Hai ngoại trưởng Nga-Mỹ khích bác nhau về vấn đề Ukraine

LONDON— Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã trao đổi các nhận định gay gắt về Ukraine tại một cuộc họp quốc tế ở Basel, Thuỵ Sĩ. Ngoại trưởng Kerry đổ lỗi vụ khủng hoảng Ukraine thẳng cho Nga, trong khi đối tác phía Nga của ông ngồi gần đó. Hôm thứ Năm, ông Kerry lên án Nga là cung cấp vũ khí và mọi sự hỗ trợ khác cho các phần tử ly khai ở miền đông Ukraine, và vi phạm Công ước Minsk mà Nga đã giúp thương nghị, kêu gọi ngưng bắn cùng với các bước khác để chấm dứt vụ khủng hoảng. Ông Kerry nói: “Kết quả là sự thiệt hại cho chính tính khả tín của họ và hoá ra người dân của chính họ phải trả một cái giá cao ngất về kinh tế và nhân sự, kể cả cái giá là hàng trăm binh sĩ Nga chiến đấu và hy sinh tính mạng tại một nước mà họ đã không và không có quyền hiện diện.” Sau đó, một phóng viên đã hỏi ngoại trưởng Lavrov về nhận định vừa kể, vào lúc bắt đầu cuộc họp với Ngoại trưởng Kerry. Ông Lavrov từ chối không trả lời. Nhưng rồi người ta nghe thấy ông thách thức ông Kerry về lời nhận định khi họ ngồi vào bàn hội đàm, đặt câu hỏi vì sao, nếu như hàng trăm binh sĩ Nga đã chết ở Ukraine, mà không thấy chiếu hình ảnh trên các chương trình truyền hình tin tức. Trong quá khứ, Nga đã từng nói bất cứ binh sĩ nào của họ chiến đấu ở miền đông Ukraine đều làm việc đó với tư cách tự nguyện ngoài giờ làm việc. Nhưng Nga đã đưa ra những tuyên bố tương tự trong cuộc xâm lăng Crimea, và sau đó thú nhận là những người vũ trang hùng hậu mặc quân phục màu xanh lá cây không có phù hiệu là quân đội của Nga. Ngoại trưởng Kerry nói các quy định và nguyên tắc của hệ thống quốc tế phải được thực thi, rõ ràng là ông muốn đề cập đến việc quốc tế bác bỏ việc Nga sáp nhập Crimea, và đến các biện pháp trừng phạt kinh tế đã được áp dụng để tìm cách đảo ngược tình thế, và để chấm dứt sự can thiệp của Nga ở miền đông Ukraine. Nhưng ông nói cộng đồng quốc tế không mưu tìm sự đối đầu. Ông Kerry nói: “Moscow có thể xây dựng lại sự tin tưởng và các mối quan hệ, nếu như họ chỉ đơn giản giúp làm lắng dịu tình hình rối ren.” Ông Lavrov bác bỏ lời chỉ trích thái độ của Nga và nói Nga ủng hộ thoả thuận Minsk. Ông Lavrov nói các chuyên gia quân sự Nga đang hợp tác với chính phủ Ukraine để định ra một lằn ranh ngưng bắn, có thể dẫn đến việc triệt thoái vũ khí hạng nặng của cả hai bên. Ông cũng lập lại yêu cầu của Nga mở các cuộc đàm phán trực tiếp giữa chính phủ Ukraine và những người lãnh đạo cả hai khu vực tự xưng là độc lập ở miền đông Ukraine. Một giới chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho hay trong cuộc họp riêng giữa hai bên, ông Kerry nói với ông Lavrov rằng Nga nên “trở lại các cuộc thảo luận nghiêm túc” về một cuộc ngưng bắn ở Ukraine. Hai nhân vật đã nói chuyện tại một cuộc họp của 57 vị ngoại trưởng thuộc Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu, mới chỉ phái các quan sát viên quốc tế ở miền đông Ukriane trong mấy tháng giao tranh vừa qua. Tại cuộc họp, tân ngoại trưởng Ukraine, ông Pavlo Klimkin, nói rằng các hành động của Nga đã gây phương hại cho an ninh của toàn bộ châu Âu: “Điều chúng ta cần không phải chỉ là một cuộc ngưng bắn lai tạo, một hình thức tiếp theo một cuộc chiến tranh lai tạo, điều chúng ta cần là một cuộc ngưng bắn song phương thực sự.” Ông Klimkin cũng kêu gọi phóng thích con số mà ông nói là “lên tới 500” con tin mà phe đòi ly khai đang cầm giữ. Ngoại trưởng Kerry cũng kêu gọi phóng thích những người này, cùng các biện pháp làm giảm nhẹ sự đau khổ mà thường dân phải chịu đựng trong các khu vực đòi ly khai.