Liên minh quốc tế chống IS họp ở Paris
Ngoại trưởng Kerry đã nỗ lực thành lập một liện minh quốc tế
Tổng thống Pháp Francois Hollande nói vụ chặt đầu một nhân viên cứu trợ người Anh cho thấy thế giới cần phải hành động chống IS.
Khoảng 40 nước, trong đó có 10 nước Ả Rập, đã ngỏ lời tham gia vào liên minh giúp chiến đấu với IS ở Iraq và Syria. Một vài nước Ả Rập đã đề nghị tham gia và các cuộc không kích IS ở Iraq, các quan chức Mỹ cho hay.
‘Cực kỳ khích lệ’
Ông Kerry nói ông cảm thấy ‘cực kỳ khích lệ’ trước những lời hứa hỗ trợ quân sự để đối phó với phiến quân Hồi giáo cực đoan. Ông Kerry đưa ra lời phát biểu này sau một chuyến đi đến Trung Đông để tranh thủ sự ủng hộ cho kế hoạch hành động chống IS mà Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đưa ra hồi tuần trước. Chiến lược của Mỹ làm suy yếu IS tập trung vào việc hỗ trợ quân sự cho Iraq nhưng cũng bao gồm kế hoạch ngăn chặn những người muốn đầu quân cho IS, cắt nguồn tài chính và tìm cách phản công tư tưởng. Hội nghị Paris, do Tổng thống Iraq Fouad Massoum đồng chủ trì, sẽ tập trung bàn thảo việc thực hiện những kế hoạch này. Đại diện của 10 nước Ả Rập tham gia liên minh, bao gồm Ai Cập, Iraq, Jordan, Lebanon, Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Ả Rập Saudi và UAE, dự kiến sẽ tham dự. Iran chỉ trích hội nghị này ‘chỉ để trình diễn’ sau khi bày tỏ sự bất bình vì không nằm trong danh sách ‘khách mời chọn lọc’ đến dự hội nghị. Liên minh do Mỹ đứng đầu cũng đối diện với sự chỉ trích từ Syria. Chính quyền nước này cho rằng kế hoạch của ông Obama sẽ thất bại nếu không có sự tham gia của họ. “Syria đấu tranh chống khủng bố và chúng tôi sẽ ở trung tâm trong bất cứ chiến dịch thật sự và nghiêm túc nào chống khủng bố,” Thứ trưởng Ngoại giao Syria Faisal Mekdad nói với BBC.
Vụ IS sát hại dã man con tin người Anh David Haines đã tạo nên thời cơ cho liên minh chống IS, phóng viên BBC Lucy Williamson nhận định. Trong một thông cáo hôm Chủ nhật ngày 14/9, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã lên án việc này là ‘kinh tởm và hèn hạ’ và nói rằng ‘IS cần phải bị đánh bại’. Úc cũng đã thông báo họ sẽ gửi 600 quân và tám máy bay chiến đấu đến UAE trước thềm một chiến dịch tấn công tiềm tàng ở Iraq. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ Kerry nói trên đài CBS rằng Mỹ chưa muốn sự tham gia của bộ binh vào thời điểm này. Phóng viên BBC Barbara Plett bình luận: “Ông Kerry đã tuyên bố những nỗ lực xây dựng liên minh của ông trong chuyến công du Trung Đông là một thắng lợi. Ông nói rằng ông đã giành được sự ủng hộ ‘hoàn toàn’ của các chính phủ Hồi giáo dòng Sunni trong khu vực cho chiến dịch của Mỹ chống lại các phiến quân Hồi giáo vốn đã chiếm được một phần ba lãnh thổ Syria và Iraq. Tuy nhiên ít chi tiết được đưa ra để chứng minh cho sự đánh giá lạc quan này trong nỗ lực xây dựng một kế hoạch mạch lạc từ những sự đóng góp của ít nhất 40 nước trên toàn cầu để kịp cho phiên họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào tuần tới. Tâm điểm của chuyến đi này là một bản ghi nhớ được 10 nước Ả Rập Sunni ký ở Jeddah đồng ý ‘làm phần việc của họ’ trong cuộc chiến toàn diện chống IS, trong đó có việc tham gia vào một chiến dịch quân sự phối hợp.”