NATO thấp thỏm lo âu trước động thái quân sự của Nga

BDN 

Trong quá khứ, những cuộc tập trận tương tự bao gồm bài tập mô phỏng cuộc tấn công xâm lược Ba Lan của hàng chục nghìn binh sĩ Nga và đỉnh điểm là một cuộc tấn công hạt nhân vào Warsaw. Lần phô trương sức mạnh mới nhất này với cái tên Zapad 2017 (Phương Tây 2017) đã làm dấy lên sự quan ngại và đồn đoán trong suốt nhiều tháng trời ở khu vực dọc sườn phía đông của NATO.

Giới quan sát cho biết, trong khi có rất ít khả năng Nga sử dụng cuộc tập trận này làm vỏ bọc cho một cuộc tấn công xâm lược thật sự thì có những quan ngại về việc những thiết bị vũ khí và lực lượng nào của Nga sẽ được để lại Belarus sau cuộc tập trận.

Moscow thông báo sẽ có khoảng 12.700 binh sĩ Nga và Belarus tham gia cuộc tập trận ở Belarus và khu vực Kalingrad của Nga diễn ra từ ngày 14 đến 20/9. Tuy nhiên, Lithuania và Estonia cho rằng, con số binh sĩ thực sự tham gia cuộc tập trận Zapad lên tới 100.000 người.

“Chúng tôi lo ngại về bản chất cũng như sự thiếu minh bạch của cuộc tập trận”, Thủ tướng Estonia Juri Ratas hôm 6/9 đã phát biểu như vậy trong chuyến thăm các binh sĩ NATO đóng tại căn cứ Tapa ở phía bắc Estonia với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg.

Bản thân ông Stoltenberg cũng tỏ ra hoài nghi về thông báo được đưa ra hồi tháng Bảy của Nga liên quan đến số binh sĩ tham gia tập trận. Tổng thư ký NATO đã nói rằng, dựa trên kinh nghiệm thực tế, “chúng tôi có đầy đủ mọi lý do để tin rằng số lượng binh sĩ thực sự tham gia tập trận sẽ lớn hơn rất nhiều con số được công bố”.

Nga tuyên bố, cuộc tập trận của họ “đơn thuần mang tính phòng thủ” với mục tiêu là “tập trung vào chống khủng bố” và một kẻ thù “giả định”. Tuy nhiên, giới chức quân sự Belarus đưa ra một kịch bản khác, theo đó lực lượng của nước này sẽ diễn tập đáp trả một nỗ lực “gây bất ổn” trong khu vực bởi lực lượng liên minh quân sự giữa các nước phương Tây.

Để chống lại cái gọi là “mối đe dọa mang tên Nga” trong những năm gần đây, NATO đã triển khai 4.000 quân ở ba quốc gia Baltic và Ba Lan. Đây là đợt tăng cường quân lớn nhất đến khu vực Đông Âu kể từ sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh.

Trong nhiều tháng qua, các nước phương Tây liên tục kêu gọi Moscow hãy minh bạch hơn và công khai hơn về cuộc tập trận Zapad đồng thời cho phép các quan sát viên đến dự những phần then chốt trong cuộc tập trận, đặc biệt là những cuộc họp thông báo về kịch bản tập trận.

3 quan sát viên của NATO đã được mời đến dự phần cuối của cuộc tập trận nhưng Tổng thư ký NATO Stoltenberg cảnh báo, Nga đang không thực hiện đúng các nghĩa vụ theo những thỏa thuận quốc tế về diễn tập quân sự khi hạn chế khả năng tiếp cận của các quan sát viên đối với cuộc tập trận.

Tuy nhiên, NATO đang thực hiện những bước đi cho phép họ giám sát cuộc tập trận của NATO dù có hay không sự hợp tác từ phía Moscow. “Các phương tiện đã được NATO đặt vào vị trí để theo dõi xem chuyện gì đagn xảy ra. Điều đó là đủ”, một nguồn tin ngoại giao tiết lộ.

Về phía Nga, nước này tiếp tục lên tiếng trấn an NATO về cuộc tập trận rầm rộ sắp tới. Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga – ông Valery Gerasimov hôm qua (7/9) đã tiếp tục lên tiếng khẳng định, cuộc tập trận chung giữa Nga với Belarus “đã được lên kế hoạch từ lâu và mang tính phòng vệ, không nhằm vào bất kỳ nước thứ ba nào”.

Được tổ chức 4 năm một lần, cuộc tập trận Zapad được xem là “cánh cửa sổ” để người ta có thể nhìn thấy sức mạnh quân sự của Nga và có thể là cả những kế hoạch, tham vọng trong tương lai.

Theo Bộ trưởng Quốc phòng Belarus, “có tới 12.700 binh sĩ được cho là sẽ tham gia vào cuộc tập trận. Khoảng 10.200 binh sĩ sẽ tham gia diễn tập trên lãnh thổ của đất nước chúng tôi, trong đó có 7.200 binh sĩ đến từ Lực lượng Vũ trang Belarus và khoảng 3.000 binh sĩ đến từ Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga”. Bộ trưởng Quốc phòng Belarus cũng cho biết, cuộc tập trận Zapad là nơi phô diễn sức mạnh của 680 thiết bị vũ khí hạng nặng, trong đó có các phương tiện bọc thép. Các lực lượng sẽ thực hiện một loạt bài tập tại 6 địa điểm khác nhau nằm rải rác trên khắp lãnh thổ hai nước Nga và Belarus.