Jordan tử hình hai chiến binh Hồi giáo

Theo BBC 4 tháng 2 2015 Jordan vừa tử hình hai dân quân Iraq sau khi một phi công của nước này bị Nhà nước Hồi giáo sát hại. Hai tù nhân này là Sajida al-Rishawi, bị bắt sau khi đánh bom liều chết bất thành, và Ziyad Karboli, thành viên của al-Qaeda tại Iraq. Họ đã bị xử tử lúc bình minh ngày 4/2. Trước đó Jordan đã đề xuất thả al-Rishawi, người bị án tử hình do tham gia các vụ đánh bom khách sạn ở Amman hồi 2005, để đổi lấy tự do cho phi công Moaz al-Kasasbeh. Chính phủ nước này đã xác nhận cái chết của viên phi công sau khi IS tung video ghi lại cảnh ông này bị thiêu sống hôm 3/2. Quốc vương Jordan Abdullah đã ca ngợi Trung úy Kasasbeh là một anh hùng, đồng thời kêu gọi Jordan ‘đoàn kết’ trong thời khắc khó khăn. Moaz al-Kasasbeh bị bắt khi máy bay của ông bị rơi gần Raqqa, Syria hồi tháng Mười Hai, khi đang làm nhiệm vụ hỗ trợ cho liên quân do Hoa Kỳ dẫn đầu chống lại IS. Ông Mamdouh al-Ameri, phát ngôn viên của quân đội Jordan, tuyên bố hôm 3/2 rằng Trung úy Lt Kasasbeh đã “tử vì đạo”. “Ông sẽ không chết oan uổng. Sự trừng phạt và trả thù của chúng ta cũng sẽ lớn như nỗi mất mát của người dân Jodan”. Quân đội nước này cũng tuyên bố sẽ đáp trả “long trời lở đất”. Video được đăng tải hôm thứ Ba bởi một tài khoản Twitter được cho là nguồn tuyên truyền của IS. Đoạn video cho thấy một người đàn ông đứng trong một cũi sắt bị bao trùm trong lửa. Các nhà chức trách đang kiểm chứng độ xác thực của nó. Đoạn phim dài 22 phút được sản xuất một cách chuyên nghiệp, bao gồm cảnh viên phi công người Jordan bị áp giải qua những đống đổ nát do các cuộc oanh tạc của liên quân nhằm vào các tay súng thánh chiến. Phóng viên BBC Frank Gardner nói đoạn băng hình rõ ràng được tung ra nhằm gây sốc. Truyền hình nhà nước Jordan xác nhận cái chết của ông và nói ông đã bị giết cách đây một tháng.

Trao đổi tù nhân

Quốc vương Abdullah đã cắt ngắn chuyến công du sang Hoa Kỳ sau tin về cái chết của Trung úy Kasasbeh, nhưng ông đã có cuộc gặp với Tổng thống Barack Obama tối 3/2 trước khi bay về nước. Ông Obama trước đó nói trong một thông cáo rằng nếu đoạn video, nếu được xác thực, sẽ “là một biểu hiện nữa cho sự tàn bạo và man rợ” của IS. Vua Jordan cũng đã có cuộc gặp với Phó Tổng thống Joe Biden, người “tái khẳng định sự ủng hộ sắt đá của Hoa Kỳ” đối với Jordan, Nhà Trắng cho biết. Đoạn video được tung ra ba ngày sau khi một video khác xuất hiện cho thấy thi thể của con tin người Nhật Kenji Goto.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói đang làm việc nhằm xác nhận tính xác thực của đoạn băng hình. Một thân nhân của Kashasbeh nói với hãng tin Reuters rằng các lực lượng có vũ trang của Jordan đã thông báo cho gia đình về việc ông bị giết chết.

Paul Adams, Phóng viên BBC News, tường thuật từ Amman: Người dân Jordan đã đón tin này trong sự kinh hoàng. Nhiều người đã xem lại cảnh hành hình – hầu như không qua chỉnh sửa – chiếu đi chiếu lại nhiều lần trên truyền hình. Hàng trăm người đã xuống đường trong đêm, yêu cầu trả thù những kẻ gây ra cái chết của Trung úy Kasasbeh, trong khi một số khác muốn biết vì sao Jordan tham gia vào cuộc chiến này. Quốc vương Abdullah nói Trung úy Kasasbeh đã hy sinh trong lúc bảo vệ đức tin và quê hương mình. Bộ Ngoại giao nước này nói sẽ không để viên phi công này chết oan uổng, và thề sẽ đáp trả đích đáng.

Phóng viên ngoại giao của BBC, Jonanthan Marcus, nhận định: “Video này cho thấy một điều rõ ràng: Nhà nước Hồi giáo chưa bao giờ có ý định trả tự do cho phi công Jordan. Theo truyền hình Jordan, ông này đã bị hành quyết hồi 3/1, trước khi các cuộc đàm phán trao đổi tù nhân đi vào cao điểm. Trò giả tạo này cho thấy tầm quan trọng của chiến tranh thông tin đối với IS – tổ chức này muốn tạo khó khăn cho chính quyền Jordan và làm suy yếu liên minh Ả Rập với phương Tây, vào thời điểm mà liên quân đang gặp khó khăn trong việc tấn công IS trên bộ.” Đây chính là vấn đề của liên quân. Chiến dịch oanh tạc của họ chỉ có thể ngăn bước tiến của IS, nhưng vẫn cần có một lực lượng đủ mạnh trên bộ để đẩy lùi lực lượng này”.