Hành lang nhân đạo tại miền Đông Ukraina

Thông điệp của Tổng thống Petro Porochenko có đoạn : « Để tránh có thêm các thiệt hại nhân mạng tại vùng đang diễn ra chiến dịch chống khủng bố, Tổng thống yêu cầu lãnh đạo các lực lượng bảo vệ an ninh tạo mọi điều kiện cần thiết để các thường dân nào mong muốn có thể ra đi ».

Quyết định kể trên được đưa ra sau khi Tổng thống Ukraina Petro Porochenko có cuộc làm việc với lãnh đạo các cơ quan an ninh, nội vụ, quốc phòng và cơ quan Nhà nước phụ trách tình trạng khẩn cấp. Tổng thống Ukraina cũng yêu cầu chính phủ tổ chức các phương tiện vận tải, thực phẩm và chăm sóc y tế cho thường dân, và chính quyền địa phương phụ trách nơi ở cho những người sơ tán.

Cuộc đàm phán tay ba giữa đại sứ Nga Mikhail Zurabov, đại sứ Ukraina Pavlo Klimkine tại Đức, cùng đại diện của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu OSCE, bà Heidi Tagliavini, khởi sự từ Chủ nhật 08/06/2014, đã có một số kết quả nhất định sau ba buổi làm việc đầu tiên. Theo thông báo của Ngoại trưởng Ukraina, đàm phán đã cho phép các bên đạt được « một quan niệm chung về các bước chủ yếu » cần phải vượt qua, « để tháo gỡ xung đột tại các vùng Donetsk và Lugansk ».

Kể từ khi chiến dịch quân sự của Ukraina, để tiêu diệt lực lượng nổi dậy vũ trang thân Nga, được khởi sự tại miền Đông từ ngày 13/04, đã có hơn 200 người thiệt mạng, bao gồm quân nổi dậy, binh sĩ chính phủ và dân thường. Bất chấp chiến dịch « chống khủng bố », phe ly khai tiếp tục kiểm soát một khu vực rộng lớn. Vấn đề nghiêm trọng nhất đối với chính quyền Kiev là lực lượng biên phòng Ukraina không còn kiểm soát một phần đường biên giới với Nga, khiến cho phe ly khai liên tục nhận được tiếp viện về vũ khí và nhân sự từ bên kia biên giới.

Theo một số nguồn tin tại chỗ, có đến 100 km biên giới nằm ngoài tầm kiểm soát của Kiev, và khoảng 20.000 chiến binh Tchetchenia, Kazakhstan… chiến đấu bên cạnh quân nổi dậy miền Đông, do đó khả năng chấm dứt chiến sự trong một tuần lễ như hy vọng của tân Tổng thống Ukraina khó có cơ trở thành hiện thực.

Về phần mình, Bộ trưởng Nội vụ Ukraina Mikhailo Koval cam kết tân Tổng thống «có mọi biện pháp thực tế cho phép hy vọng rằng các quyết định đúng đắn sẽ được thực hiện trong thời gian trước mắt và các cư dân miền Đông sẽ được sống trong hòa bình». Tuy nhiên, tại Donetsk, ông Alexandre Borodai – «Thủ tướng» nước «Cộng hòa Donetsk» tự phong – tuyên bố «sẵn sàng đối thoại», với điều kiện Kiev phải «rút quân đội».

Đàm phán cam go về giá khí đốt

Cũng liên quan đến quan hệ Nga-Ukraina, song song với vấn đề xung đột miền Đông, các đàm phán gai góc về giá khí đốt tiếp tục. Matxcơva cảnh báo, nếu Kiev không chấp nhận thanh toán món nợ hàng tỷ đô la và tiền mua tháng 6 trước tối nay, thì Nga sẽ ngừng cung cấp khí đốt. Về phần mình, Ukraina không chấp nhận giá cả mà Nga ấn định, sau khi chính phủ thân Liên Hiệp Châu Âu lên nắm quyền tại Kiev từ tháng 2/2014. Đây là mức giá mua khí đốt cao nhất mà Nga đòi hỏi đối với một nước Châu Âu.