Kami – Tại sao khó có thể truy tố được ông Đinh La Thăng?

Ông Đinh La Thăng khi đang giữ chức Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam

Nhiều người cho rằng, sự xuất hiện của thông tin này có lẽ cho thấy cánh cửa nhà giam, hay ít nhất là một quyết định khởi tố ông Đinh La Thăng ngày càng đến gần?

Luật sư Trần Đình Triển nhận xét rằng: “Đây là hành vi vi phạm pháp luật đặc biệt nghiêm trọng: Luật Các tổ chức tín dụng, Luật Doanh nghiệp và Luật Cạnh tranh;… Có đủ dấu hiệu cấu thành ” Tội cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng – (Điều 165 BLHS)”.

Một lần nữa nhà báo Huy Đức cũng nhanh nhẩu không kém, đã khẳng định rằng “Oceanbank không cần 800 tỷ góp vốn – đừng ngạc nhiên khi mai mốt ta biết 800 tỷ này vào túi ai – OceanBank cần dòng tiền lên tới 500 nghìn tỷ của PVN đi qua tài khoản của mình. Và đây, các góc tối bắt đầu lộ dần.”

Còn nhà báo Lê Nguyễn Hương Trà – Cô Gái Đồ Long thì cho rằng, “Như vậy, kịch bản cố “bóc từng lớp” để tiến tới khởi tố cựu Bí Thăng đang đi đúng… qui trình. Nếu không ngoài dự đoán, sắp tới sẽ là các cuộc họp quyết định đình chỉ các chức vụ, cắt tư cách và kiểm soát đặc biệt; xong tới phiên BCA xử lý.”.

Tuy nhiên những cái đó cũng chỉ là sự phỏng đoán và vẫn chưa thể là sự thật, nó cũng như việc về khả năng không khởi tố ông Đinh La Thăng?

Mọi con đường đến lúc này đều đổ dồn về Đinh La Thăng là đúng. Nhưng Đinh La Thăng cũng chỉ là một cánh cửa gần cuối cùng, trước khi người ta rờ tay đến cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, đó mới là cái đích cuối. Điều này đã nằm trong tính toán của một thế lực chính trị trong đảng từ lâu chứ không phải chỉ trong thời gian gần đây. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng người đã có toan tính muốn xóa sổ cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và thế lực chính trị của ông này từ trước Đại Hội đảng CSVN lần thứ 12 (1/2016), với lý do vì ông Dũng một đối thủ chính trị có bề dày hơn hẳn Nguyễn Phú Trọng, người luôn luôn tỏ ý khinh thường và đã từng làm mất mặt ông Trọng.

Việc tuyên giáo của đảng cho rằng, đó là việc chấn chỉnh nội bộ đảng hay chống tự diễn biến, tự chuyển hóa, thực ra đó chỉ là chiêu bài nhằm che đậy âm mưu của ông Trọng. Vì rất đơn giản, tại sao ông Nguyễn Phú Trọng đã đảm trách chức vụ Tổng Bí thư từ Đại hội 11 (1/2011) cho đến nay ông mới làm chuyện đó? Hơn nữa ông Đinh La Thăng có những sai phạm động trời như thế mà vẫn tiếp tục leo cao tới chức vụ Ủy viên Bộ Chính trị – Bí thư Thành ủy TP. HCM phải chăng ông Nguyễn Phú Trọng không biết?

Việc Luật Sư Đào Hữu Đăng người bào chữa cho Hà Văn Thắm, tại phiên tòa sáng 14/9 đã trưng ra đã trưng ra văn bản do Chủ tịch HĐTV PVN Đinh La Thăng ký, yêu cầu các đơn vị thành viên thuộc PVN và các nhà thầu dầu khí phải thực hiện mở tài khoản tại OceanBank, thực hiện các giao dịch qua tài khoản tại OceanBank là chuyện không mới. Cơ quan điều tra và những người liên quan đều biết rất rõ. Về mặt pháp lý, văn bản hợp tác giữa PVN và OceanBank ký năm 2008 đã được hai người đứng đầu của PVN là ông Đinh La Thăng và người đứng đầu của OceanBank thống nhất, thỏa thuận và triển khai cam kết hỗ trợ tối đa. Đây là quan hệ kinh tế giữa PVN và OceanBank và họ có toàn quyền làm như vậy.

Luật Sư Đào Hữu Đăng nói, “Phải chăng thiệt hại ở OceanBank quá lớn còn các ngân hàng khác thì không? OceanBank là nhà băng nhỏ, kế toán minh bạch, nghiêm túc nhưng cũng là ngân hàng duy nhất bị xử lý hình sự,”. Điểm mấu chốt ở đây là, tại sao OceanBank là ngân hàng duy nhất bị “hình sự hóa.”? . Có lẽ, đây mới chính là mục đích LS. Đào Hữu Đăng đưa văn bản này ra làm chứng cứ gỡ tội.

LS. Phùng Thanh Sơn bình luận trên Facebook về khả năng ông Thăng bị quy trách nhiệm trong vụ OceanBank: “Việc góp vốn vượt tỷ lệ quy định không đương nhiên và không phải là nguyên nhân làm mất vốn. Nguyên nhân làm mất vốn nằm ở việc quản lý và điều hành hoạt động của ngân hàng. Luật hạn chế tỷ lệ vốn góp của cổ đông trong tổ chức tín dụng là để tránh việc cổ đông lớn thao túng hoạt động ngân hàng làm ảnh hưởng đến cổ đông nhỏ, tính lành mạnh của thị trường tài chính. Do đó, nếu việc PetroVietnam quyết định góp vốn vào OceanBank tuân thủ đúng quy định theo điều lệ, quy chế nội bộ của PetroVietnam và quy định về quản lý vốn nhà nước tại các doanh nghiệp nhà nước thì không thể quy trách nhiệm ông Thăng liên quan đến vụ thất thoát 800 tỷ đồng.”

Tính phe phái của cuộc chiến chống tham nhũng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng càng lộ rõ hơn, khi ông Trọng đánh một bên – phe ông Nguyễn Tấn Dũng, đồng thời che chắn, bênh vực cho các cá nhân thuộc phe mình. Người ta cho rằng, sự thiệt hại của Formosa Hà Tĩnh gây ra nếu so với các thất thoát do ông Đinh La Thăng gây ra tại PVN thì chưa biết thiệt hại nào lớn hơn? Nhưng rõ ràng ông Võ Kim Cự hầu như đã vô can và đã hạ cánh an toàn.

Không chỉ 3 nhân vật quê Hà Tĩnh, đó là các ông, bà Nguyễn Minh Quang – nguyên Bộ trưởng Bộ TN&MT , Võ Kim Cự – nguyên Chủ tịch và Bí thư Hà Tĩnh, và Nguyễn Thị Kim Tiến – đương kim bộ trưởng bộ Y tế. Họ đều là tay chân của cựu Chủ tịch Quốc Hội Nguyên Sinh Hùng mà ai cũng biết cũng là người đỡ đầu cho Hà Văn Thắm với các sai phạm nghiêm trọng nhưng cũng được bỏ qua.

Ngày 8/9 trong status “Vô sớm đỡ đau tim anh Thăng” viết trên trang facebook cá nhân, nhà báo Huy Đức rất lạc quan khi cho rằng, “Nếu C46 làm tới nơi thì đối tượng bị khởi tố phải lên đến hàng trăm. C46 chắc chắn cũng dành phần cho Thăng; nếu bắt đầu khởi tố từ đây, 5 năm tới, anh ấy sẽ bận bịu hầu hết phiên tòa này đến phiên tòa khác.”.

Đây là một nhận định sai, vì trên nguyên tắc, C46 – Cục Cảnh sát điều tra tội phạm kinh tế và tham nhũng thuộc Tổng Cục Cảnh sát không được phép “sờ” được đến ông Đinh La Thăng, vì chức trách đó thuộc về thẩm quyền của A83 – Cục An ninh chính trị nội bộ trực thuộc Tổng cục An ninh. Có lẽ sớm nhận ra sai lầm đó, ngày 10/9 cũng trên trang Facebook cá nhân, Huy Đức đã có status “Bắt Sơn, bắt Quỳnh mà không bắt Thăng thì coi như chỉ đánh râu ria và tha kẻ chủ mưu”, lúc này nhà báo Huy Đức đã ỉu xìu khi viết: “Bản chất của vụ án này là ‘tham ô’ chứ không phải là ‘cố ý làm trái… Chỉ vì xác định không chính xác tội danh, cơ quan điều tra đã mất rất nhiều thời gian với 35 cán bộ chi nhánh ngân hàng thay vì tập trung điều tra các quan tham ở PetroVietnam, đặc biệt là ông Đinh La Thăng. Nếu chỉ xử những người làm công ăn lương ở OceanBank mà không xử các quan chức PetroVietnam ăn chia tiền lãi suất ngoài sổ sách thì vụ án rất dễ bị đi lạc hướng,”.

Và Huy Đức kết luận: “Nếu không truy cứu trách nhiệm hình sự ông Đinh La Thăng thì trong vụ PetroVietnam, coi như các cơ quan chống tham nhũng chỉ ‘lượm củi khô,’ chỉ bắt đám thừa hành mà để lọt thủ phạm, để lọt kẻ cầm đầu.”

Những ý kiến của nhà báo Huy Đức dễ dàng cho chúng ta thấy, không chỉ việc truy tố Đinh La Thăng không hề đơn giản như ai đó nghĩ, mà Bộ Công An có sự chủ ý bao che. Một cách gián tiếp cơ quan điều tra của ngành công an dường như cố tính đi lạc hướng của vụ án, cụ thể là xác định không chính xác tội danh trong Đại án OceanBank. Và điều này sẽ là điều có thể gỡ tội cho ông Đinh La Thăng. Nếu hiểu rằng, Đinh La Thăng là tay hòm chìa khóa của nhóm chính trị Ninh Bình của ông Trần Đại Quang và cũng ông này là người đã cố gắng bằng mọi giá đưa Đinh La Thăng vào Bộ Chính trị rồi giữ chức BÍ thư Thành ủy TP. HCM. Sẽ thấy rõ Bộ Công An sẽ không bỏ rơi Đinh La Thăng.

Những sai phạm của ông Đinh La Thăng đến hôm nay mới lộ rõ thì trách nhiệm của các ông Nguyễn Sinh Hùng cựu Chủ tịch Quốc hội, người đỡ đầu cho Hà Văn Thắm;  Tô Huy Rứa cựu Trưởng Ban Tổ chức TW; Ngô Văn Dụ nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa 11. Chưa nói đến chuyện nếu nói theo nguyên tắc thì một lãnh đạo cao cấp của đảng, như ông Đinh La Thăng vi phạm kỷ luật thì Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng người đã đảm trách chức vụ cao nhất trong đảng một khóa rưỡi thì làm sao mà vô can được? Chưa nói đến việc khởi tố hình sự một lãnh đạo cao cấp Đảng CSVN vì lý do kinh tế, từ trước đến nay hầu như không có trong tiền lệ.

Trong công tác bổ nhiệm cán bộ cao cấp của đảng CSVN gần đây, việc con anh Sáu – cháu anh Năm luôn được ưu tiên hàng đầu. Vì thế cũng cần phải điểm qua thân thế của Đinh La Thăng để thaasdy không dễ gì động vào ông này. Chuyện ông Đinh La Thăng là con rơi Đinh Đức Thiện, người từng là Cựu bộ trưởng Bộ GTVT, Thượng tướng – Thứ trưởng Bộ Quốc Phòng và là em trai của cựu trưởng Ban Tổ chức TW Lê Đức Tho. Chính vì thế Đinh La nên Thăng được cơ cấu nhanh chóng, từ cán bộ Đoàn Tổng công ty Sông Đà sang Phó Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên – Huế, rồi về Tập Đoàn Dầu Khí rồi sang làm Bộ Trưởng Bộ Giao Thông Vận Tải. Không phải Nguyễn Tấn Dũng quyết định được việc đó mà phải là các thế lực chính trị trong đảng chỉ đạo. Không thể không nhắc đến các Thái thượng Hoàng Đỗ Mười, Lê Đức Anh… là những người chịu ơn mưa móc của gia đình Lê Đức Thọ. Nói thế để thấy không phải Nguyễn Phú Trọng muốn diệt Thăng là được theo ý muốn, vì ngay cả Nguyễn Phú Trọng cũng chỉ là một quân cờ trong bàn cờ chính trị Việt Nam.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quý Thọ, nhà phân tích chính sách từ Bộ Kế hoạch & Đầu tư nói với BBC trong một cuộc thảo luận cho rằng, vấn đề quan trọng trong vấn đề này là lường hết sự lan rộng của vụ án. Nghĩa là chiến dịch làm trong sạch đảng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, mà thực chất là việc tranh chấp quyền lực, thanh toán nội bộ giữa các phe nhóm trong đảng nếu cứ làm tới, không kiểm soát được thì Đảng CSVN sẽ mất nhiều hơn được. Đơn giản vì “chó cùng dứt rậu”, làm quá ai đó không chịu nổi họ tung hê tất cả sự thật lên thì sao?

Cần phải nhắc lại, tại Hội nghị TW 6 khóa 11 (10/2014), khi Hội đồng An ninh Quốc phòng họp thông qua việc kỷ luật Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng về các sai phạm yếu kém trong quản lý kinh tế, tướng Tô Lâm khi đó là thứ trưởng Bộ Công An đã thẳng thắn phát biểu rằng “Nếu vì các lý do kinh tế để xử lý kỷ luật cán bộ thì tất cả chúng ta ngồi đây bị xử lý lúc nào cũng được”. Kết quả một phiếu của Hội đồng An ninh Quốc phòng đã bác đề nghị của Tổng BT Nguyễn Phú Trọng. Nhắc lại điều đó để thấy, đội ngũ lãnh đạo cao cấp trong đảng hiện nay làm gì có kẻ không tham nhũng, vì thê họ luôn có tâm lý cho rằng, ông Trọng thịt Đinh La Thăng xong đã chắc gì mình không phải là người tiếp theo? Chắc chắn ông Trọng hiểu được điều đó và cũng lường được hậu quả một khi các nhóm lợi ích trong đảng co cụm và liên kết với nhau. Nhất là vào thời điểm quan hệ Việt Nam và Trung quốc (cũng là thế lực đang chống lưng cho Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng xấu hơn bao giờ hết.

Như nhà báo Lê Nguyễn Hương Trà nhận định: “Nhiều người cho rằng việc đề nghị tử hình Sơn – chung thân Thắm chỉ là để đội này khai con cá bự, chứ có thể tòa không tuyên tới mức này. Hơn nữa, tòa bắt lỗi không rõ ràng vì với Thắm – OceanBank là ngân hàng tư nhân, tiền của họ. Và, ông Thăng ủng hộ ngân hàng tập đoàn mình có vốn đầu tư là bình thường. Ngoài ra, việc tuyên tử hình án kinh tế cũng sẽ khiến dư luận bức xúc!”

Cũng như việc ông Hồ Anh Tài, cựu tổng biên tập báo Đại Biểu Nhân Dân, nói về văn bản ông Thăng chỉ đạo trong vụ OceanBank và bình luận: “Cách chơi cờ vây: Đối phương mạt vận khi hết đường đi. Không chém, không giết chỉ để sẵn cái lò… nghệ thuật kẻ sĩ Bắc Hà ở đó.”

Nói thế để thấy việc xử lý kỷ luật ông Đinh La Thăng sẽ dừng lại ở một mức độ nhất định mà các bên có thể chấp nhận được. Nên ở mức cao nhất có lẽ chỉ tới mức cách chức Ủy viên Trung ương đảng của ông Đinh La Thăng. Cho nên có nhiều khả năng Đinh La Thăng sẽ thoát chết là vì như thế.