Lãnh đạo Philippines quen ứng xử khiếm nhã: Nhật Bản đau đầu

Chuyến công du ba ngày của tổng thống Philippines, nổi tiếng với các phát biểu gây sốc, khiến lãnh đạo Nhật Bản ăn không ngon, ngủ không yên. Theo các nhà quan sát, không chỉ lo ngại việc Manila thay đổi chính sách đối ngoại với đồng minh Hoa Kỳ, Tokyo không biết phải làm gì, nếu ông Duterte lại có những hành vi phóng túng bất thường, đặc biệt khi hội kiến Nhật hoàng.

Phát biểu trên kênh truyền hình Fuji hôm chủ nhật, 23/10, nghị sĩ kỳ cựu Itsunori Onodera, nguyên bộ trưởng Quốc Phòng, nói rõ : « Khi tới thăm xã giao Nhật hoàng, thái độ của tổng thống Philippines chắc chắn sẽ có một ý nghĩa lớn ». Ông bày tỏ niềm tin là nguyên thủ Philippines hiểu được các hậu quả việc này và không có những hành động tương tự, và hy vọng phía Philippines sẽ nhắc nhở với tổng thống của họ về việc này.

Theo hãng tin Mỹ AP, Tổng thống Philippines trong chuyến công du Trung Quốc đã nhiều lần tay đút túi quần và nhai kẹo cao su trong các sự kiện chính thức. Căn cứ vào thái độ này, điều hoàn toàn tương tự có thể tái diễn tại Nhật Bản, một đất nước mà việc tuân thủ các nghi thức vốn hết sức được coi trọng. Nhật hoàng vốn là một hình tượng được dân chúng Nhật Bản kính nể gần như thánh sống.

Theo hãng tin Bloomberg, Tokyo và Manila có vẻ gặp khó khăn trong việc trao đổi thông tin về chương trình chuyến công du ba ngày của nguyên thủ Philippines. Hôm qua, ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida cho biết ông không nắm chắc phần lớn các hoạt động của tổng thống Philippines tại Nhật, cũng không biết rõ ông Duterte sẽ đi với các bộ trưởng nào hay lãnh đạo doanh nghiệp nào.

Trong một thông báo gửi đến các phóng viên, chính phủ Philippines chỉ cho biết tổng thống Duterte sẽ có cuộc gặp tay đôi với thủ tướng Nhật Bản vào thứ Tư 26/10 ; lãnh đạo Philippines sẽ phát biểu trước một diễn đàn về kinh tế và chào xã giao Nhật hoàng cùng phu nhân trước khi rời Nhật Bản ngày thứ Sáu 27/10.

Còn hãng tin Mỹ CNBC, dẫn lời ông J. Bershire Miller, một chuyên gia về quan hệ quốc tế thuộc Council on Foreign Relations có trụ sở tại Tokyo, có một điều chắc chắn là, để tránh cho các hành xử bất thường của tổng thống Philippines Duterte, đặc biệt với các phát biểu bốc đồng, có thể gây nhiều hậu quả, Tokyo sẽ tìm cách giới hạn tối đa số lần tổng thống Duterte xuất hiện trước công chúng.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tin tưởng rằng rốt cục Tokyo sẽ đảm nhiệm được vai trò làm trung gian hết sức khó khăn cho mối quan hệ đang hồi chao đảo giữa Philippines và Washington.

Theo ông Tobias Harris, thuộc trung tâm tư vấn chiến lược Teneo Intelligence, có trụ sở tại New York, trước mắt điều quan trọng, đối với Nhật là làm sao để Manila « không rơi xuống vực, nếu có cắt cầu với Mỹ ». Vẫn theo chuyên gia của Teneo Intellince, với tư cách là một quốc gia có đường lối ngoại giao độc lập, Nhật Bản có thể làm được điều này.

Bên cạnh các hợp tác kinh tế vốn rất mật thiết, hợp tác về an ninh quốc phòng đang diễn ra tốt đẹp giữa Philippines và Nhật Bản là một trong các yếu tố đảm bảo chuyến công du của tổng thống Philippines sẽ diễn ra êm ả. – RFI