Học giả Mỹ: Lý thuyết ‘từ bỏ Đài Loan’ không còn đúng
Sự im lặng kéo dài của thuyết “từ bỏ Đài Loan” lại nổi lên trong tuần này, nhưng các học giả người Mỹ tin rằng việc tăng cường quan hệ Mỹ-Đài Loan đã trở thành sự đồng thuận giữa các bên, và chính quyền của Tổng thống Biden cũng nên tiếp tục nhấn mạnh việc Washington không dễ dàng từ bỏ Đài Loan dân chủ để tránh xung đột giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, theo The Epochtimes.
Charles Glaser, giáo sư khoa học chính trị và quan hệ quốc tế tại Đại học George Washington, Hoa Kỳ, đã đăng một bài báo trên trang web “Foreign Affairs” vào ngày 28/4, kêu gọi Washington xem xét lại cam kết của mình đối với Đông Á và củng cố liên minh Mỹ-Nhật-Hàn, từ bỏ việc bảo vệ Đài Loan và các “lợi ích phụ” khác, nhằm giảm khả năng xảy ra chiến tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Trong bài viết của ông Glasser, khoảng 10 năm trước thuyết “từ bỏ Đài Loan” đã đặt ra một cuộc thảo luận sôi nổi, gợi ý rằng Mỹ nên rút bớt sự ủng hộ với Đài Loan, chấm dứt sự hứa hẹn với Đài Loan, và giảm bớt tiếng nói chống lại một chính sách mạnh mẽ của ĐCSTQ.
Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại Philadelphia (FPRI) đã tổ chức hội thảo qua video vào ngày 29 tháng 4. Giám đốc Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại Philadelphia Châu Á, đồng thời là chuyên gia về luật Trung Quốc Jacques deLisle và Giáo sư về Chính trị Toàn cầu và Quan hệ Quốc tế Avery Goldstein đã đề cập đến bài báo mới nhất nói trên của ông Glasser khi họ giới thiệu cuốn sách mới về quan hệ Mỹ-Trung.
Ông deLisle nói rằng lý thuyết “từ bỏ Đài Loan” đã nổi lên theo thời gian, nhưng nó đã không trở thành chủ đề chính trong giới cầm quyền ngày nay ở Hoa Kỳ. Một phần nguyên nhân là do các lập luận liên quan vi phạm sự đồng thuận củng cố quan hệ Mỹ-Đài, và quan hệ Mỹ-Trung cũng đang xấu đi từng ngày. Nhưng ông tin rằng lý do chính là sự thay đổi cơ bản trong tình hình chung.
Ông nói: “Đã có lúc bạn dường như có thể nói rằng việc từ bỏ Đài Loan có thể loại bỏ sự kích thích nghiêm trọng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, và xoa dịu nguy cơ xảy ra các cuộc khủng hoảng và xung đột không cần thiết giữa hai nước. Tôi không phủ nhận điều này, có thể nó đã từng đúng. Nhưng tôi không nghĩ nó còn áp dụng được nữa”.
Ông giải thích: “Tôi không nghĩ rằng việc từ bỏ Đài Loan có thể giải quyết các lợi ích cơ bản của quan hệ Mỹ-Trung. Tôi nghĩ rằng giá trị phổ quát chiếm một vị trí đủ quan trọng trong tình hình hiện nay. Từ bỏ một nền dân chủ thịnh vượng sẽ kéo theo đủ loại vấn đề.”
Còn ông Goldstein nhận định, với tình hình chính trị trong nước của Mỹ, ĐCSTQ có thể sẽ nhanh chóng nắm bắt cơ hội và coi việc giảm cam kết với Đài Loan là một dấu hiệu cho thấy Mỹ đang xuống dốc và có thể lấn lướt. Ngay cả khi Glaser đưa ra một tuyên bố chiến lược thú vị, ông vẫn không cho rằng nó khả thi về mặt chính trị.
Ông Goldstein cho rằng hướng đi của bài báo mới nhất của Glaser và lý thuyết “từ bỏ Đài Loan” trong quá khứ là không tương đồng. Ông chủ trương rằng sức mạnh của Hoa Kỳ và Trung Quốc đang ngày càng suy giảm và tránh tình hình đối đầu sâu sắc Mỹ-Trung. Vì thế Mỹ phải nỗ lực hơn nữa để bảo vệ các lợi ích chính, và nên tìm kiếm sự ủng hộ của Nhật Bản và Hàn Quốc. Vì cam kết của Hoa Kỳ đối với Đài Loan có thể làm tăng nguy cơ xảy ra xung đột quân sự giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, Washington nên công bố các điều chỉnh đối với quan hệ Hoa Kỳ-Đài Loan và mức độ cam kết với Đài Loan.
Hoa Kỳ đã bán vũ khí phòng thủ cho Đài Loan theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan trong nhiều năm, nhưng không cho biết sẽ phản ứng như thế nào khi ĐCSTQ xâm phạm Đài Loan bằng vũ lực, đồng thời vẫn đang duy trì “chiến lược mơ hồ” đối với Đài Loan. Với tần suất ngày càng tăng của các hoạt động của quân đội Trung Quốc xung quanh Đài Loan, ngày càng có nhiều người trong giới học thuật và chính trị Mỹ ủng hộ Washington tăng cường cam kết với Đài Loan và chuyển sang “chiến lược rõ ràng” hơn.
Ông Goldstein nói rằng mặc dù Glasser là một trong những học giả kiên định nhất trong việc ủng hộ việc từ bỏ Đài Loan, nhưng đây chỉ là một ý kiến rất nhỏ trong giới chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.
Thuần Dương – 2/5/21
https://www.dkn.tv/the-gioi/hoc-gia-my-ly-thuyet-tu-bo-dai-loan-khong-con-dung.html