EU ký hiệp ước với ba nước Liên Xô cũ
Tổng thống Ukraine (giữa) nói thỏa thuận là ‘biểu tượng của lòng tin và ý chí không suy suyển’
Ukraine, Georgia, và Moldova đã ký thỏa thuận đối tác với Liên minh Châu Âu (EU), một động thái bị Nga phản đối dữ dội.
Thỏa thuận, vốn sẽ đưa các quốc gia này gần hơn với EU trên cả phương diện kinh tế và chính trị, là trung tâm của cuộc khủng hoảng tại Ukraine.
Moscow nói rằng dù việc ký kết hợp tác là quyền của mỗi nước, động thái này sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường.
Lệnh ngừng bắn giữa nhóm nổi dậy thân Nga ở miền đông Ukraine dự kiến sẽ chấm dứt vào thứ Sáu.
Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko gọi việc ký kết là ngày trọng đại nhất của đất nước kể từ khi độc lập vào năm 1991, miêu tả đó là “biểu tượng của lòng thành và ý chí không thể suy chuyển”.
Ông Poroshenko cũng cho rằng hiệp định là điểu khởi đầu cho sự chuẩn bị gia nhập EU.
“Ukraine nhấn mạnh lựa chọn chủ quyền của mình theo hướng làm thành viên của EU,” ông nói.
Trong khi đó Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Herman van Rompuy miêu tả hiệp định là “ngày tuyệt vời cho châu Âu”.
“EU đứng bên cạnh các bạn gần hơn bao giờ hết,” ông nói với lãnh đạo của ba nước ký kết, cho biết thêm rằng thỏa thuận không phương hại gì tới Nga.
‘Thỏa hiệp với phát xít’
Nhưng thứ trưởng Ngoại giao Nga Grigory Karasin nói với hãng thông tấn Interfax rằng động thái trên sẽ tạo ra nhiều khó khăn.
“Việc ký kết của văn kiện quan trọng này chắc chắn là quyền hợp pháp của mỗi quốc gia,” ông Karasin nói.
“Việc ký kết của văn kiện quan trọng này chắc chắn là quyền hợp pháp của mỗi quốc gia… Nhưng hậu quả với Ukraine và Moldova, không nghi ngờ gì nữa, sẽ là rất nghiêm trọng.” – Grigory Karasin, thứ trưởng ngoại giao Nga
“Nhưng hậu quả với Ukraine và Moldova, không nghi ngờ gì nữa, sẽ là rất nghiêm trọng.”
Trước đó, cố vấn cao cấp của Kremlin Sergei Glazyev miêu tả ông Poroshenko là “phát xít”, và nói chức vụ tổng thống của ông là không hợp pháp vì một phần lãnh thổ Ukraine đã không bỏ phiếu trong cuộc bầu cử hồi tháng Năm.
Ông Glazyev cũng nói rằng tổng thống Ukraine không có quyền hợp hiến để ký hiệp định, mà ông cho là có thể sẽ gây tổn hại đến kinh tế Ukraine.
Tuy vậy, phát ngôn nhân của tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Dmitry Peskov, nói với truyền thông Nga rằng bình luận của ông Glazyev không phản ánh quan điểm chính thức của Kremlin.
Người tiền nhiệm của ông Poroshenko là ông Viktor Yanukovych đã từ chối ký kết hiệp ước trên dưới sức ép từ Nga, khiến biểu tình nổ ra và lật đổ ông này.
Sau đó Nga đã sát nhập Crimea từ Ukraine và các nhóm ly khai thân Nga ở miền đông quốc gia này tuyên bố độc lập, cho rằng phe cực đoan đã nắm quyền ở Kiev.
Chiến sự tiếp diễn
Chiến sự được cho là đang tiếp diễn ở một vài khu vực tại miền đông, dù có lệnh ngừng bắn tạm thời trong tuần này.
Thảo luận về việc gia hạn lệnh ngừng bắn ở vùng Donetsk và Luhansk diễn ra vào thứ Sáu.
Trong một diễn biến khác, phe nổi dậy đã trả tự do cho bốn quan sát viên quốc tế bị bắt giữ hơn một tháng trước.
Alexander Borodai, người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự phong, nói rằng thành viên của Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu (OSCE) có trụ sở tại Vienna đã được thả để thể hiện ‘thiện chí’.
Hơn 420 người thiệt mạng trong các cuộc giao tranh giữa lực lượng nổi dậy thân Nga và quân chính phủ ở miền đông Ukraine diễn ra từ cuối tháng Tư, Liên hợp quốc ước đoán.