Năm 1898, TQ tuyên bố “Hoàng Sa là đất hoang, không thuộc Hải Nam“

Ảnh bên: Tuần hành phản đối Trung Cộng hạ đặt trái phép giàn khoan Haiyang Shiyou 981 – Ảnh: Trần Ngọc Linh

Năm 1898, quan kinh lược Quảng Đông, Trung Quốc tuyên bố Hoàng Sa là đất  hoang, không thuộc về Trung Hoa, không liên quan với chính quyền huyện  Hải Nam nên không chịu bồi thường cho chủ 2 tàu buôn của Hà Lan vì tội  hôi của. Chi tiết này cùng tấm bản đồ nổi tiếng thủ tướng Đức A. Merkel  tặng ông Tập Cận Bình được nhắc lại trong bài viết “Vietnam Flays  China’s position on south china sea” của Tiến sĩ Rajaram Panda, một  chuyên gia hàng đầu về Đông Á người Ấn Độ.

Ông hiện là giáo sư thỉnh giảng ở Trung tâm nghiên cứu Nhật Bản-Triều  Tiên và Đông Bắc Á ở đại học Jawaharlal Nehru ở New Delhi (Ấn Độ).

Một Thế Giới xin trích dịch:

Biển Đông nổi lên là một trong những điểm nóng lớn, với nhiều nước tuyên bố chủ quyền một phần hoặc toàn bộ vùng biển này.

Lý do sau cuộc tranh chấp này là kết  quả của một bài báo vài năm trước, nêu vùng này có nguồn dầu khổng lồ  cùng các tài nguyên khác.

Trong nửa tá quốc gia đòi chủ quyền,  Việt Nam, Trung Quốc và Philippines là 3 nước vướng vào một cuộc tranh  chấp mãnh liệt. TQ tung ra “đường 9 đoạn” tham lam nhằm chiếm chủ quyền  80% biển Đông nên tạo ra tranh chấp biển với Việt Nam, Philippines, Đài  Loan, Indonesia, Brunei và Malaysia.

Trong nửa tá quốc gia đòi chủ quyền vùng biển này, TQ đòi phần lãnh hải  lớn nhất, một khu vực được diễn tả bằng “đường 9 đoạn” vốn kéo dài hàng  trăm dặm từ miền đông và nam tỉnh Hải Nam.

Vài năm qua, lãnh đạo Việt Nam,  Philippines, TQ đều dùng các diễn đàn khu vực và quốc tế để tố cáo tuyên bố chủ quyền của nhau, đồng thời khẳng định vị thế của nước mình trên  biển Đông.

Trong khi Việt Nam và Philippines muốn  giải quyết tranh chấp theo chuẩn mực quốc tế, TQ lại muốn giải quyết  song phương, nơi họ có thể bắt nạt bên yếu hơn bằng cách trương cơ bắp  quân sự.

Philippines đã đưa vụ tranh chấp này lên Tòa án trọng tài quốc tế, Việt Nam tìm kiếm sự hiểu biết, hợp tác của  nước bạn để giải quyết vấn đề này, và cũng sẵn sàng chiến đấu với quân  TQ nếu TQ lao theo bất kỳ hình thức nào của chủ nghĩa phiêu lưu.

Ngày 23.6.2014, Đại sứ TQ tại Thái Lan  Ning Fukui viết một bài báo trên nhật báo Matichon (Thái Lan) thể hiện  quan điểm của TQ về vấn đề biển Đông.

Đáp lại, Đại sứ Việt Nam tại Thái Lan,  ông Nguyễn Tất Thành viết một bài báo cũng do báo trên đăng ngày 7.7, để  phản bác quan điểm sai trái của Đại sứ Fukui, bằng cách cung cấp nhiều  sự thật và thông tin.

Đáng chú ý, tựa bài viết của ông Thành  là  “Ai mới thật sự là kẻ phá rối ở biển Đông ?”, tố cáo TQ tạo ra rắc  rối không cần thiết trên vùng biển này khi khẳng định tuyên bố chủ  quyền.

Theo Đại sứ Thành, thông tin mà ông  Fukui dùng trong bài viết để cãi rằng Việt Nam “quấy quả” TQ, trong thực tế là ông Fukui sao chép một bài báo đăng trên trang điện tử của Bộ  Ngoại giao TQ vào ngày 8.6.2014.

Tuy nhiên, đại diện Bộ Ngoại giao TQ  chưa bao giờ trình được chứng cứ thuyết phục và vô tư để bảo vệ quan  điểm trong bài viết. Vì thế, nhận xét của Fukui bị “hớ” ngay từ đầu.

Ngày 2.5.2014, TQ lén lút hạ đặt giàn  khoan Haiyang Shiyou 981 vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục  địa của Việt Nam, dẫn đến sự phẫn nộ trong các cuộc thăm dò nhân dân  Việt Nam và cộng đồng quốc tế, gồm nhiều nghị sĩ Quốc hội Việt Nam.

Hành vi hạ đặt giàn khoan phi pháp của  TQ còn được đi kèm bằng các hoạt động hung hăng và phi nhân của các tàu  hộ tống giàn khoan. Các cơ quan truyền thông trong khu vực và quốc tế  đều đưa thông tin rõ ràng về vụ này.

Khi làm thế, TQ đã tự vi phạm thỏa thuận song phương cấp cao dựa trên các nguyên tắc hướng dẫn giải quyết tranh  chấp biển và luật quốc tế, gồm Hiến chương Liên Hiệp Quốc, Công ước LHQ  về luật biển (UNCLOS) năm 1982 và Tuyên bố ASEAN-TQ về Ứng xử của các  bên ở biển Đông (DOC).

Trong bài viết, Đại sứ Fukui nhận định  chính phủ TQ đã không ngừng thể hiện chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ đối với quần đảo Hoàng Sa từ giữa thế kỷ 10. Tuy nhiên, quan điểm này không chỉ  mâu thuẫn lịch sử, mà còn thiếu cơ sở pháp lý.

Mặt khác, Việt Nam có đầy đủ chứng cứ  lịch sử và pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, với EEZ và thềm lục địa theo đúng luật quốc tế.

Việt Nam là quốc gia đầu tiên kiểm soát và bảo vệ chủ quyền quần  đảo Hoàng Sa, ít nhất là từ thế kỷ 17, khi vùng lãnh thổ này là đất  hoang. Nhà Nguyễn cũng lập đội binh Hoàng Sa để quản lý và phát triển  Hoàng Sa.

Việt Nam tuyên bố tất cả các hoạt động này đều được ghi trong các tài liệu chính thức.

Là một quốc gia, Đảng Cộng sản, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn muốn củng cố quan hệ hữu nghị giữa hai dân  tộc Việt-Trung. Trong cuộc trả lời phỏng vấn của Việt Nam Thông tấn xã  ngày 20.6. 2014, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang khẳng định Việt Nam mong  muốn duy trì hòa bình, ổn định để phát triển, do Việt Nam chịu quá nhiều tàn phá mất mát sau nhiều thập niên chiến tranh.

Cùng lúc, ông Trương Tấn Sang khẳng định Việt Nam sẽ không bao giờ chấp nhận các hành động của TQ dù mạnh mẽ thế  nào để buộc Việt Nam phải nhượng lãnh thổ thiêng liêng và chủ quyền  quốc gia.

Việt Nam đã thể hiện quan điểm mạnh mẽ,  rằng chính phủ quyết tâm bảo vệ từng tấc đất tấc biển không bị xâm lược  cho mọi công dân Việt Nam cùng quyền toàn vẹn lãnh thổ.

Phiên họp khóa 9 của Ủy ban trung ương  Đảng Cộng sản Việt Nam hồi tháng 6.2014 đã dành nhiều thời gian đáng kể  để tranh luận vấn đề giàn khoan của TQ. Phiên họp đạt sự nhất trí rằng  hành vi của TQ là không thể chấp nhận được, và không thể có chuyện nước  lớn thách thức công lý và đạo lý.

Phiên họp cũng lưu ý, rằng nhân dân Việt Nam  đã trải qua nhiều cuộc chiến, dũng cảm chống bọn xâm lược từ hàng  ngàn năm qua và luôn sẵn sàng đối phó bất kỳ cuộc xâm  lược nào trong  tương lai. Lần này, cộng đồng thế giới hoan nghênh quan điểm của Việt  Nam.

Đại sứ Thành lưu ý sự mâu thuẫn với  lịch sử trong bài viết của Đại sứ Fukui: năm 1898, khi chủ hai chiếc tàu Bellona và Himeji Maru yêu cầu chính quyền Trung Hoa bồi thường việc  ngư phủ Trung Hoa hôi của khi hai tàu này bị đắm trong biển Hoàng Sa,  thì quan kinh lược Quảng Đông tuyên bố Hoàng Sa là đất hoang, không  thuộc về Trung Hoa, không liên quan với chính quyền huyện Hải Nam và  không có cấp chính quyền nào phụ trách vùng đảo này.

Cách nhắc khéo của bà Merkel 

Điều này có thể hiểu được, vì trong một  giai đoạn dài lịch sử, các triều Nhà Minh và Nhà Thanh theo đuổi chủ  trương “haijin”, thể hiện sự sợ hãi của họ về những đe dọa từ biển cả,  hơn là ý định rời đất liền ra làm chủ biển cả.

Dựa trên quan điểm này của TQ về chủ  quyền biển và Hoàng Sa, một bản đồ do nhà vẽ bản đồ nổi tiếng  Jean-Baptiste Bourguignon d’Anville (người Pháp) vẽ và được in ở Đức hồi thế kỷ 18, chỉ cho thấy điểm xa nhất của lãnh thổ TQ dưới thời vua Càn  Long (1736-1795) là đảo Hải Nam, chứ không có các đảo trên biển Đông như  Hoàng Sa.

Nhưng mâu thuẫn ở chỗ: tại Hội nghị San  Francisco 1951, lời đề nghị Nhật công nhận TQ có chủ quyền Hoàng Sa đã  bị 46/51 quốc gia tham dự hội nghị bác.

Cũng tại hội nghị trên, trưởng đoàn Việt Nam là Thủ tướng Trần Văn Hữu tuyên bố Việt Nam có chủ quyền đối với  quần đảo Hoàng Sa và không có sự phản đối nào.

Sau này, Hội nghị Geneve 1954 để phục  hồi hòa bình ở Đông Dương, tuyên bố các bên liên quan sẽ tôn trọng nền  độc và quyền toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam. Điều khoản này gồm cả quần  đảo Hoàng Sa lúc đó do quân đội Pháp và Việt Nam Cộng hòa kiểm soát.

Việc TQ tuyên bố đã đánh bật quân Việt  Nam Cộng hòa khỏi Hoàng Sa là đi ngược lại tinh thần Hội nghị Geneve  1954 vốn công nhận chủ quyền toàn vẹn  lãnh thổ của Việt Nam đối với  quần đảo Hoàng Sa và TQ chỉ là một bên liên quan.

Hơn nữa, đó là một hành vi xâm lược của  TQ bằng cách sử dụng vũ lực, đã bị chính phủ Việt Nam Cộng hòa và Mặt  trận giải phóng miền Nam cực lực lên án. Và vì thế, không thể xem đó là  chứng cứ cho TQ tuyên bố chủ quyền như họ đã nêu trong Bản ghi nhớ của  Bộ Ngoại giao TQ ngày 12.5.1988.

Đại sứ Fukui tuyên bố hoạt động của giàn khoan Haiyang Shiyou 981 hồi tháng 5.2014 là sự kéo dài quá trình khoan dầu đã tiến hành trong 10 năm qua, trong vùng chủ quyền của TQ . Nhưng  việc TQ nói Việt Nam không có quyền bình luận cũng như không có quyền  phản đối,  chính là một tuyên bố sai trái và phi pháp.

Việt Nam luôn phản đối các hành vi sai  trái của TQ như thăm dò, khai thác bằng nhiều phương cách và ở các mức  độ khác nhau. Trong thực tế, TQ hạ đặt phi pháp Haiyang Shiyou 981 vào  sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam khoảng  60-80 hải lý.  Như thế là vi phạm chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của Việt  Nam, như đã nêu trong UNCLOS 1982 mà Việt Nam và TQ đều tham gia.

Đại sứ Fukui tuyên bố giàn khoan Haiyan  Shiyou 981 nằm trong hải phận đảo “Tây Sa” (Hoàng Sa của Việt Nam),  nhưng tuyên bố này phi hiệu lực, đi ngược lại UNCLOS 1982.

Hồi tháng 9.1975, ông Đặng Tiểu Bình ra  một tuyên bố, trong đó ông nêu cả TQ và Việt Nam nên thương lượng để  giải quyết vấn đề chủ quyền quần đảo Hoàng Sa. Nhưng Bản ghi ngớ của Bộ  Ngoại giao TQ ngày 12.5.1988 không nhắc lại sự kiện này.

Thay vào đó, TQ tỏ ra ngang ngược và hỗ  trợ các hoạt động phi pháp của giàn khoan Haiyan Shiyou 981, bằng cách  triển khai 140 tàu và máy bay, gồm các tàu chiến hiện đại có trang bị vũ  khí, để cản trở lực lượng cảnh sát biển và tàu kiểm ngư của Việt Nam  hoạt động trong lãnh hải Việt Nam.

Tàu TQ còn đâm va, xịt vòi nước vào tàu  Việt Nam, gây thương tích cho hàng chục nhân viên kiểm ngư và ngư dân  Việt Nam, gây tổn hại nhiều tàu chấp pháp Việt Nam. Tất cả các hành vi  ngang ngược này diễn ra chỉ cách giàn khoan khoảng 10 hải lý.

Các hành vi phi nhân văn của TQ càng  đáng lên án, sau khi họ đâm chìm một tàu đánh cá của ngư dân trong EEZ  của Việt Nam rồi không cho các tàu Việt Nam vớt cứu 10 ngư dân của chiếc tàu bị đâm chìm.

Dân tộc Việt Nam sẽ không ngồi yên

Những trò bắt nạt này sẽ luôn bị bất kỳ nền văn minh nào lên án, và hành vi của TQ là không văn minh.

Hành vi này không chỉ vi phạm luật quốc  tế gồm UNCLOS 1982, DOC cùng các thỏa thuận giữa lãnh đạo Việt-Trung, vụ  việc không còn là một vấn đề song phương giữa Việt Nam và TQ nữa, mà  nay là một sự đe dọa sự an ninh, tự do hàng hải và ổn định khu vực.

Vì thế, các nước khác trên thế giới đều  ủng hộ quan điểm của Việt Nam, bày tỏ sự lo ngại và yêu cầu TQ lập tức  chấm dứt các hành vi khiêu khích. TQ là nước lớn, phải có trách nhiệm  lớn đối với sự ổn định của khu vực. Họ phải có các biện pháp kéo giảm  căng thẳng do chính họ tạo ra.

Để làm thế, TQ phải rút ngay giàn khoan  Haiyang Shiyou 981 và tàu hộ tống ra khỏi lãnh hải Việt Nam và hợp tác  với Việt Nam để có giải pháp xử lý các vấn đề tranh chấp. Để làm thế,  mỗi nước phải trình chứng cứ lịch sử và lý lẽ pháp lý lên một cấp tòa  quốc tế để có một quyết định.

Nếu TQ chấp nhận các biện pháp hòa bình  để giải quyết xích mích và tuân thủ phán quyết của một cấp tòa để thỏa  mãn các nước nhỏ như Việt Nam, Philippines và Thái Lan, thì lúc đó chỉ  có TQ có thể chứng minh là một nước lớn có tinh thần trách nhiệm.

TQ phải từ bỏ tinh thần nước lớn đi dọa nạt các nước nhỏ hơn bằng cách biểu dương cơ bắp quân sự.

TQ phải đừng đánh giá thấp khả năng trã  đũa của Việt Nam, khi hành vi của họ làm nhiều người Việt Nam có truyền  thống yêu  nước nhiệt thành phải bức xúc, phẫn nộ. Họ sẽ không để yên  khi chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ bị đe dọa, người Việt Nam sẽ đoàn kết  một lòng bảo vệ Tổ quốc của họ.

TQ cần phải học vài bài học và có biện pháp sửa sai, để tránh tình hình xấu bùng nổ thành một cuộc khủng hoảng khu vực khác.

Nếu TQ chân thành không muốn hòa bình  khu vực châu Á bị rối loạn, họ phải rút ngay giàn khoan khỏi lãnh hải  Việt Nam. 90 triệu dân Việt Nam không ngồi yên chứng kiến bất công từ  việc một nước châu Á khác dùng cơ bắp quân sự mới có để xâm lược nước  họ, để đe dọa các nước nhỏ và vi phạm luật quốc tế mà không bị trừng  phạt….

Tôi muốn kết thúc bài phân tích này với  việc thuật lại lời Chủ tịch Trương Tấn Sang nói với Việt Nam thông tấn  xã ngày 20.6.2014. Ông Sang trích dẫn lời Vua Lê Thánh Tông nói với các  quan triều đình, được ghi lại trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thư: “Một  thước núi, một tấc sông của ta, lẽ nào lại nên vứt bỏ? Ngươi phải kiên  quyết tranh biện, chớ cho họ lấn dần. Nếu họ không nghe, còn có thể sai  sứ sang phương Bắc trình bày rõ điều ngay lẽ gian. Nếu ngươi dám đem một thước núi, một tấc đất của Thái tổ làm mồi cho giặc, thì tội phải tru  di!”.

Theo Một thế giới