Nhân vật của năm 2015: lưu manh đỏ

 27/12/2015

Trương Duy Nhất

Năm 2015 nổi lên hàng loạt vụ hành hung, trấn áp thô bạo các nhà bất đồng chính kiến và hoạt động dân chủ. Tăng cả về số vụ lẫn độ tàn độc, dã man, và tăng cả về quân số hùng hậu của lực lượng “lưu manh đỏ” này.

Nếu trên mạng là cuộc tấn công bôi nhọ sặc màu tục tĩu, vô học của đội quân “dư luận viên”, thì ngoài xã hội là những cuộc tấn công đậm chất côn đồ, lưu manh kiểu xã hội đen nhằm vào các blogger, nhà báo độc lập, luật sư và các nhà hoạt động dân chủ.

Từ vụ đánh đập dã man Nguyễn Chí Tuyến đến cuộc trấn áp anh em Trịnh Bá Tư- Trịnh Bá Phương và bà con Dương Nội khi vào trại giam số 6 đón anh Trịnh Bá Khiêm mãn hạn tù; đến cuộc hành hung các cựu tù Chu Mạnh Sơn, Trương Minh Tam… trên đường đi đón bạn tù Trần Minh Nhật; đến các vụ hành hung tàn bạo chị Trần Thị Nga; đến các cuộc ném mắm tôm và hành hung sưng đầu bầm ngực anh Nguyễn Văn Thạnh; đến các cuộc quấy phá khủng bố Nguyễn Lân Thắng của nhóm “áo đỏ phản ứng nhanh” Hà Nội; đến cú tạt a xít lên đầu anh Trương Dũng; đến cuộc hành hung luật sư Nguyễn Văn Đài và cuộc tấn công mang tên “bụi Chương Mỹ” nhắm vào các luật sư Trần Thu Nam, Lê Luân; đến cuộc trấn áp đẫm máu cựu binh Trần Bang trong cuộc biểu tình ở Sài Gòn để phản đối chuyến thăm của Tập Cận Bình…

Dư luận đặt dấu hỏi về “vai trò chỉ huy” của lực lượng an ninh đứng sau đội quân trấn áp này. Thậm chí nhiều vụ, người ta nghi ngờ đội quân trấn áp lưu manh đó chính là… an ninh mặc thường phục. Tuy nhiên, về phía cơ quan an ninh, họ luôn phản bác và cho rằng đấy là lũ… lưu manh, côn đồ!

Anh Quốc, một nhà hoạt động dân chủ trẻ tuổi ngụ tại Lăng Cô, Thừa Thiên- Huế (người cũng từng bị nhiều trận trấn áp hành hung dạng này) trong một lần tình cờ tiếp tôi cùng nhà văn Nguyên Ngọc và giáo sư Chu Hảo nhận định: “Bọn đó không phải lưu manh côn đồ đâu. Lưu manh côn đồ họ có tâm hơn”. Chưa thể xác thực được họ là… lực lượng nào. Nhưng điều xác thực được là họ rất lưu manh, rất côn đồ, rất mất dạy, rất tàn ác. Và đặc biệt: họ đều xưng danh “yêu nước, bảo vệ đảng và chế độ” khi ra tay hành hung trấn áp các nhà hoạt động dân chủ.

Vì thế tôi gọi họ là đám “lưu manh đỏ”. Và chọn họ, lực lượng “lưu manh đỏ” là nhân vật của năm. Như một chỉ báo mai mỉa cho thực trạng xã hội của năm 2015 vừa qua.

———————-

Như các bình chọn thường niên khác trên Một Góc Nhìn Khác, “Nhân vật của năm” cũng theo tiêu chí ấn tượng (cả nghĩa cộng hoặc trừ), miễn là nó thật sự nổi bật, tác động thật sự, gây những cơn sóng xã hội thật sự. Ưu tiên cho nghĩa cộng. Nhưng khi phía cộng không thật đủ mạnh, thì đành phải nhường ghế cho phía trừ.

Nguyễn Bá Thanh và sự ra đi hồi đầu năm của ông thật ấn tượng (ấn tượng theo đúng nghĩa cộng), nhưng không đủ để đưa ông thành nhân vật của năm.

Cấn Thị Thêu bất khuất, người tù quả cảm, nguồn lửa của phong trào nông dân Dương Nội. Như một hiện tượng. Nhưng hiện tượng Cấn Thị Thêu theo tôi, vẫn chưa đủ ngưỡng để bùng cháy thành một mẫu hình nhân vật của năm theo đúng nghĩa cộng mà tôi hằng mong đợi.

Ở nghĩa trừ. Con ruồi Tân Hiệp Phát dậy sóng đấy, nhưng xếp cùng để cân đong với hiện tượng “lưu manh đỏ” thì tôi chọn lũ “lưu manh đỏ”.

T.D.N