Ông Giáo già, ngôi trường cũ, và khoảng cách 60 năm – Phạm Khắc Trí
– Riêng gửi các em học trò cũ 1955-1962
Một trưa nắng hạ, trời im gió, tôi về thăm lại ngôi trường xưa. Bước vào lớp, giờ dạy toán đầu tiên, 60 năm về trước, tôi thật sự ngỡ ngàng. Lớp trống vắng, nhưng quang cảnh vẫn y như ngày nào. Bảng đen, bục giảng, bàn giáo sư, và từng dãy bàn ghế gỗ mộc sơn đen. Tưởng như trước mắt, các em học trò yêu quí đã ngồi ngay ngắn ,náo nức chờ đón bài giảng đầu tiên của thày. Sáu chục năm qua rồi thật sao. Tôi chìm vào trong hồi tưởng.
Thuở mới vào đời, nổi trôi đến một tỉnh nhỏ, tôi đã tin là đã tìm được chốn giữ thân cho qua thời khói lửa. Ngày ngày an phận, dạy học, tình nguyện làm ông giáo làng, đưa trẻ qua sông, bỏ mộng khoa bảng, không luyến tiếc cử nhân, tiến sĩ, kỹ sư hay bác sĩ. Thật sự, khoảng thời gian đầu, tôi đã tìm thấy ở nơi đây một không gian còn giữ được ít nhiều “quân sư phụ”, ngày tháng miệt mài lo dạy học, hết dạy cho lớp các anh các chi rồi lai lo đến lớp các em của mấy đứa học trò, cứ ngỡ là nếu không có mình thì tội nghiệp, chắc chúng nó không thể có được một ông thày dạy toán nào “hay” như vậy. Lại thêm, được sự quí mến của phụ huynh học sinh, ban giám hiệu, và các bạn đồng nghiệp, ông giáo tôi làm sao nghĩ đến chuyện thay đổi, bỏ đi nơi khác được. Ôi chao tuổi trẻ, hồn nhiên, giản dị, ngây thơ thật dễ thương đến tội nghiệp của tôi!
“Bố ạ, thôi ta về, bố bước lên bục giảng cho con chụp tấm hình làm kỷ niệm”. Tiếng nói của người con trưởng kéo tôi về với thực tại. Ông giáo già, ngôi trường cũ, và khoảng cách 60 năm.
ÔNG GIÁO GIÀ, NGÔI TRƯỜNG CŨ, VÀ KHOẢNG CÁCH 60 NĂM
PKT 05/21/2015
Một trưa nắng hạ, trời im gió,
Tôi về thăm lại ngôi trường xưa.
Thời gian như đọng từng viên gạch,
Trên lối đi mòn dấu nắng mưa.
Chân bước ngỡ ngàng vào lớp học,
Ô hay bụi phấn vẫn còn vương.
Bảng đen, bục giảng như ngày trước,
Sáu chục năm rồi, những khói sương.
Dẫy ghế, dẫy bàn đầy vết mực,
Gái trai cùng lớp học chung nhau.
Ngày xanh lưu bút còn đây đó,
Đám học trò xưa, nay ở đâu?
Ngơ ngẩn nhìn ra ngoài cửa vắng,
Tưởng như lũ trẻ còn ham chơi.
Chuông reo đã báo, chẳng vào lớp,
Phải phạt công xin mấy đứa thôi.
Đang đứng mơ màng theo cánh bướm,
Tiếng người con trưởng vẳng bên tai.
Ta đi, bố ạ, kẻo về tối,
Lòng giáo tôi xưa nặng cảm hoài.
Xa xứ bao năm không đếm nữa,
Nửa vòng trái đất, một ngày bay.
Trường xưa chốn cũ, người không thấy,
Sầu chất đong đầy, ai có hay?
Phụ Chú:
1 – “Công xin ” từ chữ Pháp “consigne”, có nghĩã ở đây là phạt cấm túc, học trò, bị phạt ,phải ở lại trường thêm vài giờ ,ngoài giờ học.
2 – ” Mơ màng theo cánh bướm” ý tả tâm trạng ở giữa thực và mộng. Từ câu chuyện Trang Tử nằm mộng thấy mình hoá bướm, lúc tỉnh dậy, lơ mơ, tự hỏi không biết có phải mình là bướm đang mơ thành người hay sao đây.
Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com
Cảm hứng từ bài thơ của thầy Trí:
Đăng Trình Nguyễn Tấn Vinh
Thầy già, đầu bạc, tuổi tám hai
Thắm thoắt thời gian đã trải dài,
Cuộc thế đã qua nhiều dâu bể
Một trời kỷ niệm chẳng phôi phai.
Đây trường, đây lớp của ngày xưa
Tường đã mờ phai dưới nắng mưa,
Cứ ngỡ quanh đây còn bụi phấn,
Ngoài sân cành phượng gió đong đưa.
Lưu bút ngày xanh tuổi học trò,
Một thời dĩ vãng quá xa xôi
Cái lũ học trò ngày xưa đó,
Đã theo cùng vận nước nổi trôi!