Đôi điều suy nghĩ về cuộc bầu cử tổng thống Pháp!
Chỉ còn ba ngày nữa là đến cuộc bầu cử tổng thống Pháp vòng một. Khó có thể đoán được ai sẽ lọt vào vòng hai trong số 4 ứng cử viên dẫn đầu. (Emmanuel Macron, Marine Le Pen, François Fillon, Mélenchon). Ngoại trừ Marine Le Pen có được sự hậu thuẫn của toàn đảng FN và François Fillon có sự hậu thuẫn của đảng LR, hai người cònh lại không có sự hậu thuẫn của đảng!
Ngay trong việc lựa chọn ứng cử viên để ra tranh cử tổng thống, đã có những sự bất ngờ.
Trong đảng LR ( les républicains), trong vòng bầu cử vòng một để chọn ứng cử viên ra tranh cử tổngthống Pháp, các thăm dò dân ý của giới truyền thông cho thấy Alain Juppé dẫn đầu, kế đó là Nicolas Sarkozy và sau đó là François Fillon. Các ‘chuyên-gia’ nghĩ rằng Juppé sẽ dẫn đầu và sẽ thắng vòng hai. Bất ngờ là François Fillon về đầu và Nicolas Sarkozy về ba! Sang vòng hai, thăm dò dân ý cho rằng Juppé sẽ thắng nhưng cuối cùng François Fillon thắng trở thành ứng cử viên của đảng LR ra tranh cử tổng thống!
Trong đảng Xã Hội (PS), sau khi tổng thống François Hollande quyết-định không ra tranh-cử (có nhiều lý do cho quyết-định này hoặc vì tai tiếng qua cuốn sách ‘một vị tổng thống không nên nói thế’ hoặc vì tỉ lệ ủng-hộ quá thấp v.v), thủ tướng Manuel Valls ra tranh cử. Ông là người đứng đầu chánh-phủ, lẽ ra phải được đảng Xã-hội đề cử, nhưng trong vòng một tranh cử trong đảng, ông đã bị Hamon đánh bại. Đây quả là một sự bất ngờ!
Tuy được đề cử làm ứng cử viên ra tranh cử tổng-thống, ông Hamon cũng gặp một bất ngờ khác. Đó là việc đảng xã hội đã không hoàn toàn ủng-hộ ông mà có nhiều người quay sang ủng hộ ông Emmanuel Macron. Và theo giới truyền thông, tỉ lệ dân chúng tín nhiệm ông Hamon thua xa ông Macron, một người không có đảng nào đứng đàng sau!
Hai ông Emmanuel Macron và Jean-Luc Mélenchon là hai ứng cử viên không có đảng nào đứng đàng sau. Ông Mélenchon là người đã từng trải qua nhiều cuộc bầu cử, được coi như là cáo già trong chánh trường trong khi ông Macron mới chân ướt chân ráo nhảy vào chánh trường. Ông này không đi từng bước như ra ứng cử hội viên hội-đồng tỉnh, vùng hay dân biểu quốc hội, ào một cái ông ta ra tranh cử tổng thống. Nửa năm trước đây ông còn làm việc trong chánh-phủ của Manuel Valls, sau đó từ chức , dùng phong trào ‘En Marche’ để làm hậu thuẫn cho cuộc tranh cử. Phong trào này mới được lập ra cách đây một năm rưỡi khi ông Macron còn là tổng trưởng! Vậy mà ông này đạt được kết quả khả quan. Theo các thăm dò ý dân, ông Manuel được coi là sẽ về hạng nhất hay hạng hai trong vòng đầu tranh cử tổng thống! Điều đáng ngạc nhiên khác là hầu như giới truyền thông hoàn toàn ủng hộ ông Macron và chỉ trích mạnh mẽ ông Fillon.
Đảng FN có một nữ ứng cử viên ra tranh cử tổng thống. Sau nhiều lần tranh cử tổng thống từ thời ông Jean-Marie Le Pen, đảng này chỉ về hạng ba hay hạng tư. Tuy nhiên, đảng này đã có lần về nhì trong cuộc tranh cử tổng-thống giữa Jacques Chirac, Lionel Jospin và Jean Marie Le Pen. Và cũng kể từ khi đó, FN đã bắt đầu có được hạ tầng cơ sở vững chắc, trở nên mạnh hơn đảng cộng sản và ngang ngửa với đảng xã-hội. Trong lần tranh cử năm nay, các thăm dò cho thấy FN có thể về đầu hay về nhì;
Vẫn theo các thăm dò ý kiến, ông Fillon về hạng ba và ông Mélenchon về hạng tư và bỏ khá xa ứng cử viên của đảng xã hội. Trước đây, các thăm dò cho thấy ông Fillon có thể về đầu hay về nhì. Nhưng ông Fillon bị báo ‘con vịt buộc’ tố là đã xử dụng bất hợp pháp tiền cấp cho để thuê phụ tá, ông đã thuê bà vợ và bà này bị tố là không có làm việc gì cả. Ông Fillon đã bác bỏ những sự việc này. Nhưng, ngay hôm báo Canard enchaîné loan tin, ông Fillon bị toà án điều tra ngay. Sự nhanh chóng của toà án khiến nhiều người ngạc nhiên. Trong khi đó, tại quốc hội, có rất nhiều dân biểu, nghị sĩ xử dụng người nhà và không bị để ý đến. Trường hợp mới nhất là tổng trưởng nội vụ Roux.Ông này là dân biểu quốc hội trước khi được bổ nhiệm làm tổng trưởng nội vụ, đã thuê người con còn học trung học làm phụ tá. Nếu một học sinh trung học có thể làm phụ tá dân biểu thì công việc của dân biểu chắc không có gì khó khăn! Ông Roux đã phải từ chức tổng trưởng và lập tức có phong-trào đòi ông Fillon phải rút khỏi cuộc tranh cử tổng thống! Trong khi ông Fillon và bà vợ bị tai tiếng và điều tra tư pháp, ông Roux không bị phiền hà gì! Một trường hợp hai cân, hai lạng! Và sự đòi hỏi ông Fillon phải rút ra khỏi cuộc tranh cử cũng kỳ lạ vì như thế cuộc tranh cử sẽ diễn ra giữa FN và phe tả là J.L. Mélenchon và E.Macron. Ông Macron nói là không thuộc phe tả, không thuộc phe hữu nhưng các tuyên bố của ông thường mâu thuẫn với nhau, khi thì ông nói đương nhiên là ông theo xã-hội, lúc thì không phải là xã hội. Điều phải hỏi nếu ông không thuộc cánh tả và xã hội, tại sao ông lại được cử làm tổng trưởng trong chánh-quyền Valls, một chánh-quyền thuộc đảng xã-hội! Ông Macron đã được nhiều dân biểu xã hội ủng hộ, đặc biệt là có sự ủng hộ của ông Bayrou, người được coi thuộc cánh trung tâm nhưng thực lực của đảng Modem rất yếu đến độ ông Bayrou không tranh được ghế dân biểu, và ghế thị trưởng ông có được là nhờ ông Juppé tiếp sức. Nhưng nay ông ‘phản thùng’ phe hữu như đã từng làm trước đây trong cuộc tranh cử giữa Sarkozy và Hollande.
Trường hợp ông Mélenchon cũng là trường hợp đáng để ý! Ông này trước kia thuộc đảng xã hội nhưng sau đó đã rời bỏ đảng này để trở thành ứng cử viên không đảng nhưng khuynh hướng cực tả. Ông Mélenchon và bà Le Pen chủ trương ra khỏi Liên Âu và OTAN.
Cho tới một tuần trước ngày bầu cử các giới truyền thông qua các thăm dò dân ý đều nói là ông Macron và bà Le Pen chiếm hai hạng đầu, còn hạng ba và bốn dành cho ông Fillon và Mélenchon, khi thì ông Fillon ở hạng ba, khi thì ông Mélenchon đứng hạng ba. Nhưng điều đáng ngạc nhiên là nếu ông Macron và bà Le Pen có tỉ lệ ủng hộ cố định, ông Fillon cũng cố định thì ông Mélenchon lấy đâu ra số ủng hộ thêm để từ 14% lên 19%. Ngoại trừ tỉ lệ ủng hộ ông Hamon có giảm sút nhưng có chắc là số này đã quay sang ủng-hộ ông Mélenchon. Nhưng trong tuần này, các cơ sở thăm dò dư luận đã tỏ ra thận trọng, cho thấy mức dự đoán rất khó vì các ứng cử viên có khoảng cách sát nút và khó có thể đoán chắc ai sẽ vào vòng hai. Do đó, các suy nghĩ về kết quả bầu cử tổng thống Pháp sẽ có thể là:
– nếu Macron và Le Pen vào vòng hai, Macron sẽ thắng.
– nếu Fillon và Le Pen vào vòng hai, Fillon sẽ thắng.
-nếu Fillon và Macron vào vòng hai, không biết ai sẽ thắng nhưng sẽ không có hậu quả gì xấu!
-nếu Le Pen và Mélenchon vào vòng ai, ai thắng cũng sẽ là một điều không hay cho nước Pháp.
Do đó, người ta chờ đợi các bất ngờ trong cuộc bầu cử vòng một vào chủ nhật 23.04. sắp tới!
Nhữ đình Hùng/20.04.2017