Khởi đầu mới cho quan hệ ngoại giao Mỹ – Cuba

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry gọi việc khôi phục quan hệ ngoại giao với Cuba là một “khởi đầu mới,” nhưng vẫn còn nhiều khác biệt giữa hai quốc gia, và cảnh báo rằng việc bình thường hóa quan hệ hoàn toàn sẽ là một quá trình lâu dài.

Ông phát biểu hôm thứ Hai, vài giờ sau khi các buổi lễ được tổ chức tại Havana và Washington đánh dấu sự khôi phục mối quan hệ sau hơn năm thập kỷ sự thù địch.

Ông Kerry nói “lợi ích của cả hai nước được phục vụ tốt hơn bởi sự giao tiếp thay vì xa cách,” sau cuộc hội kiến Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez Parrilla. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một ngoại trưởng Cuba đến Bộ Ngoại giao Mỹ kể từ năm 1958.

Ông Parrilla nói rằng ông và ông Kerry đã có một cuộc họp mang tính xây dựng hôm thứ Hai, nhưng cũng nhấn mạnh “những khác biệt sâu sắc” giữa hai nước. Ông kêu gọi Mỹ chấm dứt lệnh cấm vận kinh tế nhắm vào Cuba và kêu gọi Mỹ trả lại lãnh thổ được sử dụng làm căn cứ quân sự của Mỹ ở Vịnh Guantanamo.

Trước đó, vào lúc tĩnh mịch trước bình minh, lá cờ ba màu đỏ, trắng và xanh của Cuba đã được kéo lên tại Bộ Ngoại giao Mỹ, bên cạnh cờ của những nước khác có quan hệ ngoại giao với Mỹ. Ít lâu sau đó, các quan chức Cuba, trong đó có ông Rodriguez, tham dự một buổi lễ khai trương và lễ thượng kỳ tại đại sứ quán Cuba ở Washington.

Lễ khai trương của đại sứ quán Mỹ ở Cuba sẽ bị hoãn cho đến khi ông Kerry có thể du hành đến Havana, nhưng trong khi chờ đợi đại sứ quán sẽ hoạt động đầy đủ. Ông Kerry hôm thứ Hai loan báo ông sẽ đến Havana vào ngày 14.

Sự biến chuyển lịch sử này diễn ra 54 năm sau khi quan hệ ngoại giao bị gián đoạn dưới thời chính quyền Tổng thống Mỹ John Kennedy.

Việc tái lập quan hệ giữa hai nước không phải là không gặp phải chỉ trích.

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Marco Rubio cho rằng Mỹ chưa nhấn mạnh đủ tới hồ sơ nhân quyền của Cuba. Trước đây trong năm, ông tuyên bố rằng: “Quan điểm của Cuba về nhân quyền không chỉ khác với chúng ta, mà còn hoàn toàn sai lầm và vô đạo đức.”

Ông Roger Noriega, một nhà phân tích thuộc Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ và là một cựu đại sứ Mỹ tại Tổ chức các nước châu Mỹ, cũng bày tỏ quan ngại về thành tích nhân quyền của Cuba. Ông nói: “Tôi cho rằng chúng ta đã phải hạ thấp tiêu chuẩn của mình để giương cờ Mỹ ở Havana.”