chính quyền Biden.
Theo dõi Jeff Pao trên Twitter tại @jeffpao3
Hoàng Đình Khuê luoc dich